Czy sprzedaż gospodarstwa rolnego nabytego przez przedsiębiorcę do majątku prywatnego jest opodatkowana VAT?

To teza indywidualnej interpretacji podatkowej z 20 lipca 2016 r. (nr IBPP1/4512-305/16/AW), wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach.

 Przedsiębiorca kupuje nieruchomość do majątku prywatnego

Pewien przedsiębiorca i podatnik VAT prowadził działalność gospodarczą w zakresie usług budowlanych. W 2008 r. jako osoba prywatna, na zasadzie współwłasności z udziałem po 1/2 wraz ze swoim znajomym, nabył gospodarstwo rolne. Od chwili nabycia gospodarstwa nie poczynił ze współwłaścicielem żadnych zmian inwestycyjnych itp. mogących podnieść atrakcyjność i zbywalność działki, działań zmierzających do zmiany przeznaczenia terenu, ani jakichkolwiek innych działań. Jedynym przedsięwzięciem w tym zakresie było wydzielenie z przedmiotowej działki nowej działki o pow. 0,0081 ha i odsprzedaży jej na rzecz gminy pod lokalizację przepompowni ścieków dla realizacji zadania gminy w zakresie kanalizacji i zaopatrzenia w wodę.

W obrębie działki nigdy nie była prowadzona żadna działalność gospodarcza. Działka nie widniała też nigdy w ewidencji środków trwałych prowadzonej przez przedsiębiorcę działalności gospodarczej. Nie była przedmiotem dzierżawy, najmu, bądź innej formy użytkowania przez osoby trzecie. Gospodarstwo było traktowane jako nietowarowe, nie były czerpane z niego żadne pożytki, jedyną formą użytkowania w części przedmiotowej działki było użyczenie nieodpłatne dla celów sportowych. Grunt nie miał także zaspokajać prywatnych potrzeb przedsiębiorcy - celem zakupu była lokata kapitału osobistego.

Polecamy: Praktyczny leksykon VAT 2016

Polecamy: Biuletyn VAT

Czy sprzedaż będzie opodatkowana VAT

W 2016 r. przedsiębiorca podjął decyzję o sprzedaży tej nieruchomości. Środki uzyskane ze sprzedaży zostaną zdeponowane jako lokata w banku oraz zostaną przeznaczone na potrzeby własne, rodziny i dzieci.

Przedsiębiorca miał wątpliwości, czy powinien planowaną sprzedaż opodatkować VAT i z tym pytaniem zwrócił się we wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej do Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach.

W opinii przedsiębiorcy w odniesieniu do planowanej sprzedaży gruntów nie zachowywał się w sposób zbliżony do podmiotu zajmującego się profesjonalnie obrotem nieruchomościami. 

Zdaniem przedsiębiorcy (wnioskodawcy) sprzedaż ww. działki nie powinna podlegać podatkowi VAT ponieważ jej zbycie będzie się mieściło w zarządzie majątkiem prywatnym, a ponadto nie można w wyżej opisanym stanie faktycznym stwierdzić, że do nabycia działki doszło w celu dalszej odsprzedaży w celach zarobkowych. 

Sprzedaż jest opodatkowana VAT tylko w ramach działalności gospodarczej

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 20 lipca 2016 r., nr IBPP1/4512-305/16/AW przychylił się do opinii Wnioskodawcy.

Organ podatkowy przypomniał podstawowe zasady objęcia transakcji sprzedaży opodatkowaniem VAT:

- zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju,

- przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 ustawy o VAT),

- przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (art. 7 ust. 1 ustawy o VAT,

- w myśl art. 15 ust. 1 ww. ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności,

Trzeba wiedzieć, że w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT pojęcie działalności gospodarczej występuje w znaczeniu szerokim, a w szczególności obejmuje czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. 

Zdaniem Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w świetle ustawy o VAT dostawa towarów - w tym przypadku gruntu, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług tylko wtedy, gdy czynność podlegającą opodatkowaniu wykona podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Okoliczności towarzyszące tej czynności powinny mieć znamiona działalności gospodarczej, tzn. powinny polegać na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Podatnik VAT - definicja

Kto sprzedaje majątek osobisty nie nabyty w celu odsprzedaży nie jest podatnikiem VAT

 Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie o VAT występuje w ujęciu szerokim. Pozwala na objęcie pojęciem „podatnik” wszystkie podmioty, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. 

Dlatego też, zdaniem Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje transakcji jednorazowo lub okazjonalnie, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej.

Organ podatkowy podkreślił, że działalność gospodarczą cechuje stałość, powtarzalność i niezależność jej wykonywania. Nie jest nią sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty ani też wykorzystany w trakcie jego posiadania w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Jeśli dana czynność została wykonana poza zakresem działań przedsiębiorcy, a okoliczności dokonania tej czynności nie noszą znamion działalności gospodarczej, o której mowa w ustawie o VAT, to w świetle cytowanego powyżej art. 15 ust. 2, podmiotu dokonującego tych czynności nie można uznać za podatnika VAT.

W przedmiotowej sprawie przedsiębiorca (wnioskodawca) nie wykazał aktywności w rozporządzaniu nieruchomością, wykraczającej poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach przypomniał też, że zgodnie z orzeczeniem TSUE (sygn.C-180/10 i C-181/10) za podatnika uznać można osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów przejawia zachowania podobne do handlowca - wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym - takie jak np. wydzielenie dróg wewnętrznych czy działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich. Przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie wystąpienie pojedynczych z nich.