REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Termin wydania decyzji o odpowiedzialności spadkobierców za podatki spadkodawcy - uchwała NSA

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Termin wydania decyzji o odpowiedzialności spadkobierców za podatki spadkodawcy - uchwała NSA
Termin wydania decyzji o odpowiedzialności spadkobierców za podatki spadkodawcy - uchwała NSA

REKLAMA

REKLAMA

23 maja 2016 r. Naczelny Sąd Administracyjny w składzie siedmiu sędziów podjął uchwałę (sygn. akt II FPS 6/15), zgodnie z którą do decyzji o zakresie odpowiedzialności spadkobiercy przewidzianej w art. 100 Ordynacji podatkowej nie stosuje się art. 68 § 1 Op. Oznacza to, że decyzja o odpowiedzialności spadkobiercy za długi podatkowe spadkodawcy ma charakter deklaratoryjny (określający) i w związku z tym fiskus ma na jej wydanie pięć lat a nie trzy.

Pięcioletni termin jest liczony od daty otwarcia spadku, czyli śmierci spadkodawcy. Termin ten ulega jednak zawieszeniu od dnia śmierci do dnia uprawomocnienia się postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku, nie dłużej jednak niż na dwa lata. W związku z tym w wielu przypadkach fiskus będzie miał na wydanie decyzji o odpowiedzialności spadkobiercy siedem lat.

REKLAMA

Uchwała ta jest aktualna mimo nowelizacji, która weszła w życie 1 stycznia 2016 r.

Uchwała NSA z 23 maja 2016 r., sygn. akt II FPS 6/15

A mogło być inaczej

Przegrał więc pogląd, że decyzja o odpowiedzialności spadkobiercy jest decyzją konstytutywną (ustalającą) i powinna zostać wydana w ciągu trzech lat od śmierci spadkodawcy. Opowiedział się za nim tylko sędzia Janusz Zubrzycki, który zgłosił zdanie odrębne.

Takie stanowisko byłoby korzystniejsze dla podatników, bo zdarza się, że organy podatkowe nie zdążą wydać decyzji w ciągu trzech lat. Wówczas sprawa się przedawnia.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

Minusem tego rozwiązania byłoby jednak to, że jeśli urząd zmieściłby się w trzyletnim terminie, to zobowiązanie przedawniałoby się dopiero po ośmiu latach. Organ miałby bowiem trzy lata na wydanie decyzji i dopiero od momentu jej doręczenia liczyłby się pięcioletni termin przedawnienia.

Obydwa sprzeczne ze sobą stanowiska wyraźnie zarysowały się w dotychczasowym orzecznictwie. Sprzeczne wyroki zapadały zarówno w sądach wojewódzkich, jak i Naczelnym Sądzie Administracyjnym. Dlatego prezes NSA skierował sprawę pod uchwałę.

Według radcy prawnego Przemysława Antasa uchwała o odmiennej treści nie zmieniłaby jednak sytuacji tych podatników, którzy na podstawie ostatecznych decyzji zapłacili już podatek. Uchwała nie stanowiłaby bowiem przesłanki do wznowienia zakończonych już postępowań czy stwierdzenia ich nieważności.

Argumenty za trzema latami

REKLAMA

Obowiązek wydania przez urząd decyzji o odpowiedzialności spadkobiercy za zobowiązania podatkowe spadkodawcy wynika z m.in. art. 100 ordynacji podatkowej. Spadkobiercy są zobowiązani do uregulowania zobowiązań w terminie 14 dni od dnia doręczenia im decyzji. Dopóki nie otrzymają decyzji, dopóty nie muszą regulować podatku.

