REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Bezpłatne użytkowanie środków trwałych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Anna Skórka

REKLAMA

Oddanie w bezpłatne używanie środków trwałych przez użyczającego na gruncie ustawy o VAT i ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

 

REKLAMA

Autopromocja

Umowa użyczenia jest umową uregulowaną w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. nr 16, poz. 93, dalej: k.c.). Zgodnie z art. 710 k.c. przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy.

Cechą wyróżniającą umowy użyczenia od innych umów jest jej bezpłatny charakter. Należy podkreślić, że jeżeli rzeczy przekazane w nieodpłatne używanie stanowią środki trwałe w księgach rachunkowych użyczającego, dokonuje on w dalszym ciągu odpisów amortyzacyjnych dla celów bilansowych, natomiast w księgach biorącego w bezpłatne użytkowanie rzeczy te ujęte są w ewidencji pozabilansowej. Umowa użyczenia nie przenosi bowiem własności rzeczy.

Przekazanie przez użyczającego rzeczy w nieodpłatne używanie, rodzi podatkowe konsekwencje po stronie przekazującego i biorącego w bezpłatne używanie.

REKLAMA

Zgodnie z art. 16a ust 1 ustawy z dnia 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2011 r. nr 74, poz. 397, dalej: „updop”) amortyzacji podlegają budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością, maszyny, urządzania i środki transportu oraz inne przedmioty o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, nabyte lub wytworzone przez podatnika, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania, stanowiące jego własność lub współwłasność. Ponadto rzeczy, które spełniają powyższą definicję muszą być wykorzystywane przez podatnika na potrzeby, które są związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub leasingu.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wśród kosztów, które nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów są odpisy amortyzacyjne od wartości początkowej środków trwałych oddanych do nieodpłatnego używania (art. 16 ust 1 pkt 63 lit. c updop). Zatem w przypadku przekazania środków trwałych w bezpłatne używanie, przekazujący nie może zaliczyć odpisów amortyzacyjnych w poczet kosztów uzyskania przychodów.

W przypadku, gdy przekazujący środki trwałe zawrze umowę, w której biorący do używania zobowiąże się do świadczenia wzajemnego, ekwiwalentnego w stosunku do nieodpłatnego użyczenia, wówczas odpisy amortyzacyjne mogą stanowić koszty podatkowe, bowiem istnieje związek przyczynowo-skutkowy występujący pomiędzy kosztami związanymi z amortyzacją użyczanych rzeczy, a osiąganymi przychodami w wyniku otrzymania ekwiwalentnego świadczenia.

REKLAMA

Potwierdzeniem powyższego stanowiska jest interpretacja indywidualna, którego autorem jest Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 13 stycznia 2011 r. , sygn. ILPB4/423-270/10-2/DS. W opisanym stanie faktycznym podatnik przekazywał w nieodpłatne użytkowanie urządzenia stanowiące w jego księgach rachunkowych środki trwałe a w zamian biorący w używanie zobowiązywał się do zakupu towarów od podatnika w określonym przedziale czasowym. W opinii Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu:

„(...) okoliczność przekazania specjalistycznych urządzeń (maszyn) klientom, którzy zakupują od Spółki kleje przemysłowe, do których używania wymagane jest posiadanie tych maszyn stanowi dostateczną przesłankę do stwierdzenia, iż użyczenie specjalistycznych urządzeń (maszyn) związane jest z obowiązkiem wzajemnego świadczenia. Jeżeli Spółka uzyska określone korzyści (np. w postaci zwiększenia przychodów z podstawowej działalności, jaką jest handel klejami przemysłowymi), to w takim przypadku nie ma przesłanek do uznania, iż świadczenie związane z przekazaniem urządzeń (maszyn) ma nieodpłatny charakter (...)”.

Należy jednak podkreślić, że Naczelny Sąd Administracyjny w prawomocnym orzeczeniu sądowym, sygn. II FSK 1628/08 z dnia 25 lutego 2010 r. wykluczył możliwość zaliczenia odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych przekazanych nieodpłatnie biorącemu w używanie na podstawie umowy o współpracy w poczet kosztów podatkowych. Zdaniem NSA, ustawowe wyrażanie „wykorzystywane przez podatnika na potrzeby” oraz „prowadzoną przez niego działalnością” wskazują na to, że dokonywanie odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych wiąże się bezpośrednio z ich fizycznym wykorzystywaniem i nie bez znaczenia pozostaje okoliczność, że ustawodawca w przepisach regulujących zasady dokonywania odpisów amortyzacyjnych stosuje zamiennie wyrazy używanie i wykorzystywanie, a więc wyrazy, które określają stosunek faktyczny a nie prawny do środka trwałego.

