O korzyściach inwestowania w Polskie spółki kapitałowe poprzez cypryjską spółkę holdingową

W tradycyjnym modelu osoba fizyczna, która posiada udziały lub akcje w polskiej spółce kapitałowej (tj. spółce z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółce akcyjnej), gdy otrzyma z takiej spółki dywidendę, zobowiązana jest  do zapłaty podatku w zryczałtowanej wysokości 19%. Tymczasem wprowadzenie „ogniwa pośredniego” w postaci spółki cypryjskiej pozwoli na zaoszczędzenie 10% wartości wypłaconej dywidendy.

Dzieje się tak z trzech powodów:

Po pierwsze, dywidenda wypłacona przez polską spółkę kapitałową spółce cypryjskiej, posiadającej co najmniej 10% udział w kapitale zakładowym spółki polskiej, jest zwolniona z podatku u źródła w Polsce  zgodnie treścią art. 20 ust. 3 pkt. 3 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2000, Nr 54, poz. 654 z póz. zm.) i  z art. 5 ust. 1 dyrektywy z dnia 23 lipca 1990 r. w sprawie wspólnego systemu opodatkowania stosowanego w przypadku spółek dominujących i spółek zależnych różnych Państw Członkowskich (Dz.U.UE.L.90.225.6 z pózn. zm).

Po drugie, przychody z tytułu dywidend otrzymanych przez spółki cypryjskie są zwolnione z podatku.

Po trzecie, dywidenda wypłacana przez spółkę cypryjską obywatelowi polskiemu nie podlega podatkowi na Cyprze, zaś podatnik w Polsce może odliczyć od kwoty podatku należnego w Polsce kwotę „hipotetycznego” podatku od dywidend na Cyprze, który de facto nie jest pobierany ze względów opisanych poniżej:

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), dalej „uPIT”, osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Stosownie do art. 3 ust. 1a uPIT, za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

1.    posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub

2.    przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Zgodnie z art. 4a uPIT, art. 3 ust. 1 stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Polska.

Między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Cypru została sporządzona i zawarta w Warszawie dnia 4 czerwca 1992 r. umowa w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku (Dz.U. z 1993, Nr 117, poz. 523 z pózn. zm.), dalej „polsko-cypryjska umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania”.

Stosownie do art. 10 ust. 1 polsko-cypryjskiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania dywidendy wypłacane przez spółkę mającą siedzibę w Umawiającym się Państwie osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie. Zgodnie zaś z art. 10 ust. 2 polsko-cypryjskiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania dywidendy te mogą być również opodatkowane w tym Umawiającym się Państwie i według prawa tego Państwa, w którym spółka wypłacająca dywidendy ma swoją siedzibę, ale jeżeli odbiorca dywidend jest ich właścicielem, to podatek wymierzony nie może przekroczyć 10 % kwoty dywidend brutto.

Zgodnie z prawem cypryjskim dochody osiągnięte z dywidend podlegają zwolnieniu przedmiotowemu od podatku dochodowego od osób fizycznych. Gdyby nie zwolnienie tego rodzaju od dochodu osiągniętego w związku z wypłatą dywidendy na Cyprze byłby pobrany podatek u źródła w wysokości 10% wartości dywidendy zgodnie z wewnętrznym prawem cypryjskim oraz treścią polsko-cypryjskiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Określenie "dywidendy", o którym mowa w polsko-cypryjskiej umowie o unikaniu podwójnego opodatkowania oznacza dochody z akcji lub innych praw związanych z udziałem w zyskach i nieodnoszących się do roszczeń z tytułu wierzytelności, jak również dochody z innych udziałów w spółce, które są traktowane w ten sam sposób, jak dochód z akcji, zgodnie z ustawodawstwem podatkowym Państwa, w którym spółka dokonująca jego podziału ma siedzibę.

W myśl art. 24 ust. 1 lit. b) polsko-cypryjskiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce osiąga dochód, który zgodnie z postanowieniami artykułu 10, 11 i 12 tej umowy może być opodatkowany na Cyprze, to Polska zezwoli na potrącenie od podatku dochodowego tej osoby kwoty równej podatkowi dochodowemu zapłaconemu na Cyprze. Takie potrącenie nie może jednak przekroczyć tej części podatku wyliczonego przed dokonaniem potrącenia, która odnosi się do dochodu uzyskanego na Cyprze. Natomiast w ust. 3 tego artykułu umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania wskazuje się, że podatek, o którym mowa w niniejszym artykule pod literą b) ustępu 1 i w ustępie 2, podlegający zapłaceniu w Umawiającym się Państwie, obejmuje jakąkolwiek kwotę, która byłaby płatna z tytułu podatku, z wyjątkiem jakiejkolwiek ulgi, zwolnienia lub innych obniżek przyznanych przez ustawodawstwo Umawiającego się Państwa. Art. 10 ust. 2 oraz art. 11 ust. 2 polsko-cypryjskiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania wskazują, że stawka podatku wynosi 10 % kwoty brutto dywidend i odsetek, a art. 12 ust. 2 - że stawka podatku wynosi 5 % kwoty brutto należności licencyjnych.

