Jak rozliczać należności licencyjne - PIT-y 2008

Tak.

Bez względu na rezydencję podatkową zagranicznego podmiotu, opodatkowując dochody z praw autorskich, należy uwzględnić przepisy właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania (art. 21 ust. 2 ustawy o CIT). Umowy takie, w razie wątpliwości, mają pierwszeństwo przed polskimi ustawami podatkowymi (art. 91 ust. 2 Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r.), w szczególności jeżeli określają korzystniejsze zasady lub stawki opodatkowania.

Warto zauważyć, że w przypadku gdy należności licencyjne wypłacane są nierezydentowi mającemu siedzibę lub miejsce zamieszkania w państwie, z którym Polska nie podpisała umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, trzeba będzie pobrać przy wypłacie tej należności podatek w wysokości 20%.

Podobnie (ale z uwzględnieniem stawki z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania) trzeba będzie postąpić jeżeli umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania określa wprost, że należności licencyjne obejmują również opłaty za użytkowanie programów komputerowych.

Jeżeli podmiot (osoba prawna) uzyskujący dochody z praw autorskich ma rezydencję podatkową w innym niż Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej, stawka podatku od tych przychodów jest zmniejszona do 10% w okresie do 30 czerwca 2009 r., a od 1 lipca 2009 r. – 5% (art. 6 ust. 1 ustawy z 18 listopada 2004 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw - Dz.U. z 2004 r. Nr 254 poz. 2533). Dotyczy to jednak tylko podmiotów powiązanych.

Powiązanie, o którym mowa polega na tym, że:
- polska spółka posiada bezpośrednio nie mniej niż 25% udziałów (akcji) w kapitale spółki zagranicznej (uzyskującej przychody z określonych tytułów) lub,
- spółka zagraniczna posiada bezpośrednio nie mniej niż 25% udziałów (akcji) w kapitale spółki polskiej lub,
- spółka podlegając w państwie członkowskim opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania posiadała bezpośrednio - zarówno w kapitale polskiej spółki, jak i kapitale spółki zagranicznej - nie mniej niż 25% udziałów (akcji).

A odbiorcą odsetek i należności licencyjnych jest spółka zagraniczna albo zagraniczny zakład takiej spółki, jeżeli dochód osiągnięty w następstwie uzyskania tych należności podlega opodatkowaniu w tym państwie unijnym, w którym zagraniczny zakład jest położony.

Zwolnienie od podatku należności licencyjnych i odsetek może być stosowane, jeżeli spółki powiązane, o których mowa powyżej, posiadają udziały (akcje) w kwalifikowanej wysokości nieprzerwanie przez okres dwóch lat.

Natomiast w przypadku, gdy umowa międzynarodowa nie wskazuje programów komputerowych, jako przedmiotu należności licencyjnych – wtedy podatku nie trzeba pobierać u źródła (czyli przy wypłacie należności licencyjnych). Jest to dość kontrowersyjna kwestia (fiskus uważa inaczej) ale potwierdzona jednolitym orzecznictwem sądów administracyjnych (np. wyroki NSA z 20 czerwca 2001 r., sygn. akt III SA 163/00, oraz z 5 lipca 2001 r., sygn. akt I SA/Łd 758/99, a także wyroki WSA z z 25 października 2004 r., sygn. akt II SA 2336/03, z 23 maja 2005 r., sygn. akt III SA/Wa 630/05, 29 sierpnia 2006 r. (III SA/Wa 1400/2006, czy z 9 stycznia 2007 r. (III SA/Wa 1643/2006).

Niezależnie od obliczenia, pobrania i uiszczenia zryczałtowanego podatku od opłaty licencyjnej, istnieją dla Pana jeszcze inne obowiązki rozliczeniowe.

Ponieważ rodzaj rozliczenia podatkowego uzależniony jest od formy prowadzonej działalności, a z pytania nie wynika w jakiej formie prowadzi Pan swoją działalność gospodarczą w związku z tym zaprezentuję różne rozwiązania.

