Kontrola w firmie

Blisko 20 proc. spadła liczba przeprowadzonych kontroli celno-skarbowych, a o prawie 50 proc. liczba zatwierdzonych kontroli podatkowych. Dane te dotyczą działań od 1 czerwca do 31 sierpnia 2020 r. w porównaniu z analogicznym okresem 2019 r. Zdaniem ekspertów, mniejsza aktywność Krajowej Administracji Skarbowej ma związek z pandemią. Ostatnio najwięcej kontroli celno-skarbowych zostało zakończonych przez Izbę Administracji Skarbowej w Bydgoszczy. Natomiast najwięcej zatwierdzonych kontroli podatkowych ma Izba Administracji Skarbowej w Warszawie. Eksperci uważają, że jesienią kontroli fiskusa może być więcej, m.in. ze względu na spadające wpływy budżetowe.

W najbliższym czasie należy spodziewać się wzmożonej aktywności ze strony organów skarbowych - kontrolujących będą interesować nie tylko przeszłe rozliczenia podatkowe, ale również prawidłowe wydatkowanie wsparcia finansowego przyznanego w ramach kolejnych Tarcz Antykryzysowych. Kierunek, w którym zmierza fiskus wskazują również planowane zmiany legislacyjne, wymierzone w zwalczanie transakcji i operacji służących sztucznej optymalizacji podatkowej. Z tego względu coraz więcej przedsiębiorców decyduje się zapewnić sobie profesjonalną asystę w relacjach z organami podatkowymi.

Dla własnego dobra należy być przygotowanym na kontrole wykorzystania środków z tarcz antykryzysowych. Kontrolować mogą ZUS, PUP, KAS.

Skrót PIP (Państwowa Inspekcja Pracy) zna każdy przedsiębiorca, jednak niewielu właścicieli firm ma z nim pozytywne skojarzenia. Spowodowane jest to faktem, że prowadzone przez PIP kontrole mogą zakończyć się dla pracodawców poważnymi konsekwencjami.

Beneficjenci wsparcia z Tarczy Finansowej PFR powinni dołożyć szczególnej staranności w procesie wydatkowania środków. Muszą mieć także świadomość potencjalnej kontroli. Wykryte w jej trakcie nieprawidłowości zależnie od swojej wagi mogą spowodować konieczność zwrotu części albo całości subwencji, a niekiedy pociągnąć do odpowiedzialności karnej osoby składające wniosek. Dlatego też, wszelkie nieprawidłowości lepiej wykryć odpowiednio wcześniej.

Każdy przedsiębiorca, który zatrudnia przynajmniej jedną osobę (w tym również samego siebie) może spodziewać się zapowiedzianej kontroli z ZUS. Jej celem jest sprawdzenie m.in. uiszczanych składek, rozliczanych świadczeń oraz poprawności dokumentacji związanej ze zwolnieniami lekarskimi.

W wyroku 19 lutego 2020 r. Naczelny Sąd Administracyjny orzekł, że limit czasu na przeprowadzenie kontroli podatkowej u mikroprzedsiębiorcy to 12 kolejno następujących po sobie dni roboczych. Organy podatkowe uważały, że liczą się tylko te dni, w których kontrolerzy przebywają w siedzibie firmy.

Często się zdarza, że kontrolujący w dniu wszczęcia kontroli podatkowej podsuwają podatnikowi dwa oświadczenia do podpisania: oświadczenie o zgodzie na przeprowadzenie czynności kontrolnych w siedzibie urzędu oraz oświadczenie o rezygnacji z prawa do uczestnictwa w czynnościach kontrolnych. Czy trzeba (i czy warto) podpisać te oświadczenia?

Większość osób prowadzących działalność gospodarczą ma świadomość tego, iż w każdej chwili mogą zjawić się w siedzibie firmy pracownicy urzędu skarbowego z niezapowiedzianą wizytą. Celem takiej niezapowiedzianej wizyty jest najczęściej wszczęcie kontroli podatkowej. Chciałbym w kilku zdaniach wskazać co dzieje się w momencie wszczęcia kontroli podatkowej i jak to wygląda z perspektywy urzędnika.

Czynności kontrolne związane z opłacaniem podatków i składaniem deklaracji prowadzą urzędy skarbowe. Kontrole celno-skarbowe i urzędowe sprawdzenie to zadanie urzędu celno-skarbowego. Natomiast audyt i czynności audytowe (z wyjątkiem gospodarowania środkami pochodzącymi z budżetu UE) wykonuje izba administracji skarbowej. Co składa się na kontrole, kto, kiedy i gdzie przeprowadza kontrole fiskalne?

Urzędy skarbowe chętnie uzasadniają kontrole podatkowe koniecznością przeciwdziałania przestępstwom lub wykroczeniom skarbowym. To wyłącza przepisy Prawo przedsiębiorców chroniące kontrolowanych podatników - w tym np. obowiązek zawiadamiania o kontroli, posiadania upoważnienia do jej przeprowadzenia, czy zakaz prowadzenia kilku kontroli równoczesnych.

