Nieodpłatna pomoc prawna – skutki w VAT i PIT

VAT w udzielaniu nieodpłatnych porad prawnych

Odnosząc się do konieczności rozliczania podatku VAT przez świadczących  bezpłatne porady prawne, należy zauważyć, że ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o  podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), dalej jako:  „ustawa o VAT”, w art. 5 zawiera katalog czynności podlegających  opodatkowaniu tym podatkiem.

Zgodnie  z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT  opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług  na terytorium kraju.

Za odpłatne świadczenie usług uznaje się również nieodpłatne świadczenie usług na:

a)      cele osobiste podatnika

b)      cele jego pracowników, w tym byłych  pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i  ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków  stowarzyszenia,

c)      wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych  niż działalność gospodarcza podatnika (art. 8 ust. 2 ustawy o VAT).  

Rozpatrując przypadek udzielania przez podatników nieodpłatnej pomocy  prawnej pro bono, należy wskazać,  że nie będzie ona objęta zakresem ustawy o  VAT, jeżeli jej  świadczenie wpisuje się w cel działalności gospodarczej  prowadzonej przez świadczącego ją prawnika.  

Świadczenie profesjonalnych usług na zasadzie pro  publico bono, a zatem w  sposób dobrowolny i nieodpłatny, w interesie publicznym – w szczególności na  rzecz osób, których na te usługi nie stać, jest publicznie odbierane jako  bezinteresowna działalność prospołeczna.

Kreuje to pozytywny wizerunek  podatnika wśród obecnych i potencjalnych jego klientów. Z kolei wizerunek i  renoma przedsiębiorcy z reguły mają przełożenie na wysokość jego dochodów. 

Zatem należy uznać, iż działalność pro bono, co do zasady, wpisuje się w zakres  prowadzonej działalności gospodarczej. 

Nieodpłatna pomoc prawna a VAT– wyjaśnienia Ministerstwa Finansów

Bezpłatna pomoc prawna w Warszawie

Świadczenie nieodpłatnych usług pomocy prawnej przez radców prawnych  w ramach współpracy z biurem poselskim, których beneficjentami są np. osoby,  których nie stać na odpłatną poradę prawną, w mojej opinii nie wyklucza  budowania pozytywnego wizerunku ich praktyki radcowskiej.  

Jednocześnie należy podkreślić, że objęcie zakresem opodatkowania podatkiem  VAT określonych czynności możliwe jest wyłącznie w sytuacji, gdy mamy do  czynienia z podatnikiem działającym w takim charakterze.