Za tym, żeby decyzje te były wydawane w ciągu trzech lat (zgodnie z m.in. 68 par. 1 ordynacji), przemawiały liczne argumenty. Jednym z nich było to, że organy podatkowe najpierw przeprowadzają postępowanie podatkowe, a dopiero potem ustalają wysokość zobowiązania poszczególnych spadkobierców. Na dodatek, biorąc pod uwagę możliwości przewidziane w przepisach prawa cywilnego (odrzucenie spadku, przyjęcie wprost, przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza) zobowiązanie u spadkobiercy może w ogóle nie wystąpić albo jego wysokość może być inna niż zobowiązanie spadkodawcy. To jest ustalane dopiero w decyzji – argumentowali zwolennicy tego poglądu.

Zwracali też uwagę na 14-dniowy termin na zapłatę zobowiązania, który jest charakterystyczny dla decyzji ustalających. Powoływano się także na uchwałę NSA z 1999 r. (sygn. akt FPS 6/99), z której wynika, że decyzje deklaratoryjne (wydawane w ciągu 5 lat) są wydawane wyłącznie wtedy, gdy ich adresat był uprzednio zobowiązany sam obliczyć podatek i go zapłacić, a u spadkobierców jest inaczej – to organ oblicza podatek i podaje go w swojej decyzji. Taki pogląd był reprezentowany m.in. w wyrokach NSA o sygn. akt I FSK 230/14, II FSK 1653/10, II FSK 1654/10, II FSK 1655/10.

Jednak pięć

Przeważył jednak pogląd, że są to decyzje o charakterze deklaratoryjnym, co oznacza, że mogą być wydawane w ciągu pięciu lat, czyli do czasu przedawnienia zobowiązania podatkowego (art. 70 par. 1 ordynacji podatkowej).

Za tym stanowiskiem przemówiło to, że spadkobiercy podatnika przejmują majątkowe prawa i obowiązki spadkodawcy. Przechodzą one na spadkobiercę z chwilą śmierci spadkodawcy, bez konieczności wydawania jakiegokolwiek rozstrzygnięcia. Decyzja zaś o odpowiedzialności ma charakter wyłącznie porządkujący, określa zakres i wysokość zobowiązania, ale go nie tworzy– argumentowali zwolennicy tej tezy. Takie stanowisko zostało wyrażone m.in. w wyrokach NSA o sygn. akt II FSK 2384/10, II FSK 2385/10, II FSK 2386/10.


Zdaniem Przemysława Antasa, uchwała jest słuszna. – Decyzja o odpowiedzialności spadkobierców stwierdza stan zastany po śmierci podatnika i nie powinna być uznawana za akt kreujący nowe zobowiązania spadkobierców. Jej wydanie jest konieczne, bo różny może być udział spadkobiercy w spadku, a więc także długach podatkowych – tłumaczy ekspert.

Jego zdaniem deklaratoryjny charakter tej decyzji potwierdza także przepis o zawieszeniu biegu terminu przedawnienia do czasu stwierdzenia spadku (art. 99 ordynacji podatkowej). Odwołuje się on do terminu, o którym mowa w art. 70 ordynacji (pięć lat), a nie w art. 68 par. 1 (trzy lata).

Patrycja Dudek

patrycja.dudek@infor.pl

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Tusk zapowiada rewolucję: uprościmy podatki i prowadzenie biznesu w Polsce

Podczas piątkowej konferencji prasowej, poprzedzającej posiedzenie rządu, premier Donald Tusk zapowiedział szeroko zakrojone działania mające na celu uproszczenie prowadzenia biznesu w Polsce, w tym gruntowną reformę systemu podatkowego. Jego słowa, pełne determinacji i świadomości skali wyzwań, padły w momencie, gdy polscy przedsiębiorcy coraz częściej apelują o zmniejszenie biurokratycznego ciężaru i stabilność regulacyjną.

Gra w zagranicznym kasynie online: legalność, podatki i ryzyko utraty wygranej

W dobie globalizacji i rosnącej popularności internetowego hazardu wiele osób z Polski decyduje się na grę w zagranicznych kasynach online. Kuszące wygrane i łatwy dostęp to jednak tylko pozory – brak znajomości przepisów może kosztować cię nie tylko grzywnę, ale również całą wypłatę. Sprawdź, kiedy gra jest legalna, kiedy zapłacisz podatek, a kiedy... stracisz wszystko.

