REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Fikcyjne samozatrudnienie

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
samozatrudnienie 2012 / 2013
samozatrudnienie 2012 / 2013
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Często pracodawca stawia pracownika przed koniecznością przejścia na tzw. samozatrudnienie, czyli podjęcia jednoosobowej działalności gospodarczej. Skutkuje to przede wszystkim mniejszymi obciążeniami pracodawcy z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne. Ale nie zawsze to samozatrudnienie można uznać za prawdziwą działalność gospodarczą. Kiedy mamy do czynienia z fikcyjnym samozatrudnieniem i jakie są jego konsekwencje?

Kwestie podatkowe

 Zasady opodatkowania dochodów osób fizycznych z działalności gospodarczej, regulują przepisy ustawy o PIT.  

REKLAMA

Autopromocja

Podatnicy uzyskujący dochody z działalności gospodarczej podatek dochodowy  opłacają na ogólnych zasadach, tj. według progresywnej skali podatkowej albo według 19% stawki podatku, jeżeli podatnik wybierze taki sposób opodatkowania  (art. 9a ustawy o PIT).  

Podatnicy będący osobami fizycznymi, prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą, mogą również wybrać jedną ze zryczałtowanych form  opodatkowania, tj. ryczałt od przychodów ewidencjonowanych lub kartę podatkową. Wówczas zastosowanie mają przepisy ustawy z dnia 20 listopada 1998  r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych  przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 144, poz. 930, z późn. zm.).  

Ustawodawca dla celów PIT zdefiniował pozarolniczą działalność gospodarczą w art. 5a pkt 6 ustawy o PIT. Zgodnie z tą definicją ilekroć w  ustawie o PIT jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności  gospodarczej – oznacza to działalność zarobkową:  

a) wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,  

Dalszy ciąg materiału pod wideo

b) polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze  złóż,  

c) polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i  prawnych

- prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób  zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych  przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4–9 ustawy.  

Ponadto w art. 5b ust. 1 ustawy o PIT ustawodawca uznał, że nie można uznać za działalność gospodarczą czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:  

1. odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich  wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów  niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności;  

2. są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie  wyznaczonych przez zlecającego te czynności;  

3. wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z  prowadzoną działalnością.  

Odwołanie do przytoczonej definicji działalności gospodarczej zawiera  również ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych  przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (art. 4 ust. 1 pkt 12 ustawy).  

Wskazany przepis art. 5b ust. 1 ustawy o PIT pojawił się od 2007 roku  w celu wyeliminowania nadużyć w zakresie przechodzenia  na tzw. samozatrudnienie.  

Polecamy: Kiedy pracownik uzyskuje przychód z imprezy firmowej?

Kiedy prezenty firmy dla pracowników są zwolnione z PIT

PIT-2 i inne oświadczenia, które zmniejszają zaliczki na PIT

Chodziło o wykluczenie  sytuacji, w których podatnicy zakładaliby  działalność gospodarczą jedynie ze względu na chęć obniżenia przez pracodawców  kosztów pracy, a w rzeczywistości  świadczyliby pracę na ich rzecz pod ich  kierownictwem lub nadzorem.

Zatem jeżeli podatnik z naruszeniem art. 22 § 1 Kodeksu pracy przechodzi na  „fikcyjne samozatrudnienie” i w rzeczywistości wykonuje czynności w warunkach  wskazanych w art. 5b ust. 1 ustawy o PIT, to  dochód osiągany przez niego z tego rodzaju czynności nie stanowi dochodu z  działalności gospodarczej i w związku z tym nie będzie podlegał zasadom  opodatkowania podatkiem dochodowym dochodów z działalności gospodarczej. 

Rozwiązania ograniczające możliwość przechodzenia na tzw. samozatrudnienie funkcjonują w ustawie o PIT również w odniesieniu do prawa korzystania z  opodatkowania dochodów według preferencyjnej 19% stawki podatku.

Z tego sposobu opodatkowania nie mogą bowiem korzystać przedsiębiorcy,  którzy uzyskali przychody ze  świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego  pracodawcy, odpowiadające czynnościom, które w roku podatkowym wykonywali  lub wykonują w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy (art. 9a  ust. 3 ustawy o PIT).

