REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kiedy można uchylić lub zmienić ostateczną decyzję podatkową

Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec świadczy doradztwo prawne z zakresu prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego i karnego.
Uchylenie lub zmiana decyzji ostatecznej podatkowej /fot.Shutterstock
Uchylenie lub zmiana decyzji ostatecznej podatkowej /fot.Shutterstock
fot.Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Przepisy dopuszczają możliwość uchylenia lub zmiany ostatecznej decyzji podatkowej, od której nie przysługuje żaden zwyczajny środek odwoławczy. W niektórych przypadkach zastosowanie takiego rozwiązania może okazać się jedynym skutecznym sposobem zmiany niekorzystnego dla podatnika rozstrzygnięcia.

Podatnik może skorzystać na uchyleniu lub zmianie

Zgodnie z art. 253 Ordynacji podatkowej decyzja ostateczna, na mocy której strona nie nabyła prawa, może być uchylona lub zmieniona przez wydający ją organ podatkowy, jeżeli przemawia za tym interes publiczny lub ważny interes podatnika.

REKLAMA

Autopromocja

W prawie podatkowym kryterium nabycia prawa wydaje się niejasne. Przyjmuje się jednak zgodnie z orzecznictwem sądów, że nabycie prawa tworzą decyzje uznaniowe, wprost stanowiące o przyznaniu uprawnień, określające ich rodzaj lub czas trwania.

Jeśli więc decyzja podatkowa nie daje podatnikowi żadnych uprawnień, jest to decyzja, na mocy której strona nie nabyła prawa. Taką decyzją będzie przykładowo decyzja odmawiająca tego, o co podatnik wnioskował (np. odmowa umorzenia zobowiązania podatkowego lub decyzja odmawiająca rozłożenia zobowiązania na raty).

Zobowiązanie podatkowe oraz terminy zapłaty wynikają z przepisów prawa. Decyzje organu w tym zakresie zwykle nie są więc konieczne. Podatnik, występując np. o rozłożenie zaległości na raty, wnosi tym samym o pewną zmianę swojej sytuacji, a więc możliwość uregulowania zobowiązania w innym terminie niż wskazują na to przepisy prawa, bez konieczności zapłaty odsetek za opóźnienie. Organ podatkowy może przystać na zaproponowane przez podatnika warunki, jednak przepisy nie zobowiązują go do wydania decyzji o określonej treści. Ten więc może wydać rozstrzygnięcie według własnego uznania (decyzje uznaniowe). W przypadku wydania decyzji odmownej sytuacja podatnika w żadnej mierze nie ulega zmianie – wciąż wiążące pozostają podstawowe regulacje prawne. Tym samym na mocy takiej decyzji strona nie nabywa prawa.

REKLAMA

Takie decyzje organ może zmienić lub uchylić, jeżeli stwierdzi, że przemawia za tym ważny interes podatnika lub interes publiczny. Kryteria te są bardzo cenne, co utrudnia stosowanie regulacji. Przyjmuje się jednak, że wystąpienie takiego interesu należy określać w kontekście powszechnie aprobowanych wartości – w przypadku interesu podatnika będą to więc np. życie, zdrowie czy środki pozwalające na utrzymanie siebie i rodziny. Interesem publicznym będzie zaś to, co jest korzystne dla całego społeczeństwa jak np. bezpieczeństwo i sprawiedliwość. Jeśli więc decyzja narusza te wartości, organ może ją zmienić lub uchylić.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przepis art. 253a Ordynacji podatkowej wskazuje, że także decyzja, na mocy której strona nabyła prawo, może być uchylona lub zmieniona, jeżeli nie sprzeciwiają się temu przepisy szczególne i przemawia za tym interes publiczny lub ważny interes strony. Przesłanki są więc podobne, jednak bezpieczeństwo podatnika sprawia, że konieczna jest wówczas jego wyraźna zgoda. Co przy tym szczególnie istotne, taka zmiana nie może pogorszyć sytuacji podatnika. Zastosowanie omawianych regulacji będzie więc zawsze dla podatnika korzystne.

Jako przykład wskazać można zmianę decyzji rozkładającej zaległość podatkową na raty, zwłaszcza w przypadku, gdy ostatnia rata ma charakter tzw. raty balonowej (większość zobowiązania zostaje spłacona w ostatniej racie). Taka decyzja przyznała stronie prawo i określiła jej sytuację. Podatnik może być jednak zainteresowany zmianą także tej decyzji np. poprzez rozłożenie raty balonowej na dalsze raty lub odroczenie jej płatności. Decyzja taka byłaby zasadniczo dla podatnika korzystna, jednak podważałaby ona harmonogram spłat określony w decyzji wcześniejszej. Z tego powodu organ, zmieniając taką decyzję, najpierw musi uzyskać zgodę podatnika.

Nie każdą decyzję można uchylić lub zmienić

Nie wszystkie decyzje mogą zostać uchylone lub zmienione. Przepisy art. 235b Ordynacji podatkowej przewidują, że wskazanych regulacji nie stosuje się do decyzji ustalających albo określających wysokość zobowiązania podatkowego, odpowiedzialności podatkowej płatników, inkasentów i osób trzecich, decyzji określających wysokość odsetek za zwłokę określającej wysokość zwrotu podatku czy o odpowiedzialności spadkobiercy.

