Ryczałt i karta podatkowa - jak obliczyć i zapłacić podatek?

Ryczałt i karta podatkowa

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych oraz karta podatkowa są dwiema uproszczonymi formami rozliczania podatku dochodowego. Zasady wpłacania podatku oraz jego kalkulacji znacznie się różnią w przypadku tych form. Podatnicy decydujący się na skorzystanie z tych form opodatkowania powinni więc wiedzieć, z jakimi obowiązkami wiąże się prawidłowe rozliczenie podatku oraz czego wymagają urzędy skarbowe.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych to możliwość uproszczenia rozliczeń w zakresie podatku dochodowego. Opodatkowaniu ryczałtem podlegają przychody osób fizycznych oraz przedsiębiorców osiągane z:

• pozarolniczej działalności gospodarczej,
• umów najmu, podnajmu, dzierżawy i innych o podobnym charakterze,
• działalności osób duchownych,
• tytułu art. 20 ust. 1c ustawy PIT.

Uprawnione do skorzystania z tej formy opodatkowania są osoby fizyczne, które osiągnęły przychody z działalności gospodarczej, nie większe niż 2 mln euro. Ustawodawca zdecydował o zwiększeniu tej kwoty od 1 stycznia 2021 r. Wcześniej kwota ta wynosiła 250 tys. euro.

Odnośnie do ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych występują różne stawki w przypadku różnego rodzaju kategorii przychodów. Dla przychodów z wolnych zawodów stawka ryczałtu została od 1 stycznia 2021 r. obniżona z 20% do 17%. W wyniku zmiany przepisów pojawiła się także nowa stawka w wysokości 15% dla przychodów m.in. z tytułu świadczenia usług doradztwa podatkowego, reklamowych, architektonicznych, rachunkowo – księgowych czy head office, 10% dla przychodów z kupna i sprzedaży nieruchomości na własny rachunek, 8,5% (do kwoty 100 000 zł) oraz 12,5% (kwoty powyżej) m.in. dla wynajmu nieruchomości własnych lub dzierżawionych, 5,5% m.in. dla przychodów z działalności wytwórczej, robót budowlanych czy przewozu ładunków, a także 3% m.in. dla działalności gastronomicznej, handlu.

Jednym z istotnych wymogów skorzystania z tej formy opodatkowania jest prowadzenie ewidencji, na podstawie której będzie można ustalić przychód do opodatkowania.

Ryczałt - obliczanie i zapłata

Podatnicy są obowiązani za każdy miesiąc do obliczenia i wpłacenia podatku w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych w terminie do 20 dnia następnego miesiąca, a za grudzień – przed upływem terminu określonego na złożenie zeznania.

Rozliczenia ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych można dokonywać także kwartalnie w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po zakończeniu danego kwartału. Zasadę tę mogą stosować podatnicy rozpoczynający działalność oraz osiągający przychody nieprzekraczające w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 euro. O wyborze kwartalnej formy rozliczania ryczałtu podatnicy informują w zeznaniu rocznym za dany rok.

Zeznania o wysokości ustalonego wzoru składa się na określonym w formularzu terminie do 15 lutego roku następującego po roku podatkowym, którego zeznanie dotyczy. Jeżeli z zeznania będzie wynikała nadpłata, podatnik wskazuje numer rachunku bankowego, na który ma zostać dokonany zwrot.

W przypadku zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej podatnik jest zwolniony z obowiązku rozliczenia ryczałtu w okresie zawieszenia działalności. O zawieszeniu działalności informuje się urząd skarbowy w zeznaniu rocznym. Ryczałt wpłaca się ponownie po wznowieniu działalności w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu lub kwartale, kiedy działalność została wznowiona.

Karta podatkowa - stawki, zapłata

Przedsiębiorcy prowadzący mniejszą działalność gospodarczą, którzy nie mają dużo kosztów podatkowych, mogą rozważyć wybór karty podatkowej, czyli najprostszej formy opodatkowania, gdzie podatek jest ustalany przez naczelnika urzędu skarbowego na podstawie dostarczonych danych. W przypadku tej formy opodatkowania nie trzeba prowadzić księgowości, ustalać dochodu do opodatkowania, składać zeznań podatkowych ani wpłacać zaliczek na podatek dochodowy.

Na wysokość podatku składają się różne czynniki, takie jak liczba zatrudnionych pracowników, liczba mieszkańców w miejscowości, gdzie prowadzona jest działalności oraz rodzaj działalności. Decyzja naczelnika urzędu skarbowego na dany rok podatkowy w zakresie stawki opodatkowania jest następnie podstawą do dokonania rozliczenia podatku w tej formie opodatkowania.

Podatek w formie karty podatkowej należy uiszczać do 7 dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni, a za grudzień – do 28 grudnia. Podatek może być dodatkowo obniżony o kwotę ubezpieczenia zdrowotnego płaconą w roku podatkowym (do wysokości 7,75% podstawy wymiaru składek). W tym celu należy zgodnie z art. 31 ust. 4 Ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne złożyć do 31 stycznia następnego roku po danym roku podatkowym deklarację PIT-16A o wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne, która została zapłacona i odliczona w przypadku karty podatkowej.

W przypadku rozpoczęcia lub likwidacji działalności gospodarczej podatek w formie karty podatkowej pobiera się proporcjonalnie do liczby dni (jeden dzień do 1/30) od rozpoczęcia działalności do końca miesiąca lub od zgłoszenia naczelnikowi urzędu skarbowego likwidacji działalności do końca ostatniego miesiąca. Podobny mechanizm znajdzie zastosowanie w przypadku przerw w prowadzeniu działalności w danym roku podatkowym trwających dłużej niż 10 dni nieprzerwanie.

Autor: radca prawny Robert Nogacki
Kancelaria Prawna Skarbiec