REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Prawo zamówień publicznych - nowelizacja ustawy (część II)

inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

W dniu 29 stycznia 2010 r. weszła w życie ustawa z dnia 2 grudnia 2009 r. o zmianie ustawy - Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2009 r. nr 223, poz. 1778). Powyższa nowelizacja wprowadza niezwykle istotne zmiany w ustawie z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2004 r. nr 19, poz. 177 z późn. zm.) (dalej „pzp”). W drugiej części niniejszego opracowania przedstawiamy Państwu kilka uwag Kancelarii Prawnej M. Szulikowski i Partnerzy na temat nowej konstrukcji unieważniania umów w sprawach zamówień publicznych.

Szereg przepisów zmienionych lub wprowadzonych przez nowelizację, przewiduje konstrukcję unieważnienia, zamiast funkcjonującej do tej pory sankcji bezwzględnej nieważności umów w sprawach zamówień publicznych. Unieważnieniu będzie zatem podlegała obecnie umowa w części wykraczającej poza określenie przedmiotu zamówienia zawarte w specyfikacji istotnych warunków zamówienia (art. 140 ust. 3 pzp), zmiana umowy, stanowiąca istotną zmianę w stosunku do treści wybranej oferty, jeśli zamawiający nie przewidział możliwości dokonania takiej zmiany w ogłoszeniu o zamówieniu lub w specyfikacji istotnych warunków zamówienia oraz nie określił warunków takiej zmiany (art. 144 ust. 2), oraz umowa obarczona wadami wymienionymi szczegółowo w art. 146 ust. 1 i 6 pzp.

REKLAMA

Autopromocja

W opinii Kancelarii, unieważnienie umowy wprowadzone przez omawianą nowelizację, należy traktować jako wyjątek od zasady bezwzględnej nieważności czynności prawnych sprzecznych z ustawą, przewidzianej w art. 58 ust. 1 kodeksu cywilnego, którego przepisy, zgodnie z art. 139 ust. 1 pzp, stosuje się wprost do umów w sprawach zamówień publicznych.

Wprowadzona konstrukcja unieważnienia, jako wyjątek od ww. zasady ogólnej, wymaga zatem ścisłej wykładni. Należy zatem przyjąć, że umowa w sprawie zamówienia publicznego podlega unieważnieniu, jeśli zajdą przyczyny unieważnienia ściśle wskazane w przepisach (art. 140 ust. 3, art. 144 ust. 2 i art. 146 ust. 1 i 6 pzp). W przypadku sprzeczności z innymi przepisami prawa, niż te, do których odwołują się powyższe wyjątki, należy zdaniem Kancelarii przyjąć, iż ma zastosowanie zasada bezwzględnej nieważności z art. 58 ust. 1 kodeksu cywilnego. Wykładnię taką zdaje się potwierdzać również projektodawca nowelizacji, dopuszczając możliwość domagania się stwierdzenia nieważności umowy przez osoby mające interes prawny na podstawie art. 189 kodeksu postępowania cywilnego, z powodu wad innych, niż wady postępowania o udzielenie zamówienia publicznego (patrz: Uzasadnienie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy - Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw, druk sejmowy nr 2310, dalej „Uzasadnienie do projektu”).

Wątpliwości mogą wzbudzać przesłanki negatywne, wyłączające unieważnienie umowy w określonych przypadkach, w postaci takich klauzul generalnych jak istnienie po stronie zamawiającego „uzasadnionych podstaw aby sądzić, że działa zgodnie z ustawą”, lub „interesu publicznego” w „utrzymaniu umowy”. Takie przesłanki, co zostanie niżej omówione, będą jednak podlegały ocenie ze strony organu uprawnionego do orzekania o unieważnieniu umowy.

REKLAMA

Co do zasady ustawodawca przewidział skutek unieważnienia umowy ex tunc,  to znaczy, że unieważnienie wywiera skutek od momentu jej zawarcia, z wyjątkiem określonego w art. 192 ust. 3 pkt 2) lit. b) pzp unieważnienia w uzasadnionych przypadkach umowy tylko w zakresie zobowiązań jeszcze niewykonanych, w szczególności gdy nie jest możliwy zwrot świadczeń spełnionych na podstawie umowy podlegającej unieważnieniu.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wątpliwości może wzbudzać obecnie zakres podmiotów legitymowanych do żądania unieważnienia umowy w sprawie zamówienia publicznego. Niewątpliwie prawo wystąpienia do sądu z takim żądaniem przysługuje Prezesowi Urzędu Zamówień Publicznych, na podstawie art. 146 ust. 6 pzp.