Zmiana okoliczności – zmiana decyzji

Odrębna regulacja wskazana w art. 254 Ordynacji podatkowej przewiduje, że decyzja ostateczna ustalająca lub określająca wysokość zobowiązania podatkowego na dany okres może być zmieniona, jeśli po jej doręczeniu nastąpiła zmiana okoliczności faktycznych mających wpływ na ustalenie lub określenie wysokości zobowiązania, a skutki wystąpienia tych okoliczności zostały uregulowane w przepisach prawa podatkowego obowiązujących w dniu wydania decyzji. Jako przykład może tu posłużyć decyzja dotycząca podatku przy opodatkowaniu w ramach karty podatkowej.

Uchylenie decyzji a niedopełnienie obowiązku

Przepisy art. 255 Ordynacji podatkowej przewidują, że organ podatkowy uchyla decyzję, jeżeli została ona wydana z zastrzeżeniem dopełnienia przez stronę określonych czynności, a strona nie dopełniła ich w wyznaczonym terminie. Praktyczne znaczenie regulacji wydaje się jednak marginalne – przepis wskazuje bowiem na wykonanie decyzji w określony sposób. Decyzje podatkowe określać mogą natomiast elementy takie jak np. termin zapłaty podatku (w przypadku odroczenia płatności podatku), co nie może być utożsamiane ze sposobem wykonania decyzji, a przepisy prawa przewidują odrębne, specyficzne konsekwencje niedotrzymania warunków w nich wskazanych (np. wygaśnięcie decyzji o odroczeniu płatności podatku w razie niezachowania terminu zgodnie z art. 259 § 1 Ordynacji podatkowej). To sprawia, że sens art. 255 Ordynacji podatkowej jest bardzo wątpliwy, a znaczenie regulacji niemal wyłącznie teoretyczne.

Kiedy uchylenie lub zmiana nie będą możliwe?

Uchylenie lub zmiana decyzji podlegają ograniczeniom. Zgodnie z przepisami organ odmawia wszczęcia postępowania w sprawie uchylenia lub zmiany decyzji ostatecznej, jeżeli żądanie zostało wniesione po upływie 5 lat od jej doręczenia. Podobny termin obowiązuje w przypadku dokonywania zmian w decyzji z urzędu.

Polecamy: Instrukcje księgowego. 71 praktycznych procedur z serwisem internetowym

Znaczenie dla podatnika

Dla podatnika największe znaczenie mają regulacje wskazane w pierwszej kolejności – uchylenie i zmiana decyzji określających i nieokreślających prawa podatnika. Przepisy te mogą bowiem doprowadzić do zmiany rozstrzygnięcia o istotnym dla podatnika znaczeniu. Decyzje podlegające tym regulacjom to tzw. decyzje uznaniowe. Nie określają one zatem podstawowych zobowiązań podatkowych lub ich wysokości, ale często mogą gruntownie zmieniać pozycję podatnika – w nich bowiem organ według swojego uznania może odroczyć zapłatę podatku.

Kancelaria Prawna Skarbiec

Autopromocja

REKLAMA

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Podatek PIT - część 2
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/9
Są kosztem uzyskania przychodu:
koszty reprezentacji, w szczególności poniesione na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych
udzielone pożyczki, w tym stracone pożyczki
wydatki na wystrój wnętrza biurowego nie będące wydatkami reprezentacyjnymi
wpłaty dokonywane do pracowniczych planów kapitałowych, o których mowa w ustawie o pracowniczych planach kapitałowych – od nagród i premii wypłaconych z dochodu po opodatkowaniu podatkiem dochodowym
Następne
Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Pracownik może czasem nie wykonywać pracy i zachować prawo do wynagrodzenia. W jakich przypadkach?

Wynagrodzenie jest – co do zasady - świadczeniem przysługującym w zamian za świadczoną przez pracownika pracę (czyli wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną). Za czas niewykonywania pracy pracownik ma prawo do wynagrodzenia, jeżeli wynika to z przepisów prawa pracy.

Zmiana zasad wysyłania pocztą pism (urzędowych, podatkowych, sądowych) z zachowaniem terminu. Łatwiej będzie też uzyskać oprocentowanie nadpłat

Do Sejmu trafił już rządowy projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej i kilku innych ustaw, który ma na celu dostosowania polskiego prawa do dwóch wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE). Nowe przepisy przewidują, że m.in. w procedurze podatkowej, administracyjnej, cywilnej, można będzie nadać pismo (z zachowaniem terminu) do urzędu u dowolnego operatora pocztowego, a nie jak do tej pory tylko za pośrednictwem Poczty Polskiej. Zmienione omawianą nowelizacją przepisy zapewnią też oprocentowanie nadpłat powstałych w wyniku orzeczeń TSUE lub TK za okres od dnia powstania nadpłaty do dnia jej zwrotu, niezależnie od czasu złożenia wniosku o zwrot nadpłaty.

