REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Prawo zamówień publicznych - nowelizacja ustawy (część II)

Subskrybuj nas na Youtube
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

W dniu 29 stycznia 2010 r. weszła w życie ustawa z dnia 2 grudnia 2009 r. o zmianie ustawy - Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2009 r. nr 223, poz. 1778). Powyższa nowelizacja wprowadza niezwykle istotne zmiany w ustawie z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2004 r. nr 19, poz. 177 z późn. zm.) (dalej „pzp”). W drugiej części niniejszego opracowania przedstawiamy Państwu kilka uwag Kancelarii Prawnej M. Szulikowski i Partnerzy na temat nowej konstrukcji unieważniania umów w sprawach zamówień publicznych.

REKLAMA

Szereg przepisów zmienionych lub wprowadzonych przez nowelizację, przewiduje konstrukcję unieważnienia, zamiast funkcjonującej do tej pory sankcji bezwzględnej nieważności umów w sprawach zamówień publicznych. Unieważnieniu będzie zatem podlegała obecnie umowa w części wykraczającej poza określenie przedmiotu zamówienia zawarte w specyfikacji istotnych warunków zamówienia (art. 140 ust. 3 pzp), zmiana umowy, stanowiąca istotną zmianę w stosunku do treści wybranej oferty, jeśli zamawiający nie przewidział możliwości dokonania takiej zmiany w ogłoszeniu o zamówieniu lub w specyfikacji istotnych warunków zamówienia oraz nie określił warunków takiej zmiany (art. 144 ust. 2), oraz umowa obarczona wadami wymienionymi szczegółowo w art. 146 ust. 1 i 6 pzp.

REKLAMA

REKLAMA

W opinii Kancelarii, unieważnienie umowy wprowadzone przez omawianą nowelizację, należy traktować jako wyjątek od zasady bezwzględnej nieważności czynności prawnych sprzecznych z ustawą, przewidzianej w art. 58 ust. 1 kodeksu cywilnego, którego przepisy, zgodnie z art. 139 ust. 1 pzp, stosuje się wprost do umów w sprawach zamówień publicznych.

Wprowadzona konstrukcja unieważnienia, jako wyjątek od ww. zasady ogólnej, wymaga zatem ścisłej wykładni. Należy zatem przyjąć, że umowa w sprawie zamówienia publicznego podlega unieważnieniu, jeśli zajdą przyczyny unieważnienia ściśle wskazane w przepisach (art. 140 ust. 3, art. 144 ust. 2 i art. 146 ust. 1 i 6 pzp). W przypadku sprzeczności z innymi przepisami prawa, niż te, do których odwołują się powyższe wyjątki, należy zdaniem Kancelarii przyjąć, iż ma zastosowanie zasada bezwzględnej nieważności z art. 58 ust. 1 kodeksu cywilnego. Wykładnię taką zdaje się potwierdzać również projektodawca nowelizacji, dopuszczając możliwość domagania się stwierdzenia nieważności umowy przez osoby mające interes prawny na podstawie art. 189 kodeksu postępowania cywilnego, z powodu wad innych, niż wady postępowania o udzielenie zamówienia publicznego (patrz: Uzasadnienie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy - Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw, druk sejmowy nr 2310, dalej „Uzasadnienie do projektu”).

Wątpliwości mogą wzbudzać przesłanki negatywne, wyłączające unieważnienie umowy w określonych przypadkach, w postaci takich klauzul generalnych jak istnienie po stronie zamawiającego „uzasadnionych podstaw aby sądzić, że działa zgodnie z ustawą”, lub „interesu publicznego” w „utrzymaniu umowy”. Takie przesłanki, co zostanie niżej omówione, będą jednak podlegały ocenie ze strony organu uprawnionego do orzekania o unieważnieniu umowy.

Co do zasady ustawodawca przewidział skutek unieważnienia umowy ex tunc,  to znaczy, że unieważnienie wywiera skutek od momentu jej zawarcia, z wyjątkiem określonego w art. 192 ust. 3 pkt 2) lit. b) pzp unieważnienia w uzasadnionych przypadkach umowy tylko w zakresie zobowiązań jeszcze niewykonanych, w szczególności gdy nie jest możliwy zwrot świadczeń spełnionych na podstawie umowy podlegającej unieważnieniu.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wątpliwości może wzbudzać obecnie zakres podmiotów legitymowanych do żądania unieważnienia umowy w sprawie zamówienia publicznego. Niewątpliwie prawo wystąpienia do sądu z takim żądaniem przysługuje Prezesowi Urzędu Zamówień Publicznych, na podstawie art. 146 ust. 6 pzp.