Jeżeli przedsiębiorca  wybrał opodatkowanie według 19% stawki podatku i uzyska w roku podatkowym  przychody wskazane w powołanym przepisie, to traci prawo do opodatkowania  dochodów z działalności gospodarczej według tej stawki i jest obowiązany do  wpłacenia zaliczek od dochodu osiągniętego od początku roku, obliczonych przy  zastosowaniu progresywnej skali podatkowej oraz odsetek za zwłokę od zaległości  z tytułu tych zaliczek.  

Podobne ograniczenie dotyczy ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych  (art. 8 ust. 1 pkt 6 i ust. 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od  niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne).  


Kwestia prawa pracy i ubezpieczeń społecznych

Do kwestii uchylania  się od płacenia pełnych składek ZUS poprzez „fałszywe samozatrudnienie”  odniósł się minister pracy i polityki społecznej w piśmie z 8 maja 2012 r. nr  DUS-0700/194/MSz/12, w którym wyjaśnia:  „Problematyka zawierania różnego rodzaju umów jest przedmiotem prac  partnerów społecznych. Na posiedzeniu Zespołu problemowego ds. prawa pracy i  układów zbiorowych Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych,  zwołanym z inicjatywy rządowej, zespół przyjął stanowisko, w którym zobowiązał się m.in. do podjęcia rozmów zmierzających do uregulowania kwestii stabilności  zatrudnienia w kontekście warunków stosowania umów na czas określony, umów  cywilnoprawnych, samozatrudnienia i pracy tymczasowej. Dalsze prace w tym  zakresie są zatem uzależnione od przebiegu prac na forum zespołu”.  

Jednocześnie minister pracy i polityki społecznej podkreśla, że: „(…) nie jest  dopuszczalne zastąpienie umowy o pracę umową cywilnoprawną przy zachowaniu  warunków wykonywania pracy określonych w art. 22 § 1 Kodeksu pracy 5  (wykonywanie pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego  kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę). Wynika  to wprost z art. 22 § 1 2  Kodeksu pracy.

Jednak minister pracy i polityki  społecznej nie posiada kompetencji ustawowych w zakresie  przeprowadzania  działań kontrolnych u pracodawców  w celu eliminacji naruszeń obowiązujących  przepisów prawa pracy.

Uprawnienia takie posiada natomiast Państwowa  Inspekcja Pracy podlegająca bezpośrednio Sejmowi RP. Istotnym uprawnieniem  inspektorów pracy w omawianym zakresie jest prawo do wytaczania powództwa o  ustalenie istnienia stosunku pracy na rzecz obywateli, wynikające z art. 63 1 Kodeksu postępowania cywilnego”.  

Minister pracy i polityki społecznej wskazuje,  że: „(…) przepisy z zakresu  prawa pracy i ubezpieczeń społecznych nie ingerują co do zasady w swobodę zawierania umów pomiędzy zainteresowanymi stronami, zarówno w przypadku  umów o szeroko rozumianą pracę najemną (umowy o pracę i cywilnoprawne  umowy-zlecenia), jak i – tym bardziej – w swobodę zawierania kontraktów  pomiędzy dwoma niezależnymi podmiotami gospodarczymi, funkcjonującymi na  gruncie prawa działalności gospodarczej.

W przypadku prawomocnego  stwierdzenia przez uprawnione do tego  organy faktycznego istnienia stosunku  pracy, tam gdzie z nazwy mamy do czynienia z innego rodzaju umowami – z mocy  prawa osoby tak zatrudnione zostają objęte pracowniczą ochroną w ramach  Kodeksu pracy i przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych. (…) osoby, które  wykonują pracę na podstawie zawartych umów-zleceń, jak również osoby, które  wykonują określone prace czy usługi w ramach własnej działalności gospodarczej,  w warunkach i w sposób nienaruszający zasad przepisów o swobodzie działalności  gospodarczej – są na podstawie przepisów ustawy z dnia 13 października 1998 r. o  systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585, z późn.  zm.) objęte obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi oraz  ubezpieczeniem wypadkowym  – odpowiednio na zasadach przewidzianych dla zleceniobiorców lub dla osób wykonujących działalność pozarolniczą.

