REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak ustalić rezydencję podatkową? WSA w Krakowie: Ważniejsze ognisko domowe od faktycznego zamieszkania

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
 e-file sp. z o.o.
Producent aplikacji i rozwiązań pomocnych w biznesie oraz w kontaktach z urzędami
Jak ustalić rezydencję podatkową? WSA w Krakowie: Ważniejsze ognisko domowe od faktycznego zamieszkania
Jak ustalić rezydencję podatkową? WSA w Krakowie: Ważniejsze ognisko domowe od faktycznego zamieszkania
fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

O rezydencji podatkowej, wskazującej na nieograniczony obowiązek podatkowy w danym kraju, decydują wewnętrzne przepisy podatkowe państwa, w którym bada się tę rezydencję. Zdarza się jednak, że normy te ustalą nieograniczone opodatkowanie danej osoby w dwóch, a nawet w większej liczbie krajów. W takiej sytuacji, o miejscu opodatkowania decydują umowy międzynarodowe, z których wynika, że istotniejsze są względy rodzinne i związki osobowe (ognisko domowe), niż długość przebywania w jednym z krajów. Na taką wykładnię wskazuje Konwencja Modelowa OECD, a także orzeczenia sądów.

Rezydencja podatkowa - czym jest

Rezydencja podatkowa decyduje o opodatkowaniu wszystkich przychodów uzyskiwanych przez danego podatnika w jednym kraju. W państwie, w którym podatnik nie posiada rezydencji podatkowej, jego obowiązek podatkowy jest ograniczony wyłącznie do dochodów tam uzyskanych.   
Zgodnie z polskimi przepisami, nieograniczony obowiązek na terytorium RP dotyczy osób, które przebywają tu dłużej niż 183 dni w roku lub których ośrodek interesów życiowych znajduje się w Polsce. Użycie alternatywy nierozłącznej “lub” sugeruje, że spełnienie jednej z tych przesłanek wystarczy, aby przypisać i opodatkować całość przychodów w Polsce, tzn. opodatkować również te dochody pochodzące z zagranicy.  Często zdarza się tak, że dwa kraje na podstawie przepisów wewnętrznych krajowych uznają kogoś za rezydenta podatkowego i dopiero na podstawie umowy międzynarodowej można  przypisać mu nieograniczoną rezydencję jednego z krajów. W takim przypadku jednak na równi z umową, odpowiedzi na pytanie o obowiązek podatkowy poszukiwać należy w Konwencji Modelowej OECD, będącej wzorem przy konstruowaniu poszczególnych umów, jak również w komentarzu do tej Konwencji. 

REKLAMA

Autopromocja

Okazuje się, że istotą rozstrzygnięcia zagadnienia rezydencji jest często prawidłowa interpretacja i spełnienie warunków posiadania w danym kraju tzw. ogniska domowego. Przypisać je należy konkretnemu miejscu, z którym podatnik posiada swoje najsilniejsze więzi. Również najnowsze orzecznictwo pozwala wyprowadzić pewne wnioski co do ogniska domowego (w polskich przepisach definiowanego jako ośrodek interesów życiowych). 

Konwencja modelowa i WSA w Krakowie o ognisku domowym i rezydencji

W najnowszym wyroku WSA w Krakowie (wyrok z 10.08.2023, sygn. akt I SA/Kr 579/23) udzielił odpowiedzi na skargę podatnika, który miał przebywać na terytorium USA przez większą część roku 2023, a w konsekwencji krócej niż 183 dni na terytorium RP. Sytuacja ta potencjalnie według stosownych przepisów amerykańskich mogła spowodować, że jest on rezydentem podatkowym USA. Podatnik we wcześniejszym wniosku o interpretację podatkową zasugerował, że jego zdaniem jest on nadal polskim rezydentem podatkowym i tu powinien rozliczać się z całości swoich przychodów.   

