Kiedy organizacja, prowadząc szkolenia, korzysta ze zwolnienia

Przy określaniu zakresu zwolnień, które do końca 2010 r. ujęte były w załączniku nr 4 do ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT), odstąpiono od ich identyfikacji za pomocą klasyfikacji statystycznych. Obecnie, w celu ustalenia prawa do zwolnienia z VAT usług szkoleniowych, zasadnicze znaczenie mają dodane od 1 stycznia br. do art. 43 ustawy o VAT punkty 26-29 - regulujące zwolnienia z podatku działalności edukacyjnej.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy o VAT ze zwolnienia korzystają usługi świadczone przez:

• jednostki objęte systemem oświaty, w rozumieniu przepisów o systemie oświaty, w zakresie kształcenia i wychowania,

• uczelnie, jednostki naukowe Polskiej Akademii Nauk oraz jednostki badawczo-rozwojowe, w zakresie kształcenia na poziomie wyższym,

- oraz dostawa towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane.

Jeśli organizacja nie jest jednostką objętą systemem oświaty, może korzystać tylko ze zwolnienia na podstawie art. 43 pkt 29 ustawy o VAT w zw. z § 13 ust. 1 pkt 19 rozporządzenia Ministra Finansów z 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług - jeśli spełnia jeden z poniższych warunków:

• szkolenie prowadzone jest w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach lub

• jest świadczone przez podmioty, które uzyskały akredytację w rozumieniu przepisów o systemie oświaty - wyłącznie w zakresie usług objętych akredytacją, lub

• jest finansowane w co najmniej 70% ze środków publicznych

- oraz świadczenie usług i dostawa towarów ściśle z tymi usługami związane.

Rozporządzenie Rady (WE) nr 282/2011, wiążące wszystkie państwa członkowskie i stosowane bezpośrednio, wyjaśnia, co należy rozumieć przez „usługi kształcenia zawodowego i przekwalifikowania”. W myśl tych regulacji usługi w zakresie kształcenia zawodowego i przekwalifikowania, zapewniane na warunkach określonych w art. 132 ust. 1 lit. i obowiązującej Dyrektywy 2006/112/WE Rady, obejmują nauczanie pozostające w bezpośrednim związku z branżą lub zawodem - tak jak nauczanie mające na celu uzyskanie lub uaktualnienie wiedzy do celów zawodowych. Czas trwania kursu w zakresie kształcenia zawodowego bądź przekwalifikowania nie ma znaczenia do tego celu.

Zdaniem organów podatkowych szkolenia spełniają definicję usług kształcenia zawodowego, m.in. gdy:

• dla wykonywanego zawodu wymagane jest posiadanie odpowiednich kwalifikacji potwierdzonych odpowiednimi dokumentami, które mogą zdobyć na takim szkoleniu,

• uczestniczący w szkoleniu mają obowiązek ciągłego aktualizowania swojej wiedzy i umiejętności zawodowych oraz prawo do doskonalenia zawodowego w różnych rodzajach kształcenia podyplomowego, a uczestnictwo w tym szkoleniu pozwala im wywiązać się z tego obowiązku.

Jeśli organizacja może zaliczyć usługi szkoleniowe do usług w zakresie kształcenia i przekwalifikowania zawodowego, to aby zastosować zwolnienie, musi dodatkowo ustalić, czy spełnia jeden z poniższych warunków:

- szkolenie jest prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach

Przykładem szkolenia, które spełnia powyższy warunek, jest szkolenie z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. Jak czytamy w wyjaśnieniach Ministerstwa Finansów z 14 stycznia 2011 r.: szkolenia z zakresu bhp są usługami kształcenia zawodowego również wówczas, gdy dotyczą pracowników pracodawcy niebędących np. służbą bhp. Znajomość przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy jest bowiem warunkiem niezbędnym do wykonywania pracy. Zgodnie z art. 237³ § 1 Kodeksu pracy, nie wolno dopuścić pracownika do pracy, do której wykonywania nie posiada on wymaganych kwalifikacji lub potrzebnych umiejętności, a także dostatecznej znajomości przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.