REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak rozpoczyna się kontrola podatkowa – czynności kontrolne u podatnika czy w urzędzie?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Andrzej Kowalski
Andrzej Kowalski
Doradca podatkowy z kilkunastoletnim stażem w różnych organach podatkowych.
Jak rozpoczyna się kontrola podatkowa – czynności kontrolne u podatnika czy w urzędzie?
Jak rozpoczyna się kontrola podatkowa – czynności kontrolne u podatnika czy w urzędzie?

REKLAMA

REKLAMA

Często się zdarza, że kontrolujący w dniu wszczęcia kontroli podatkowej podsuwają podatnikowi dwa oświadczenia do podpisania: oświadczenie o zgodzie na przeprowadzenie czynności kontrolnych w siedzibie urzędu oraz oświadczenie o rezygnacji z prawa do uczestnictwa w czynnościach kontrolnych. Czy trzeba (i czy warto) podpisać te oświadczenia?

Kontrola podatkowa to procedura uregulowana w Dziale VI ustawy z 27 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa. Przepisy tej ustawy formułują wiele wymogów i ograniczeń związanych z prowadzeniem kontroli podatkowej. Dlatego też, po formalnym wszczęciu kontroli podatkowej (o czym pisałem w artykule: Wszczęcie kontroli podatkowej - procedura i praktyka), jeszcze zanim nastąpi przejście do przeglądania ksiąg podatkowych i dokumentów źródłowych podatnika, należy rozstrzygnąć kilka kwestii formalnych, ważnych dla dalszego przebiegu kontroli podatkowej.

REKLAMA

REKLAMA

Najistotniejszymi z punktu widzenia kontrolujących urzędników jest prawo kontrolowanego do uczestnictwa w czynnościach kontrolnych oraz konieczność przeprowadzania czynności kontrolnych w ściśle określonych miejscach.

Polecamy: Monitor Księgowego – prenumerata

Polecamy: INFORLEX Księgowość i Kadry

REKLAMA

Zgodnie bowiem z art. 285 § 1  Ordynacji podatkowej,  czynności kontrolnych dokonuje się w obecności kontrolowanego, reprezentanta kontrolowanego lub pełnomocnika, chyba że kontrolowany zrezygnuje z prawa uczestniczenia w czynnościach kontrolnych.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zgodnie natomiast z art. 285a § 1 w/w ustawy czynności kontrolne prowadzone są w siedzibie kontrolowanego, w innym miejscu przechowywania dokumentacji oraz w miejscach związanych z prowadzoną przez niego działalnością i w godzinach jej prowadzenia, a w przypadku skrócenia w toku kontroli czasu prowadzenia działalności – czynności kontrolne mogą być prowadzone przez 8 godzin dziennie. W przypadku, gdy księgi podatkowe są prowadzone lub przechowywane poza siedzibą kontrolowanego, kontrolowany na żądanie kontrolującego obowiązany jest zapewnić dostęp do ksiąg w swojej siedzibie albo w miejscu ich prowadzenia lub przechowywania, jeżeli udostępnienie ich w siedzibie może w znacznym stopniu utrudnić prowadzenie przez kontrolowanego bieżącej działalności.

Przepisy Ordynacji podatkowej nie wskazują momentu w trakcie kontroli podatkowej, w którym należy rozstrzygnąć powyższe kwestie. Ich charakter powoduje jednak, iż kontrolujący już na samym początku kontroli podatkowej, zaraz po jej formalnym rozpoczęciu, starają się poprzez tzw. „oświadczenia” rozstrzygnąć obie powyższe kwestie na swoją korzyść. Urzędnikom zazwyczaj wygodniej jest, kiedy mogą przeglądać dokumenty bez stałej obecności kontrolowanego lub jego reprezentanta. Mogą porozumiewać się w takiej sytuacji swobodnie. Nie muszą też udzielać informacji i odpowiadać na stresujące pytania kontrolowanego dotyczące aktualnych przepisów podatkowych. Mogą też oczywiście robić przerwy na ważne rozmowy dotyczące bieżącego funkcjonowania urzędu czy życia osobistego. Aby dodatkowo poprawić komfort swojej pracy, urzędnicy starać się też będą do ustalenia miejsca wykonywania czynności kontrolnych innych, niż wskazanych w w/w art.  285a § 1 Ordynacji podatkowej.

Zgodnie bowiem z art. 285b w/w ustawy, kontrola lub poszczególne czynności kontrolne za zgodą kontrolowanego mogą być przeprowadzane również w siedzibie organu podatkowego, jeżeli może to usprawnić prowadzenie kontroli lub kontrolowany zrezygnował z uczestniczenia w czynnościach kontrolnych.