Przepisy nie przewidują wprost możliwości wystąpienia z takim żądaniem przez inne podmioty. Prawo zgłoszenia takiego żądania przez podmioty, którym przysługuje prawo złożenia odwołania (to znaczy podmioty, o których mowa w art. 179 ust. 1 pzp), wynika pośrednio z zakresu orzekania Krajowej Izby Odwoławczej (dalej „KIO”) wskazanego w art. 192 ust. 3 pkt 2) lit. a) i b), który dopuszcza unieważnienie umowy przez KIO. Należy jednak zwrócić uwagę, że KIO może orzec w taki sposób tylko w przypadkach, o których mowa w art. 146 ust. 1 pzp, nie przewidziano zaś takiej kompetencji w pozostałych przypadkach. Dodatkowo, w wypadku zamówień poniżej tzw. „progów unijnych”, ewentualne zgłoszenie żądania unieważnienia umowy przez podmiot, któremu przysługuje odwołanie, będzie możliwe tylko wówczas, gdy możliwe jest samo złożenie odwołania, to znaczy w zakresie przewidzianym w art. 180 ust. 2 pzp (co zostało omówione w pierwszej części niniejszego opracowania).

Mając na uwadze powyższe uwarunkowania, należałoby przyjąć, że ustawodawca wykluczył możliwość żądania unieważnienia umowy na podstawie przesłanek takiego unieważnienia wynikających z pzp, przez podmioty, którym przysługuje odwołanie, w innym trybie, niż skorzystanie ze środków ochrony prawnej, wskazanych w pzp (odwołanie, skarga do sądu). Wykładnię taką zdaje się potwierdzać sam projektodawca w Uzasadnieniu do projektu. Ciekawym zagadnieniem jest to, czy można przyjąć, że jakiemukolwiek innemu podmiotowi oprócz Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych przysługuje prawo wytoczenia samodzielnego powództwa do sądu o unieważnienie umowy, na podstawie przesłanek unieważnienia z pzp. Rozstrzygnięcie powyższego problemu wykracza jednak poza ramy niniejszego opracowania. Jeśli chodzi o organy uprawnione do orzekania o unieważnieniu umowy na podstawie przesłanek z pzp, to jest to w przypadku powództwa Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych, sąd powszechny, którego właściwość należy ustalać zgodnie z przepisami kodeksu postępowania cywilnego. W przypadku żądania unieważnienia umowy w ramach środków ochrony prawnej, będzie to odpowiednio KIO lub sąd okręgowy rozpatrujący skargę.

Jak już wyżej wskazano, pomimo wprowadzenia konstrukcji unieważnienia, pozostanie możliwość żądania stwierdzenia przez sąd powszechny nieważności umowy w sprawie zamówienia publicznego, na ogólnej podstawie wynikającej z art. 189 kodeksu postępowania cywilnego, jeśli nieważność wynikałaby z innych niezgodności z prawem, niż przesłanki unieważnienia umowy na podstawie pzp. Na marginesie jedynie należy wskazać, że wprowadzone przez ustawodawcę zastrzeżenie zawarte w art. 146 ust. 4 pzp, wskazujące, że z przyczyn, o których mowa w art. 146 ust. 1 lub 6 nie można żądać stwierdzenia nieważności umowy na podstawie art. 189 kodeksu postępowania cywilnego, wydaje się być tzw. superfluum ustawowym, ponieważ z samej językowej wykładni pojęcia „unieważnienie” wynika, że czynność taka jest czynnością konstytutywną (tworzącą nowy stan prawny), nie może być zatem „stwierdzona”, podczas gdy wyrok na podstawie art. 189 kodeksu postępowania cywilnego jest deklaratoryjny (stwierdza jedynie istniejący stan prawny). Dodatkowo wzbudza wątpliwość, czemu ustawodawca w art. 146 ust. 4 pzp, wskazując art. 146 ust. 1 i 6 pzp, pominął art. 140 ust. 3 pzp i art. 144 ust. 2 pzp, które również przecież zawierają przesłanki unieważnienia umowy.

Jak widać, z nową konstrukcją unieważnienia umowy w sprawie zamówienia publicznego wiąże się wiele wątpliwości, już na początku obowiązywania nowych przepisów - wątpliwości te będą musiały zatem zostać z czasem wyjaśnione przez orzecznictwo i doktrynę.