Przepisy nie przewidują wprost możliwości wystąpienia z takim żądaniem przez inne podmioty. Prawo zgłoszenia takiego żądania przez podmioty, którym przysługuje prawo złożenia odwołania (to znaczy podmioty, o których mowa w art. 179 ust. 1 pzp), wynika pośrednio z zakresu orzekania Krajowej Izby Odwoławczej (dalej „KIO”) wskazanego w art. 192 ust. 3 pkt 2) lit. a) i b), który dopuszcza unieważnienie umowy przez KIO. Należy jednak zwrócić uwagę, że KIO może orzec w taki sposób tylko w przypadkach, o których mowa w art. 146 ust. 1 pzp, nie przewidziano zaś takiej kompetencji w pozostałych przypadkach. Dodatkowo, w wypadku zamówień poniżej tzw. „progów unijnych”, ewentualne zgłoszenie żądania unieważnienia umowy przez podmiot, któremu przysługuje odwołanie, będzie możliwe tylko wówczas, gdy możliwe jest samo złożenie odwołania, to znaczy w zakresie przewidzianym w art. 180 ust. 2 pzp (co zostało omówione w pierwszej części niniejszego opracowania).

Mając na uwadze powyższe uwarunkowania, należałoby przyjąć, że ustawodawca wykluczył możliwość żądania unieważnienia umowy na podstawie przesłanek takiego unieważnienia wynikających z pzp, przez podmioty, którym przysługuje odwołanie, w innym trybie, niż skorzystanie ze środków ochrony prawnej, wskazanych w pzp (odwołanie, skarga do sądu). Wykładnię taką zdaje się potwierdzać sam projektodawca w Uzasadnieniu do projektu. Ciekawym zagadnieniem jest to, czy można przyjąć, że jakiemukolwiek innemu podmiotowi oprócz Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych przysługuje prawo wytoczenia samodzielnego powództwa do sądu o unieważnienie umowy, na podstawie przesłanek unieważnienia z pzp. Rozstrzygnięcie powyższego problemu wykracza jednak poza ramy niniejszego opracowania. Jeśli chodzi o organy uprawnione do orzekania o unieważnieniu umowy na podstawie przesłanek z pzp, to jest to w przypadku powództwa Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych, sąd powszechny, którego właściwość należy ustalać zgodnie z przepisami kodeksu postępowania cywilnego. W przypadku żądania unieważnienia umowy w ramach środków ochrony prawnej, będzie to odpowiednio KIO lub sąd okręgowy rozpatrujący skargę.

Jak już wyżej wskazano, pomimo wprowadzenia konstrukcji unieważnienia, pozostanie możliwość żądania stwierdzenia przez sąd powszechny nieważności umowy w sprawie zamówienia publicznego, na ogólnej podstawie wynikającej z art. 189 kodeksu postępowania cywilnego, jeśli nieważność wynikałaby z innych niezgodności z prawem, niż przesłanki unieważnienia umowy na podstawie pzp. Na marginesie jedynie należy wskazać, że wprowadzone przez ustawodawcę zastrzeżenie zawarte w art. 146 ust. 4 pzp, wskazujące, że z przyczyn, o których mowa w art. 146 ust. 1 lub 6 nie można żądać stwierdzenia nieważności umowy na podstawie art. 189 kodeksu postępowania cywilnego, wydaje się być tzw. superfluum ustawowym, ponieważ z samej językowej wykładni pojęcia „unieważnienie” wynika, że czynność taka jest czynnością konstytutywną (tworzącą nowy stan prawny), nie może być zatem „stwierdzona”, podczas gdy wyrok na podstawie art. 189 kodeksu postępowania cywilnego jest deklaratoryjny (stwierdza jedynie istniejący stan prawny). Dodatkowo wzbudza wątpliwość, czemu ustawodawca w art. 146 ust. 4 pzp, wskazując art. 146 ust. 1 i 6 pzp, pominął art. 140 ust. 3 pzp i art. 144 ust. 2 pzp, które również przecież zawierają przesłanki unieważnienia umowy.

Jak widać, z nową konstrukcją unieważnienia umowy w sprawie zamówienia publicznego wiąże się wiele wątpliwości, już na początku obowiązywania nowych przepisów - wątpliwości te będą musiały zatem zostać z czasem wyjaśnione przez orzecznictwo i doktrynę.

Maciej Szulikowski

Kliknij żeby zobaczyć zdjęcie autora

Radca Prawny i Partner Zarządzający

M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Praktyczne aspekty korzystania z procedury VAT OSS – rejestracja, rozliczenia, płatności, ewidencja

Procedura OSS (ang. One Stop Shop) obowiązuje w Polsce od 1 lipca 2021 r., jednak wciąż wiele firm nie zdaje sobie sprawy, jak bardzo może ona uprościć ich rozliczenia podatkowe w zakresie VAT. Choć na pierwszy rzut oka może wydawać się skomplikowana, przy wsparciu doświadczonego doradcy jej wdrożenie jest szybkie i efektywne, a korzyści z jej stosowania znaczące.

Stawka VAT 0%: Jak poprawnie udokumentować dostawę wewnątrz UE, by nie stracić na podatku?

Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT) może być opodatkowana stawką VAT 0%, ale tylko pod warunkiem spełnienia określonych wymogów formalnych. Sprawdź, czym dokładnie jest WDT, jakie dokumenty są niezbędne, by transakcja była zgodna z przepisami i jak uniknąć pułapek, które mogą skutkować dodatkowymi kosztami podatkowymi.

Urlop na samozatrudnieniu (kontrakt B2B) - o czym warto wiedzieć?

