REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Akcyza od samochodów w 2016 roku - kto i w jakiej sytuacji powinien zapłacić podatek

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Mirosław Siwiński
Radca Prawny nr wpisu WA-9949 Doradca Podatkowy nr wpisu 09923
 Kancelaria Prawna Witold Modzelewski Radca Prawny
Kancelaria prawnopodatkowa w grupie Instytutu Studiów Podatkowych
Akcyza od samochodów w 2016 roku - kto i w jakiej sytuacji powinien zapłacić podatek
Akcyza od samochodów w 2016 roku - kto i w jakiej sytuacji powinien zapłacić podatek

REKLAMA

REKLAMA

Akcyzą z pewnością są opodatkowane sprowadzane z zagranicy pojazdy towarowe o podwyższonym standardzie, tj. SUVy, luksusowe pick-upy, posiadające więcej niż jeden rząd siedzeń (lub przystosowane do ich łatwego zamontowania) i przeszkloną część ładunkową. Za to nieopodatkowane powinny być m.in.: typowe ciężarówki, autobusy, pojazdy specjalne i furgony nie posiadające przeszkolonej część ładunkowej.

Akcyza od aut - klamka zapadła

W marcu 2016 r. Trybunał Konstytucyjny wydał kilkanaście postanowień o odmowie nadania dalszego biegu złożonych przez podatników skarg konstytucyjnych (np. sygn. akt Ts 241/15). TK nie uwzględnił też zażaleń podatników na te postanowienia (np. sygn. akt Ts 279/15).  

REKLAMA

Wszystkie te sprawy dotyczyły akcyzy od samochodów uznanych przez organy celne (właściwe jako organy podatkowe od tego podatku) jako opodatkowane, czyli „samochody osobowe” w rozumieniu ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym. Po tych orzeczeniach podatnicy muszą raczej porzucić nadzieję na zmianę stanowiska, szczególnie w odniesieniu do pojazdów „wątpliwych”.

Istota sporu

REKLAMA

W rozumieniu tej ustawy są to samochody objęte pozycją CN 8703 czyli pojazdy samochodowe i pozostałe pojazdy mechaniczne przeznaczone zasadniczo do przewozu osób (inne niż objęte pozycją 8702), włącznie z samochodami osobowo-towarowymi (kombi) oraz samochodami wyścigowymi. W praktyce ta pozycja obejmuje samochody, specjalistyczne pojazdy transportowe (ambulanse, więźniarki, pojazdy pogrzebowe), samochody mieszkalne, co potwierdzają również przepisy o akcyzie nie wliczając do podstawy opodatkowania wartości specjalistycznego wyposażenia medycznego (art. 104 ust. 6a ustawy o podatku akcyzowym). O ile więc zasadniczo pojazdy te przeznaczone są do innych celów, to jednak widać, że Ustawodawca traktuje pojęcie „przewozu osób” szeroko – nawet jeżeli ratowane jest w tym momencie ich życie lub zdrowie, jak też gdy jest już na to za późno. To ewidentnie rozszerzające, w stosunku do języka potocznego, rozumienie przewozu osób, przekłada się na praktykę organów w tym zakresie.

Cały bowiem spór z podatnikami dotyczył głownie pojazdów deklarowanych przez podatników jako zaliczone do poz. CN 8704. Objęte są pojazdy samochodowe do transportu towarowego obejmuje zwykłe ciężarówki i furgony (płaskie, pokryte impregnowanym brezentem, o nadwoziu zamkniętym itd.); ciężarówki i furgony dostawcze wszelkiego rodzaju: ciężarówki wyposażone w urządzenia do automatycznego wyładunku (wywrotki itp.); cysterny (wyposażone w pompy i bez pomp); ciężarówki - chłodnie i izotermiczne, ciężarówki o dwóch lub więcej platformach ładunkowych do przewozu kwasu itp.; ciężarówki przystosowane do dużych obciążeń z ramą kutą, z pochylniami ładunkowymi do przewozu urządzeń podnoszących albo koparek, transformatorów itp.; ciężarówki specjalne skonstruowane do przewozu świeżego cementu, inne niż betoniarki transportowe objęte pozycją 8705; śmieciarki wyposażone w urządzenia do załadunku, prasowania itp.