Na zasadzie  dobrowolności – wymienione wyżej osoby mogą być także objęte ubezpieczeniem  chorobowym, zapewniającym  świadczenia pieniężne w razie choroby i  macierzyństwa”.  

Źródło: Odpowiedź z 16 maja 2012 r. (data wpływu) Macieja Grabowskiego - podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów na interpelację poselską nr 3962.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Obowiązkowe ubezpieczenie OC księgowych nie obejmuje skutków błędów w deklaracjach podatkowych. Księgowy jest chroniony dopiero, gdy wykupi rozszerzoną polisę OC

Księgowi w biurach rachunkowych mają coraz mniej czasu na złożenie deklaracji podatkowych swoich klientów – termin składania m.in. PIT-36, PIT-37 i PIT-28 mija 30 kwietnia. Pod presją czasu księgowym zdarzają się pomyłki, np. błędne rozliczenie ulg, nieuwzględnienie wszystkich przychodów czy pomyłki w zaliczkach na podatek. W jednej z takich spraw nieprawidłowe wykazanie zaliczek w PIT-36L zakończyło się naliczonymi przez Urząd Skarbowy odsetkami w wysokości ponad 7000 zł. Obowiązkowe ubezpieczenie OC księgowych nie obejmuje błędów w deklaracjach podatkowych – ochronę zapewnia dopiero wykupienie rozszerzonej polisy.

Rewolucja płacowa w całej UE od 2026 roku. Pracodawcy będą musieli ujawniać kwoty wynagrodzenia pracownikom i kandydatom do pracy

Wynagrodzenia przestaną być tematem tabu. Od czerwca 2026 roku pracodawcy będą mieli obowiązek ujawniania informacji o płacach, zarówno kandydatom do pracy, jak i zatrudnionym pracownikom. Czy to koniec nierówności i początek nowego rozdania na rynku pracy?

Firmy ignorują KSeF? Tylko 5 tys. podmiotów gotowych na rewolucję e-fakturowania

Choć obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur wejdzie w życie za 9 miesięcy, zaledwie 5230 firm zdecydowało się na dobrowolne wdrożenie systemu. Eksperci biją na alarm – to ostatni moment na przygotowania. Firmy nie tylko ryzykują chaos, ale też muszą zmierzyć się z brakiem środowiska testowego, napiętym harmonogramem i rosnącą liczbą innych zmian w przepisach.

Spółka komandytowa bez VAT od dywidendy – ważna interpretacja skarbówki

Dywidenda wypłacana komplementariuszowi nie podlega VAT – potwierdził to Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Oznacza to, że spółki komandytowe, w których wspólnicy prowadzą sprawy spółki bez wynagrodzenia, nie muszą obawiać się dodatkowego obciążenia podatkowego. To dobra wiadomość dla przedsiębiorców poszukujących efektywnych i bezpiecznych rozwiązań podatkowych.

REKLAMA

Fiskus wlepi kary za niezapłacony podatek od sprzedaży ubrań i zabawek w internecie? MF analizuje informacje o 300 tys. osób i podmiotów handlujących na platformach internetowych

Operatorzy platform, za pośrednictwem których dokonywane są transakcje w internecie, przekazali MF dane ponad 177 tys. osób fizycznych i 115 tys. podmiotów – poinformowała PAP rzeczniczka szefa KAS Justyna Pasieczyńska. Dane te są teraz analizowane.

Będzie katastrofa fakturowa w 2026 roku? Kto odważy się wdrożyć obowiązek stosowania KSeF i faktur ustrukturyzowanych?