Maciej Szulikowski

Kliknij żeby zobaczyć zdjęcie autora

Radca Prawny i Partner Zarządzający

M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Podatek PIT - część 2
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
2 maja 2023 r. (wtorek)
4 maja 2023 r. (czwartek)
29 kwietnia 2023 r. (sobota)
Następne
Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowy podatek! Lewica ma plan na pustostany, który ma być remedium na 2 mln niewykorzystywanych nieruchomości

Pojawi się projekt ustawy dotyczący wykorzystania 2 mln pustostanów - zapowiedział lider Lewicy Włodzimierz Czarzasty. Lewica chce rozpoczęcia dyskusji z samorządami na temat wprowadzenia podatku od pustostanów. Podatek taki samorządy mogłyby wprowadzać na obszarach, gdzie występują największe trudności na rynku mieszkaniowym.

Przedłużenie orzeczenia o niepełnosprawności 2024: 3 kluczowe przepisy [komunikat PFRON]. Co z dofinansowaniem do wynagrodzeń lub refundacją składek ZUS i KRUS?

W komunikacie z 5 września 2024 r. Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych wyjaśnił, jak stosować w praktyce przepisy dot. przedłużania orzeczeń o stopniu niepełnosprawności - w kontekście dofinansowania do wynagrodzeń lub refundacji składek ZUS lub KRUS.

Interpretacje dotyczące podatku o nieruchomości nie są publikowane przez Dyrektora KIS. Dlaczego?

Podatnicy potrzebują dostępu do interpretacji indywidualnych dotyczących podatku od nieruchomości. Niestety dziś nie ma jednolitej bazy interpretacji w tym zakresie. Można by wprowadzić te rozwiązanie przy okazji prac nad procedowanymi obecnie zmianami do ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. 

Urzędy skarbowe zaglądają na rachunki bankowe obywateli i firm. Nadmiernie. UODO do MF: przepisy niezgodne z Konstytucją i prawem unijnym

Obowiązujące obecnie przepisy dają organom podatkowym niemal nieograniczony dostęp do rachunków bankowych oraz informacji kredytowych podatników. Otrzymaliśmy już kilka sygnałów od naszych Klientów, którzy zostali zapytani przez organy skarbowe o operacje na ich kontach bankowych, głównie dotyczące dużych przelewów, takich jak darowizny między ojcem a synem.

REKLAMA

Podatek od nieruchomości zmieni się od 2025 r. Fotowoltaika, budowle, obiekty małej architektury, urządzenia budowlane. Ministerstwo Finansów zmienia projekt

W dniu 3 września 2024 r. wieczorem Ministerstwo Finansów opublikowało na stronach Rządowego Centrum Legislacji nową wersję projektu przewidującego dużą nowelizację przepisów w zakresie podatku od nieruchomości. 

Wakacje składkowe od 1 listopada 2024 r. Kto skorzysta?

Od 1 listopada 2024 r. będzie można skorzystać z wakacji składkowych. Zgodnie z nowymi przepisami przedsiębiorcy mogą raz w roku wybrać miesiąc, za który nie płacą za siebie składek na ubezpieczenia społeczne.

Reorganizacja służby celno skarbowej w trakcie sezonu urlopowego. Nowe zarządzenie MF

Zmiany zachodzące w służbie celno – skarbowej, wprowadzone w sezonie urlopowym, mają poprawić skuteczność i wydajność pracy w walce z przestępczością celną i podatkową. Odejście od delegatur na rzecz nowo utworzonych pionów bez wątpienia ograniczy ilość zastępców naczelników urzędów celno skarbowych  oraz pozwoli na skuteczniejsze działanie podwładnych funkcjonariuszy.

Podatek od nieruchomości nie będzie hamulcowym dla OZE. Zmiany w projekcie ustawy o podatkach lokalnych

Jest już nowa wersja projektu ustawy o podatkach lokalnych. Na zmianach najbardziej zyskuje branża OZE, której udało się wpisać do przepisów opodatkowanie elektrowni fotowoltaicznych i magazynów energii tylko od części budowlanych. Wraca więc powiązanie przepisów podatkowych z prawem budowlanym.

REKLAMA

Składka zdrowotna 2025: co koniecznie trzeba zmienić w przepisach. Na pewno nie można płacić podatku od składki - a tak jest teraz

Składka zdrowotna pobierana jako danina publiczna jest dla zobowiązanego wydatkiem a nie jego „dochodem”, dlatego też nie powinna być podstawą opodatkowania podatkiem dochodowym obciążającym te podmioty – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski. Wskazuje też kilka innych koniecznych zmian w tej składce.

Zmiany w CEIDG - wnioski o wpis do rejestru tylko on-line! Są też nowe uproszczenia dla przedsiębiorców

Jest projekt zmian ustawy o zasadach funkcjonowania Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). Będą nowe uproszczenia dla przedsiębiorców oraz całkowita elektronizacja procesu składania wniosków o wpis do CEIDG.

REKLAMA