Przeglądanie dokumentów podatnika przy swoim biurku, w siedzibie organu podatkowego, zapewnia zdecydowanie większy komfort pracy niż siedziba kontrolowanego. Pomijając już takie kwestie jak nieogrzewane, ciasne czy za głośne pomieszczenia jakie udostępniają kontrolującym podatnicy, kontrola w siedzibie organu zapewnia przede wszystkim spokój.

Dodatkowo, w przypadku wątpliwości co do poprawności rozliczeń kontrolowanego można w każdej chwili skonsultować się z kierownikiem, radcą prawnym czy też nawet z kolegą urzędnikiem. Popijając na spokojnie kawę można zagłębić się w interpretacje podatkowe czy też orzeczenia sądów administracyjnych.

W związku z powyższym istnieje duże prawdopodobieństwo, iż kontrolujący w dniu  wszczęcia kontroli podatkowej podsuną Państwu dwa oświadczenia do podpisania:

  • oświadczenie o zgodzie na przeprowadzenie czynności kontrolnych w siedzibie urzędu;
  • oświadczenie o rezygnacji z prawa do uczestnictwa w czynnościach kontrolnych.

Prawdopodobnie najpierw dostaną Państwo do podpisania oświadczenie, w którym wyrażą Państwo zgodę na przeprowadzenie czynności kontrolnych w siedzibie urzędu. Potem zaś oświadczenie o rezygnacji z prawa do uczestnictwa w czynnościach kontrolnych. Dlaczego w tej kolejności?

Uzasadnienie podsunięcia pierwszego oświadczenia będzie mniej więcej takie: „po co będziemy tu Państwu przeszkadzać, lepiej zabierzmy dokumenty do urzędu i tam będziemy sobie na nich pracować”. Na pierwszy rzut oka jest to argumentacja jeszcze do przyjęcia i może będą Państwo skłonni zaakceptować takie rozwiązanie.

Uzasadnienie drugiego oświadczenia, o rezygnacji z prawa do uczestnictwa w czynnościach kontrolnych, będzie mniej więcej takie: „nie ma sensu Pana/Pani wzywać jak będziemy w urzędzie przeglądać dokumenty, lepiej niech Pan/Pani sobie tu pracuje, a my w urzędzie spokojnie przejrzymy wasze dokumenty”. Gdyby najpierw zaproponowano  oświadczenie o „rezygnacji z prawa do uczestniczenia w czynnościach kontrolnych” mogłaby się u kontrolowanego zapalić czerwona lampka. Podatnik mógłby zacząć dociekać  dlaczego ma rezygnować z prawa do uczestnictwa w czynnościach kontrolnych.

Jeśli zależy więc Państwu na szybkości kontroli, lepiej nie zgadzać się na prowadzenie czynności w siedzibie urzędu.

Jeśli czynności kontrolne będą przeprowadzane w siedzibie Państwa firmy, jest szansa że będą trwały krócej. Państwa obecność w trakcie czynności kontrolnych zawsze w jakimś stopniu wpływa na zachowanie i pracę kontrolujących urzędników. Konieczność poświęcenia uwagi osobie podatnika, rozmowa z nim, osłabia zdolność do koncentracji i w efekcie znalezienia nieprawidłowości. Co więcej, istnieje większe prawdopodobieństwo, że kontrolujący popełnią błędy.

Błędy te, w przypadku zaistnienia sporu z organem podatkowym, mogą działać na korzyść podatnika na dalszych etapach procedury rozstrzygania sporu, tj. w trakcie  postępowania podatkowego i postępowania przed sądem administracyjnym.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Szokujące dane GUS i Eurostatu: Deficyt Polski może przekroczyć 7 proc. PKB, a dług rośnie najszybciej w UE – wszystko, co musisz wiedzieć o finansach publicznych w Polsce

Polska stoi w obliczu rosnącego deficytu finansów publicznych – najnowsze dane GUS i Eurostatu wskazują, że na koniec 2025 roku deficyt może przekroczyć 7 proc. PKB, a dług publiczny rośnie najszybciej w Unii Europejskiej. Sprawdź, co oznaczają te liczby dla polskiej gospodarki.

Zmiany w stażu pracy od 2026 r. Potrzebne będą zaświadczenia z ZUS – wnioski będzie można składać już od stycznia

Od 1 stycznia 2026 roku wchodzą w życie zmiany w Kodeksie pracy. Nowe przepisy rozszerzą katalog okresów wliczanych do stażu pracy dla celów nabywania prawa do świadczeń i uprawnień pracowniczych. Obejmą one m.in. umowy zlecenia, prowadzenie działalności gospodarczej czy pracę zarobkową za granicą. Potwierdzeniem tych okresów będą zaświadczenia z ZUS, wydawane od nowego roku na podstawie wniosku składanego w PUE/eZUS.

