Czy Unia Europejska przeprowadzi harmonizację podatku spadkowego

Raport dotyczący podatku spadkowego w UE

Ogłoszony przez Komisję Europejską raport opracowany przez niezależnego eksperta - Copenhagen Economics („Raport”) wskazał, iż obywatele Unii Europejskiej w przypadku spraw spadkowych dotyczących składników spadku położonych w różnych Państwach Członkowskich rzeczywiście napotykają dwa rodzaje problemów.

Po pierwsze, przepisy dotyczące podatku spadkowego w poszczególnych Państwach Członkowskich zawierają dyskryminujące postanowienia. Drugą kwestią problematyczną wskazaną w Raporcie jest możliwość opodatkowania podatkiem spadkowym tego samego spadku w dwóch lub nawet kilku Państwach Członkowskich.

Dyskryminujące opodatkowanie podatkiem spadkowym

Jako przykład prawa prowadzącego do dyskryminującego opodatkowania podatkiem spadkowym wskazano włoskie przepisy przewidujące dwa różne systemy wyceny wartości przedmiotów spadku dla celów podatku spadkowego w zależności od tego czy chodzi o składnik majątku znajdujący się na terenie Włoch czy zagranicą.

Tego typu postanowienie zawarte w prawie niemieckim zostało już wcześniej uznane za niezgodne z prawem unijnym w orzeczeniu ETS w sprawie Jaeger (sprawa C-256/06).

Inny przykład to przepisy belgijskie przewidujące, iż jako podstawę opodatkowania podatkiem spadkowym należy przyjąć wartość spadku po odjęciu ewentualnych długów i zobowiązań spadkodawcy. Jednocześnie, w przypadku spadkodawcy będącego nierezydentem opodatkowaniu podatkiem spadkowym podlegają nieruchomości położone na terenie Belgii, a przy obliczaniu podstawy opodatkowania nie bierze się pod uwagę żadnych długów i zobowiązań spadkodawcy, nawet związanych z tą nieruchomością (sprawa Eckelcamp, C-11/07). 

Kolejny przykład to przepisy niemieckie przewidujące, iż przy obliczaniu podatku spadkowego kwota podlegająca odliczeniu od podstawy opodatkowania nieruchomości położonej w tym państwie jest niższa, jeżeli spadkodawca i spadkobierca w chwili otwarcia spadku zamieszkiwali w innym państwie członkowskim, niż kwota, która miałaby zastosowanie, jeżeli przynajmniej jeden z nich zamieszkiwałby w chwili otwarcia spadku na terenie Niemiec (sprawa Mattner, C-510/08).

Do listy tej twórcy Raportu dodali także przepisy przewidujące wyższą stawkę podatku spadkowego w przypadku zapisów dokonanych na rzecz zagranicznych fundacji czy też przepisy przewidujące określone zwolnienia podatkowe jedynie dla spadkobierców będących rezydentami czy w odniesieniu do przedmiotów należących do spadku położonych na terenie danego państwa. Podkreślić należy, iż przepisy polskiej ustawy o podatku od spadków i darowizn zostały uznane przez twórców Raportu za w pełni zgodne z prawem unijnym.