REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Fundacja rodzinna: kiedy jest szansą na zachowanie firmowego majątku? Czy może być wykorzystana do optymalizacji podatkowej?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Fundacja rodzinna: kiedy jest szansą na zachowanie firmowego majątku?
Fundacja rodzinna: kiedy jest szansą na zachowanie firmowego majątku?
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Fundacja rodzinna to nowoczesna forma prawna, która zyskuje coraz większe uznanie w Polsce. Stworzona z myślą o skutecznym zarządzaniu i ochronie majątku rodzinnego, stanowi odpowiedź na wyzwania związane z sukcesją oraz koniecznością zabezpieczenia interesów bliskich. Dzięki niej możliwe jest nie tylko uporządkowanie spraw majątkowych, ale także uniknięcie potencjalnych sporów rodzinnych. Jakie są zasady funkcjonowania fundacji rodzinnej, jej organów oraz korzyści, jakie niesie dla fundatorów i beneficjentów? 

rozwiń >

Czym jest fundacja rodzinna?

Fundacja rodzinna jako forma prowadzenia działalności gospodarczej pojawiła się w polskim systemie prawnym stosunkowo niedawno. Wprowadziła ją Ustawa o fundacji rodzinnej z dnia 26 stycznia 2023 roku. Celem jej uchwalenia było ustanowienie takiego podmiotu, który umożliwiałby przedsiębiorcom zatrzymanie firmowego majątku w rodzinie. Zgromadzony przez lata kapitał ma pozostać pod ochroną i służyć kolejnym pokoleniom.

REKLAMA

Autopromocja

Jak założyć fundację rodzinną? Kiedy powstaje ta fundacja?

Fundację rodzinną można założyć na dwa sposoby. Fundator, czyli osoba zakładająca fundację, przekazuje jej swój majątek, którego minimalna wartość wynosi 100 000 zł. 
Fundację rodzinną można ustanowić w formie aktu założycielskiego w trakcie życia fundatora lub w testamencie
W obu przypadkach nowo utworzony podmiot służy beneficjentom, działając na ich rzecz i umożliwiając im czerpanie korzyści z rodzinnego majątku. Co ważne, żyjący fundator może być równocześnie beneficjentem fundacji rodzinnej. 

Fundacja rodzinna powstaje albo w momencie sporządzenia aktu założycielskiego, albo po ogłoszeniu testamentu fundatora. Nabywa ona osobowość prawną dopiero po wpisaniu do Rejestru Fundacji Rodzinnych. Wcześniej jednak może prowadzić formalną działalność pod nazwą “fundacja rodzinna w organizacji”. Od momentu wpisu do Rejestru fundacja może być przedmiotem praw i obowiązków, a jej czynności wywołują pełne skutki prawne.

Do czego może się przydać taka fundacja?

- Każdy kto chce założyć Fundację Rodzinną powinien rozpocząć od zadania sobie pytania: po co mi Fundacja Rodzinna? Odpowiedź jest prosta: w celu zabezpieczenia dla przyszłych pokoleń przychodów z posiadanego majątku, ich ciągłości, takich pasywnych przychodów bez aktywnego prowadzenia działalności gospodarczej i dla korzystania z pożytków materialnych czy finansowych jako Beneficjenci Fundacji Rodzinnej - wyjaśnia Kinga Rembiałkowska - Doumbouya, ekspertka z Kancelarii Doradztwa Podatkowego Rembiałkowski Sp. z o.o., która na co dzień zajmuje się obsługą Fundacji Rodzinnych i jest certyfikowaną partnerką Ogólnopolskiej Sieci Certyfikowanych Biur Rachunkowych (OSCBR)

Jak działa fundacja rodzinna?

Każda fundacja rodzinna musi posiadać statut, który określa jej najważniejsze cele, misję oraz zasady działania organów. Treść statutu ustala fundator, a zgodnie z ustawą o fundacjach rodzinnych dokument ten musi być sporządzony w formie aktu notarialnego. W statucie znajdują się informacje dotyczące beneficjentów oraz ich uprawnień, a także dane dotyczące sposobu wybierania i długości kadencji organów fundacji rodzinnej.