 

Dodatkowo zawarcie umowy użyczenia może spowodować powstanie przychodu podatkowego po stronie biorącego w bezpłatne używanie z tytułu nieodpłatnie otrzymanych świadczeń zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 updop. Jednak należy podkreślić, że w przypadku zawarcia umowy użyczenia, która charakteryzuje się ekwiwaletnością wzajemnych świadczeń między stronami umowy, umowa taka traci swój bezpłatny charakter. Zatem art. 12 ust. 1 pkt 2 w przedmiotowej sytuacji nie znajdzie zastosowania wskutek braku przysporzenia majątkowego po stronie bioracego w używanie.

Na gruncie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. nr 54, poz. 535, dalej: „Ustawa o VAT”) umowa użyczenia traktowana jest jako nieodpłatne świadczenie usług.

Zgodnie z art. 8 ust 2 ustawy o VAT na równi z odpłatnym świadczeniem usługi traktuje się:

1. Użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów,

2. Nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

W przypadku przekazania rzeczy do nieodpłatnego użytkowania, czynność ta będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdy łącznie zostaną spełnione dwa warunki:

1. przekazanie składników majątku użyczającego nie będzie związane z jego działalnością gospodarczą,

2. podatnikowi przysługuje, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych rzeczy.

Jeżeli jeden z powyższych warunków nie zostanie spełniony, czynność użyczenia wyłączona jest z zakresu opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Jak wskazał Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 06 lipca 2011 r., sygn. IPPP1-443-832/11-2/Igo, żeby nieodpłatne świadczenie usług podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług musi być spełniony podstawowy warunek, a mianowicie brak związku świadczonych usług z prowadzoną działalnością gospodarczą podatnika. Za usługi niezwiązane z prowadzeniem przedsiębiorstwa należny uznać wszelkie usługi, których świadczenie odbyło się bez związku z potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej.

Zatem na podatniku ciąży obowiązek wykazania związku pomiędzy przekazaniem w nieodpłatne użytkowanie składników jego majątku z działalnością gospodarczą. Każde nieodpłatne świadczenie usługi podlega indywidualnej ocenie przez podatnika i to na podatniku spoczywa obowiązek udowodnienia istnienia takiego związku.

Anna Skórka

Konsultant

Outsourcing Rachunkowości - Grant Thornton

 

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Uproszczenia w podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy coraz bliżej wejścia w życie

Senat przyjął nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy mają uprościć formalności przy sprzedaży majątku otrzymanego od najbliższej rodziny oraz zlikwidować comiesięczne deklaracje podatkowe przy rentach prywatnych. Ustawa wraca teraz do Sejmu.

Zaczynasz działalność gospodarczą? Tak można obniżyć składki ZUS na początku działania firmy [komunikat ZUS]

Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej wiąże się z kosztami, szczególnie na starcie. Dlatego początkujący przedsiębiorcy mogą skorzystać z ulg, które pozwalają płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne albo nie płacić ich wcale. Do najważniejszych form wsparcia należą: ulga na start, preferencyjne składki, „Mały ZUS Plus” czy wakacje składkowe.

Darowizna dla córki z konta firmowego taty: Czy taki przelew korzysta ze zwolnienia podatkowego? KIS wyjaśnia

Skarbówka potwierdził, że przekazanie środków pieniężnych bezpośrednio z konta firmowego spółki, której darczyńca jest wspólnikiem, na konto obdarowanego – przy spełnieniu ustawowych formalności – może korzystać ze zwolnienia z podatku od darowizn. To jest dobra wiadomość dla podatników.

Ulga dla spadkobierców i przejrzystość dla podatników. Nowości w ustawie podatku od spadków i darowizn już wkrótce

Jest projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który umożliwi przywrócenie terminu zgłoszenia spadku w wyjątkowych przypadkach oraz doprecyzuje moment powstania obowiązku podatkowego. Zmiany mają uprościć procedury, zwiększyć przejrzystość i wspierać sukcesję firm rodzinnych.

REKLAMA

KSeF 2.0: firmy będą miały tylko 4 miesiące na testy. Co warto zrobić już teraz?

W czerwcu 2025 r. – zgodnie z harmonogramem – Ministerstwo Finansów udostępniło dokumentację interfejsu API KSeF 2.0. Jest to jednak materiał dla integratorów systemów i dostawców oprogramowania. Firmy wciąż czekają na udostępnienie środowiska testowego, które zaplanowano na koniec września. Konkretne testy będą więc mogły zacząć się dopiero w październiku. Tymczasem obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur dla części firm wchodzi już w lutym – oznacza to niewiele czasu na przygotowanie.

Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia? [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

REKLAMA

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

REKLAMA