Ulga meldunkowa - PIT-y 2008

Od 1 stycznia 2007 r. do końca 2008 r. obowiązywały bowiem specyficzne zasady opodatkowania zysków ze sprzedaży nieruchomości (dotyczące też spółdzielczych praw do domu lub lokalu). Zgodnie z tymi zasadami w przypadku sprzedaży nieruchomości płaci się podatek w wysokości 19% uzyskanego dochodu. Zasady te dotyczą wyłącznie sprzedaży nieruchomości nabytych od dnia 1 stycznia 2007 r. do końca 2008 r. oraz sprzedaży nieruchomości wybudowanych (oddanych do użytkowania) od dnia 1 stycznia 2007 r. do końca 2008 r..

Co do zasady podatku nie musimy płacić, gdy sprzedamy wymienione wyżej nieruchomości bądź prawa po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie lub wybudowanie. Ta zasada dotyczy jednak wyłącznie sprzedaży poza działalnością gospodarczą.

Jeżeli chcemy sprzedać np. mieszkanie wcześniej niż po 5 latach i uniknąć zapłaty podatku, to sprzedając nieruchomości nabyte w okresie od 1 stycznia 2007 r. do końca 2008 r. musimy skorzystać z tzw. ulgi meldunkowej

Wprowadził ją art. 21 ust. 1 pkt. 126 ustawy o PIT, który stanowi że wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z odpłatnego zbycia:

a) budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku,

b) lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu,

c) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie,

d) prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,

- jeśli podatnik był zameldowany w sprzedawanym budynku lub lokalu na pobyt stały przez okres nie krótszy niż 12 miesięcy przed datą zbycia

Należy zwrócić uwagę, że wyżej cytowany przepis nie wymienia gruntów ani udziałów w gruntach, które przecież z reguły są sprzedawane łącznie z domem lub mieszkaniem stanowiącymi odrębne nieruchomości (inaczej jest przy lokalach spółdzielczych, bo nie są to nieruchomości a prawa).

Daje to powód organom podatkowym do twierdzenia, że wartość gruntu (udziału w gruncie) zbywanego razem z budynkiem czy lokalem mieszkalnym nie podlega zwolnieniu na podstawie ulgi meldunkowej. Grunt ten należy więc opodatkować na zasadach określonych w art. 30e updof (19% podatek).

Przykładami takich interpretacji są: interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 3 kwietnia 2008 r., nr IBPB2/415W-26/08/MM/KAN-2169/11/07 oraz interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 3 marca 2008 r., nr ILPB2/415-378/07-2/PW. Obie wydane w imieniu Ministra Finansów.

Początkowo przepisy o uldze meldunkowej wprowadziły 14-dniowy termin (liczony od dnia dokonania odpłatnego zbycia nieruchomości lub prawa majątkowego) na złożenie oświadczenia, że warunki do zwolnienia zostały spełnione. Oświadczenie to powinno zostać złożone w urzędzie skarbowym, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika. Jednak na mocy przepisów przejściowych najnowszej ustawy nowelizującej przepisy o podatku dochodowym od osób fizycznych (z 6 listopada 2008 r.) termin ten nie będzie miał zastosowania. Oświadczenie o spełnieniu warunków do skorzystania z ulgi meldunkowej trzeba będzie złożyć w terminie złożenia zeznania rocznego za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie nieruchomości nabytej w okresie obowiązywania ulgi meldunkowej.

Dla osób, które uzyskały lub uzyskają dochody ze sprzedaży nieruchomości w 2008 r., już znacznie wcześniej został wprowadzony taki termin. Mają one czas na złożenie oświadczenia do 30 kwietnia 2009 r. Termin ten dotyczy przede wszystkim tych osób, które na skutek dotychczasowej restrykcyjnej interpretacji przepisów o uldze meldunkowej nie złożyły tych oświadczeń, ale które posiadają prawo do ulgi - zgodnie z interpretacją ogólną Ministra Finansów z 19 lutego 2008 r.

Przepisy dot. ulgi meldunkowej stanowiły, że zwolnienie to ma zastosowanie łącznie do obojga małżonków

Część organów podatkowych uważa, iż oznacza to, że aby małżonkowie sprzedając mieszkanie lub dom mogli skorzystać z ulgi meldunkowej, oboje muszą być zameldowani w nim przez 12 miesięcy przed datą zbycia. To błędny pogląd. Wystarczy bowiem zameldowanie jednego z małżonków.