Podatnik wskazał, że jego sytuacja pozwala bez wątpienia stwierdzić, że jego ośrodek interesów życiowych znajduje się w Polsce oraz że ma znacznie silniejsze powiązanie osobiste i ekonomiczne z Polską aniżeli z USA, w których jednak w 2023 r. będzie przebywał dłużej niż 183 dni. O jego rezydencji wynikającej z centrum interesów życiowych decydować ma łącznie to, że: 

  • jest obywatelem polskim zameldowanym na pobyt stały,
  • nie posiada obywatelstw innych państw,
  • prowadzi na terenie RP działalność gospodarczą, jest zarejestrowanym podatnikiem VAT,
  • jest artystą plastykiem o międzynarodowej reputacji, a z tytułu prowadzonej artystycznej działalności twórczej uzyskuje dość znaczne dochody, które wraz ze swoją żoną rozlicza w Polsce, a zyski z prowadzonej działalności alokują głównie w Polsce kupując nieruchomości (są właścicielami kilku mieszkań), 
  • część osiąganych zysków jest ponadto lokowana w instytucjach typu wealth management i również dochody z przedmiotowych zysków kapitałowych są rozliczane w Polsce,
  • jako artysta plastyk na stałe współpracuje z kilkoma galeriami sztuki, przy czym większa część dokonywanych przez niego sprzedaży dzieł sztuki dokonywana jest na rzecz galerii zlokalizowanych za granicą, 
  • w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w Polsce zatrudnia na umowę o pracę jednego pracownika i utrzymuje dużą specjalnie wybudowaną dla potrzeb działalności pracownię malarską wraz z biblioteką, profesjonalną salą audio-wizualną i magazynem wyposażonym w windę do obrazów,
  • współorganizuje sprzedaż swoich dzieł z magazynu w Polsce, koordynuje działania logistyczne i komunikuje się z galeriami zlokalizowanymi na świecie, które reprezentują go na rynku sztuki,
  • wraz z żoną i małoletnią córką mieszkają w Polsce, ale wiele dni w roku przebywają w podróżach zagranicznych, 
  • w okresie pobytów za granicą wynajmowany był tam dom w różnych miastach, gdzie wraz z rodziną spędzał okres jesienno-zimowy, wówczas nastoletnia obecnie córka  uczęszczała do lokalnych szkół, co umożliwiało jej kontynuowanie nauki wg programu brytyjskiego, 
  • w poprzednim roku kupiony został na własność dom za granicą, który nie stanowi przeważającej części całego majątku podatnika w przeważającej mierze zlokalizowanego na terenie Polski. Decyzja o zakupie nieruchomości w USA podyktowana była z jednej strony analizą ekonomiczną (lokata kapitału), a z drugiej zapewnieniem sobie możliwości łatwego i nieograniczonego dostępnością oferty noclegowej planowania częstszych pobytów, 
  • dokonując zakupu nieruchomości podatnik nie planował przeniesienia się na stałe do USA, 
  • niemal cała rodzina podatnika - z wyjątkiem pełnoletniego już syna, który studiuje zagranicą - w tym rodzice, siostra i większa część krewnych żony, mieszka w Polsce,
  • podatnik utrzymuje z wymienionymi osobami ścisłe relacje osobiste. Również zdecydowana większość przyjaciół, z którymi Wnioskodawca utrzymuje regularne relacje mieszka w Polsce,
  • jest zaangażowany w polskie sprawy publiczne,
  • bierze regularny udział w debacie publicznej poprzez liczne wypowiedzi w krajowych mediach,
  • jest aktywnym wyborcą - oddaje głos we wszystkich wyborach i referendach organizowanych w RP,
  • niezależnie od długości pobytu na terenie USA, nie planuje zmiany swojego centrum interesów osobistych lub gospodarczych.

Dodatkowo, jak wskazał podatnik, jego intencją jest pozostanie na terenie USA przez większą część 2023 r., tj. powyżej 183 dni w roku kalendarzowym, natomiast większą część 2024 r. planuje już spędzić w Polsce. 

Nie ma dwóch ognisk domowych, nie ma równoważnych ośrodków interesów życiowych

Orzeczenie WSA w Krakowie podważyło stanowisko Dyrektora KAS który uznał, że podatnik spełnia przesłanki pozwalające uznać go za osobę mającą w 2023 r. miejsce zamieszkania dla celów podatkowych zarówno w Polsce, jak i w USA, a co za tym idzie, zgodnie z przepisem art. 4 lit. b umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, pierwszeństwo opodatkowania przyznaje się państwu, w którym osoba fizyczna zazwyczaj bywa. 