Organy

Fundacja rodzinna składa się z trzech głównych organów: zarządu, rady nadzorczej oraz zgromadzenia beneficjentów, z których każdy ma odrębne kompetencje. Zarząd jest odpowiedzialny za prowadzenie spraw fundacji oraz jej reprezentowanie na zewnątrz. Rada nadzorcza, której powołanie nie jest obligatoryjne, nadzoruje działalność zarządu w imieniu fundatora i beneficjentów. Natomiast zgromadzenie beneficjentów zatwierdza roczne sprawozdania finansowe i wyraża zgodę na działania zarządu przewidziane w statucie.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Uprawnienia beneficjentów

REKLAMA

Beneficjentem fundacji mogą być osoby fizyczne, w tym małoletnie lub całkowicie ubezwłasnowolnione. W takim przypadku ich majątkiem zarządzają rodzice lub opiekunowie. Jednak fundator może zastrzec, że określone świadczenia majątkowe uzyskane z fundacji nie będą objęte tym zarządem i przekaże go na osoby trzecie lub kuratora sądowego. 
Beneficjent nie musi być spokrewniony z fundatorem. Oprócz osób fizycznych, beneficjentami fundacji rodzinnej mogą być także organizacje pożytku publicznego. 

Przykładowe uprawnienia beneficjentów fundacji rodzinnej:
- korzystanie z rzeczy, praw, pieniędzy lub innych składników majątku fundacji;
- uzyskanie środków na pokrycie kosztów utrzymania lub kształcenia;
- korzystanie z pożyczek udzielanych przez fundację.

- Przedsiębiorca, poprzez jego prawidłowe ustanowienie wraz z Kancelarią Prawną, ustala zasady przechodzenia i wykorzystywania posiadanych aktywów Fundacji Rodzinnej. Mogą to być samochody, akcje, udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, rachunek maklerski, koparka do kryptowalut, obrazy, whisky, wierzytelności itd. Statut określa natomiast jasno kto i w jaki sposób może korzystać z majątku Fundacji Rodzinnej - mówi Kinga Rembiałkowska - Doumbouya. Często podaję przykład: Fundator Fundacji rodzinnej, posiadającej nieruchomość, oddaje ją w użytkowanie córce i uważa, że takie działanie jest zwolnione z opodatkowania PIT. Dopiero później okazuje się, że córka wykorzystuje nieruchomość na cele prowadzonej działalności gospodarczej, a w takim przypadku nie spełniamy warunków do zwolnienia z PIT - dodaje ekspertka.

Działalność fundacji rodzinnej a podatki. Czy może być wykorzystana do optymalizacji podatkowej?

Fundacja rodzinna jest zwolniona z podatku CIT pod warunkiem, że jej działania ukierunkowane są wyłącznie na zachowanie lub pomnażanie rodzinnego majątku. Dozwolone działania zostały szczegółowo wymienione w ustawie. 

Ponadto fundacja rodzinna opłaca podatek dochodowy w wysokości 15% we wskazanych w przepisach sytuacjach:
- gdy przekazuje beneficjentom lub fundatorowi określone świadczenia - środki pieniężne, rzeczy lub prawa;
- gdy przekazuje mienie fundacji po jej likwidacji;
- gdy wypłaca świadczenia w postaci ukrytych zysków.

Ważne

Wyższy podatek CIT płacą natomiast te fundacje rodzinne, które prowadzą aktywną działalność gospodarczą. W takich przypadkach stawka wynosi aż 25%. 

- Jeśli ktoś patrzy na fundację rodziną przez pryzmat tzw. optymalizacji podatkowej, ucieczki do niższego opodatkowania, to jest to błędne myślenie i nie może być głównym celem istnienia tej fundacji. Po pierwsze, istnieje zamknięta lista przychodów, jakie może uzyskiwać Fundacja Rodzinna i opodatkować przez CIT 15%. Wszystkie inne (poza tą listą bądź świadczone w rozumieniu prowadzenia aktywnej działalności na tym podmiocie w celu zarobkowym, zgodnie z definicją działalności gospodarczej) są opodatkowane przez CIT 25%. Klienci często zakładając Fundację Rodzinną myślą, że podatku nie będzie. Zapominają, że oprócz zwolnień PIT przy wypłacie na Beneficjentów z tzw grupy zero, płacimy jeszcze podatek CIT w Fundacji - tłumaczy Kinga Rembiałkowska - Doumbouya.

