REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak rozpoczyna się kontrola podatkowa – czynności kontrolne u podatnika czy w urzędzie?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Andrzej Kowalski
Andrzej Kowalski
Doradca podatkowy z kilkunastoletnim stażem w różnych organach podatkowych.
Jak rozpoczyna się kontrola podatkowa – czynności kontrolne u podatnika czy w urzędzie?
Jak rozpoczyna się kontrola podatkowa – czynności kontrolne u podatnika czy w urzędzie?

REKLAMA

REKLAMA

Często się zdarza, że kontrolujący w dniu wszczęcia kontroli podatkowej podsuwają podatnikowi dwa oświadczenia do podpisania: oświadczenie o zgodzie na przeprowadzenie czynności kontrolnych w siedzibie urzędu oraz oświadczenie o rezygnacji z prawa do uczestnictwa w czynnościach kontrolnych. Czy trzeba (i czy warto) podpisać te oświadczenia?

Kontrola podatkowa to procedura uregulowana w Dziale VI ustawy z 27 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa. Przepisy tej ustawy formułują wiele wymogów i ograniczeń związanych z prowadzeniem kontroli podatkowej. Dlatego też, po formalnym wszczęciu kontroli podatkowej (o czym pisałem w artykule: Wszczęcie kontroli podatkowej - procedura i praktyka), jeszcze zanim nastąpi przejście do przeglądania ksiąg podatkowych i dokumentów źródłowych podatnika, należy rozstrzygnąć kilka kwestii formalnych, ważnych dla dalszego przebiegu kontroli podatkowej.

REKLAMA

Najistotniejszymi z punktu widzenia kontrolujących urzędników jest prawo kontrolowanego do uczestnictwa w czynnościach kontrolnych oraz konieczność przeprowadzania czynności kontrolnych w ściśle określonych miejscach.

Polecamy: Monitor Księgowego – prenumerata

Polecamy: INFORLEX Księgowość i Kadry

REKLAMA

Zgodnie bowiem z art. 285 § 1  Ordynacji podatkowej,  czynności kontrolnych dokonuje się w obecności kontrolowanego, reprezentanta kontrolowanego lub pełnomocnika, chyba że kontrolowany zrezygnuje z prawa uczestniczenia w czynnościach kontrolnych.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

Zgodnie natomiast z art. 285a § 1 w/w ustawy czynności kontrolne prowadzone są w siedzibie kontrolowanego, w innym miejscu przechowywania dokumentacji oraz w miejscach związanych z prowadzoną przez niego działalnością i w godzinach jej prowadzenia, a w przypadku skrócenia w toku kontroli czasu prowadzenia działalności – czynności kontrolne mogą być prowadzone przez 8 godzin dziennie. W przypadku, gdy księgi podatkowe są prowadzone lub przechowywane poza siedzibą kontrolowanego, kontrolowany na żądanie kontrolującego obowiązany jest zapewnić dostęp do ksiąg w swojej siedzibie albo w miejscu ich prowadzenia lub przechowywania, jeżeli udostępnienie ich w siedzibie może w znacznym stopniu utrudnić prowadzenie przez kontrolowanego bieżącej działalności.

Przepisy Ordynacji podatkowej nie wskazują momentu w trakcie kontroli podatkowej, w którym należy rozstrzygnąć powyższe kwestie. Ich charakter powoduje jednak, iż kontrolujący już na samym początku kontroli podatkowej, zaraz po jej formalnym rozpoczęciu, starają się poprzez tzw. „oświadczenia” rozstrzygnąć obie powyższe kwestie na swoją korzyść. Urzędnikom zazwyczaj wygodniej jest, kiedy mogą przeglądać dokumenty bez stałej obecności kontrolowanego lub jego reprezentanta. Mogą porozumiewać się w takiej sytuacji swobodnie. Nie muszą też udzielać informacji i odpowiadać na stresujące pytania kontrolowanego dotyczące aktualnych przepisów podatkowych. Mogą też oczywiście robić przerwy na ważne rozmowy dotyczące bieżącego funkcjonowania urzędu czy życia osobistego. Aby dodatkowo poprawić komfort swojej pracy, urzędnicy starać się też będą do ustalenia miejsca wykonywania czynności kontrolnych innych, niż wskazanych w w/w art.  285a § 1 Ordynacji podatkowej.

Zgodnie bowiem z art. 285b w/w ustawy, kontrola lub poszczególne czynności kontrolne za zgodą kontrolowanego mogą być przeprowadzane również w siedzibie organu podatkowego, jeżeli może to usprawnić prowadzenie kontroli lub kontrolowany zrezygnował z uczestniczenia w czynnościach kontrolnych.

