REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak rozpoczyna się kontrola podatkowa – czynności kontrolne u podatnika czy w urzędzie?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Andrzej Kowalski
Andrzej Kowalski
Doradca podatkowy z kilkunastoletnim stażem w różnych organach podatkowych.
Jak rozpoczyna się kontrola podatkowa – czynności kontrolne u podatnika czy w urzędzie?
Jak rozpoczyna się kontrola podatkowa – czynności kontrolne u podatnika czy w urzędzie?

REKLAMA

REKLAMA

Często się zdarza, że kontrolujący w dniu wszczęcia kontroli podatkowej podsuwają podatnikowi dwa oświadczenia do podpisania: oświadczenie o zgodzie na przeprowadzenie czynności kontrolnych w siedzibie urzędu oraz oświadczenie o rezygnacji z prawa do uczestnictwa w czynnościach kontrolnych. Czy trzeba (i czy warto) podpisać te oświadczenia?

Kontrola podatkowa to procedura uregulowana w Dziale VI ustawy z 27 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa. Przepisy tej ustawy formułują wiele wymogów i ograniczeń związanych z prowadzeniem kontroli podatkowej. Dlatego też, po formalnym wszczęciu kontroli podatkowej (o czym pisałem w artykule: Wszczęcie kontroli podatkowej - procedura i praktyka), jeszcze zanim nastąpi przejście do przeglądania ksiąg podatkowych i dokumentów źródłowych podatnika, należy rozstrzygnąć kilka kwestii formalnych, ważnych dla dalszego przebiegu kontroli podatkowej.

REKLAMA

Najistotniejszymi z punktu widzenia kontrolujących urzędników jest prawo kontrolowanego do uczestnictwa w czynnościach kontrolnych oraz konieczność przeprowadzania czynności kontrolnych w ściśle określonych miejscach.

Polecamy: Monitor Księgowego – prenumerata

Polecamy: INFORLEX Księgowość i Kadry

REKLAMA

Zgodnie bowiem z art. 285 § 1  Ordynacji podatkowej,  czynności kontrolnych dokonuje się w obecności kontrolowanego, reprezentanta kontrolowanego lub pełnomocnika, chyba że kontrolowany zrezygnuje z prawa uczestniczenia w czynnościach kontrolnych.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

Zgodnie natomiast z art. 285a § 1 w/w ustawy czynności kontrolne prowadzone są w siedzibie kontrolowanego, w innym miejscu przechowywania dokumentacji oraz w miejscach związanych z prowadzoną przez niego działalnością i w godzinach jej prowadzenia, a w przypadku skrócenia w toku kontroli czasu prowadzenia działalności – czynności kontrolne mogą być prowadzone przez 8 godzin dziennie. W przypadku, gdy księgi podatkowe są prowadzone lub przechowywane poza siedzibą kontrolowanego, kontrolowany na żądanie kontrolującego obowiązany jest zapewnić dostęp do ksiąg w swojej siedzibie albo w miejscu ich prowadzenia lub przechowywania, jeżeli udostępnienie ich w siedzibie może w znacznym stopniu utrudnić prowadzenie przez kontrolowanego bieżącej działalności.

Przepisy Ordynacji podatkowej nie wskazują momentu w trakcie kontroli podatkowej, w którym należy rozstrzygnąć powyższe kwestie. Ich charakter powoduje jednak, iż kontrolujący już na samym początku kontroli podatkowej, zaraz po jej formalnym rozpoczęciu, starają się poprzez tzw. „oświadczenia” rozstrzygnąć obie powyższe kwestie na swoją korzyść. Urzędnikom zazwyczaj wygodniej jest, kiedy mogą przeglądać dokumenty bez stałej obecności kontrolowanego lub jego reprezentanta. Mogą porozumiewać się w takiej sytuacji swobodnie. Nie muszą też udzielać informacji i odpowiadać na stresujące pytania kontrolowanego dotyczące aktualnych przepisów podatkowych. Mogą też oczywiście robić przerwy na ważne rozmowy dotyczące bieżącego funkcjonowania urzędu czy życia osobistego. Aby dodatkowo poprawić komfort swojej pracy, urzędnicy starać się też będą do ustalenia miejsca wykonywania czynności kontrolnych innych, niż wskazanych w w/w art.  285a § 1 Ordynacji podatkowej.

Zgodnie bowiem z art. 285b w/w ustawy, kontrola lub poszczególne czynności kontrolne za zgodą kontrolowanego mogą być przeprowadzane również w siedzibie organu podatkowego, jeżeli może to usprawnić prowadzenie kontroli lub kontrolowany zrezygnował z uczestniczenia w czynnościach kontrolnych.

