Wsteczna korekta stawek amortyzacyjnych – czy jest możliwa?

• Amortyzacja środków trwałych - wątpliwości interpretacyjne
• Orzeczenia sądów przełamały linię interpretacji podatkowych
• Zmiana podejścia w zakresie wstecznej modyfikacji stawek amortyzacyjnych
• Wsteczna korekta stawek amortyzacji - dla kogo korzystna?

Kwestię tę rozstrzygnął niedawno WSA w Gliwicach, który potwierdza, że można obniżać stawki amortyzacyjne również za lata ubiegłe, jeżeli tylko nie przedawniło się jeszcze zobowiązanie podatkowe.

Amortyzacja środków trwałych - wątpliwości interpretacyjne

Zgodnie z art. 16i ust. 5 ustawy o CIT, podatnik może obniżać podane w wykazie stawek amortyzacyjnych stawki dla poszczególnych środków trwałych. Zmiany stawki dokonuje się począwszy od miesiąca, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji albo od pierwszego miesiąca każdego następnego roku podatkowego.

Z przepisów wynika wprost, iż podatnik ma prawo samodzielnie kształtować wysokość stawek amortyzacyjnych w ramach ustawowych limitów. Natomiast przedmiotem wątpliwości interpretacyjnych od dłuższego czasu pozostaje okres, w którym możliwe jest dokonanie korekty. Przełomowy w tym zakresie okazał się wyrok NSA z 3 lutego 2022 r. (sygn. II FSK 1413/19), gdzie sąd jednoznacznie wskazał, iż podatnik jest uprawniony do wstecznego korygowania stawek amortyzacji za okresy, które nie uległy jeszcze przedawnieniu. 

Orzeczenia sądów przełamały linię interpretacji podatkowych

Wyrok ten był szczególnie istotny z uwagi na fakt, że we wcześniej wydawanych interpretacjach Dyrektor KIS zasadniczo przyjmował odmienne stanowisko. Przykładowo, w interpretacji z 8 grudnia 2017 r. (sygn. 0114-KDIP2-2.4010.222.2017.1.SO) organ wskazał na brak wyraźnego wskazania w przytoczonym przepisie możliwości dokonania zmian „wstecz”. Użyte w regulacji wyrażenie „następny” zdaniem fiskusa oznacza każdy następny rok podatkowy po obecnym, co wyklucza możliwość dokonania korekty za minione okresy. Dyrektor KIS wskazał także, iż podatnicy nie są uprawnieni do modyfikowania kosztów uzyskania przychodów w dowolnym dla siebie momencie i za dowolny okres w przeszłości według własnego uznania, bez wyraźnej przyczyny powodującej korektę. 

Zmiana podejścia w zakresie wstecznej modyfikacji stawek amortyzacyjnych

NSA w swoim wyroku zaprezentował przychylne dla podatników stanowisko w zakresie wstecznej modyfikacji stawek amortyzacyjnych, a zarazem szansę na zmianę podejścia organów. Obecnie można już mówić o jednolitej linii orzeczniczej w tym zakresie, gdyż w ślad za wyrokiem NSA wiele sądów wojewódzkich wydało korzystne dla podatników wyroki. 

Najnowszy wyrok WSA w Gliwicach z 15 grudnia 2022 r. (sygn. I SA/Gl 1288/22) potwierdza zainicjowaną przez NSA linię orzeczniczą, zgodnie z którą można obniżać stawki amortyzacyjne również za lata ubiegłe, jeżeli tylko nie przedawniło się jeszcze zobowiązanie podatkowe.  Sąd wskazał, iż w przepisie nie uregulowano wprost ani zakazu dokonywania korekty deklaracji podatkowej (z uwagi na zmianę stawki amortyzacji dokonaną „wstecz”), ani bezpośredniego zakazu dokonywania zmian stawek amortyzacji za lata wcześniejsze, co pozwala na stosowanie korekty stawki za lata ubiegłe. 

Wsteczna korekta stawek amortyzacji - dla kogo korzystna?

Wsteczna korekta stawek amortyzacji może być szczególnie korzystna w przypadku przedsiębiorstw generujących straty podatkowe, ponieważ dzięki zmianie stawek możliwe jest obniżenie wysokości tych strat i w konsekwencji uniknięcie ich „przedawnienia”. Na gruncie ostatnich orzeczeń sądów administracyjnych, taką „manipulację” stratami podatkowymi z lat ubiegłych należy ocenić jako dopuszczalną. 

Autor: Sandra Telman, Senior Consultant ID Advisory