Teoretycznie różnica pomiędzy samochodami klasyfikowanymi do pozycji CN 8703 i CN 8704 polega na tym, że te z pozycji 8704 służą tylko do transportu towarowego, natomiast te z pozycji 8703 służą zasadniczo do przewozu osób, jednak niektórymi z nich można także przewozić towary.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Do tej pozycji podatnicy zaliczali pojazdy bardzo różnorodne, kierując się jednak często poz. CN podaną przy ich wcześniejszym imporcie przez eksportera. Wylądowały tu jednak zarówno typowe SUVy, tyle że zazwyczaj z „kratką” i jednym rządem siedzeń, pick-upy o różnym standardzie wykończenia i liczbie siedzeń oraz typowe furgony, w tym nieposiadające przeszklonej części ładunkowej.

Polecamy: Praktyczny leksykon VAT 2016

Wszystkie te pojazdy były zaliczane przez organy do CN 8703, szczerze powiedziawszy, często nie bez racjonalnych podstaw (choć niekoniecznie prawnych). Niejednokrotnie bowiem np. w SUVach usuwane były kratki i dodawane siedzenia, a wiele samochodów typu pick-up miało naprawdę wysoki standard wykończenia (wręcz luksusowy) i odpowiednią do tego cenę. Takie decyzje nie do końca jednak były zgodne z prawem, co wynikało zarówno z niewiążącego znaczenia Not Wyjaśniających do CN (gdzie wskazywano właśnie na standard wykończenia ale wg ofert z początku lat 90-tych), jak i choćby z tego, że stan pojazdu należy oceniać na moment dokonania czynności podlegającej opodatkowaniu. Początkowo zresztą Sądy, w tym NSA przyznawały rację podatnikom i ta linia zmieniała się dopiero w ciągu ostatnich kilku lat, z niejasnych do końca powodów.

Co opodatkować, a co nie?

Powołane na wstępie postanowienie Trybunału Konstytucyjnego jak widać powiela tę linię, wiec podatnicy muszą mieć to negatywne stanowisko na uwadze. Pojawia się zatem pytanie postawione na wstępie, tj. jakie samochody opodatkowywać. Tu niestety trzeba podejść zarówno ostrożnie, jak i racjonalnie. Teoretycznie bowiem wiele pojazdów których brak opodatkowania powinien wynikać  z ich wymienienia wprost w poz. CN 8704, np. furgony. Takie jednak również były przedmiotem decyzji naczelników urzędów celnych nakładających akcyzę.

Z góry opodatkować należy pojazdy towarowe o podwyższonym standardzie, tj. SUVy, luksusowe pick-upy. Po drugie opodatkowane będą tę raczej pojazdy posiadające więcej niż jeden rząd siedzeń lub przystosowane do ich łatwego zamontowania (np. otwory do umocowania pokryte wykładziną) i do tego przeszkloną część ładunkową.

Za to nieopodatkowane powinny być:

- typowe ciężarówki, nie tożsame z pojazdami typu pick-up nawet jeżeli posiadają tzw. „budę” do przewozu pracowników,

- autobusy,

- pojazdy specjalne i furgony nie posiadające przeszkolonej część ładunkowej, z wyłączeniem jednak: karetek, więźniarek i karawanów.

Powyższa lista wynika oczywiście wyłącznie z praktyki, brzmienia poz. CN 8703 i 8704 i zdrowego rozsądku, tym bardziej, że niektóre z tych pojazdów (typowe zabudowane furgony), też były uznawane za opodatkowane.

Wskaźniki i stawki

Kalkulatory

Instrument prawny „pozornej pomocy”

Podatnicy mogą jednak „wzmocnić” w pewien sposób swoje przekonanie o braku opodatkowania danego pojazdu występując o wiążącą informację taryfową („WIT”).

