REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czym jest stagflacja, groźniejsza siostra recesji?

Czym jest stagflacja, groźniejsza siostra recesji?
Czym jest stagflacja, groźniejsza siostra recesji?

REKLAMA

REKLAMA

Stagflacja, rzadkie i niebezpieczne zjawisko gospodarcze, stanowi połączenie regresu w otoczeniu gwałtownie rosnących cen. Jest kombinacją pojęć: stagnacji oraz inflacji. Co najgorsze, po raz pierwszy w XXI w. właśnie zagląda nam w oczy.

Stagflacja - połączenie stagnacji z inflacją

Określenia stagflacja premierowo miał użyć brytyjski polityk Iain Norman Macleod w 1965 r., gdy Zjednoczone Królestwo zmagało się z bezrobociem i drastycznymi podwyżkami towarów i usług. „Mamy teraz najgorsze z obu światów – nie tylko inflacją z jednej strony lub stagnacją z drugiej, ale oba razem. Mamy coś w rodzaju stagflacji” – obrazował ponad pół wieku temu reprezentant Partii Konserwatywnej.

REKLAMA

Autopromocja

Długo nie było powodów, by mówić o stagflacji

Pojęcie stagflacji zyskało popularność w latach 70. ub. wieku, gdy problemy przechodziły nie tylko państwa Starego Kontynentu, ale też Stany Zjednoczone. Na szczęście w ostatnich latach w Europie nie było powodów, by do niego wracać. Gospodarka się rozwijała. Dynamika PKB nie dawała podstaw do niepokoju. Przemysł nabierał rozpędu, kwitły handel i usługi. Ceny rosły w tempie umiarkowanym, a rynek pracy bardziej cierpiał z niedoboru pracowników niż etatów.

W 2020 r. nastąpiło jednak poważne tąpnięcie wywołane pandemią koronawirusa COVID-19. Gospodarka wstrzymała swój bieg, a ludzie chowali się w domach przed zakażeniami, które w wielu wypadkach miały skutek śmiertelny. Zamarł ruch lotniczy, rządzący zamykali zakłady pracy, restauracje czy galerie handlowe.

Zanim powstały szczepionki, a wirus zmutował, nieco łagodniejąc, poprzerywano łańcuchy dostaw, a gospodarka w wielu miejscach na świecie poniosła ogromne straty. Gdy jeszcze nie zdążyła się z nich otrząsnąć, w lutym 2022 r. Rosja napadła na Ukrainę.

Wojna szczególnie dotkliwie uderzyła w gospodarkę strefy euro, mocno uzależnioną od dostaw surowców z Rosji, którą Zachód obłożył licznymi sankcjami, jednoznacznie stając po stronie zaatakowanej i poszkodowanej Ukrainy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W górę poszybowały ceny surowców energetycznych, w które państwa Unii Europejskiej zaopatrywały się głównie w Rosji. Podwyżki potęgował strach, że na zimę unijna gospodarka pozostanie z potężnym niedoborem gazu ziemnego czy węgla.

Napędzana drożejącymi surowcami inflacja osiągnęła poziomy nienotowane od dziesięcioleci. Gospodarka zaczęła wykazywać wyraźne oznaki spowolnienia. Ze wskaźników ekonomicznych wynikało, że pogorszyły się nastroje zarówno przedsiębiorców, jak i konsumentów. Na czołówki serwisów informacyjnych przebiły się tytuły o tym, że „stagflacja zbliża się do nas wielkimi krokami”.

Zadanie dla banków centralnych

REKLAMA

Ekonomiści są dość zgodni, że stagflacja może stać się bardzo poważnym problemem nie tyle na miesiące, ile na lata. Zjawisko napędza bowiem strach konsumentów przed kryzysem i podwyżkami cen. Towary drożeją, ludzie ich nie kupują, gospodarka zwalnia – to przepis na pułapkę niemal bez wyjścia.

Gdy spada konsumpcja, pogarsza się sytuacja m.in. producentów, dostawców, handlowców, po prostu bardzo wielu firm. Następstwem są ograniczenia zatrudnienia czy wręcz bankructwa. Rośnie bezrobocie, co dodatkowo zaostrza konsekwencje stagflacji, ponieważ ludzie pozbawieni posad czy też obawiający się o ich utratę stają się jeszcze bardziej ostrożni i oszczędni, a gospodarka nie ma szans, by przyspieszyć.