Płatnicy zryczałtowanego podatku (20%), którzy wypłacają zagranicznym kontrahentom odsetki lub należności licencyjne czy dywidendy lub wynagrodzenie za świadczenie niektórych usług (m. in. doradczych, reklamowych, badania rynku), mają obowiązek sporządzenia i złożenia Informacji o przychodach. I tak osoby fizyczne (spółki osobowe) wypełniają formularz IFT-1/IFT-1R, natomiast osoba prawna wypełnia formularz IFT-2/IFT-2R.

Wyżej wymienione informacje obejmują wszystkie te przychody (dochody), które zgodnie z przepisami ustawy o PIT lub ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (CIT) powinny podlegać zryczałtowanemu opodatkowaniu u źródła.

Formularz IFT-1R należy złożyć do końca lutego roku następnego, IFT-2R do końca trzeciego miesiąca roku następującego po roku podatkowym (jeśli pokrywa się on z rokiem kalendarzowym, to do końca marca).

Dla osób prawnych o informacjach IFT-2 mówi art. 26 ust. 3 – 3d ustawy o CIT. Zgodnie z zasadą informacje te mają obowiązek sporządzać i przekazywać podatnikom (kontrahenci zagraniczni) oraz organom podatkowym płatnicy pobierający zryczałtowany podatek u źródła od przychodów uzyskiwanych przez osoby zagraniczne. Chodzi m. in. o dochody z ww. źródeł.

Informację IFT-2 powinni również sporządzić i przekazać (ale tylko organowi podatkowemu, a nie podatnikom) przedsiębiorcy, którzy wypłacają należności z tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 oraz art. 22 ust. 1, kiedy na podstawie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub ustawy nie są obowiązani do poboru podatku u źródła.

Analogiczne regulacje znajdziemy w art. 42 ust. 2 pkt 2, ust. 3 – 6 ustawy o PIT. Informacje IFT-1 przekazuje się na podobnych zasadach i w podobnych przypadkach jak informacje IFT-2.

Istnieje tylko jedna odrębność, która wynika z art. 42 ust. 7 ustawy o PIT, a związana jest z innym systemem opodatkowania dochodów z oszczędności, jaki obowiązuje w Unii Europejskiej. Jeżeli bowiem osoba zagraniczna uzyskuje tzw. dochody z oszczędności – objęte informacją IFT-3, wówczas dochodów tych nie wykazuje się dodatkowo w informacji IFT-1.

Jak wynika z przepisów ustaw o PIT i CIT, przewidują one natomiast różne terminy sporządzania informacji IFT.

Polecamy: Zwrot VAT za materiały budowlane - limity zwrotu

Polecamy: Ile zapłacisz PIT przy sprzedaży domu, mieszkania lub działki?

Z ustawy o PIT wynika, iż informacje IFT-1 powinny być sporządzone i przesłane urzędom oraz podatnikom w terminie do końca lutego roku następującego po tym roku podatkowym, w którym uzyskiwane były przychody (dochody) objęte informacja IFT.

Jeżeli płatnik wcześniej zakończy działalność to informację musi sporządzić i przekazać w terminie do dnia zaprzestania działalności (w obu przypadkach jest to informacja IFT-R). Z kolei płatnik na pisemny wniosek podatnika (kontrahent zagraniczny) jest obowiązany w terminie 14 dni od dnia złożenia tego wniosku, sporządzić i przesłać podatnikowi i urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych, imienną informację. Wówczas jest to informacja IFT-1.

Nawet jeżeli płatnik w trakcie roku sporządzi jedną lub więcej IFT-1, to tak czy inaczej powinien po zakończeniu roku sporządzić „zbiorczą” informację IFT-1R, w której wykaże wszystkie dochody osiągnięte w danym roku przez podatnika, a które objęte są obowiązkiem ujęcia w formularzu IFT. A ponadto sporządzenie informacji jednorazowej nie zwalnia go od sporządzenia informacji całorocznej do końca lutego.

Inne natomiast terminy są przewidziane do wystawienia informacji IFT-2 (dla podatników będącymi osobami prawnymi). Informację należy sporządzić i przesłać do końca trzeciego miesiąca roku następującego po roku podatkowym, w którym wypłacone były przychody. Przedsiębiorca, u którego rok podatkowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym powinien sporządzić je do końca marca roku następnego.

