Strata w spółce komandytowej, w której wspólnikami są osoby prawne – rozliczenie CIT

Status spółki komandytowej jako spółki osobowej niemającej osobowości prawnej powoduje, że w zakresie opodatkowania dochodów nie jest ona podatnikiem podatku dochodowego. Podatnikiem jest tu bowiem każdy ze wspólników z osobna – przy czym wszyscy wspólnicy są w omawianym przypadku osobami prawnymi. Zatem skutki odnotowania straty przez spółkę komandytową, z uwagi na formę jej organizacji prawnej, należy rozstrzygnąć dla każdego wspólnika z osobna – w oparciu o przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej ustawy o CIT). 

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o CIT, przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, z zastrzeżeniem art. 1 ust. 3, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych łączy się z przychodami każdego wspólnika proporcjonalnie do posiadanego prawa do udziału w zysku (udziału). W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe.

Zasady te stosuje się odpowiednio do rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, zwolnień i ulg podatkowych oraz obniżenia dochodu, podstawy opodatkowania lub podatku (art. 5 ust. 2 ustawy o CIT).

Monitor Księgowego – prenumerata

Określenie w umowie spółki zasad podziału straty pomiędzy wspólników

W praktyce proporcję, o której mowa w art. 5 ust.1 ustawy o CIT, ustala się w stosunku do przysługującego wspólnikowi udziału w przychodach i kosztach uzyskania przychodów, stosownie do postanowień zawartych w umowie Spółki, przy czym pod pojęciem udziału, zgodnie z przytaczanym przepisem ustawy o CIT, należy rozumieć udział w zyskach tej spółki. Powyższa zasada ma zastosowanie zarówno w sytuacji, gdy spółka kapitałowa osiągnie dochód, jak i wtedy, gdy poniesie stratę – przepis bowiem wyraźnie stanowi o proporcji w stosunku do posiadanego udziału w zysku. Dodatkowo, przepis ten nie stanowi o podziale dochodu, czy straty spółki osobowej, ale o podziale przychodów i kosztów takiej spółki.

Odsetki 2016 – rewolucyjne zmiany

Zatem nawet w przypadku, gdy w umowie spółki komandytowej dojdzie do określenia udziału poszczególnych wspólników w stracie, fakt ten nie może mieć wpływu na  regulacje dotyczące zasad rozliczenia podatku dochodowego. Wskazany w takim przypadku w umowie spółki udział wspólników w stracie spółki będzie miał więc znaczenie jedynie z punktu widzenia przepisów KSH lub przepisów rachunkowych (np. w zakresie obowiązku pokrycia straty w rozumieniu rachunkowym). Oznacza to, że udział wspólnika w przychodach i kosztach spółki powinien zostać określony w wysokości określonego w umowie udziału w zyskach spółki - a nie w wysokości udziału w stracie Spółki według umowy.

Przewodnik po zmianach przepisów 2015/2016 dla firm

Jednocześnie należy zauważyć, że wspólnicy spółki powinni dla celów podatkowych rozliczyć udział w przychodach i kosztach spółki na zasadach ogólnych - jako przychody z działalności gospodarczej. Powinni oni więc doliczyć do swoich przychodów oraz do kosztów uzyskania przychodów odpowiednią część przychodów i kosztów uzyskania przychodów wygenerowanych w działalności w spółce – i w ten sposób obliczyć swój wynik podatkowy. Każdy wspólnik w swoim zeznaniu rocznym powinien ująć przypadającą na niego część przychodów spółki komandytowej (na podstawie udziału w zysku tej spółki). Podobnie w kosztach uzyskania przychodów, każdy wspólnik powinien ująć kwotę kosztów przypadającą na jego część udziału w spółce.

Jeśli w wyniku takiego działania, po zsumowaniu z pozostałymi przychodami i kosztami danego wspólnika,  przychody będą przekraczały koszty uzyskania przychodów, po stronie wspólnika  powstanie dochód podlegający opodatkowaniu – w rozliczeniu za dany rok podatkowy wspólnik powinien uiścić podatek dochodowy od osób prawnych (z uwzględniam wpłaconych w trakcie roku zaliczek). Jeżeli natomiast wszystkie koszty uzyskania przychodów wspólnika z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej przekraczają sumę przychodów, to w rozliczeniu za dany rok podatkowy wspólnik poniesie stratę, która może zostać rozliczona na zasadach wskazanych w art. 7 ust. 5 ustawy o CIT.

Zgodnie z tym przepisem, o wysokość straty (...) poniesionej w roku podatkowym można obniżyć dochód w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, z tym że wysokość obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% kwoty tej straty.

Grzegorz Wachołek

Kierownik w Departamencie Podatków Bezpośrednich ECDDP. Sp. z o.o.