Artykuł 24 ust. 1 lit. b) polsko-cypryjskiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania w wersji angielskiej dotyczy potrącenia w Polsce od podatku dochodowego osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce kwoty równej podatkowi dochodowemu płatnemu na Cyprze, a nie podatkowi zapłaconemu na Cyprze - jak wskazuje na to polska wersja umowy. Angielskie wyrażenie "tax payable" użyte w tym kontekście oznacza bowiem podatek podlegający zapłaceniu/należny do zapłaty. Natomiast angielskie wyrażenie "but for" użyte w kontekście art. 24 ust. 3 polsko-cypryjskiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania należy tłumaczyć jako "gdyby nie" a nie jako "z wyjątkiem". Należy w tym miejscu wskazać, że istnieje sprzeczność pomiędzy znaczeniem treści artykułu 24 ust. 1 lit. b) polsko-cypryjskiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania w wersji polskiej i wersji angielskiej, przy czym polsko-cypryjska umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania stanowi w artykule 30 akapit 5, iż w przypadku trudności interpretacyjnych jej postanowień, rozstrzygające jest brzmienie przepisów zawarte w tekście angielskim.

Mając na względzie powyższe, pierwsze zdanie art. 24 ust. 3 polsko-cypryjskiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania należy tłumaczyć w następujący sposób: "Uważa się, że podatek, o którym mowa w niniejszym artykule pod literą b) ustępu 1 i w ustępie 2, podlegający zapłaceniu w Umawiającym się Państwie, obejmuje jakąkolwiek kwotę, która byłaby płatna z tytułu podatku, gdyby nie jakiekolwiek ulgi, zwolnienia lub inne obniżki przyznane przez ustawodawstwo Umawiającego się Państwa."

Różnica pomiędzy polską a angielską wersją językową wynika z błędnego przetłumaczenia zwrotu "but for". Zwrot ten, oznaczający "gdyby nie" (według Wielkiego Słownika Angielsko - Polski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004, str. 159), został w polskiej wersji Traktatu błędnie przetłumaczony jako "z wyjątkiem". W związku z powyższym należy stwierdzić, że przepisy Traktatu, zgodnie z postanowieniami angielskiej ostatecznej wersji wskazują, że jeżeli rezydent Polski osiąga dochód, który zgodnie z postanowieniami Traktatu może (ale nie musi) być opodatkowany na Cyprze, to Polska zezwoli na potrącenie od podatku dochodowego polskiego rezydenta, kwoty równej podatkowi dochodowemu, który został lub mógłby zostać opodatkowany na Cyprze.  Z tego względu istnieje możliwość obniżenia polskiego podatku dochodowego od osób fizycznych o 10% podatku u źródła wynikającego z Traktatu, który byłby pobrany na Cyprze na podstawie tej umowy, gdyby na Cyprze nie obowiązywało zwolnienie dywidend wypłacanych nierezydentom z podatku u źródła (art. 24 ust. 3 Traktatu w wersji angielskiej, która w razie wątpliwości jest przeważająca). Zgodnie z art. 27 ust. 9 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) potrącenie nie może jednak przekroczyć tej części polskiego podatku dochodowego od osób fizycznych, która została obliczona przed dokonaniem potrącenia i która odpowiednio przypada na dochód opodatkowany na Cyprze.

Reasumując, osoba fizyczna będąca podatnikiem podatku dochodowego w Polsce ma prawo do odliczenia od podatku należnego w Polsce, wynoszącego 19% dochodu uzyskanego w związku z wypłatą dywidendy, kwoty podatku w wysokości 10% kwoty dywidend, która stanowiłaby podatek do zapłacenia na Cyprze, gdyby nie zwolnienie tego rodzaju dochodów od podatku zgodnie z wewnętrznym prawem cypryjskim.

Stanowisko to wielokrotnie było potwierdzane w indywidualnych interpretacjach podatkowych przez polskie organy skarbowe (min. w: Piśmie z dnia 2 grudnia 2010 r. Izby Skarbowej w Warszawie IPPB2/415-785/10-2/AK, Piśmie z dnia 7 września 2010 r. Izby Skarbowej w Bydgoszczy, ITPB1/415-545/10/AK, Piśmie z dnia 3 marca 2010 r. Izby Skarbowej w Warszawie, IPPB2/415-33/10-2/MR, Piśmie z dnia 17 lutego 2010 r. Izby Skarbowej w Katowicach IBPBII/2/415-1148/09/ŁCz,  Piśmie z dnia 10 lutego 2010 r. Izby Skarbowej w Warszawie IPPB2/415-710/09-4/AS, Piśmie z dnia 19 grudnia 2007 r. Izby Skarbowej w Warszawie IPPB2/415-234/07-2/SP i wielu innych), jednakże dla absolutnej pewności, że podobne stanowisko zostanie potwierdzone również w konkretnej sprawie konkretnego podatnika wskazane jest rozważenie złożenia w trybie art. 14 b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005, Nr 8, poz. 60 z pózn. zm.) wniosku do Ministra Finansów o wydanie pisemnej interpretacji  przepisów prawa podatkowego (interpretacji indywidualnej) dotyczącej zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych.

Maria Jaskólska

aplikant adwokacki

www.taxwaysgroup.com