REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zmiany w Ordynacji podatkowej są niezbędne. Zdaniem RPO jest kilka poważnych problemów

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Dlatego konieczne są zmiany Ordynacji podatkowej? Zdaniem RPO jest kilka poważnych problemów
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Co należy koniecznie zmienić w Ordynacji podatkowej. Rzecznika Praw Obywatelskich (RPO) występuje w tej sprawie do Ministra Finansów. Jedna z kwestii dotyczy praktyki wszczynania postępowań karnych skarbowych w celu przerwania biegu przedawnienia zobowiązania.

RPO Marcin Wiącek pisze do ministra finansów Andrzeja Domańskiego RPO wskazując m.in., że fiskus wciąż może wszczynać postępowania karne skarbowe po to, aby zawieszać bieg przedawnienia zobowiązań podatkowych obywateli; ograniczona jest też możliwość weryfikowania decyzji ostatecznych w sprawach podatkowych; występuje ograniczony dostęp Rzecznika Praw Obywatelskich do akt zawierających tajemnicę skarbową.

Zdaniem RPO wciąż istnieje szereg nierozwiązanych problemów o charakterze generalnym, które wymagają zmiany ustawy Ordynacja podatkowa. Zwraca uwagę MF na następujące kwestie.

REKLAMA

Autopromocja

Praktyka wszczynania postępowań karnych skarbowych w celu przerwania biegu przedawnienia zobowiązania

Tego typu praktyki organów podatkowych znane są od wielu lat. Niemal od 10 lat w Trybunale Konstytucyjnym oczekuje na rozpoznanie wniosek RPO dotyczący podstaw prawnych takich praktyk.

Wielokrotne apele legislacyjne Rzecznika do MF nie odniosły skutku. Początkowo resort finansów stał na stanowisku, że przed rozpatrzeniem spraw zawisłych przed TK podejmowanie zmian legislacyjnych byłoby przedwczesne. Następnie w 2022 r. Minister Finansów zapewnił, że w ramach prac nad systemową reformą Ordynacji podatkowej przewidywana jest likwidacja przesłanki zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego w związku ze wszczęciem postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe. 

Zapowiedź ta nie została ostatecznie zrealizowana, a regulacja z art. 70 § 6 pkt 1 Ordynacji podatkowej nadal obowiązuje.

Problem braku przedawniania zobowiązania podatkowego zabezpieczonego hipoteką lub zastawem skarbowym

REKLAMA

Podobny problem dotyczy art. 70 § 8 Ordynacji podatkowej, który stanowi, że nie ulegają przedawnieniu zobowiązania podatkowe zabezpieczone hipoteką lub zastawem skarbowym, jednakże po upływie terminu przedawnienia zobowiązania te mogą być egzekwowane tylko z przedmiotu hipoteki lub zastawu. 

Regulacja ta jest niekonstytucyjna. Sprawa wydaje się oczywista z uwagi na to, że Trybunał Konstytucyjny rozstrzygał już w sprawie przepisu o tożsamej treści (w poprzednio obowiązującym stanie prawnym). Stwierdził jego niekonstytucyjność, a w uzasadnieniu wyraził zastrzeżenia co do obecnie obowiązującej regulacji.

Wniosek abstrakcyjny złożony w tej sprawie do TK przez RPO, a także pytanie prawne Sądu Rejonowego Poznań - Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu. od 8 lat oczekują na rozpoznanie przez Trybunał. Organy podatkowe, powołując się na domniemanie konstytucyjności, czują się zobowiązane do stosowania tego przepisu . W konsekwencji obywatele zmuszeni są kierować sprawy do sądów administracyjnych, które w oparciu o koncepcję tzw. oczywistej niekonstytucyjności odmawiają zastosowania art. 70 § 8 Ordynacji podatkowej.

Ta zmiana prawodawcza  jest konieczna, gdyż oczywiście niekonstytucyjna regulacja nie może stanowić podstawy prawnej dla działań podejmowanych przez organy podatkowe.

Kwestia ograniczonego dostępu RPO do akt stanowiących tajemnicę skarbową

W ostatnich latach RPO sygnalizował, że art. 297 § 1 pkt 4 Ordynacji podatkowej  jest wadliwie skonstruowany. Umożliwia on organom udostępnienie akt Rzecznikowi wyłącznie w związku z jego udziałem w postępowaniu przed sądem administracyjnym

Takie uregulowanie znacznie utrudnia realizację zadań ustawowych RPO w kwestii podatków;  jest też niejednolicie stosowane. Zdarza się bowiem, że organy na tej podstawie odmawiają udostępnienia akt konkretnej sprawy z postępowania podatkowego przed formalnym zgłoszeniem udziału w postępowaniu przed sądem administracyjnym. A utrudniony dostęp do akt powoduje brak możliwości wszechstronnej analizy danej sprawy.

