Czy opłaty za studia menedżerskie mogą być kosztem uzyskania przychodu

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 22 grudnia 2009 r. (nr IPPB1/415-826/09-2/EC) stwierdził, że wydatki poniesione w związku z podjęciem nauki na podyplomowych studiach menadżerskich, choć trudno je przypisać konkretnym przychodom, to jako przydatne do wykonywania działalności gospodarczej, faktycznie poniesione i właściwie udokumentowane mogą stanowić koszty uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej.

Jednakże w interpretacji tej organ podatkowy podkreślił wyraźnie, iż to na podatniku spoczywa ciężar wykazania:
- związku przyczynowego pomiędzy ponoszonymi wydatkami, a osiąganymi przychodami oraz
- okoliczności, iż ich poniesienie ma wpływ na wysokość osiągniętych przychodów bądź na zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

Wykazanie takiego związku jest warunkiem koniecznym dla uznania danego wydatku za koszt uzyskania przychodu.

Niestety organy podatkowe dość często w ten sposób uciekają od konkretnej odpowiedzi. Jednak mają do tego prawo zarówno w świetle obowiązującej definicji kosztów, jak i biorąc pod uwagę, że w ramach postępowania w sprawie wydania interpretacji podatkowej nie mogą przeprowadzać postępowania dowodowego, które wskazywałoby, że poniesiony wydatek może być uznany za koszt podatkowy.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Kosztem uzyskania przychodów nie są zatem wszystkie wydatki, ale tylko takie, które nie są wymienione w art. 23 ustawy o PIT i których poniesienie pozostaje w związku przyczynowo-skutkowym z uzyskaniem (zwiększeniem) przychodu z danego źródła, bądź też zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodów.

Jednakże ciężar wskazania owego związku spoczywa zawsze na podatniku, bo to on wywodzi z tego korzystne dla siebie skutki prawne.

Kosztami uzyskania przychodu są zatem wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Z oceny związku z prowadzoną działalnością winno wynikać, iż poniesiony wydatek obiektywnie może się przyczynić do osiągnięcia przychodów z danego źródła.

Aby zatem wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodu winien, w myśl powołanego przepisu spełniać łącznie następujące warunki:
- pozostawać w związku przyczynowo-skutkowym z przychodem lub źródłem przychodu i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,
- nie znajdować się na liście kosztów nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
- być właściwie udokumentowany.

Opłaty za studia podyplomowe nie zostały wymienione w katalogu zawartym w art. 23 ustawy o PIT, a zatem w przypadku spełnienia pozostałych przesłanek mogą być one zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

Aby zatem ustalić, czy wydatek poniesiony przez podatnika na opłacenie jego studiów może zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów z tytułu prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, trzeba sprawdzić:
- czy taki wydatek związany jest z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych, zdobywaniem wiedzy i umiejętności, które są potrzebne w prowadzonej działalności gospodarczej i które mają z nią związek,
- czy taki wydatek służy tylko podnoszeniu ogólnego poziomu wiedzy i wykształcenia nie związanego z działalnością, a więc który co do zasady ma charakter osobisty (zatem nie może być kosztem podatkowym).