Jeżeli płatnik wcześniej zakończy działalność, informację musi sporządzić i przekazać w terminie do dnia zaprzestania działalności (jest to informacja IFT-2R). I w takim przypadku płatnik na pisemny wniosek podatnika w terminie 14 dni od dnia złożenia tego wniosku ma obowiązek sporządzić i wysłać podatnikowi i do urzędu skarbowego informację IFT-2. Istnieje również obowiązek sporządzenia rocznej informacji IFT-2R (w terminie do końca trzeciego miesiąca następnego roku podatkowego).

Gdzie składać IFT

Mając na uwadze przepisy ustaw o PIT i CIT , informacje IFT powinny być składane do urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Zgodnie jednak z przepisami rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie właściwości organów podatkowych, w razie poboru podatku za pośrednictwem płatnika właściwi miejscowo naczelnicy urzędów skarbowych ustalani są ze względu na adres jego siedziby lub miejsca zamieszkania. W związku z powyższym właściwym urzędem skarbowym do złożenia IFT, będzie właściwy urząd ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania płatnika.

W jakiej walucie

Z przepisów nie wynika bezpośrednio w jakiej walucie powinny być wykazane kwoty (podatku, kwoty przychodów itd.) w formularzach IFT. Ze względu na to, że podatek jest pobierany w złotych oraz, że podstawa jest wykazywana również w złotych w związku z tym należałoby odpowiednie kwoty podać również w złotych. Można dodatkowo (informacyjnie) przy kwocie w złotych podać w nawiasie kwotę w walucie obcej – jeżeli przedsiębiorca wypłaca kontrahentowi zagranicznemu kwoty przychodu w jego walucie.

Konsekwencje niezłożenia lub błędnego złożenia IFT

Zgodnie z przepisami Ordynacji Podatkowej oraz Kodeksu Karnego Skarbowego informacje IFT należy traktować jak deklaracje podatkowe. Płatnik zobowiązany jest do ich złożenia i dlatego karze może podlegać samo niezłożenie informacji IFT w terminie.

Natomiast przepisy Kodeksu karnego skarbowego z jakichś względów (bliżej niezrozumiałych) różnicują odpowiedzialność w zależności od tego czy chodzi o informację IFT-1/IFT-1R czy IFT-2/IFT-2R. A więc niezłożenie informacji IFT-1/IFT-1R według k.k.s. jest przestępstwem skarbowym lub wykroczeniem skarbowym (w zależności od wagi czynu) określonym w art. 80 § 2 lub § 4 k.k.s. – przepis ten odwołuje się bezpośrednio do informacji, o których mowa w art.. 42 ust. 2 pkt 2 ustawy o PIT.

Do czynienia z czynem zabronionym mamy zawsze, a także wówczas, kiedy przedsiębiorca obowiązany do jej złożenia nie działa jako płatnik (kiedy informacja IFT dotyczy przychodów wolnych od podatku na podstawie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania). W przypadku natomiast niezłożenia informacji IFT-2/IFT-2R (w k.k.s. brak przepisu szczególnego w tym zakresie) jest wykroczeniem skarbowym zgodnie z art. 79 § 2 k.k.s., które zagrożone jest karą grzywny w wysokości do 20 – krotności minimalnego wynagrodzenia.

Czynem zabronionym nie jest i nie podlega karze niezłożenie informacji IFT-2/IFT-2R w przypadku przychodów zwolnionych od podatku na podstawie umowy międzynarodowej. Osoba składająca informację nie działa wówczas jako płatnik.

Z podobnym schematem działania mamy do czynienia w razie ewentualnego złożenia powyższych nieprawdziwych informacji IFT, tj. złożenie nieprawdziwej informacji IFT-1/IFT-1R jest przestępstwem skarbowym – art. 80 § 3 k.k.s., natomiast złożenie nieprawdziwej informacji IFT-2/IFT-2R nie podlega odpowiedzialności karnoskarbowej, bowiem brak w tym przypadku podstawy prawnej.

Waldemar Żuchowski
Ekspert podatkowy