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Sąd wskazał, że w komentarzu do Modelowej Konwencji OECD podkreśla się, że Konwencja wiąże miejsce stałego zamieszkania przede wszystkim ze związkami rodzinnymi i zawodowymi. Jeżeli osoba mająca ognisko domowe w jednym państwie, utworzyła ognisko domowe w drugim państwie z zachowaniem w pełni pierwszego ogniska, to fakt, że pierwsze z nich zostało zachowane w środowisku, w którym osoba ta zawsze mieszkała, pracowała i w której znajduje się jej rodzina i mienie, może w połączeniu z innymi elementami wskazywać, że osoba ta zachowała ośrodek interesów życiowych w pierwszym państwie (MK OECD Komentarz do art 4 pkt 15).

Zdaniem Sądu za stwierdzeniem, że centrum interesów osobistych i gospodarczych nieustannie znajduje się w Polsce, świadczą takie okoliczności jak: prowadzenie pracowni malarskiej w Z., zamieszkanie w Polsce większości najbliższej i bliskiej rodziny Skarżącego, chodzenie przez dzieci do szkół położonych w Polsce, korzystanie z polskiego ubezpieczenia zdrowotnego, płacenie ZUSu, aktywny udział w debacie publicznej przez Skarżącego. 

Wszystkie te okoliczności Skarżący wyczerpująco opisał we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, a następnie powtórzył w skardze skierowanej do tegoż Sądu. Należy przy tym podkreślić, że Skarżący nie ma związków rodzinnych z USA. Okoliczności tej nie zmienia fakt, że podróżuje razem z rodziną. Nie tworzy to bowiem jego związku z żadnym innym krajem poza Polską. Związki rodzinne, o których mowa w powołanych wyżej przepisach, dotyczą bowiem sytuacji, gdy w danym kraju przebywa rodzina podatnika niezależnie od miejsca jego pobytu.

Co najistotniejsze, Sąd podkreślił, że w jego opinii, osoba może posiadać jedno centrum interesów życiowych, inaczej mówiąc - jedno ognisko domowe, albo może nie posiadać żadnego. W ocenie Sądu nie sposób jest posiadać jednocześnie dwóch ośrodków powiązań osobistych. 

Źródło: wyrok WSA w Krakowie z 10 sierpnia 2023 r., sygn. akt I SA/Kr 579/23

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rozliczenie składki zdrowotnej w 2025 roku. Księgowa wyjaśnia jak to zrobić

Termin złożenia w ZUS deklaracji zawierającej rozliczenie wpłaconych składek zdrowotnych za 2024 rok upływa 20 maja 2025 r. Obowiązek ten dotyczy większości przedsiębiorców prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. Jedynie ci rozliczający się na karcie podatkowej są z niego zwolnieni. W pozostałych przypadkach wysokość należnych składek wylicza się na podstawie przychodów bądź dochodów osiągniętych w poprzednim roku. Na co zwrócić uwagę przygotowując roczne rozliczenie składek? Wyjaśnia to Paulina Chwil, Księgowa Prowadząca oraz Ekspert ds. ZUS i Prawa Pracy w CashDirector S.A.

Trump 2.0. Rewolucja chorego rozsądku. Prof. Kołodko recenzuje politykę (nie tylko gospodarczą) obecnego prezydenta USA

W kwietniu 2025 r. nakładem Wydawnictwa Naukowego PWN ukazała się najnowsza książka prof. Grzegorza W. Kołodki zatytułowana „Trump 2.0. Rewolucja chorego rozsądku”. Grzegorz W. Kołodko, wybitny ekonomista i były wicepremier, w swoim bezkompromisowym stylu analizuje trumponomikę i trumpizm, populizm, nowy nacjonalizm, publiczne kłamstwa i brutalną grę interesów. Profesor poświęca szczególną uwagę kwestiom manipulacji opinią publiczną, polityce sojuszy, a także wpływowi wojny w Ukrainie na kształt geopolityki. Zastanawia się również, jakie zagrożenia dla NATO i Unii Europejskiej niesie ze sobą „America First” – i co to wszystko oznacza dla współczesnego świata.

Zmiany w rachunkowości w 2025 r. Sprawozdawczość ESG przesunięta o 2 lata

Minister Finansów przygotował 5 maja 2025 r. projekt nowelizacji ustawy wdrażającej dyrektywę CRSD do ustawy o rachunkowości, a także ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw. Ta nowelizacja ma na celu wdrożenie unijnej dyrektywy 2025/794, przesuwającej wdrożenie obowiązku sprawozdawczości ESG o 2 lata.