Przeglądanie dokumentów podatnika przy swoim biurku, w siedzibie organu podatkowego, zapewnia zdecydowanie większy komfort pracy niż siedziba kontrolowanego. Pomijając już takie kwestie jak nieogrzewane, ciasne czy za głośne pomieszczenia jakie udostępniają kontrolującym podatnicy, kontrola w siedzibie organu zapewnia przede wszystkim spokój.

Dodatkowo, w przypadku wątpliwości co do poprawności rozliczeń kontrolowanego można w każdej chwili skonsultować się z kierownikiem, radcą prawnym czy też nawet z kolegą urzędnikiem. Popijając na spokojnie kawę można zagłębić się w interpretacje podatkowe czy też orzeczenia sądów administracyjnych.

W związku z powyższym istnieje duże prawdopodobieństwo, iż kontrolujący w dniu  wszczęcia kontroli podatkowej podsuną Państwu dwa oświadczenia do podpisania:

  • oświadczenie o zgodzie na przeprowadzenie czynności kontrolnych w siedzibie urzędu;
  • oświadczenie o rezygnacji z prawa do uczestnictwa w czynnościach kontrolnych.

Prawdopodobnie najpierw dostaną Państwo do podpisania oświadczenie, w którym wyrażą Państwo zgodę na przeprowadzenie czynności kontrolnych w siedzibie urzędu. Potem zaś oświadczenie o rezygnacji z prawa do uczestnictwa w czynnościach kontrolnych. Dlaczego w tej kolejności?

Uzasadnienie podsunięcia pierwszego oświadczenia będzie mniej więcej takie: „po co będziemy tu Państwu przeszkadzać, lepiej zabierzmy dokumenty do urzędu i tam będziemy sobie na nich pracować”. Na pierwszy rzut oka jest to argumentacja jeszcze do przyjęcia i może będą Państwo skłonni zaakceptować takie rozwiązanie.

Uzasadnienie drugiego oświadczenia, o rezygnacji z prawa do uczestnictwa w czynnościach kontrolnych, będzie mniej więcej takie: „nie ma sensu Pana/Pani wzywać jak będziemy w urzędzie przeglądać dokumenty, lepiej niech Pan/Pani sobie tu pracuje, a my w urzędzie spokojnie przejrzymy wasze dokumenty”. Gdyby najpierw zaproponowano  oświadczenie o „rezygnacji z prawa do uczestniczenia w czynnościach kontrolnych” mogłaby się u kontrolowanego zapalić czerwona lampka. Podatnik mógłby zacząć dociekać  dlaczego ma rezygnować z prawa do uczestnictwa w czynnościach kontrolnych.

Jeśli zależy więc Państwu na szybkości kontroli, lepiej nie zgadzać się na prowadzenie czynności w siedzibie urzędu.

Jeśli czynności kontrolne będą przeprowadzane w siedzibie Państwa firmy, jest szansa że będą trwały krócej. Państwa obecność w trakcie czynności kontrolnych zawsze w jakimś stopniu wpływa na zachowanie i pracę kontrolujących urzędników. Konieczność poświęcenia uwagi osobie podatnika, rozmowa z nim, osłabia zdolność do koncentracji i w efekcie znalezienia nieprawidłowości. Co więcej, istnieje większe prawdopodobieństwo, że kontrolujący popełnią błędy.

Błędy te, w przypadku zaistnienia sporu z organem podatkowym, mogą działać na korzyść podatnika na dalszych etapach procedury rozstrzygania sporu, tj. w trakcie  postępowania podatkowego i postępowania przed sądem administracyjnym.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wdrażamy KSeF, czy pamiętamy o VIDA? Czym jest VIDA i jakie zmiany wprowadza?

W 2026 roku wdrożymy w końcu w Polsce Krajowy System e-Faktur (KSeF). Prace nad KSeF trwają od wielu lat. Na początku tych prac Polska była w awangardzie państw unijnych pod względem e-fakturowania, wyprzedzaliśmy rozmachem i pomysłem inne państwa, jedni z pierwszych wnioskowaliśmy w 2021 r. o pozwolenie na obowiązkowy KSeF dla wszystkich podatników i transakcji. Administracja utknęła jednak w realizacji swojego pomysłu, reszta jest historią. W międzyczasie pojawiły się nowe, niezwykle istotne okoliczności, a więc VIDA (VAT in the Digital Age). Pojawia się zatem fundamentalne pytanie: czy obecne wdrożenie KSeF nie powinno już dziś uwzględniać przyszłych wymogów VIDA?

Minister finansów zapowiada nowy podatek: W kogo uderzy?