Przeglądanie dokumentów podatnika przy swoim biurku, w siedzibie organu podatkowego, zapewnia zdecydowanie większy komfort pracy niż siedziba kontrolowanego. Pomijając już takie kwestie jak nieogrzewane, ciasne czy za głośne pomieszczenia jakie udostępniają kontrolującym podatnicy, kontrola w siedzibie organu zapewnia przede wszystkim spokój.

Dodatkowo, w przypadku wątpliwości co do poprawności rozliczeń kontrolowanego można w każdej chwili skonsultować się z kierownikiem, radcą prawnym czy też nawet z kolegą urzędnikiem. Popijając na spokojnie kawę można zagłębić się w interpretacje podatkowe czy też orzeczenia sądów administracyjnych.

W związku z powyższym istnieje duże prawdopodobieństwo, iż kontrolujący w dniu  wszczęcia kontroli podatkowej podsuną Państwu dwa oświadczenia do podpisania:

  • oświadczenie o zgodzie na przeprowadzenie czynności kontrolnych w siedzibie urzędu;
  • oświadczenie o rezygnacji z prawa do uczestnictwa w czynnościach kontrolnych.

Prawdopodobnie najpierw dostaną Państwo do podpisania oświadczenie, w którym wyrażą Państwo zgodę na przeprowadzenie czynności kontrolnych w siedzibie urzędu. Potem zaś oświadczenie o rezygnacji z prawa do uczestnictwa w czynnościach kontrolnych. Dlaczego w tej kolejności?

Uzasadnienie podsunięcia pierwszego oświadczenia będzie mniej więcej takie: „po co będziemy tu Państwu przeszkadzać, lepiej zabierzmy dokumenty do urzędu i tam będziemy sobie na nich pracować”. Na pierwszy rzut oka jest to argumentacja jeszcze do przyjęcia i może będą Państwo skłonni zaakceptować takie rozwiązanie.

Uzasadnienie drugiego oświadczenia, o rezygnacji z prawa do uczestnictwa w czynnościach kontrolnych, będzie mniej więcej takie: „nie ma sensu Pana/Pani wzywać jak będziemy w urzędzie przeglądać dokumenty, lepiej niech Pan/Pani sobie tu pracuje, a my w urzędzie spokojnie przejrzymy wasze dokumenty”. Gdyby najpierw zaproponowano  oświadczenie o „rezygnacji z prawa do uczestniczenia w czynnościach kontrolnych” mogłaby się u kontrolowanego zapalić czerwona lampka. Podatnik mógłby zacząć dociekać  dlaczego ma rezygnować z prawa do uczestnictwa w czynnościach kontrolnych.

Jeśli zależy więc Państwu na szybkości kontroli, lepiej nie zgadzać się na prowadzenie czynności w siedzibie urzędu.

Jeśli czynności kontrolne będą przeprowadzane w siedzibie Państwa firmy, jest szansa że będą trwały krócej. Państwa obecność w trakcie czynności kontrolnych zawsze w jakimś stopniu wpływa na zachowanie i pracę kontrolujących urzędników. Konieczność poświęcenia uwagi osobie podatnika, rozmowa z nim, osłabia zdolność do koncentracji i w efekcie znalezienia nieprawidłowości. Co więcej, istnieje większe prawdopodobieństwo, że kontrolujący popełnią błędy.

Błędy te, w przypadku zaistnienia sporu z organem podatkowym, mogą działać na korzyść podatnika na dalszych etapach procedury rozstrzygania sporu, tj. w trakcie  postępowania podatkowego i postępowania przed sądem administracyjnym.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Koniec polskiego rolnictwa? Unia Europejska otwiera bramy dla taniej żywności z Ameryki Południowej

To może być początek końca polskiej wsi. Umowa z Mercosurem otwiera unijny rynek na wołowinę, drób, miód i cukier z Ameryki Południowej – tanie, masowe i nie do przebicia. Czy polskie rolnictwo czeka katastrofa?

Webinar: Objaśnienia MF w podatku u źródła. W czym w praktyce pomogą?

Podatek u źródła od lat budzi wątpliwości. Zmieniające się przepisy, niejednoznaczne interpretacje oraz ryzyko odpowiedzialności sprawiają, że każda wskazówka ze strony resortu finansów ma istotne znaczenie w codziennej praktyce. Przyjrzymy się więc najnowszym objaśnieniom MF i ocenimy, w jakim zakresie mogą one pomóc w konkretnych przypadkach.

