Zagraniczne spółki kontrolowane (CFC) - opodatkowanie CIT i PIT

Jednak nowelizacja ta nie ma raczej szans zostać uchwalona przed 2014 rokiem. Tym bardziej, że zastrzeżenia do projektu zgłosiła m.in. Rada Legislacyjna.

Założenia projektu z dnia 30 kwietnia 2013 r.

Celem racjonalnie działającego podatnika jest szukanie rozwiązań umożliwiających mu zniwelowanie obciążeń podatkowych. Ministerstwo Finansów przygotowało projekt nowych przepisów, które mają na celu opodatkowanie przychodów osiąganych przez podatników, którzy korzystają z możliwości przerzucania dochodu do spółek zagranicznych nie prowadzących faktycznie działalności, a jedynie służących podatnikom jako narzędzie optymalizacyjne.

Spółki zakładane w państwach o korzystnej jurysdykcji służą transferowi dochodów z państwa rezydencji podatkowej podatnika do kontrolowanych przez nich spółek, gdzie opodatkowanie dochodów jest bardzo niskie bądź nie występuje w ogóle.

Jeżeli podatnik, będący polskim rezydentem podatkowym jest np. udziałowcem zagranicznej spółki będącej podatnikiem w innym państwie niż Polska, wtedy dochody tej spółki nie podlegają opodatkowaniu w Polsce ( inne regulacje obowiązują w przypadku zakładu ). W rezultacie polscy podatnicy nie mają obowiązku zapłaty podatku z tytułu dochodów uzyskiwanych przez spółkę, obowiązek podatkowy powstaje natomiast w przypadku dochodów pasywnych, czyli dywidend, należności licencyjnych, odsetek.

Korzystanie z powyższego rozwiązania powoduje możliwość odroczenia momentu zapłaty podatku w Polsce, a niekiedy także obniżenie stawki podatku, poprzez korzystanie z rozwiązań zawartych między innymi w umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Umowy te zawierają metody mające na celu unikanie podwójnego opodatkowania w państwie rezydencji oraz w państwie źródła, jeżeli w państwie źródła istnieją preferencyjne warunki opodatkowania, to realnie zapłacona stawka podatku w Polsce jest zazwyczaj niższa. Projekt Ministerstwa Finansów zmierza do opodatkowania spółek mających siedzibę bądź zarząd w krajach o korzystniejszych regulacjach podatkowych.

Zagraniczne spółki kontrolowane - jak są opodatkowane?

Projekt zmierza do tego, aby polscy podatnicy płacili w Polsce podatek również od dochodów osiągniętych przez kontrolowaną spółkę z siedzibą lub zarządem w kraju o niższym opodatkowaniu niż w wysokości 19 % osiągniętych dochodów. Regulacje dotyczące opodatkowania dochodów zagranicznych spółek kontrolowanych po raz pierwszy zostały wprowadzone w Stanach Zjednoczonych (1962 r. ), ponadto obowiązują obecnie we Francji, Niemczech, Wielkiej Brytanii, Portugalii.

Zgodnie z propozycjami zawartymi w projekcie, przez zagraniczną spółkę kontrolowaną rozumie się między innymi zagraniczną spółkę, mającą siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju wymienionym w rozporządzeniu wydanym na podstawie art. 9a ust. 6.

Kwartalne rozliczenie VAT w 2014 r.

 Na podstawie wspomnianego artykułu Minister właściwy do spraw Finansów Publicznych określa listę krajów i terytoriów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową. Ponadto zmiany dotyczyły będą zagranicznych spółek, które łącznie spełniać będą następujące warunki:

- polski rezydent podatkowy posiada w spółce, nieprzerwanie przez okres nie krótszy niż 30 dni, bezpośrednio lub pośrednio, co najmniej 25 % udziałów w kapitale lub 25 % praw głosu w organach kontrolnych lub stanowiących lub 25 % udziałów związanych z prawem uczestnictwa w zyskach,

- co najmniej 50 % przychodów z zagranicznej spółki, osiągniętych w roku podatkowym, pochodzi z dywidend i innych przychodów z udziału w zyskach osób prawnych, przychodów ze zbycia udziałów (akcji), wierzytelności, odsetek i pożytków od wszelkiego rodzaju pożyczek, poręczeń i gwarancji, a także przychodów z praw autorskich, praw własności przemysłowej - w tym z tytułu zbycia tych praw, a także zbycia i realizacji praw z instrumentów finansowych,

- co najmniej jeden rodzaj przychodów z punktu poprzedniego uzyskiwanych przez zagraniczną spółkę podlega w państwie jej siedziby lub zarządu opodatkowaniu według stawki podatku dochodowego obowiązującej w tym państwie niższej o co najmniej 25 % od stawki, która obowiązuje w Polsce lub podlega zwolnieniu lub wyłączeniu z opodatkowania podatkiem dochodowym, chyba że przychody te podlegają regulacjom dotyczącym przepisów dyrektywy w sprawie wspólnego opodatkowania spółek dominujących i zależnych różnych państw członkowskich.

Powyższe przepisy dotyczą więc zawsze spółek mających siedzibę lub zarząd w krajach stosujących szkodliwą konkurencję podatkową, natomiast w innych krajach niezbędne będzie ustalenie istnienia trzech powyższych przesłanek. Podatnik będzie miał jednak możliwość uniknięcia opodatkowania w sytuacji gdy wykaże, że zagraniczna spółka kontrolowana prowadzi rzeczywistą działalność gospodarczą w państwie siedziby, zarządu.

 Jak zaznaczyli autorzy projektu w kwestii ustalenia, czy spółka rzeczywiście prowadzi działalność gospodarczą, należy się odwołać do orzecznictwa TS UE.

Zgodnie ze wskazówkami działalność taka prowadzona jest, gdy:

- istnieje przedsiębiorstwo rzeczywiście prowadzające działalność gospodarczą, w szczególności istnieje lokal, wykwalifikowany personel oraz wyposażenie wykorzystywane w prowadzonej działalności,

- nie istnieje struktura oderwana od przyczyn ekonomicznych,

- istnieje współmierność w zakresie prowadzonej działalności a użytych do tego środków,

- zawierane porozumienia są zgodne z rzeczywistością gospodarczą i zakresem działalności spółki,

- spółka samodzielnie wykonuje swoje podstawowe funkcje gospodarcze, przy wykorzystaniu zasobów własnych.

Wprowadzone zmiany będą, zdaniem Ministerstwa dotyczyły wąskiej grupy podatników a ich celem jest uszczelnienie systemu podatkowego.

Joanna Litwińska

ECDDP Spółka Doradztwa Podatkowego