Bałagan w dokumentach firmy? Sprawdź, jak skutecznie nad nimi zapanować

Papierowy bałagan w dokumentacji firmowej. Dlaczego tradycyjne przechowywanie dokumentów sprawia tyle problemów? Co musisz wiedzieć, aby to zmienić?

Ile wyniesie rata kredytu po obniżce stóp procentowych o 0,5 pp, 0,75 pp, 1 pp.? Jak wzrośnie zdolność kredytowa? Stopy NBP spadną dopiero w II połowie 2025 r.?

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 15-16 stycznia 2024 r. utrzymała wszystkie stopy procentowe NBP na niezmienionym poziomie. RPP nie zmieniła poziomu stóp procentowych w styczniu 2025 r. Rankomat.pl zwraca jednak uwagę, że jest szansa na to, że w 2025 roku (raczej w II połowie) stopy spadną o 0,75 p.p. (punkt procentowy). To wywołałoby spadek raty przeciętnego kredytu o 196 zł i wzrost zdolności kredytowej. Okazuje się, że bankach obniżki już się zaczęły i to nie tylko w przypadku lokat, ale również kredytów. Jak wynika z danych NBP, średnie oprocentowanie lokat założonych w listopadzie (najnowsze dostępne dane) spadło poniżej 4% po raz pierwszy od maja 2022 r. Średnie oprocentowanie kredytów hipotecznych również było najniższe od maja 2022 r. i wyniosło 7,35%. Zauważalnie staniały nawet kredyty konsumpcyjne, których RRSO po raz pierwszy od grudnia 2021 r. spadło poniżej 13%.

REKLAMA

E-akta osobowe pracowników: co muszą zawierać i jak je prowadzić?

Elektroniczna forma akt osobowych, czyli e-akta, staje się coraz bardziej popularna, oferując wygodę, efektywność i oszczędność czasu. Ale czym właściwie są e-akta osobowe pracowników i jak je prawidłowo prowadzić?

Procedura VAT-OSS – na czym polega, jak stosować i dlaczego warto. Jak wypełnić zgłoszenie VIU-R

Wprowadzenie procedury VAT-OSS (One Stop Shop – co można przetłumaczyć jako: Sklep w jednym miejscu), to istotne uproszczenie rozliczeń podatkowych dla firm prowadzących działalność transgraniczną w Unii Europejskiej. Procedura ta umożliwia przedsiębiorcom rozliczać w jednym miejscu podatek VAT z tytułu sprzedaży towarów i usług na rzecz konsumentów w innych krajach UE. Pozwala to na uniknięcie skomplikowanych procesów rejestracji i rozliczeń w każdym państwie członkowskim oddzielnie.

Automatyzacja i sztuczna inteligencja w księgowości: przykłady konkretnych zastosowań. System wykryje oszusta i fałszywego dostawcę

Automatyzacja procesów finansowych (w tym zastosowanie sztucznej inteligencji) już teraz pomaga przedsiębiorcom oszczędzać czas, redukować koszty oraz minimalizuje ryzyko błędów. I choć jej korzyści odkrywają głównie najwięksi rynkowi gracze, wkrótce te narzędzia mogą stać się niezbędnym elementem każdej firmy, chociażby ze względu na ich nieocenioną pomoc w wykrywaniu cyberoszustw. O tym, dlaczego automatyzacja w księgowości jest niezbędna, mówi Marzena Janta-Lipińska, ekspertka ds. podatków, specjalizująca się w księgowości zewnętrznej i propagatorka nowoczesnych, elastycznych rozwiązań z zakresu usług operacyjnych, zgodności z przepisami i sprawozdawczości.

Świetna wiadomość dla podatników. Chodzi o odsetki z urzędu skarbowego

Odsetki od nadpłat podatkowych będą naliczane już od dnia ich powstania aż do momentu zwrotu – taką zmianę przewiduje projekt nowelizacji ordynacji podatkowej przyjęty przez rząd. Co jeszcze ulegnie zmianie?

REKLAMA

Podatek od nieruchomości w 2025 r. Budynek i budowla inaczej definiowane, przesunięcie złożenia deklaracji DN-1 i inna stawka dla garaży

Budynek i budowla zmieniły od początku 2025 r. swoje definicje w podatku od nieruchomości.  Do tej pory podatnicy posługiwali się uregulowaniami pochodzącymi z prawa budowlanego, dlatego wprowadzenie przepisów regulujących te kwestie bezpośrednio w przepisach podatkowych to spora zmiana. Sprawdzamy, w jaki sposób wpłynie ona na obowiązki podatkowe polskich przedsiębiorców. 

Tsunami zmian podatkowych – kto ucierpi najbardziej?

Rok 2025 przynosi kolejną falę zmian podatkowych, które dotkną zarówno najmniejszych przedsiębiorców, jak i największe firmy. Eksperci alarmują, że brak stabilności prawa zagraża inwestycjom w Polsce, a wprowadzenie nowych przepisów w pośpiechu prowadzi do kosztownych błędów. Czy czeka nas poprawa w zakresie przewidywalności i uproszczenia systemu fiskalnego?

REKLAMA