Czy do rozróżnienia ulepszenia od remontu konieczny jest biegły

Odpowiedź nie może być jednoznaczna i zależy od stanu faktycznego oraz oceny jakości przeprowadzonego postępowania. Rozgraniczenie w praktyce pojęć „ulepszenie” oraz „remont” może okazać się trudne i wymaga wiadomości specjalistycznych, a zatem ocena tego typu wydatków nie może opierać się na dowolnej ocenie nie popartej starannym postępowaniem dowodowym. Powoływanie biegłego jest fakultatywne, a decyzję w takiej sprawie podejmuje organ podatkowy. Z art. 197 § 1 ordynacji podatkowej wynika, że w przypadku gdy w sprawie wymagane są wiadomości specjalne, organ podatkowy może powołać biegłego - osobę dysponującą takimi wiadomościami, w celu wydania opinii.

Należy podkreślić, że rezygnacji z przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego nie może usprawiedliwić użyte w art. 197 ordynacji podatkowej słowo „może”, gdyż regulacja ta pozostawia wprawdzie organowi swobodę w korzystaniu z tego środka dowodowego, jednakże granice tej swobody są wyznaczone przez zasadę prawdy obiektywnej (art. 122 ordynacji podatkowej). Prawo podatkowe nie definiuje pojęć „remont” i „modernizacja” - wyjaśnienia tych pojęć należy szukać w prawie budowlanym. W świetle dotychczasowego orzecznictwa (wyroki NSA z 7 maja 2003 r., sygn. akt SA/Bk 1325/02, WSA z 4 marca 2004 r., sygn. akt III SA 1917/02, z 19 maja 2004 r., sygn. akt III SA 197/03) w sprawach o zawiłym stanie faktycznym automatyczne uznanie przez organ podatkowy, że wydatki poniesione przez podatnika nie są wydatkami remontowymi tylko ulepszeniami i jako takie nie mogą być uznane za koszt uzyskania przychodu, często uznaje się za bezpodstawne i przedwczesne.

W razie sporu w tym zakresie organ podatkowy powinien zasięgnąć opinii biegłego - rzeczoznawcy. Organ podatkowy nie może poprzestać jedynie na własnej, pobieżnej znajomości rzeczy. Jak podkreśla się w orzecznictwie sądów administracyjnych, oceniając charakter prac remontowych i modernizacyjnych w firmie, organy skarbowe nie mogą ograniczać się do sprawdzenia faktur, lecz powinny powołać biegłego.

Bywają jednak sytuacje, kiedy organ podatkowy nie jest związany wnioskiem strony o powołanie biegłego. Dzieje się tak wtedy, jeżeli dokonane ustalenia faktyczne - inne dowody pozwoliły ocenić w sposób wystarczający sporne roboty budowlane jako modernizacyjne i adaptacyjne (tak np. wyrok NSA z 17 stycznia 2007 r., sygn. akt II FSK 576/06). W wyroku z 26 lipca 2006 r. (sygn. akt III SA/Wa 749/06) WSA w Warszawie orzekł podobnie. Skoro organy podatkowe dysponowały decyzjami właściwego organu budowlanego i opisem wniesionych na ich podstawie budynków, sporządzonym przez rzeczoznawcę majątkowego - nie musiały uwzględnić wniosku o powołanie biegłego.

Marcin Banasik

Podstawa prawna:

• art. 15 ust. 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn.zm.),

• art. 197 § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (j.t. Dz.U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn.zm.).