Jak przygotować się do KSeF? Praktyczne wskazówki i odpowiedzi na trudne pytania [Szkolenie online, 10 września]

Jak przygotować się do KSeF? Pod takim tytułem odbędzie się szkolenie, na które serdecznie zapraszamy! Termin wydarzenia to 10 września 2025 roku, godz. 10:00-16:00.

KSeF i załączniki: Czy możesz dodać PDF, skan lub zdjęcie? MF wyjaśnia

Ministerstwo Finansów wyjaśnia, jak działa obsługa załączników w Krajowym Systemie e-Faktur. Sprawdź, w jakiej formie można je dołączać do KSeF, czy są obowiązkowe i co zrobić z plikami PDF lub zdjęciami.

REKLAMA

API KSeF 2.0: Nowe narzędzia od Ministerstwa Finansów. Firmy muszą już zacząć przygotowania

Resort finansów opublikował pełną dokumentację API KSeF 2.0 wraz z bibliotekami SDK i podręcznikiem dla programistów. Od 30 września 2025 r. ruszy środowisko testowe, a od 1 lutego 2026 r. KSeF stanie się obowiązkowy dla wszystkich przedsiębiorców.

Przeniesienie grupy spółek do centrum BPO: jak to zrobić skutecznie i prawidłowo

Migracja grupy kilkunastu spółek w ramach jednego projektu outsourcingu księgowo-kadrowego w ramach BPO to jedno z najbardziej złożonych przedsięwzięć w branży usług finansowo-księgowych. Wymaga to precyzyjnego planowania, koordynacji wielu zespołów oraz szczególnej uwagi na aspekty prawne, techniczne i operacyjne. Jak przygotować się do takiego procesu z perspektywy firmy przekazującej procesy oraz dostawcy usług BPO?

E-faktura w KSeF: definicja, nowy wzór FA(3) i zasady wystawiania od 2026 r.

Od 1 lutego 2026 r. wszyscy podatnicy będą wystawiać faktury ustrukturyzowane wyłącznie w nowym formacie FA(3). Sprawdź, czym jest e-faktura w KSeF, jakie zmiany wprowadza nowy wzór i z jakich bezpłatnych narzędzi można korzystać, aby prawidłowo wystawiać dokumenty.

Miliardy złotych na fikcyjnych fakturach. W pół roku fiskus wykrył oszustwa na ponad 4,1 mld zł [DANE MF]

W 6 miesięcy br. liczba wykrytych fikcyjnych faktur była o prawie 3% mniejsza niż w analogicznym okresie ubiegłego roku. Jak zaznaczają eksperci, KAS stosuje coraz skuteczniejsze cyfrowe narzędzia weryfikujące. Algorytmy z użyciem sztucznej inteligencji są dużo szybsze i dokładniejsze w wyłapywaniu oszustw niż metody tradycyjne. Jednocześnie oszuści są mniej skłonni do podejmowania ryzyka. Ostatnio wartość brutto wynikająca z fikcyjnych faktur wyniosła ponad 4,1 mld zł, a więc o przeszło 3% mniej niż rok wcześniej.

REKLAMA

Faktura handlowa nie będzie jednocześnie fakturą ustrukturyzowaną. Dodatkowe obowiązki podatników VAT

Po wejściu w życie zmian w ustawie o VAT wdrażających model obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) wielu podatników może mieć problem (i dodatkowe obowiązki) wynikające z faktu, że faktura ustrukturyzowana nie może pełnić funkcji faktury handlowej – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski. Co powinni zrobić podatnicy VAT, którzy zdecydują się na wystawianie faktur handlowych nie będących fakturami VAT?

System kaucyjny a VAT: Objaśnienia MF dotyczące rozliczeń podatników i płatników w związku z nowymi zasadami obrotu opakowaniami

Objaśnienia MF mają na celu pokazanie, jak w praktyce stosować przepisy ustawy o VAT w odniesieniu do czynności wykonywanych przez podatników i płatników uczestniczących w systemie kaucyjnym. Nowe reguły prawne wynikają z wprowadzenia obowiązku pobierania kaucji przy sprzedaży wybranych opakowań jednorazowych i wielokrotnego użytku. System ten umożliwia konsumentom zwrot opakowań lub odpadów opakowaniowych w dowolnym punkcie zbiórki, bez konieczności przedstawiania dowodu zakupu.

REKLAMA