Problem jest aktualny zwłaszcza w przypadku obywateli występujących bez pomocy profesjonalnych pełnomocników. Mimo że problem ten został dostrzeżony przez resort finansów, który zapewniał jego rozwiązanie, prace legislacyjne w tym zakresie nie zostały sfinalizowane.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

 

Problem ograniczonych możliwość weryfikowania tzw. decyzji ostatecznych

Innym istotnym problemem, z którym zmagają się obywatele, jest także ograniczona możliwość weryfikowania decyzji ostatecznych z uwagi na orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. Art. 245 § 1 pkt 3b Ordynacji podatkowej przewiduje, że organ podatkowy zasadniczo odmawia uchylenia dotychczasowej decyzji w całości lub w części, nawet jeżeli stwierdzi ustawowe podstawy wznowienia, ale wydanie nowej decyzji orzekającej co do istoty sprawy nie mogłoby nastąpić z uwagi na upływ terminów przedawnienia: prawa do wydania decyzji ustalającej, zobowiązania podatkowego lub prawa do wydania decyzji o odpowiedzialności osoby trzeciej.

Oznacza to, że nawet jeżeli dojdzie do wznowienia postępowania z uwagi na wyrok TK lub orzeczenie TSUE, organ może wydać decyzję odmawiającą uchylenia dotychczasowego rozstrzygnięcia w sprawie indywidualnej właśnie z uwagi na przedawnienie. Tym samym, czas trwania postępowań przed TK lub TSUE może w pewnych przypadkach decydować o braku możliwości wzruszenia ostatecznej decyzji podatkowej, jeśli dojdzie do upływu terminu przedawnienia.

Przykładowo, w sprawach osób pokrzywdzonych przez zasady stosowania tzw. ulgi meldunkowej, oczekiwany wyrok TK (przy hipotetycznym stwierdzeniu niekonstytucyjności zaskarżonej regulacji) może nie wywołać skutku w postaci możliwości wzruszenia zapadłych rozstrzygnięć - z uwagi na upływ terminów przedawnienia zobowiązania podatkowego.

W ostatnich latach  wśród proponowanych zmian Ordynacji podatkowej przewidywano wprowadzenie wyjątku, zgodnie z którym obywatel mógł w ustawowym terminie domagać się wznowienia postępowania zakończonego decyzją ostateczną w każdym przypadku, gdy TK stwierdził niekonstytucyjność podstawy prawnej decyzji albo orzeczenie TSUE miało wpływ na treść decyzji ostatecznej. Prace nad projektem nowelizacji zostały jednak wstrzymane.

Ze wszystkich tych przyczyn konieczne są zmiany Ordynacji podatkowej. Marcin Wiącek prosi Ministra o stanowiska co do przedstawionych kwestii. Pyta też, czy resort dostrzega potrzebę rozpoczęcia kompleksowych prac nad reformą Ordynacji podatkowej, a jeśli tak, zwraca się o przewidywany harmonogram prac legislacyjnych.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Rzecznik Praw Obywatelskich

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Webinar: Przekształcenie JDG klienta w spółkę w praktyce biura rachunkowego + certyfikat gwarantowany

Praktyczny webinar „Przekształcenie JDG klienta w spółkę w praktyce biura rachunkowego” poprowadzi Tomasz Rzepa, doradca podatkowy, ekspert INFORAKADEMII. Każdy z uczestników otrzyma imienny certyfikat i roczny nielimitowany dostęp do retransmisji webinaru wraz z materiałami dodatkowymi. Uczestnicy webinaru dowiedzą się, jak wygląda proces przekształcenia JDG w spółkę z perspektywy biura rachunkowego, ze wskazaniem kluczowych wyzwań, problemów oraz szans, jakie z tego faktu wynikają.

Zatrudnianie cudzoziemców - zmiany od 1 czerwca 2025 r. Dodatkowe przesłanki odmowy wydania zezwolenia, rejestr umów o pracę, legalność pobytu obywateli Ukrainy, cyfrowe wnioski i wyższe kary

Nowe przepisy dotyczące zasad zatrudniania cudzoziemców w Polsce zaczną obowiązywać od 1 czerwca 2025 roku. Regulacje określają warunki, na jakich możliwe będzie legalne powierzenie pracy obcokrajowcom. Sprawdzamy, czy nowe przepisy wprowadzają ułatwienia i w jaki sposób zmieniają procedurę zatrudniania cudzoziemców.