REKLAMA

Zgodnie bowiem z art. 7b ust. 1 ustawy o akcyzie wiążąca informacja taryfowa, o której mowa w art. 12 rozporządzenia Rady (EWG) nr 2913/92 z dnia 12 października 1992 r. ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Celny (Dz. Urz. UE L 302 z 19.10.1992, str. 1, ze zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 2, t. 4, str. 307, ze zm.), ma odpowiednio zastosowanie w obrocie wyrobami akcyzowymi i samochodami osobowymi na terytorium kraju oraz w ich nabyciu wewnątrzwspólnotowym, zgodnie z przepisami rozporządzenia Rady (EWG) nr 2913/92 z dnia 12 października 1992 r. ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Celny oraz rozporządzenia Komisji (EWG) nr 2454/93 z dnia 2 lipca 1993 r. ustanawiającego przepisy w celu wykonania rozporządzenia Rady (EWG) nr 2913/92 ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Celny (Dz. Urz. UE L 253 z 11.10.1993, str. 1, ze zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 2, t. 6, str. 3, ze zm.).

Niestety mimo swojej nazwy, Wiążąca Informacja Taryfowa nie ma w tym zakresie wiążącego charakteru. Jak wskazał TK  w powołanym na wstępie postanowieniu, nie ma żadnego przepisu, z którego wynikałby wiążący charakter takich not w zakresie kształtowania podstawy opodatkowania. TK  przy tym powołał się też na wyrok NSA (sygn. akt I GSK 517/14), z którego również wynika, że organ celny może wziąć pod uwagę stanowisko wyrażone w nocie wyjaśniającej, ale nie oznacza to, że opodatkowanie wynika z tej noty. 

Oczywiście można by zapytać i Sąd i Trybunał: po co instrument prawny, który nie ma prawnego znaczenia, ani wiążącego charakteru – tym bardziej w świetle art. 2 Konstytucji RP?


Rzeczywistość podatkowa i sposób na uzyskanie pewnego rozwiązania

Niestety „rzeczywistość podatkowa” nieco różni się od tego jak orzekają np. sądy powszechne, co jednak nie oznacza, że podatnicy nie mogą się dodatkowo zabezpieczyć. Szczególnie ostrożnym zalecam następujący sposób postępowania: wystąpienie o WIT, a jeżeli ta wskaże CN pojazdu inne niż 8703, to opodatkowanie go, zapłacenie podatku akcyzowego i wystąpienie natychmiast o nadpłatę, powołując się na WIT i oczywiście cechy pojazdu. W ten sposób podatnik zainicjuje postępowanie, które może się nawet skończyć się w NSA, ale pewność podatnik uzyska.

Mirosław Siwiński

Radca prawny i doradca podatkowy w Kancelarii Prof. W. Modzelewskiego

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

Zwracasz pracownikom wydatki na taksówki – czy musisz pobrać zaliczkę na podatek PIT? Najnowsze wyjaśnienia fiskusa (taksówki w podróży służbowej i w czasie wyjścia służbowego)

Pracodawcy mają wątpliwości, czy w przypadku zwracania pracownikom wydatków na taksówki (kiedy to pracownicy wykonują obowiązki służbowe – zarówno w podróży służbowej jak i w czasie tzw. wyjścia służbowego), trzeba od tych kwot pobierać zaliczki na podatek dochodowy? Pod koniec czerwca 2025 r. wyjaśnił to dokładnie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Kilka miesięcy wcześniej odpowiedzi na to pytanie udzielił Minister Finansów.

Minister Majewska chce uproszczenia ZUS dla firm – konkretne propozycje zmian już na stole

Minister Agnieszka Majewska zaproponowała szereg zmian w przepisach dotyczących ubezpieczeń społecznych, które mają ułatwić życie mikro, małym i średnim przedsiębiorcom. Wśród postulatów znalazły się m.in. podniesienie limitu Małego ZUS Plus, likwidacja składki rentowej dla emerytów-przedsiębiorców, uproszczenia przy wakacjach składkowych oraz ułatwienia dla łączących biznes z rodzicielstwem.

