REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Fikcyjne samozatrudnienie

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
samozatrudnienie 2012 / 2013
samozatrudnienie 2012 / 2013
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Często pracodawca stawia pracownika przed koniecznością przejścia na tzw. samozatrudnienie, czyli podjęcia jednoosobowej działalności gospodarczej. Skutkuje to przede wszystkim mniejszymi obciążeniami pracodawcy z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne. Ale nie zawsze to samozatrudnienie można uznać za prawdziwą działalność gospodarczą. Kiedy mamy do czynienia z fikcyjnym samozatrudnieniem i jakie są jego konsekwencje?

Kwestie podatkowe

 Zasady opodatkowania dochodów osób fizycznych z działalności gospodarczej, regulują przepisy ustawy o PIT.  

REKLAMA

Autopromocja

REKLAMA

Podatnicy uzyskujący dochody z działalności gospodarczej podatek dochodowy  opłacają na ogólnych zasadach, tj. według progresywnej skali podatkowej albo według 19% stawki podatku, jeżeli podatnik wybierze taki sposób opodatkowania  (art. 9a ustawy o PIT).  

Podatnicy będący osobami fizycznymi, prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą, mogą również wybrać jedną ze zryczałtowanych form  opodatkowania, tj. ryczałt od przychodów ewidencjonowanych lub kartę podatkową. Wówczas zastosowanie mają przepisy ustawy z dnia 20 listopada 1998  r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych  przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 144, poz. 930, z późn. zm.).  

Ustawodawca dla celów PIT zdefiniował pozarolniczą działalność gospodarczą w art. 5a pkt 6 ustawy o PIT. Zgodnie z tą definicją ilekroć w  ustawie o PIT jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności  gospodarczej – oznacza to działalność zarobkową:  

a) wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,  

Dalszy ciąg materiału pod wideo

b) polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze  złóż,  

c) polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i  prawnych

- prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób  zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych  przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4–9 ustawy.  

Ponadto w art. 5b ust. 1 ustawy o PIT ustawodawca uznał, że nie można uznać za działalność gospodarczą czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:  

1. odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich  wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów  niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności;  

2. są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie  wyznaczonych przez zlecającego te czynności;  

3. wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z  prowadzoną działalnością.  

Odwołanie do przytoczonej definicji działalności gospodarczej zawiera  również ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych  przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (art. 4 ust. 1 pkt 12 ustawy).  

Wskazany przepis art. 5b ust. 1 ustawy o PIT pojawił się od 2007 roku  w celu wyeliminowania nadużyć w zakresie przechodzenia  na tzw. samozatrudnienie.  

Polecamy: Kiedy pracownik uzyskuje przychód z imprezy firmowej?

Kiedy prezenty firmy dla pracowników są zwolnione z PIT

PIT-2 i inne oświadczenia, które zmniejszają zaliczki na PIT

REKLAMA

Chodziło o wykluczenie  sytuacji, w których podatnicy zakładaliby  działalność gospodarczą jedynie ze względu na chęć obniżenia przez pracodawców  kosztów pracy, a w rzeczywistości  świadczyliby pracę na ich rzecz pod ich  kierownictwem lub nadzorem.

Zatem jeżeli podatnik z naruszeniem art. 22 § 1 Kodeksu pracy przechodzi na  „fikcyjne samozatrudnienie” i w rzeczywistości wykonuje czynności w warunkach  wskazanych w art. 5b ust. 1 ustawy o PIT, to  dochód osiągany przez niego z tego rodzaju czynności nie stanowi dochodu z  działalności gospodarczej i w związku z tym nie będzie podlegał zasadom  opodatkowania podatkiem dochodowym dochodów z działalności gospodarczej. 

Rozwiązania ograniczające możliwość przechodzenia na tzw. samozatrudnienie funkcjonują w ustawie o PIT również w odniesieniu do prawa korzystania z  opodatkowania dochodów według preferencyjnej 19% stawki podatku.

Z tego sposobu opodatkowania nie mogą bowiem korzystać przedsiębiorcy,  którzy uzyskali przychody ze  świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego  pracodawcy, odpowiadające czynnościom, które w roku podatkowym wykonywali  lub wykonują w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy (art. 9a  ust. 3 ustawy o PIT).