Niedawno opublikowano kolejną wersję projektu „nowelizacji nowelizacji” ustaw na temat faktur ustrukturyzowanych i KSeF, które mają być niezwłocznie uchwalone. Ich jakość woła o pomstę do nieba. Co prawda zaproponowane zmiany świadczą o tym, że twórcy przepisów chcą pozostawić tym, którzy połapią się w tych zawiłościach, jakieś możliwości unikania tej katastrofy, zachowując fakturowanie w dotychczasowej formie przynajmniej do końca 2026 r. Pytanie, tylko po co to całe zamieszanie i dezorganizacja obrotu gospodarczego – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Jak nie zbankrutować na IT: inteligentne monitorowanie i optymalizacja kosztowa środowiska informatycznego. Praktyczny przewodnik po narzędziach i strategiach monitorowania

W dzisiejszej erze cyfrowej, środowisko IT stało się krwiobiegiem każdej nowoczesnej organizacji. Od prostych sieci biurowych po rozbudowane infrastruktury chmurowe, złożoność systemów informatycznych stale rośnie. Zarządzanie tak rozległym i dynamicznym ekosystemem to nie lada wyzwanie, wymagające nie tylko dogłębnej wiedzy technicznej, ale przede wszystkim strategicznego podejścia i dostępu do odpowiednich narzędzi. Wyobraźcie sobie ciągłą potrzebę monitorowania wydajności kluczowych aplikacji, dbałości o bezpieczeństwo wrażliwych danych, sprawnego rozwiązywania problemów zgłaszanych przez użytkowników, a jednocześnie planowania przyszłych inwestycji i optymalizacji kosztów. To tylko wierzchołek góry lodowej codziennych obowiązków zespołów IT i kadry managerskiej. W obliczu tej złożoności, poleganie wyłącznie na intuicji czy reaktywnym podejściu do problemów staje się niewystarczające. Kluczem do sukcesu jest proaktywne zarządzanie, oparte na solidnych danych i inteligentnych systemach, które nie tylko informują o bieżącym stanie, ale również pomagają przewidywać przyszłe wyzwania i podejmować mądre decyzje.

Wojna celna USA - Chiny. Jak może się bronić Państwo Środka: 2 scenariusze. Świat (też Stany Zjednoczone) nie może się obejść bez chińskiej produkcji

Chiny mogą przekierować towary nadal objęte nowymi, wysokimi cłami USA przez gospodarki i porty azjatyckie lub (a raczej równolegle) przekierować sprzedaż dotychczas kierowaną do USA na inne rynki - prognozują eksperci Allianz Trade. Bardziej prawdopodobna jest przewaga drugiego scenariusza – tak było podczas pierwszej wojny handlowej prezydenta Trumpa, co obecnie oznaczać będzie m.in. 6% rokroczny wzrost importu z Chin do UE (ale też do innych krajów) w ciągu trzech najbliższych lat. Branża, która nie korzysta z żadnych wyłączeń w wojnie celnej – odzież i tekstylia może odczuć ją w największym stopniu na swoich marżach.

REKLAMA

Ostatnie dni na rozliczenie PIT-a i odliczenie ulg podatkowych. Czego nie uwzględnia Twój e-PIT? Co zrobić, gdy nie masz PIT-11?

Dzień 30 kwietnia robi na podatnikach coraz mniejsze wrażenie, zwłaszcza na tych rozliczających się na formularzu PIT-37. Teoretycznie nie muszą już pamiętać o wysłaniu dokumentu, bo na koniec miesiąca automatycznie zrobi to za nich e-Urząd Skarbowy (usługa Twój e-PIT). W praktyce jednak – jeśli naprawdę zależy nam na najkorzystniejszym rozliczeniu 2024 roku (w tym np. o rozliczeniu ulg podatkowych), nie możemy odpuścić samodzielnej weryfikacji przygotowanego przez fiskusa rozliczenia. Co warto zrobić na krótko przed upływem terminu?

Rozliczenie składki zdrowotnej do 20 maja 2025 r. za zeszły rok. Wypełnij ZUS DRA albo ZUS RCA i sprawdź czy masz nadpłatę, czy niedopłatę

ZUS przypomina, że każdy, kto w 2024 r. prowadził pozarolniczą działalność i podlegał ubezpieczeniu zdrowotnemu oraz był opodatkowany podatkiem liniowym, skalą podatkową lub ryczałtem ewidencjonowanym - musi rozliczyć w skali roku składki na ubezpieczenie zdrowotne. Należy to zrobić w dokumencie ZUS DRA lub ZUS RCA za kwiecień 2025 r., a termin minie 20 maja. Do tego dnia trzeba uiścić ewentualną niedopłatę.

REKLAMA