Czym jest JPK (Jednolity Plik Kontrolny)

JPK - jak to działa?

Każdy przedsiębiorca docelowo ma prowadzić dokumentację podatkową w określonej przez ministerstwo formie lub chociaż wgrywać odpowiednie informacje w aplikację elektroniczną. Odpowiednie struktury zapewniają jednolitość w sposobie segregacji oraz rodzaju wprowadzania danych. Czy dodatkowy formalizm Jednolitego Pliku Kontrolnego faktycznie przeniesie się na obiecywane usprawnienie pracy administracji publicznej i ułatwienia dla przedsiębiorców przy krótszych i lepszych kontrolach podatkowych – będzie można ocenić już niedługo.

Polecamy: Biuletyn VAT

Z czego się składa?

Jednolity Plik Kontrolny to ściśle określona formuła, która w swojej organizacji dzieli się na tak zwane struktury. Są to:

- księgi rachunkowe – JPK_KR,

- wyciąg bankowy – JPK_WB,

- magazyn – JPK_MAG,

- ewidencje zakupu i sprzedaży VAT – JPK_VAT,

-faktury VAT – JPK_FA,

- podatkowa księga przychodów i rozchodów – JPK_PKPIR,

- ewidencja przychodów – JPK_EWP.

Autopromocja

KOMPLET PODATKI 2026

Sprawdź

Kogo i od kiedy obowiązuje?

Jednolity Plik Kontrolny dotyczy przedsiębiorców. W zależności od ich wielkości zostały jednak wprowadzone różne daty wejścia obowiązków i są to:

Do comiesięcznego przekazywania danych do organu podatkowego zobowiązane są:

•    od 1 lipca 2016 r. – duże podmioty,
•    od stycznia 2017 r. – małe i średnie podmioty,
•    od 1 stycznia 2018 r. – mikroprzedsiębiorcy.

Do przekazywania danych na żądanie organów podatkowych zobowiązane są:

•    od 1 lipca 2016 r. – duże podmioty,
•    od 1 lipca 2018 r. – mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa.

Definicje określające kto jest mikro, małym, średnim i dużym podmiotem określa ustawa o swobodzie działalności gospodarczej:

•    mikro – zatrudnienie poniżej 10 osób, dochód poniżej 2 mln euro,
•    mały – zatrudnienie poniżej 50 osób, dochód poniżej 10 mln euro,
•    średni –  zatrudnienie poniżej 250 osób i obrót poniżej 50 mln euro
•    duży – zatrudnienie powyżej 250 osób i obrót powyżej 50 mln euro.

Co muszą zrobić przedsiębiorcy?

Generalnie obowiązki przedsiębiorców sprowadzają się do:

•    prowadzenia odpowiedniej dokumentacji elektronicznej w ramach Jednolitego Pliku Kontrolnego,
•    przesyłania okresowego zbioru do urzędów skarbowych,
•    udostępniania bądź eksportu danych z systemu na żądanie organu podatkowego.

Dlaczego Jednolity Plik Kontrolny został wprowadzony?

Plik JPK ma być odpowiedzią na problemy polskiego fiskusa. Jego zadanie rozpoczyna się od uproszczenia pracy organów podatkowych i ich pracowników. To z kolei ma prowadzić do usprawnienia pracy urzędów i zwiększenia efektywności pracy. A w konsekwencji do skrócenia czasu postępowań oraz kontroli. Ponadto regularne i bardzo szybkie przekazywanie danych finansowych ma skutkować zatrzymaniem powstawania dużych karuzel finansowych oraz ograniczeniem luk podatkowych. Wszystko razem jest więc nie tylko ułatwieniem dla podatników, ale również ma być lekarstwem na dziury budżetowe państwa.