Jeżeli przedsiębiorca  wybrał opodatkowanie według 19% stawki podatku i uzyska w roku podatkowym  przychody wskazane w powołanym przepisie, to traci prawo do opodatkowania  dochodów z działalności gospodarczej według tej stawki i jest obowiązany do  wpłacenia zaliczek od dochodu osiągniętego od początku roku, obliczonych przy  zastosowaniu progresywnej skali podatkowej oraz odsetek za zwłokę od zaległości  z tytułu tych zaliczek.  

Podobne ograniczenie dotyczy ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych  (art. 8 ust. 1 pkt 6 i ust. 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od  niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne).  


Kwestia prawa pracy i ubezpieczeń społecznych

Do kwestii uchylania  się od płacenia pełnych składek ZUS poprzez „fałszywe samozatrudnienie”  odniósł się minister pracy i polityki społecznej w piśmie z 8 maja 2012 r. nr  DUS-0700/194/MSz/12, w którym wyjaśnia:  „Problematyka zawierania różnego rodzaju umów jest przedmiotem prac  partnerów społecznych. Na posiedzeniu Zespołu problemowego ds. prawa pracy i  układów zbiorowych Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych,  zwołanym z inicjatywy rządowej, zespół przyjął stanowisko, w którym zobowiązał się m.in. do podjęcia rozmów zmierzających do uregulowania kwestii stabilności  zatrudnienia w kontekście warunków stosowania umów na czas określony, umów  cywilnoprawnych, samozatrudnienia i pracy tymczasowej. Dalsze prace w tym  zakresie są zatem uzależnione od przebiegu prac na forum zespołu”.  

Jednocześnie minister pracy i polityki społecznej podkreśla, że: „(…) nie jest  dopuszczalne zastąpienie umowy o pracę umową cywilnoprawną przy zachowaniu  warunków wykonywania pracy określonych w art. 22 § 1 Kodeksu pracy 5  (wykonywanie pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego  kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę). Wynika  to wprost z art. 22 § 1 2  Kodeksu pracy.

Jednak minister pracy i polityki  społecznej nie posiada kompetencji ustawowych w zakresie  przeprowadzania  działań kontrolnych u pracodawców  w celu eliminacji naruszeń obowiązujących  przepisów prawa pracy.

Uprawnienia takie posiada natomiast Państwowa  Inspekcja Pracy podlegająca bezpośrednio Sejmowi RP. Istotnym uprawnieniem  inspektorów pracy w omawianym zakresie jest prawo do wytaczania powództwa o  ustalenie istnienia stosunku pracy na rzecz obywateli, wynikające z art. 63 1 Kodeksu postępowania cywilnego”.  

Minister pracy i polityki społecznej wskazuje,  że: „(…) przepisy z zakresu  prawa pracy i ubezpieczeń społecznych nie ingerują co do zasady w swobodę zawierania umów pomiędzy zainteresowanymi stronami, zarówno w przypadku  umów o szeroko rozumianą pracę najemną (umowy o pracę i cywilnoprawne  umowy-zlecenia), jak i – tym bardziej – w swobodę zawierania kontraktów  pomiędzy dwoma niezależnymi podmiotami gospodarczymi, funkcjonującymi na  gruncie prawa działalności gospodarczej.

W przypadku prawomocnego  stwierdzenia przez uprawnione do tego  organy faktycznego istnienia stosunku  pracy, tam gdzie z nazwy mamy do czynienia z innego rodzaju umowami – z mocy  prawa osoby tak zatrudnione zostają objęte pracowniczą ochroną w ramach  Kodeksu pracy i przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych. (…) osoby, które  wykonują pracę na podstawie zawartych umów-zleceń, jak również osoby, które  wykonują określone prace czy usługi w ramach własnej działalności gospodarczej,  w warunkach i w sposób nienaruszający zasad przepisów o swobodzie działalności  gospodarczej – są na podstawie przepisów ustawy z dnia 13 października 1998 r. o  systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585, z późn.  zm.) objęte obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi oraz  ubezpieczeniem wypadkowym  – odpowiednio na zasadach przewidzianych dla zleceniobiorców lub dla osób wykonujących działalność pozarolniczą.

Na zasadzie  dobrowolności – wymienione wyżej osoby mogą być także objęte ubezpieczeniem  chorobowym, zapewniającym  świadczenia pieniężne w razie choroby i  macierzyństwa”.  