- Po drugie częstym błędem jest mylne myślenie, że wykorzystywanie majątku dla celów prywatnych nie jest opodatkowane CIT 15%. Klienci utożsamiają przychody do opodatkowania z pieniędzmi, a w tej sytuacji często występują świadczenia niepieniężne. Tu zaczynają się schody w obsłudze takich podmiotów, gdyż nagle księgowa nie jest tylko związana z rachubą podatkową i prawidłowym ewidencjonowaniem zdarzeń księgowych z ustawą o rachunkowości, ale także rozumieniem statutu każdej poszczególnej Fundacji Rodzinnej - komentuje ekspertka.

Sytuacja podatkowa beneficjentów i fundatora

Ustawa o fundacjach rodzinnych dzieli beneficjentów na dwie grupy: uprzywilejowanych ze względu na bliskie pokrewieństwo z fundatorem oraz pozostałych. Pierwsza grupa, obejmuje na przykład małżonka fundatora oraz jego wstępnych, jest zwolniona z podatku PIT. Pozostali beneficjenci, w zależności od stopnia pokrewieństwa, podlegają stawkom podatkowym wynoszącym 10% lub 15%. Ważne jest, że płatnikiem tego podatku jest fundacja rodzinna. Fundator odpowiada solidarnie z fundacją za zaległe zobowiązania podatkowe.

Czy fundacja rodzinna to dobre rozwiązanie?

Wśród wad fundacji rodzinnej wymienia się najczęściej ograniczony zakres działalności gospodarczej, którą ten podmiot może prowadzić. Jednak pozostałe cele wprowadzenia tej instytucji do polskiego porządku prawnego przemawiają za jej pozytywną oceną. 

- Bardzo się cieszę, że w naszym kraju powstał podmiot umożliwiający rodzinom zabezpieczenie swojego mienia i płynnej sukcesji. Jest to sposób na zabezpieczenie płynności przychodów w dobie opieszałości i długotrwałych procesów sądowych spraw spadkowych. Zachęcam każde Biuro Rachunkowe, aby nie obawiało się obsługi Fundacji Rodzinnej tylko dlatego, że jest czymś nowym, nieznanym…Zobaczcie, jakie możliwości rozwoju i efektywnej współpracy z klientem mamy dzisiaj - podsumowuje Kinga Rembiałkowska - Doumbouya.

Utworzenie fundacji rodzinnej to dobry i skuteczny sposób na przeprowadzenie sukcesji majątku czy też uniknięcie rodzinnych sporów o zachowek. Majątek wniesiony do fundacji po upływie 10 lat przed otwarciem spadku nie wchodzi bowiem w skład masy spadkowej. 

Fundacja rodzinna może stać się skutecznym instrumentem do zabezpieczenia interesów członków rodziny, a nawet osób spoza tego kręgu. 

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Fundacja rodzinna w strukturach transakcyjnych – ryzyko zakwestionowania przez KAS

Najnowsze stanowisko Szefa KAS (odmowa wydania opinii zabezpieczającej z 5 maja 2025 r., sygn. DKP16.8082.14.2024) pokazuje, że wykorzystanie fundacji rodzinnej jako pośrednika w sprzedaży udziałów może zostać uznane za unikanie opodatkowania. Mimo deklarowanych celów sukcesyjnych, KAS uznał działanie za sztuczne i sprzeczne z celem przepisów.

Webinar: KSeF – co nas czeka w praktyce? + certyfikat gwarantowany

Praktyczny webinar „KSeF – co nas czeka w praktyce?” poprowadzi Zbigniew Makowski, doradca podatkowy z ponad 15-letnim stażem. Ekspert wskaże, jakie szanse i zagrożenia dla firm i biur rachunkowych niesie ze sobą KSeF i jak się na nie przygotować.

Zmiany w podatku Belki już gotowe. Czekają tylko na ogłoszenie

Rozwiązania dotyczące zmian w podatku Belki zostały opracowane i są gotowe do wdrożenia – poinformował Dariusz Adamski z Instytutu Finansów. Jak podkreślił podczas Europejskiego Kongresu Finansowego w Sopocie, decyzja o ich ogłoszeniu leży teraz w rękach ministra Andrzeja Domańskiego.

