Zaniechanie inwestycji a koszty uzyskania przychodów

Zatem zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów może mieć miejsce, jeśli poniesione wydatki:

- pozostają w związku przyczynowo - skutkowym z przychodami;

- nie są wyłączone ustawą z kosztów uzyskania przychodów.

W związku z tym, iż w ramach prowadzonej działalności gospodarczej podatnicy w celu osiągania przychodów podejmują różne działania inwestycyjne, wydatki te traktuje się jako koszty uzyskania przychodów poprzez dokonywane odpisy amortyzacyjne  po przyjęciu do używania środka trwałego.

Normalnym procesem gospodarczym jest to, iż w wyniku przeprowadzonych analiz planowanych działań i wsparcia rzeczoznawców, zmieniającej się sytuacji gospodarczej otoczenia jednostki, jak i realiów panujących wewnątrz, jednostka ma prawo odstąpić od planowanych przedsięwzięć. Dlatego też ustawodawca pozwala rozliczyć w kosztach podatkowych koszty inwestycji, która nie została przez podatnika dokończona. Ustawodawca nie oczekuje spełnienia dodatkowych przesłanek (np. wyjaśnienia powodów rezygnacji z inwestycji), aby wydatki mogły być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

Przykład

Spółka X w 2007 r. podjęła decyzję o rozpoczęciu inwestycji w postaci budowy dodatkowego budynku produkcyjnego. W ramach przygotowań poniesiono koszty związane z przygotowaniem dokumentacji projektowej oraz analizą opłacalności inwestycji z formalno-prawnego oraz technicznego punktu widzenia. Wszystkie te koszty zostały poniesione przed uzyskaniem przez Spółkę pozwolenia na budowę i rozpoczęciem prac budowlanych. W związku z załamaniem gospodarki w kraju w 2008 r. dokonane analizy wskazały na konieczność wstrzymania planów inwestycyjnych. Na początku 2009 r. Spółka podjęła decyzję o odstąpieniu od budowy dodatkowego budynku produkcyjnego. Czy w związku z powyższym spółka ma prawo zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wydatki poniesione na przygotowanie dokumentacji projektowej i analizę opłacalności inwestycji? W którym momencie wydatki te powinny być rozliczone?

W analizowanej sytuacji Spółka powinna jedynie wykazać, iż podejmując działania inwestycyjne zakładała ich związek z uzyskiwaniem przychodów lub zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów (aby spełnić warunek art. 15 ust. 1 updop). Poniesione koszty analiz i projektów są zatem kosztami uzyskania przychodów, nawet jeśli jednostka finalnie podjęła decyzję o odstąpieniu od realizacji inwestycji.

Zgodnie z art. 15 ust. 4f updop w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2009r., koszty zaniechanych inwestycji są potrącane:

- w dacie zbycia inwestycji lub

- w dacie ich likwidacji. (trzeba mieć tu jednak na względzie niepisane dosłowne rozumienie pojęcia „likwidacja”, tzn. fizyczną likwidację inwestycji, np. poprzez rozbiórkę, złomowanie, zniszczenie; udokumentowaną protokołem komisyjnego zniszczenia/likwidacji).

Zatem Spółka będzie mogła zaliczyć wydatki poniesione na planowaną lecz zaniechaną inwestycję w miesiącu, w którym podejmie decyzję o zaniechaniu, zniszczy dokumentację projektową i sporządzi protokół z procesu likwidacji oraz wykreśli inwestycję z ewidencji rachunkowej. Ważne jest bowiem, aby efekt poniesionych nakładów na zaniechaną inwestycję, nie był wykorzystywany w przyszłości (Interpretacja Ministerstwa Finansów z dnia 16 lipca 2009 r., Sygn.IPPB5/423-352/09/JC).

Podstawa prawna:

- Ustawa o rachunkowości, DZ.U. 2009 nr 152, poz.1223 ze zm.

- Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych, Dz.U. 2000 nr 54 poz. 654

Katarzyna Ochnicka

Outsourcing Rachunkowości