Usługi świadczone przez wspólnika nieodpłatnie a przychód spółki

Warto zwrócić uwagę na te usługi wspólników, które świadczone są na rzecz spółek w zakresie wykraczającym poza pełnione w spółce funkcje zarządcze, np. członka zarządu. Wśród takich usług często znajdują się usługi, którymi wspólnicy wspierają działalność spółki, w tym prowadząc jej księgowość, udostępniając jej lokal, opiniując realizowane przez nią projekty itp.

Usługi wspólników świadczone na rzecz spółek są często przedmiotem kontroli władz skarbowych, w szczególności sposób ich udokumentowania oraz warunki ich wynagrodzenia. Okazuje się bowiem, że katalog usług wspólnika, które mogą zostać uznane za świadczone na rzecz spółki nieodpłatnie jest dość szeroki. Takimi usługami mogą być nie tylko te usługi, które związane są udostępnianiem przez wspólników posiadanego majątku np. samochodu, nieruchomości, ale również te usługi wspólnika, w ramach których udostępnia on spółce swoją fachową wiedzę, dzięki której spółka realizuje określone cele gospodarcze.

Jedną z takich właśnie spraw rozpatrywał w ostatnim czasie Naczelny Sąd Administracyjny (wyrok z dnia 5 lipca 2016 r. o sygn. akt II FSK 1889/14). W sprawie tej, na rzecz spółki wspólnik, będący jednocześnie członkiem zarządu tej spółki, świadczył usługi w zakresie m.in. opiniowania zgodności placów zabaw z obowiązującymi normami, doradztwa w projektowaniu i budowaniu placów zabaw. Ponieważ wszystkie te usługi wspólnik świadczył bez wynagrodzenia, NSA potwierdził ustalenia organu podatkowego, że ich otrzymanie w ramach nieodpłatnego świadczenia od wspólnika skutkować będzie powstaniem po jej stronie przychodu.

Polecamy: Jak rozliczyć wypłatę dywidendy - w podatkach i rachunkowości

Niemniej jednak, na tle analizowanej sprawy po raz kolejny sąd administracyjny zwrócił uwagę na istotną kwestię przy ocenie, które z usług świadczonych nieodpłatnie przez wspólnika mogą powodować powstanie po stronie spółki przychodu. Orzecznictwo sądów administracyjnych jest spójne w zakresie, w jakim uznaje się, że pełnienie bez wynagrodzenia obowiązków członka zarządu spółki przez jej wspólnika nie powinno być uznawane za nieodpłatne świadczenie wspólnika na rzecz spółki. Przyjmuje się bowiem, że ekwiwalentem dla tych usług przypisanych do tej funkcji jest dywidenda należna temu wspólnikowi. Inne skutki podatkowe wiążą się natomiast z usługami niezwiązanymi z pełnioną funkcją członka zarządu spółki, opisanymi powyższej. Przyjmuje się bowiem, że ich świadczenie przez wspólnika na rzecz spółki jest dodatkowym obowiązkiem wspólnika, od których wypełnienia nie jest uwarunkowana wypłata dywidendy.

Autor: Karol Brzozowski, Starszy Konsultant w Dziale Doradztwa Podatkowego Accreo Sp. z o.o.