Prof. Modzelewski: Większość podatników VAT może uniknąć w 2026 r. obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych w KSeF. Jak?

Zdaniem profesora Witolda Modzelewskiego, gdyby uchwalono projekt przepisów wprowadzających obowiązkowy KSeF w przedłożonym niedawno kształcie, to większość podatników VAT nie będzie musiała wystawiać faktur ustrukturyzowanych w 2026 r.

REKLAMA

Stopy procentowe NBP 2025: w maju obniżka o 0,5 pkt proc.

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 6-7 maja 2025 r. postanowiła obniżyć wszystkie stopy procentowe NBP o 0,5 punktu procentowego. Stopa referencyjna wynosi od 8 maja 2025 r. 5,25 proc. - poinformował w komunikacie Narodowy Bank Polski. Decyzja RPP była zgodna z oczekiwaniami większości analityków finansowych i ekonomistów. Stopy NBP zmieniły się pierwszy raz od 3 października 2023 r.

Przekształcenie JDG a status podatnika rozpoczynającego działalność w estońskim CIT

W świetle marcowego wyroku NSA (sygn. II FSK 1412/24) zmienia się podejście do kwalifikacji podatkowej spółek powstałych z przekształcenia jednoosobowych działalności gospodarczych. Wyrok ten przesądził, że takie podmioty mogą korzystać z przywilejów "podatnika rozpoczynającego działalność" na gruncie przepisów o estońskim CIT.

Pracujesz na zleceniu - a może to faktyczna umowa o pracę? Jak ustalić i wykazać istnienie stosunku pracy

Osoby wykonujące umowy zlecenia, czy inne umowy cywilnoprawne, mają czasem wątpliwości, czy nie jest to de facto umowa o pracę. Każdy przedsiębiorca słyszał o możliwych kontrolach, podważeniu zatrudnienia, konieczności uzasadniania dlaczego taki a nie inny typ umowy został konkretnej osobie zaproponowany. A co ze swobodą zawierania umów? Czy forma umowy na którą zgadzamy się wspólnie z nowozatrudnioną osobą nie powinna być wystarczająca dla inspekcji pracy skoro zgodnie obie strony złożyły na niej swój podpis? Na te i wiele innych pytań odpowie Czytelnikom ten artykuł.

Zmiany w podatkach od 2026 r. - wyższy limit zwolnienia z VAT, korekty deklaracji, 6 m-cy vacatio legis

Ministerstwo Finansów poinformowało, że 6 maja 2025r. Rada Ministrów przyjęła pakiet projektów ustaw dot. podatków w ramach procesu deregulacji. Nowe przepisy mają na celu m.in. ochronę podatników przed nagłymi zmianami przepisów ustaw podatkowych oraz doprecyzowanie wątpliwości interpretacyjnych zgłaszanych przez przedsiębiorców w zakresie deklaracji składanej w trakcie lub po zakończeniu kontroli celno-skarbowej. Projekty dotyczą również podwyższenia limitu zwolnienia podmiotowego w VAT oraz likwidacji obowiązku przygotowywania i publikacji informacji o realizowanej strategii podatkowej.

REKLAMA

Czego najczęściej dotyczą kontrole z urzędu skarbowego i ZUS-u?

Przedsiębiorcy mają szereg obowiązków wobec państwa - jako podatnicy muszą przestrzegać przepisów podatkowych, a jako płatnicy stosować normy z zakresu ubezpieczeń społecznych. W obu tych sferach często dochodzi do uchybień. Dlatego upoważnione organy sprawdzają, czy firmy przestrzegają obowiązujących przepisów. W naszym artykule przedstawiamy najczęstsze obszary, które podlegają kontroli organów podatkowych lub Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Pozwani przez PFR – jak program pomocy dla firm stał się przyczyną tysięcy pozwów? Sprawdź, jak się bronić

Ponad 16 tysięcy firm już otrzymało pozew z Polskiego Funduszu Rozwoju [i]. Kolejne są w drodze. Choć Tarcza Finansowa miała być tarczą – dla wielu stała się źródłem wieloletnich problemów prawnych.

REKLAMA