Krajowy System e-Faktur – przełomowa zmiana wraca do Komisji Sejmowej. Co oznacza dla przedsiębiorców?

Sejm ponownie skierował do Komisji Finansów Publicznych projekt ustawy wprowadzającej Krajowy System e-Faktur (KSeF). Nowe przepisy mają zrewolucjonizować wystawianie faktur w Polsce, wprowadzając cyfrową platformę. Zgłoszono poprawki wydłużające termin przesyłania faktur nawet do 5 dni.

Rekonstrukcja rządu Tuska: Na czele nowego Ministerstwa Finansów i Gospodarki stanie Andrzej Domański

Rząd Donalda Tuska przechodzi rekonstrukcję. Dziś o godz. 10 premier ogłosił nowy skład Rady Ministrów. Na czele nowego Ministerstwa Finansów i Gospodarki stanie Andrzej Domański - dotychczasowy minister finansów poinformował premier Donald Tusk.

REKLAMA

Budujesz? Możesz zapłacić VAT później. Sprawdź, jak to zrobić zgodnie z prawem

Dzięki wyrokowi TSUE firmy budowlane mogą legalnie przesunąć termin zapłaty VAT – nawet o kilka miesięcy. Wystarczy dobrze skonstruowana umowa i protokół odbioru. To rozwiązanie, które realnie poprawia płynność finansową przedsiębiorców.

BGK chce ściśle współpracować z KAS

Bank Gospodarstwa Krajowego chce dołączyć do elitarnego grona najbardziej zaufanych podatników w Polsce. Planuje przystąpić do Programu Współdziałania z Krajową Administracją Skarbową, którego celem jest budowanie transparentnych relacji z organami podatkowymi oraz zapewnienie większej pewności i bezpieczeństwa w zakresie rozliczeń podatkowych.

Księgowość w erze automatyzacji. Eksperci spotkają się w Targach Kielce

Nowe technologie, presja legislacyjna i rosnące oczekiwania klientów nie pozostawiają złudzeń – biura rachunkowe muszą redefiniować swoje modele działania. VI Kongres Biur Rachunkowych, który odbędzie się 30 września i 1 października 2025 roku w Targach Kielce, to odpowiedź branży na dynamiczne zmiany w otoczeniu prawnym, podatkowym i organizacyjnym.

Nowe zasady rozliczania VAT przy imporcie towarów w procedurze uproszczonej – projekt nowelizacji ustawy opublikowany

Zmiany w przepisach celnych Unii Europejskiej wymusiły aktualizację krajowych regulacji dotyczących VAT. W piątek 19 lipca na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług, przygotowany przez Ministerstwo Finansów. Nowelizacja ma istotne znaczenie dla przedsiębiorców korzystających z procedury uproszczonej przy imporcie towarów.

REKLAMA

Darowizna od babci lub dziadka – kiedy bez podatku? Jest kilka warunków, które decydują o pełnym zwolnieniu

Otrzymałeś gotówkę od babci lub dziadka? Sprawdź, kiedy darowizna pieniężna nie podlega podatkowi od spadków i darowizn. Przepisy przewidują korzystne zwolnienia, ale warto znać limity kwoty wolnej i terminy zgłoszenia darowizny do urzędu skarbowego. Wyjaśniamy, co trzeba wiedzieć.

Uproszczenia w podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy coraz bliżej wejścia w życie

Senat przyjął nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy mają uprościć formalności przy sprzedaży majątku otrzymanego od najbliższej rodziny oraz zlikwidować comiesięczne deklaracje podatkowe przy rentach prywatnych. Ustawa wraca teraz do Sejmu.

REKLAMA