Źródło: Odpowiedź z 16 maja 2012 r. (data wpływu) Macieja Grabowskiego - podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów na interpelację poselską nr 3962.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Tusk zapowiada rewolucję: uprościmy podatki i prowadzenie biznesu w Polsce

Podczas piątkowej konferencji prasowej, poprzedzającej posiedzenie rządu, premier Donald Tusk zapowiedział szeroko zakrojone działania mające na celu uproszczenie prowadzenia biznesu w Polsce, w tym gruntowną reformę systemu podatkowego. Jego słowa, pełne determinacji i świadomości skali wyzwań, padły w momencie, gdy polscy przedsiębiorcy coraz częściej apelują o zmniejszenie biurokratycznego ciężaru i stabilność regulacyjną.

Gra w zagranicznym kasynie online: legalność, podatki i ryzyko utraty wygranej

W dobie globalizacji i rosnącej popularności internetowego hazardu wiele osób z Polski decyduje się na grę w zagranicznych kasynach online. Kuszące wygrane i łatwy dostęp to jednak tylko pozory – brak znajomości przepisów może kosztować cię nie tylko grzywnę, ale również całą wypłatę. Sprawdź, kiedy gra jest legalna, kiedy zapłacisz podatek, a kiedy... stracisz wszystko.

Krajowy System e-Faktur – przełomowa zmiana wraca do Komisji Sejmowej. Co oznacza dla przedsiębiorców?

Sejm ponownie skierował do Komisji Finansów Publicznych projekt ustawy wprowadzającej Krajowy System e-Faktur (KSeF). Nowe przepisy mają zrewolucjonizować wystawianie faktur w Polsce, wprowadzając cyfrową platformę. Zgłoszono poprawki wydłużające termin przesyłania faktur nawet do 5 dni.

Rekonstrukcja rządu Tuska: Na czele nowego Ministerstwa Finansów i Gospodarki stanie Andrzej Domański

Rząd Donalda Tuska przechodzi rekonstrukcję. Dziś o godz. 10 premier ogłosił nowy skład Rady Ministrów. Na czele nowego Ministerstwa Finansów i Gospodarki stanie Andrzej Domański - dotychczasowy minister finansów poinformował premier Donald Tusk.

REKLAMA

Budujesz? Możesz zapłacić VAT później. Sprawdź, jak to zrobić zgodnie z prawem

Dzięki wyrokowi TSUE firmy budowlane mogą legalnie przesunąć termin zapłaty VAT – nawet o kilka miesięcy. Wystarczy dobrze skonstruowana umowa i protokół odbioru. To rozwiązanie, które realnie poprawia płynność finansową przedsiębiorców.

BGK chce ściśle współpracować z KAS

Bank Gospodarstwa Krajowego chce dołączyć do elitarnego grona najbardziej zaufanych podatników w Polsce. Planuje przystąpić do Programu Współdziałania z Krajową Administracją Skarbową, którego celem jest budowanie transparentnych relacji z organami podatkowymi oraz zapewnienie większej pewności i bezpieczeństwa w zakresie rozliczeń podatkowych.

Księgowość w erze automatyzacji. Eksperci spotkają się w Targach Kielce

Nowe technologie, presja legislacyjna i rosnące oczekiwania klientów nie pozostawiają złudzeń – biura rachunkowe muszą redefiniować swoje modele działania. VI Kongres Biur Rachunkowych, który odbędzie się 30 września i 1 października 2025 roku w Targach Kielce, to odpowiedź branży na dynamiczne zmiany w otoczeniu prawnym, podatkowym i organizacyjnym.

Nowe zasady rozliczania VAT przy imporcie towarów w procedurze uproszczonej – projekt nowelizacji ustawy opublikowany

Zmiany w przepisach celnych Unii Europejskiej wymusiły aktualizację krajowych regulacji dotyczących VAT. W piątek 19 lipca na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług, przygotowany przez Ministerstwo Finansów. Nowelizacja ma istotne znaczenie dla przedsiębiorców korzystających z procedury uproszczonej przy imporcie towarów.

REKLAMA

Darowizna od babci lub dziadka – kiedy bez podatku? Jest kilka warunków, które decydują o pełnym zwolnieniu

Otrzymałeś gotówkę od babci lub dziadka? Sprawdź, kiedy darowizna pieniężna nie podlega podatkowi od spadków i darowizn. Przepisy przewidują korzystne zwolnienia, ale warto znać limity kwoty wolnej i terminy zgłoszenia darowizny do urzędu skarbowego. Wyjaśniamy, co trzeba wiedzieć.

Uproszczenia w podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy coraz bliżej wejścia w życie

Senat przyjął nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy mają uprościć formalności przy sprzedaży majątku otrzymanego od najbliższej rodziny oraz zlikwidować comiesięczne deklaracje podatkowe przy rentach prywatnych. Ustawa wraca teraz do Sejmu.

REKLAMA