Jeżeli nasz urząd skarbowy tak zinterpretuje przepisy powołajmy się na korzystną dla podatników interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w Rzeszowie z 17 września 2007 r. (nr IS.I/2-4151/9/07, IS.I/2-4151/10/07). W interpretacji tej organ podatkowy stwierdził, że (…) w przypadku odpłatnego zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego stanowiącego współwłasność małżeńską, do skorzystania z „ulgi meldunkowej” wystarczy, aby tylko jeden z małżonków był zameldowany w tym lokalu na pobyt stały przez okres nie krótszy niż 12 miesięcy przed datą zbycia

Wątpliwości budziła dotąd również data, od której należy liczyć okres zameldowania uprawniający do ulgi. Minister Finansów i inne organy podatkowe twierdziły - aż do 20 lutego 2008 r., że należy go liczyć od dnia nabycia nieruchomości. Nadto fiskus twierdził, że nawet w przypadku zameldowanego właściciela nieruchomości - okres zameldowania powinno się liczyć od 1 stycznia 2007 r. - czyli od dnia wejścia w życie nowelizacji ustawy podatkowej wprowadzającej tą ulgę.

Jednak sądy administracyjne uważają inaczej, tj. że nie ma znaczenia kiedy rozpoczął się okres zameldowania byle podatnik legitymował się nieprzerwanym okresem 12 miesięcy zameldowania w danej nieruchomości

Przykładowo zdaniem WSA w Warszawie (wyrok z 14 listopada 2007 r., sygn. akt: III SA/Wa 1387/07Warunkiem skorzystania ze zwolnienia określonego w art.21 ust.1 pkt 126 lit.b ) u.p.d.f. jest potwierdzenie faktu zamieszkania w określonej miejscowości pod oznaczonym adresem nieruchomości stanowiącej przedmiot odpłatnego zbycia z zamiarem stałego przebywania przez właściwy organ gminy prowadzący ewidencję ludności. Okres zameldowania w nieruchomości nie może być krótszy niż 12 miesięcy przed datą zbycia, co jednoznacznie wskazuje, iż przepis ten nie określa daty od której termin rozpoczyna bieg, ani daty jego upływu. Nie ma więc podstaw do przyjęcia iż bieg terminu zameldowania rozpoczyna się od daty nabycia lokalu. Przepis stanowi jedynie, że okres zameldowania musi wynosić co najmniej 12 miesięcy w okresie poprzedzającym datę jego zbycia

Taka sama argumentacja znalazła się m.in. w wyroku WSA w Szczecinie (wyrok z 18 lipca 2007 r., sygn. akt: I SA/Sz 330/07), a ostatnio w wyroku WSA w Warszawie (wyrok z 11 lutego 2008 r., sygn. akt: III SA/Wa 1992/07

W trakcie 2009 roku wejdzie w życie znowelizowana ustawa o ewidencji ludności i dowodach osobistych. W jej wyniku obowiązek meldunkowy w obecnym kształcie zostanie zniesiony, gdyż zameldowanie na pobyt stały zostanie zastąpione rejestracją podstawowego miejsca zamieszkania. Podatnicy będą też mogli zarejestrować dodatkowe miejsce zamieszkania.

Jednak warto wiedzieć, że powyższe zmiany, a zwłaszcza wprowadzenie dodatkowego zarejestrowanego miejsca zamieszkania, nie powinny negatywnie wpłynąć na możliwość korzystania z ulgi meldunkowej. Korzystanie z niej gwarantują bowiem podatnikom przepisy przejściowe ustawy nowelizującej ustawę o PIT z 6 listopada 2008 r.

W wyniku najnowszej nowelizacji przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych ulga meldunkowa została wykreślona z ustawy. Została zastąpiona nowym zwolnieniem, które obowiązuje od 1 stycznia 2009 r. Jednak będzie ona nadal przysługiwać na zasadzie praw nabytych osobom, które będą sprzedawać nieruchomości nabyte w okresie od 1 stycznia 2007 r. do 31 grudnia 2008 r. przed upływem 5 lat od ich nabycia.

Więcej na temat opodatkowania sprzedaży nieruchomości na starych i nowych zasadach znajdą Państwo w tekście Rozliczenie podatku od sprzedaży nieruchomości w zeznaniu rocznym

Przeczytaj także tekst Niezbędna może się też okazać korekta PIT-a i wniosek o zwrot nadpłaty

Podstawa prawna

Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 (tekst jednolity) – ostatnia zmiana Dz.U. z 2007 r., Nr 211, poz. 1549

Anna Welsyng

radca prawny

doradca podatkowy

kancelaria welsyng.pl

Dowiedz się więcej z naszej publikacji

Przeciwdziałanie praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. Obowiązki biur rachunkowych

Tylko teraz

89,00 zł

99,00 zł

Przejdź do sklepu