Remedium na wyjście z regresu w jakiejś mierze tkwi w rękach przedstawicieli banków centralnych. Poprzez podwyżki stóp procentowych, czyli zwiększenie kosztów pożyczanego pieniądza, mogą oni dodatkowo ograniczać popyt, sprowadzając inflację do celu, który zwykle jest umiejscowiony na poziomie ok. 2 proc. Gospodarka zyskuje wówczas szansę, aby na nowo nabrać rozpędu.

Trudność polega jednak na tym, by tłamsząc inflację podwyżkami stóp procentowych, nie zrujnować rynku pracy. Skazanie przedsiębiorców na zbyt drogie kredyty stanowi prostą drogę do ograniczenia inwestycji i zatrudnienia. Dlatego cały proces wychodzenia ze stagflacji może być długi, żmudny i dotkliwy.

Jaka jest różnica między stagflacją a recesją?

Słownikowa definicja recesji mówi o okresie spadku i zastoju w rozwoju gospodarczym. O ile w stagflacji z reguły utrzymuje się powolny wzrost PKB, o tyle w recesji produkcja gospodarcza wręcz spada.

Kolejna różnica między tymi zjawiskami sprowadza się do zmian cen. W stagflacji ich wzrost znacznie przekracza cel banków centralnych, przybierając czasami wartości dwucyfrowe. Tymczasem recesję cechuje niska inflacja. Bywa nawet, że ceny towarów i usług spadają.

Ważne!
Droga do wyjścia ze stagflacji prowadzi jednak właśnie przez recesję, czyli powstrzymanie inflacji kosztem stagnacji rozwoju gospodarczego i zwiększenia bezrobocia
. W recesji bank centralny może obniżać stopy, by pobudzić gospodarkę. W stagflacji często ma związane ręce, bo nie pozwala na to wysoka inflacja.

W ogólnym rozrachunku poświęcenie wprowadzenia gospodarki w stan recesji wydaje się uzasadniać przewidywalna perspektywa jej zwalczenia. Szybciej i łatwiej przychodzi w gospodarkach rozwiniętych (czyli np. w Niemczech, USA, Japonii czy Wielkiej Brytanii), a znacznie dłużej i w sposób bardziej skomplikowany może przebiegać w krajach wschodzących i rozwijających się, czyli choćby w Polsce. Między innymi dlatego, że są one podatne na ryzyko i mocno zależne od inwestycji zagranicznych.

Nawet jeśli źródłem recesji jest szok zewnętrzny związany z cenami energii i wysoką inflacją (a tak może się dziać obecnie), to w późniejszym czasie przyczynia się on do dezinflacji poprzez ograniczenie dochodu do dyspozycji gospodarstw domowych i w efekcie ich wydatków konsumpcyjnych.

Bartosz Sawicki, analityk Cinkciarz.pl

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Odliczenie w PIT zakupu smartfona, smartwatcha i tabletu jest możliwe. Kto ma takie prawo? [Ulga rehabilitacyjna 2025]

Wydatki poniesione przez podatnika z orzeczoną niepełnosprawnością na zakup telefonu komórkowego (smartfona), smartwatcha i tabletu oraz oprogramowania i baterii do tych urządzeń (a także na naprawy tych urządzeń), można uznać za wydatki, podlegające odliczeniu w ramach ulgi rehabilitacyjnej określonej w art. 26 ust. 1 pkt 6 w zw. z art. 26 ust. 7a pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Podstawowym warunkiem tego odliczenia jest to, by te urządzenia ułatwiały wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności. Takie jest stanowisko Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej zaprezentowane np. w interpretacji indywidualnej z 19 listopada 2024 r.

Twój e-PIT już jest! Jak szybko rozliczyć PIT i otrzymać zwrot podatku?

Usługa Twój e-PIT ruszyła 15 lutego 2025 roku rusza. To najprostszy sposób na szybkie i wygodne rozliczenie podatku PIT za 2024 rok. Sprawdź, jakie nowości wprowadzono w tym roku i jak złożyć zeznanie w kilka kliknięć, by nie czekać na zwrot podatku!

Zaniechanie poboru podatku od subwencji i wsparcia finansowego z tarcz PFR do końca 2026 roku

Ministerstwo Finansów chce wydłużyć do końca 2026 r. okres zaniechania poboru podatku od subwencji finansowych oraz finansowania preferencyjnego udzielonych przez PFR w ramach tarcz – wynika z projektu rozporządzenia, opublikowanego 14 lutego 2025 r. na stronach Rządowego Centrum Legislacji.

Twój e-PIT 2025: jakie ulgi podatkowe trzeba wypełnić samemu? Jak złożyć zeznanie podatkowe za 2024 rok?