Zmęczenie i potrzeba oddechu od maili, telefonów i projektów to uczucia, które dobrze zna nie tylko pracownik etatowy. Coraz więcej samozatrudnionych prowadzących jednoosobowe działalności gospodarcze przyznaje wprost: chcieliby odpocząć, ale mają wątpliwości, co będzie się działo z ich firmą podczas dłuższej nieobecności. Często nie wiedzą nawet, jakie prawa do odpoczynku im przysługują. Wyjaśniamy, jakie mechanizmy prawne, podatkowe oraz organizacyjne mogą pomóc przedsiębiorcy złapać oddech.

30-krotność ZUS 2025. Limit 30-krotności - ile wynosi? Kogo dotyczy przekroczenie składek ZUS? Co zrobić jeśli nastąpi przekroczenie rocznej podstawy wymiaru składek ZUS?

W 2025 roku limit składek ZUS na ubezpieczenia emerytalne i rentowe został już ustalony. Po jego przekroczeniu składki nie są już naliczane – ale uwaga: za błędy w rozliczeniach może odpowiadać pracownik. Sprawdź, co oznacza 30-krotność ZUS, jak się liczy limit, kto go pilnuje i co zrobić, gdy opłaciłeś składki ponad próg.

REKLAMA

Raz w roku wakacje od płacenia składek. Budżet państwa zapłaci za ciebie. ZUS przypomina kto ma prawo do tej ulgi i jak ją uzyskać w 2025 roku

Letnie wakacje to doskonały czas na odpoczynek nie tylko od pracy, ale również od spraw finansowych związanych z prowadzeniem własnej działalności. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomina, że mikroprzedsiębiorcy wpisani do CEIDG oraz komornicy sądowi mogą skorzystać z wakacji składkowych. Od uruchomienia programu w listopadzie 2024 roku ZUS przyjął już niemal 2 miliony wniosków.

KSeF: Podatkowa rewolucja od 1 lutego 2026! Księgowi alarmują: chaos, niejasne przepisy i strach przed zmianami

Od 1 lutego 2026 roku Krajowy System e-Faktur (KSeF) stanie się obowiązkowy dla największych firm, a dwa miesiące później dla całej reszty przedsiębiorców. Mimo zbliżającego się terminu, wciąż brakuje ostatecznych przepisów, a dokumentacja techniczna nie rozwiewa wszystkich wątpliwości. Księgowi biją na alarm – obawiają się chaosu organizacyjnego, przeciążenia obowiązkami i braku jasnych wytycznych. Przedsiębiorców czeka rewolucja, na którą wielu z nich wciąż nie jest gotowych.

Obowiązkowy KSeF 2026: Prof. W. Modzelewski: Dlaczego trzeba wywrócić do góry nogami obecny system fakturowania? Sprzeczności w kolejnej wersji nowelizacji ustawy o VAT

Obecny system fakturowania w bólach rodził się przed trzydziestu laty – dlaczego teraz trzeba go wywrócić do góry nogami, wprowadzając obowiązkowy model KSeF? Pyta prof. dr hab. Witold Modzelewski. I jednocześnie zauważa, że po uważnej lekturze kolejnej wersji przepisów dot. obowiązkowego KSeF, można dojść do wniosku, że oczywiste sprzeczności w nich zawarte uniemożliwiają ich legalne zastosowanie.

Obowiązki podatkowe pracowników transgranicznych - zasady, terminy, reguła 183 dni, rezydencja podatkowa

W dobie rosnącej mobilności zawodowej coraz więcej osób podejmuje zatrudnienie poza granicami swojego kraju. W niniejszym artykule omawiamy kluczowe zagadnienia dotyczące obowiązków podatkowych pracowników transgranicznych, którzy zdecydowali się podjąć zatrudnienie w Polsce.

REKLAMA

Jaka inflacja w Polsce w 2025, 2026 i 2027 roku - prognozy NBP

Inflacja CPI w Polsce z 50-proc. prawdopodobieństwem ukształtuje się w 2025 r. w przedziale 3,5-4,4 proc., w 2026 r. w przedziale 1,7-4,5 proc., a w 2027 r. w przedziale 0,9-3,8 proc. - tak wynika z najnowszej projekcji Departamentu Analiz Ekonomicznych NBP z lipca 2025 r. Projekcja ta uwzględnia dane dostępne do 9 czerwca br.

Podatek od prezentu ślubnego - kiedy trzeba zapłacić. Prawo rozróżnia 3 kategorie darczyńców i 3 limity wartości darowizn

Dla nowożeńców – prezent, dla Urzędu Skarbowego – podstawa opodatkowania. Fiskus przewidział dla darowizn konkretne przepisy prawa podatkowego i lepiej je znać, zanim wpędzimy się w kłopoty, zostawiając grube rysy na pięknych ślubnych wspomnieniach. Szczególnie kłopotliwa może być gotówka. Monika Piątkowska, doradca podatkowy w e-pity.pl i fillup.pl tłumaczy, co zrobić z weselnymi kopertami i kosztownymi podarunkami.

REKLAMA