JPK VAT dostosowany do KSeF – co w praktyce oznaczają nowe oznaczenia i obowiązek korekty?

Ministerstwo Finansów opublikowało projekt rozporządzenia dostosowującego przepisy w zakresie JPK_VAT do zmian wynikających z wprowadzenia Krajowego Systemu e-Faktur. Nowe regulacje mają na celu ujednolicenie sposobu raportowania faktur, w tym tych wystawianych poza KSeF – zarówno w trybie awaryjnym, jak i offline24. Projekt określa również zasady rozliczeń VAT od pobranej i niezwróconej kaucji za opakowania objęte systemem kaucyjnym.

KSeF 2.0 a obieg dokumentów. Rewolucja w księgowości i przedsiębiorstwach już niedługo

Od chwili wejścia w życie obowiązkowego KSeF jedyną prawnie skuteczną formą faktury będzie dokument ustrukturyzowany przesłany do systemu Ministerstwa Finansów, a jej wystawienie poza KSeF nie będzie uznane za fakturę w rozumieniu przepisów prawa. Oznacza to, że dla milionów firm zmieni się sposób dokumentowania sprzedaży i zakupu – a wraz z tym całe procesy księgowe.

REKLAMA

Czy przed 2026 r. można wystawiać część faktur w KSeF, a część poza tym systemem?

Spółka (podatnik VAT) chciałaby od października lub listopada 2025 r. pilotażowo wystawiać niektórym swoim odbiorcom faktury przy użyciu KSeF. Czy jest to możliwe, tj. czy w okresie przejściowym można wystawiać część faktur przy użyciu KSeF, część zaś w tradycyjny sposób? Czy w okresie tym spółka może niekiedy wystawiać „zwykłe” faktury nabywcom, którzy wyrazili zgodę na otrzymywanie faktur przy użyciu KSeF?

Czy noty księgowe trzeba będzie wystawiać w KSeF od lutego 2026 roku?

Firma nalicza kary umowne za niezgodne z umową użytkowanie wypożyczanego sprzętu. Z uwagi na to, że kary umowne nie podlegają VAT, ich naliczanie dokumentujemy poprzez wystawienie noty księgowej. Czy taki dokument również będziemy musieli wystawiać od 2026 roku z użyciem systemu KSeF?

KSeF to prawdziwa rewolucja w fakturowaniu. Firmy mają mało czasu i dużo pracy – ostrzega doradca podatkowy Radosław Kowalski

Obowiązkowy KSeF wprowadzi prawdziwą rewolucję w fakturowaniu. Firmy muszą przygotować nie tylko systemy informatyczne, ale też ludzi i procedury – inaczej ryzykują chaos i błędy w rozliczeniach. O największych wyzwaniach, które czekają przedsiębiorców, księgowych i biura rachunkowe, mówi doradca podatkowy Radosław Kowalski, prelegent Kongresu KSeF.

Podatek od darowizn: kiedy zapłacisz, a kiedy unikniesz fiskusa

Wiele osób jest przekonanych, że darowizny w rodzinie są zawsze wolne od podatku. To nieprawda. Zwolnienie istnieje, ale tylko pod warunkiem, że obdarowany zgłosi darowiznę w terminie i udokumentuje przekazanie pieniędzy.

REKLAMA

KSeF 2.0: księgowi (biura rachunkowe) będą nakłaniani do wystawiania faktur? Uwaga na odpowiedzialność karno-skarbową

Wraz z obowiązkowym wdrożeniem Krajowego Systemu e-Faktur wielu przedsiębiorców może próbować przerzucić na księgowych nie tylko nowe obowiązki, ale i odpowiedzialność. Eksperci ostrzegają: wystawienie faktury w imieniu klienta to nie tylko pomoc w formalnościach, lecz także osobiste ryzyko karno-skarbowe. Zanim biura rachunkowe zgodzą się na taką współpracę, powinny dokładnie rozważyć, gdzie kończy się ich rola, a zaczyna odpowiedzialność za cudzy biznes.

MCU rusza 1 listopada 2025 – jak uzyskać certyfikat KSeF?

1 listopada 2025 r. Ministerstwo Finansów uruchomi Moduł Certyfikatów i Uprawnień (MCU) – nową funkcjonalność, która umożliwi nadawanie uprawnień użytkownikom i wydawanie certyfikatów KSeF. Certyfikaty te staną się podstawowym narzędziem uwierzytelnienia w systemie KSeF 2.0.

REKLAMA