REKLAMA

Miliardy z KPO usprawniają kolejową infrastrukturę

Prawie 11,5 mld zł warte są inwestycje realizowane ze środków Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększenia Odporności (KPO) przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Zarządzająca infrastrukturą kolejową spółka, która jest największym beneficjentem KPO, zawarła już ponad 120 umów z wykonawcami na kwotę 8 mld zł. Przeszło 160 prowadzonych zadań ma przyczynić się do zwiększenia prędkości pociągów, a także zwiększenia przepustowości tras oraz usprawnienia zarządzania ruchem kolejowym. Inwestycje poprawiają bezpieczeństwo ruchu i komfort obsługi podróżnych. Na stacjach i przystankach budowany jest nowoczesny system informacji pasażerskiej, a ich infrastruktura - dopasowywana do potrzeb osób o ograniczonej mobilności.

Darowizna od brata ponad limit 36 120 zł. Jakie warunki muszą zostać spełnione, aby nie stracić prawa do zwolnienia podatkowego?

Co robić gdy darowizna przekazana przez brata przekracza limit kwoty wolnej w wysokości 36 120 zł? Czy podlegała zwolnieniu od podatku od spadków i darowizn, pomimo że jest dokonywana z majątku wspólnego brata i jego małżonki? Jakie warunki muszą zostać spełnione, żeby nie stracić prawa do zwolnienia?

KSeF wymusi zmiany. Rejestry VAT i wydatki pracownicze po nowemu od 2026 roku

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur to jeden z najważniejszych projektów cyfryzacyjnych polskiej administracji podatkowej ostatnich lat. Od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku – w zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku – podatnicy VAT będą zobowiązani do wystawiania faktur wyłącznie w formie elektronicznej za pośrednictwem KSeF. To nie tylko zmiana technologiczna, ale także rewolucja organizacyjna, która wymusi dostosowanie systemów księgowych, procesów wewnętrznych i codziennej pracy działów finansowych.

Kredyt EKOlogiczny 2025 – bezzwrotna dotacja dla firm na modernizację energetyczną. Jakie warunki trzeba spełnić?

Już od października 2025 r. przedsiębiorcy będą mogli ubiegać się o dofinansowanie z Kredytu EKOlogicznego – dotacji realizowanej w ramach programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG 3.01).

REKLAMA

Obowiązkowy KSeF: kogo obejmie, jak wystawiać faktury w czasie awarii? Co czeka podatników VAT w 2026 roku?

Ponad pół rok dzieli przedsiębiorców od dnia, w którym elektroniczne fakturowanie stanie się w Polsce obowiązkowe. W zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku, firmy będą musiały dołączyć do Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku. Od tego momentu korzystanie z KSeF stanie się obowiązkowe dla wszystkich podatników VAT czynnych. Firmy mają już niewiele czasu, by dostosować swoje systemy, procedury i zespoły do nowych wymogów.

Ulga termomodernizacyjna i zwolnienie z podatku dochodowego (PIT) dla osób realizujących przedsięwzięcia termomodernizacyjne. Najnowsze objaśnienia Ministra Finansów z 2025 r.

W dniu 30 czerwca 2025 r. Minister Finansów wydał objaśnienia podatkowe odnośnie form wsparcia przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w podatku dochodowym od osób fizycznych. Objaśnienie te dotyczą rozwiązań podatkowych (ulga termomodernizacyjna i zwolnienie podatkowe), które wspierają przedsięwzięcie termomodernizacyjne na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej „ustawa PIT”), oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (dalej „ustawa o ryczałcie”). Objaśnienia zawierają ogólne wyjaśnienia przepisów prawa podatkowego oraz uwzględniają stan prawny obowiązujący na dzień 1 stycznia 2025 r. Objaśnienia podatkowe są wydawane przez ministra finansów na podstawie art. 14a § 1 pkt 2 ustawy – Ordynacja podatkowa z urzędu w celu zapewnienia jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego przez organy podatkowe. Warto w szczególności zwrócić uwagę na zmieniony wykaz wydatków uprawniających do odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej. Walorem tych objaśnień są także liczne przykłady wyjaśniające treść przepisów. Publikujemy poniżej pełną treść tych objaśnień.

REKLAMA