Prokura – rozliczenie PIT, ubezpieczenia społeczne

Podatek dochodowy

Jednostronna czynność prawna w formie pisemnej uchwały zarządu spółki  handlowej o udzieleniu prokury czyli pisemny akt powołania osoby do pełnienia funkcji prokurenta jest samoistnym tytułem do wypłaty prokurentowi świadczenia pieniężnego przez spółkę handlową zgodnie z art. 109 §1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964r. Nr 16, poz. 93, ze zm.) w szczególności w związku z formą oświadczeń woli zawartą w art. 60 k.c. w ogólności oraz w związku z zasadą możności zapoznania  się z jego treścią ustalającą skuteczność złożenia oświadczenia woli  zawartą w art. 61 k.c.

Ewidencja księgowa prokury

Prokura - udzielenie, wykonywanie, wypowiedzenie

Przychodami z innych źródeł opodatkowania, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT, są w szczególności (przykładowo): kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12–14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach zgodnie z  art. 20 ust. 1 ustawy o PIT.

Spółki handlowe dokonujące wypłat wynagrodzeń dla prokurentów, jako osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52 i art. 52a oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, lecz powinny sporządzać informacje o wysokości uzyskanych przez prokurenta przychodów w formie PIT–8C i przekazywać je prokurentom oraz urzędom skarbowym, którymi kierują naczelnicy urzędów skarbowych właściwych według miejsc zamieszkania podatników w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego zgodnie z art. 42a w/w ustawy o PIT.

Monitor Księgowego – prenumerata

50 Ściąg Księgowego z aktualizacją online

Prokurent winien wykazać uzyskane przychody – ujęte w informacji PIT–8C – w zeznaniu rocznym, w pozycji inne źródła, złozyć go do dnia 30 kwietnia roku następnego i odprowadzić podatek dochodowy od w/w dochodu.

Ubezpieczenia społeczne

Prokurenci może pełnić swoje funkcje w  wyniku powoływania ich na te stanowiska uchwałami zarządów spółek handlowych (z zastrzeżeniem odrębnych regulacji zawartych w umowach spółek) bez zawierania odrębnych umów cywilnoprawnych lub umów o pracę ze spółkami; takie wynagrodzenia statutowe prokurentów nie podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalno - rentowym.

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym określa ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. Nr 137, póz 887 ze zm.), nie przewidując objęcia nimi prokurentów. Nie ma jednak, co do zasady, przeszkód, dla zawarcia między spółką a prokurentem umowy o zatrudnienie.

W przypadku wykonywania swoich czynności jedynie na podstawie powołania nie powstaje obowiązek  płacenia składek na ubezpieczenie społeczne/ zdrowotne do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Powoływanie prokurentów nie powoduje powstania jakichkolwiek dodatkowych stosunków prawnych między spółkami a prokurentami. Brak jest podstaw do stosowania do przychodów prokurentów ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, która przewiduje objęcie ubezpieczeniem społecznym osób pozostających w pracowniczym stosunku zatrudnienia (por. wyrok z dnia 5 marca 2008 r. Sądu Apelacyjny w Gdańsku, sygn. Akt III AUa 651/07).

Gdyby jednak prokurenci pełniący swoje obowiązki na podstawie powołania i na wykonywanie tych obowiązków lub dodatkowych obowiązków w spółkach handlowych zawarliby dodatkowo umowy zlecenia lub inne umowy o świadczenie usług, do których stosuje się przepisy o zleceniu, to wówczas podlegaliby z tego tytułu ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniom zdrowotnym.