Taryfa celna UE: kod, który decyduje o losie Twojej przesyłki

Niepozorny ciąg cyfr może przesądzić o powodzeniu lub porażce międzynarodowej transakcji. W świecie handlu zagranicznego poprawna klasyfikacja taryfowa towarów to nie wybór – to konieczność.

REKLAMA

Zmiany w zamówieniach publicznych w 2025 r. Co czeka zamawiających i wykonawców? Projekt UZP dot. udziału firm z państw trzecich w przetargach

W dniu 3 lutego 2025 r. do Sejmu wpłynął projekt w formie druku nr 1041 o zmianie ustawy ¬- Prawo zamówień publicznych, który miał przewidywać szereg istotnych zmian w systemie zamówień publicznych w Polsce, został on jednak wycofany. Urząd Zamówień Publicznych stworzył jednak własny projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych oraz ustawy o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi, pod numerem UC88, w której poruszył istotną kwestię udziałów w przetargach firmy z państw trzecich, czyli pochodzących z krajów, z którymi Unia Europejska nie zawarła umowy międzynarodowej zapewniającej wzajemny i równy dostęp do unijnego rynku zamówień publicznych. Projekt ten został już przyjęty przez Radę Ministrów i przesłany do Sejmu.

PFR pozywa firmy na podstawie rekomendacji CBA. Co możesz zrobić, gdy żądają zwrotu subwencji z Tarczy Finansowej?

Polski Fundusz Rozwoju (PFR) pozywa przedsiębiorców, powołując się na tzw. rekomendacje CBA. Problem dotyczy już około 1900 firm, które – często bez żadnych wcześniejszych sygnałów – otrzymują wezwania a następnie pozwy o zwrot subwencji z Tarczy Finansowej. Zaskakuje nie tylko skala działań PFR, ale przede wszystkim brak rzetelnego uzasadnienia tych roszczeń.

Kawa z INFORLEX. Perspektywy zawodu księgowego

Kawa z INFORLEX wydanie EXTRA. Rozmowa z 3 cenionymi ekspertami: Żanetą Hejne – właścicielką biura rachunkowego, Piotrem Juszczykiem – doradcą podatkowym inFakt oraz Radosławem Kowalskim – doradcą podatkowym.

Webinar: Przekształcenie JDG klienta w spółkę w praktyce biura rachunkowego + certyfikat gwarantowany

Praktyczny webinar „Przekształcenie JDG klienta w spółkę w praktyce biura rachunkowego” poprowadzi Tomasz Rzepa, doradca podatkowy, ekspert INFORAKADEMII. Każdy z uczestników otrzyma imienny certyfikat i roczny nielimitowany dostęp do retransmisji webinaru wraz z materiałami dodatkowymi. Uczestnicy webinaru dowiedzą się, jak wygląda proces przekształcenia JDG w spółkę z perspektywy biura rachunkowego, ze wskazaniem kluczowych wyzwań, problemów oraz szans, jakie z tego faktu wynikają.

REKLAMA

Zatrudnianie cudzoziemców - zmiany od 1 czerwca 2025 r. Dodatkowe przesłanki odmowy wydania zezwolenia, rejestr umów o pracę, legalność pobytu obywateli Ukrainy, cyfrowe wnioski i wyższe kary

Nowe przepisy dotyczące zasad zatrudniania cudzoziemców w Polsce zaczną obowiązywać od 1 czerwca 2025 roku. Regulacje określają warunki, na jakich możliwe będzie legalne powierzenie pracy obcokrajowcom. Sprawdzamy, czy nowe przepisy wprowadzają ułatwienia i w jaki sposób zmieniają procedurę zatrudniania cudzoziemców.

Kary umowne a koszty podatkowe – korzystny wyrok dla podatników

W wyroku z 6 maja 2025 r., sygn. II FSK 1012/22 Naczelny Sąd Administracyjny zgodził się z stanowiskiem, że kary umowne mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodu, jeżeli niewykonanie dostawy - nie wynikało z winy spółki. Niepewność w tej sprawie wynikała z wykładni art. 16 ust 1 pkt 22 ustawy o CIT, w którym określono jakie kary umowne i odszkodowania nie mogą być uznane za koszty podatkowe. W orzecznictwie przepis ten jest interpretowany literalnie, uznając że pozostałe rodzaje wypłat odszkodowawczych niż wskazane w przepisie mogą być uznane za koszt podatkowy.

REKLAMA