Kary umowne a koszty podatkowe – korzystny wyrok dla podatników

W wyroku z 6 maja 2025 r., sygn. II FSK 1012/22 Naczelny Sąd Administracyjny zgodził się z stanowiskiem, że kary umowne mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodu, jeżeli niewykonanie dostawy - nie wynikało z winy spółki. Niepewność w tej sprawie wynikała z wykładni art. 16 ust 1 pkt 22 ustawy o CIT, w którym określono jakie kary umowne i odszkodowania nie mogą być uznane za koszty podatkowe. W orzecznictwie przepis ten jest interpretowany literalnie, uznając że pozostałe rodzaje wypłat odszkodowawczych niż wskazane w przepisie mogą być uznane za koszt podatkowy.

Czy zawód księgowego powinien być certyfikowany? Ministerstwo Finansów analizuje możliwe zmiany

Od 2014 roku w Polsce nie można już uzyskać certyfikatu księgowego wydanego przez Ministra Finansów. W wyniku przeprowadzonej wówczas deregulacji zawód księgowego został formalnie otwarty – obecnie nie wymaga żadnych licencji ani zezwoleń państwowych. Choć miało to na celu ułatwienie dostępu do zawodu, skutki tej zmiany do dziś budzą mieszane opinie w branży. Temat ten nie jest również obojętny dla Ministerstwa Finansów.

REKLAMA

Kto i kiedy może ponieść odpowiedzialność karną za niezłożenie wniosku o upadłość spółki handlowej (np. sp. z o.o.)

Złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki handlowej to obowiązek, który spoczywa na barkach między innymi członków zarządu i likwidatorów. Niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki pomimo powstania warunków uzasadniających upadłość spółki jest przestępstwem, które zostało uregulowane nie w Kodeksie karnym, a w Kodeksie spółek handlowych.

Komunikat ZUS: 2 czerwca 2025 r. upływa ważny termin dla przedsiębiorców. Zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej tylko po złożeniu wniosku

Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomina przedsiębiorcom, że do 2 czerwca 2025 r. należy zweryfikować i odesłać przez PUE/eZUS wniosek o zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej.

ZUS odbiera zasiłki chorobowe za błędy dotyczące składek sprzed 2022 roku – Rzecznik MŚP interweniuje

Do Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców wpływa coraz więcej dramatycznych spraw dotyczących decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, w których organ odmawia wypłaty świadczeń zasiłkowych, wskazując, że przedsiębiorcy nie podlegają ubezpieczeniu chorobowemu za okres sprzed 2022 roku.

Podatnik zapłacił zaległy podatek ale nie zatrzymało to egzekucji. Urząd skarbowy wykorzystał pomyłkę w przelewie. Winą obarczył podatnika i automatyzację systemu

Absurdów podatkowych nie brakuje. Dla przykładu można podać historię przedsiębiorcy, który nie uregulował w terminie podatku, za co otrzymał upomnienie z urzędu skarbowego. Dokonując wpłaty, popełnił niezamierzony błąd, który spowodował kolejne konsekwencje. W efekcie na jego koncie jednocześnie wystąpiła niedopłata i nadpłata podatku. Ministerstwo Finansów, komentując ww. sprawę, wskazuje obowiązujące przepisy, zaś eksperci przekonują, że urzędnicy mogli zachować się inaczej. Resort zaznacza, że proces obsługi wpłat podatników jest zautomatyzowany, a w opisywanej sytuacji nie można mówić o błędzie systemowym. Wśród znawców tematu nie brakuje opinii, że zbyt sztywne przepisy i procedury podatkowe mogą właściwie stanowić pułapkę dla przedsiębiorców.

REKLAMA

PKWiU 2025 - nowa klasyfikacja statystyczna wyrobów i usług jeszcze w 2025 roku

W wykazie prac legislacyjnych rządu opublikowano niedawno Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU). Nowa PKWiU 2025 zastąpi obecnie obowiązującą PKWiU 2015. Od kiedy?

Bezpłatny webinar: Rozliczanie branży budowlanej i deweloperskiej. Jak uniknąć najczęstszych błędów?

Branża budowlana i deweloperska to sektory, w których każdy szczegół w rozliczeniach finansowych ma znaczenie, a konsekwencje popełnianych błędów mogą być daleko idące. Zarówno w księgach rachunkowych, jak i w rozliczeniach podatkowych precyzyjna klasyfikacja realizowanych prac jest kluczowa.

REKLAMA