Ministerstwo Finansów pracuje nad podatkiem dotyczącym odsetek od rezerwy obowiązkowej utrzymywanej przez banki w Narodowym Banku Polskim - poinformował minister finansów Andrzej Domański. Dodał, że przychody do budżetu w 2026 r. z tego tytułu mogłyby sięgnąć 1,5-2 mld zł.

Zwrot VAT: Tylko organ I instancji może przedłużyć termin – przełomowy wyrok WSA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi orzekł, że termin zwrotu VAT może zostać przedłużony wyłącznie przez organ I instancji i tylko w trakcie trwającego postępowania. Przedłużenie nie jest dopuszczalne po uchyleniu decyzji i przekazaniu sprawy do ponownego rozpatrzenia.

Prowizja w kryptowalutach bez podatku – do chwili wymiany? Ważny wyrok WSA

Rynek kryptowalut wciąż działa w cieniu nie zawsze jednoznacznych regulacji podatkowych. Zdarza się, że firmy technologiczne muszą podejmować decyzje biznesowe bez jasnych odpowiedzi na pytania o moment powstania przychodu, zasady wyceny aktywów czy klasyfikację źródeł dochodu. Wiele osób sądzi, że rozporządzenie MICA kompleksowo reguluje cały rynek kryptoaktywów, podczas gdy w rzeczywistości nie dotyczy kwestii podatkowych. Wydawałoby się, że postępująca legislacja europejska rozwiązuje obecnie więcej problemów niż dotychczas, ale niestety nadal jeszcze pozostają pewne niejasne strefy. Jednym z takich obszarów jest rozliczanie prowizji pobieranych w kryptowalutach, szczególnie gdy nie towarzyszy im bezpośrednia płatność. Właśnie ten problem trafił pod ocenę Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (WSA) w Gdańsku.

REKLAMA

Obowiązkowy KSeF: podatnicy zwolnieni z VAT nie będą chcieli faktur ustrukturyzowanych?

Podatnicy zwolnieni od VAT nie będą zainteresowani ”udostępnianiem” im w KSeF faktur ustrukturyzowanych – pisze profesor Witold Modzelewski. I wyjaśnia dlaczego.

Prof. W. Modzelewski: „Otrzymanie” faktury w KSeF nie wywołuje skutków cywilnoprawnych. Trzeba stosować inną formę uznania zobowiązania

Jedno jest pewne: od 1 lutego 2026 r. „otrzymanie” faktury VAT przy pomocy Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) nie będzie z istoty wywoływać skutków cywilnoprawnych. Dlatego strony umów muszą wymyślić inną formę uznania zobowiązania z tytułu zapłaty na rzecz dostawy towaru lub usługodawców – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Prof. W. Modzelewski: „Otrzymanie” faktury w KSeF nie wywołuje skutków cywilnoprawnych. Trzeba stosować inną formę uznania zobowiązania

Jedno jest pewne: od 1 lutego 2026 r. „otrzymanie” faktury VAT przy pomocy Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) nie będzie z istoty wywoływać skutków cywilnoprawnych. Dlatego strony umów muszą wymyślić inną formę uznania zobowiązania z tytułu zapłaty na rzecz dostawy towaru lub usługodawców – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Załączniki do faktur w KSeF - miały być dla wszystkich a w praktyce będą dla nielicznych. Dlaczego?

Nowa funkcja Krajowego Systemu e-Faktur pozwoli na przesyłanie do KSeF faktur zawierających załączniki, ale tylko w ściśle określonym formacie i po wcześniejszym zgłoszeniu. Eksperci branży księgowej ostrzegają, że rozwiązanie, które miało ułatwiać raportowanie dodatkowych danych, w obecnym kształcie będzie dostępne głównie dla dużych firm dysponujących budżetem IT. Tymczasem mali i średni przedsiębiorcy, którzy do tej pory wysyłali z fakturą np. protokół odbioru czy raport wykonania usługi, obawiają się wykluczenia i dodatkowych obowiązków.

REKLAMA

Ważna zmiana prawa: fakturowanie offline w KSeF nie tylko w trybie awaryjnym: co to znaczy

Najnowszy projekt ustawy o Krajowym Systemie e-Faktur zakłada, że tryb offline24 przestanie być rozwiązaniem awaryjnym i stanie się stałym elementem systemu stosowanym wedle uznania przez sprzedawców.

Ucieczka z JDG? Coraz mniej zamknięć, ale zawieszeń przybywa. Przedsiębiorcy kalkulują inaczej

W maju 2025 roku liczba wniosków o zamknięcie jednoosobowej działalności gospodarczej spadła o niemal 20% względem kwietnia, ale wzrosła o 4% w skali roku. Eksperci wskazują, że główne powody decyzji o likwidacji JDG pozostają niezmienne – to przede wszystkim wysokie koszty, presja płacowa i trudności z zatrudnieniem.

REKLAMA