Od 15 lutego do 30 kwietnia 2025 r. można składać roczne zeznania podatkowe PIT i rozliczyć dochody (przychody) uzyskane w 2024 roku. Ministerstwo Finansów zachęca do korzystania z e-usług Krajowej Administracji Skarbowej i rozliczania podatków drogą elektroniczną. W 2025 r. kolejny raz z usługi Twój e-PIT będą mogły skorzystać również osoby prowadzące działalność gospodarczą oraz działy specjalne produkcji rolnej. Pierwszy raz usługa Twój e-PIT będzie dostępna także w aplikacji mobilnej e-Urząd Skarbowy (e-US). MF i KAS zachęcają także do aktywowania usługi e-korespondencji przy okazji logowania do e-US w związku z rozliczeniem podatku.

REKLAMA

Składka zdrowotna 2025: kwoty, podstawy wymiaru, zmiany i korzyści dla firm. Kiedy pierwsze płatności na nowych zasadach?

Od 1 stycznia 2025 r. zmieniły się zasady obliczania składki zdrowotnej dla przedsiębiorców. Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, kto skorzysta z nowych przepisów i kiedy pierwsze płatności „na nowych zasadach”. Ile wynoszą składki zdrowotne i podstawy wymiaru poszczególnych przedsiębiorców w zależności od ich formy opodatkowania?

PFRON 2025: Obowiązki pracodawcy. Składki, terminy, deklaracje. Jak obliczyć stan i wskaźnik zatrudnienia oraz wysokość wpłaty?

Jakie obowiązki wobec PFRON ma pracodawca? Jak obliczyć wysokość wpłaty na ten fundusz? Jak ustalić stan zatrudnienia i wskaźnik zatrudnienia? Kto może być zwolniony z obowiązku dokonywania wpłat do PFRON?

Zwrot kosztów przejazdów pracowniczych bez podatku? Interpelacja poselska w sprawie przychodu pracownika

W odpowiedzi z 23 grudnia 2024 r. na interpelację poselską nr 6759 Wiceminister Finansów Jarosław Neneman wskazał rozstrzygnięcie w zakresie zwrotu kosztów taksówek ponoszonych przez pracowników sprzeczne z ostatnim wyrokiem NSA z 19 listopada 2024 r. Zdaniem Wiceministra zwrot takich kosztów nie będzie stanowił przychodu w sytuacji, w której kwota jaką otrzymują pracownicy równa jest tej, którą ponieśli i wyjdą oni dzięki temu „na zero”.

Mandat lub grzywna nałożone za granicą. Kiedy warto się odwołać, a kiedy lepiej zapłacić od razu?

Każdego roku tysiące polskich firm transportowych i przewoźników, realizujących przewozy międzynarodowe, otrzymują mandaty lub grzywny, które mogą sięgać dziesiątek, a nawet setek tysięcy złotych. Czy zawsze warto się od nich odwoływać? W wielu przypadkach tak – ale trzeba wiedzieć, kiedy walczyć, a kiedy zapłacić i uniknąć dalszych problemów. A wszystko oczywiście zależy od okoliczności oraz rodzaju nałożonej kary.

REKLAMA

260-280 zł za badanie techniczne samochodu (postulat diagnostów). Czy już w 2025 r. będzie drożej, w tym wyższe też opłaty karne za spóźniony przegląd i nowe terminy?

Ministerstwo Infrastruktury podjęło intensywne prace nad reformą systemu badań technicznych pojazdów (w tym samochodów i motocykli). To nie tylko konieczność wynikająca z dostosowania przepisów do unijnej dyrektywy, ale również odpowiedź na realia gospodarcze, które przez lata diametralnie się zmieniły. Jak informuje resort, w grudniu 2024 roku złożono wniosek o wpisanie projektu ustawy do wykazu prac legislacyjnych Rady Ministrów. Czy stawki za badania techniczne pojazdów zmienią się w 2025 roku? Co jeszcze się zmieni oprócz cen?

Bułgaria i Rumunia w strefie Schengen od 2025 r. – co to oznacza dla branży transportowej?

1 stycznia 2025 roku Rumunia i Bułgaria zyskały pełen dostęp do strefy Schengen, o który zabiegały od chwili akcesji niemal 20 lat temu. Mniej granic na kontynencie to świetna wiadomość dla europejskiego sektora transportu – planowanie tras biegnących przez oba kraje stanie się łatwiejsze i wolne od wielogodzinnych kontroli. Wejście do Schengen to ogromna szansa zwłaszcza dla intensywnie rozwijającej się Rumunii. Jej pozycja na kontynencie w ostatnich latach umocniła się, a transport jest kluczowym sektorem rumuńskiej gospodarki.

REKLAMA