Niewszczynanie lub umarzanie postępowania podatkowego z uwagi na niewielką wartość zobowiązania podatkowego

Ministerstwo udzieliło tej informacji prezydentowi jednego z miast w związku z zapytaniem z 14 września 2015 r. w sprawie wykładni, obowiązującego od 1 stycznia 2016 r., przepisu art. 6 ust. 8a ustawy o podatkach i opłatach lokalnych w związku z zastosowaniem art. 254 Ordynacji podatkowej.

Ministerstwo Finansów przypomniało, że w myśl art. 6 ust. 8a ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 849, z późn. zm.), w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2016 r., nie wszczyna się postępowania, a postępowanie wszczęte umarza, jeżeli wysokość zobowiązania podatkowego na dany rok podatkowy nie przekraczałaby, określonych na dzień 1 stycznia roku podatkowego, najniższych kosztów doręczenia w obrocie krajowym przesyłki poleconej za potwierdzeniem odbioru przez operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe (Dz. U. poz. 1529).

W takim przypadku decyzję umarzającą postępowanie pozostawia się w aktach sprawy, a organ jest nią związany od chwili wydania. Do zmiany decyzji umarzającej postępowanie przepis art. 254 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, 699 i 978) stosuje się odpowiednio.

Wskazany przepis ustanawia zasadę niewszczynania postępowania i umarzania postępowania wszczętego w przypadku, gdy zobowiązanie podatkowe na dany rok podatkowy nie przekroczyłoby kosztów określonych w ustawie, które w 2015 r. wynoszą 6,10 zł.

Zdaniem MF przepis ten znajdzie zastosowanie w razie ustalania przez organ podatkowy pierwszej instancji, po raz pierwszy, zobowiązań podatkowych na dany rok podatkowy, tj. w razie powstania obowiązku podatkowego w trakcie roku oraz w sytuacji corocznego dokonywania wymiaru zobowiązania w kolejnych latach podatkowych.

Natomiast przepis ten nie będzie stosowany w przypadku dokonywania zmiany decyzji w sprawie ustalenia wysokości zobowiązania podatkowego na dany rok podatkowy, w trybie art. 254 Ordynacji podatkowej.

Przepis ten stanowi bowiem wyłącznie podstawę do zmiany decyzji ostatecznej ustalającej zobowiązanie podatkowe, a nie do jej uchylenia i umorzenia postępowania w sprawie ustalenia zobowiązania podatkowego. Dokonując zmiany pierwotnej decyzji poprzez ustalenie zobowiązania w innej wysokości, organ nie może równocześnie umorzyć postępowania.

Monitor Księgowego – prenumerata

50 Ściąg Księgowego z aktualizacją online

Decyzja zmieniająca decyzję wymiarową, wydana w trybie art. 254 Ordynacji podatkowej, wiąże organ - podobnie jak decyzja zmieniana - od chwili jej doręczenia, co wynika z art. 212 Ordynacji podatkowej, który stanowi, że organ podatkowy, który wydał decyzję, jest nią związany od chwili jej doręczenia.

Wszelkie odstępstwa od tej zasady powinny być wyraźnie wskazane; z brzmienia art. 6 ust. 8a ustawy o podatkach i opłatach lokalnych nie wynika wyraźnie, że możliwe jest jego zastosowanie do decyzji zmieniającej.

Każda weryfikacja decyzji wprowadzonej do obrotu prawnego, niezależnie od trybu weryfikacji, następuje w drodze decyzji, która wymaga doręczenia stronie.

Zdaniem MF niedopuszczalne zatem, w kontekście zasady z art. 121 Ordynacji podatkowej, byłoby nieujawnienie stronie decyzji uchylającej czy zmieniającej wcześniejszą decyzję poprzez pozostawienie jej w aktach sprawy. Biorąc powyższe pod uwagę analizowany przepis art. 6 ust. 8a ustawy o podatkach i opłatach lokalnych nie znajdzie zastosowania w sytuacji opisanej w nadesłanym wystąpieniu.