Podczas kontroli podatkowej kontrolowany podatnik ma obowiązek zapewnienia osobom upoważnionym dostępu do akt, ksiąg i dokumentów związanych z przedmiotem kontroli. Kontrolowany ma też uprawnienia podczas kontroli - m.in. ma prawo do udziału w czynnościach kontrolnych, składania zastrzeżeń i wyjaśnień oraz wnoszenia sprzeciwu wobec czynności naruszających przepisy.

Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych ostrzega przed fałszywymi kontrolerami i wyjaśnia, jak rozpoznać i jak zweryfikować prawdziwego kontrolera z UODO. W ostatnim czasie do przedsiębiorców zaczęły zgłaszać się osoby podające się za kontrolerów z Urzędu Ochrony Danych Osobowych. Prezes UODO zaleca zachowanie ostrożności i jednocześnie informuje, że co do zasady UODO uprzedza o kontrolach.

Accace Polska zaprasza na bezpłatne spotkanie, na którym zostaną omówione najważniejsze kwestie związane z zasadami kontroli przedsiębiorców przez organy Krajowej Administracji Skarbowej. Spotkanie odbędzie się 15 marca 2018 r. w Warszawie. Portal infor.pl jest patronem medialnym tego wydarzenia.

Co zrobić, by kontrola celno-skarbowa w przedsiębiorstwie zakończyła się brakiem stwierdzenia nieprawidłowości? Jakie działania należy wcześniej podjąć, a jakich unikać? Jak się przygotować i dobrze zabezpieczyć? Jak przeprowadzić stress test podatkowy w firmie?

1 stycznia 2017 r. weszły w życie pierwsze uproszczenia z pakietu 100 zmian dla firm. Ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców wprowadza ponad 30 ułatwień dla biznesu.

Urząd Kontroli Skarbowej ma możliwość przeprowadzania różnego rodzaju czynności kontrolnych. Dlatego dla podatników, którzy nie mają doświadczeń w kontaktach z tym Urzędem, rozróżnianie pojęć kontrola podatkowa czy postępowanie kontrolne może wydawać się niezrozumiałe. Jaki jest zatem zakres kontroli Urzędu Kontroli Skarbowej i w jakich terminach może być przeprowadzana?

Do konsultacji społecznych trafił projekt wprowadzający ułatwienia w prowadzeniu działalności gospodarczej. To element pakietu 100 ułatwień, zapowiadanych przez wicepremiera Mateusza Morawieckiego. Jednym z komponentów pakietu są zmiany dotyczące kontroli.

Już od 1 lipca 2016 r. organy podatkowe będą mogły zażądać od podatnika przekazania całości lub części ksiąg podatkowych oraz dowodów księgowych za pomocą środków komunikacji elektronicznej lub na informatycznych nośnikach danych w postaci pliku elektronicznego o określonej strukturze – tzw. Jednolitego Pliku Kontrolnego (JPK).

Przeprowadzane kontrole podatkowe mają na celu sprawdzenie czy podatnicy wywiązują się z obowiązków wynikających z przepisów prawa podatkowego. Zgodnie z przepisami ustawy Ordynacja podatkowa kontrolę podatkową u podatników, płatników, inkasentów oraz następców prawnych prowadzą organy podatkowe. Natomiast w przypadku transakcji między podmiotami powiązanymi, kontrolę podatkową, której celem jest sprawdzenie stosowania uznanej metody ustalania cen transakcyjnych prowadzi minister finansów.

Swoboda prowadzenia działalności gospodarczej ma pewne ograniczenia i podlega kontrolom jej zgodności z obowiązującymi przepisami. W tym względzie zostały nałożone określone obowiązki nie tylko na organ kontroli, ale także na przedsiębiorców. W przypadku wszczęcia kontroli, przedsiębiorca jest zobowiązany do przedstawienia organowi kontrolującemu prowadzonej przez siebie książki kontroli. Przez kogo i jak powinna być prowadzona książka kontroli?

Wprowadzenie Jednolitego Pliku Kontrolnego (JPK) umożliwi urzędom skarbowym dokonywanie precyzyjnej kontroli ksiąg oraz dowodów księgowych przedsiębiorstwa, np. faktur, ale także na wykorzystanie zebranych danych do bardzo zaawansowanych kontroli krzyżowych. Duże przedsiębiorstwa mają czas do 1 lipca 2016 r. na wdrożenie JPK do swoich systemów firmowych.

Tylko w ubiegłym roku ZUS przeprowadził ponad 80 tys. kontroli płatników składek, które pozwalają m.in. sprawdzić, czy pracodawcy wywiązują się ze swoich obowiązków względem pracowników. Z tego w blisko 43 tys. przypadków ujawniono nieprawidłowości. Kontrole z zasady mają stać na straży praw ubezpieczonych, ale pomagają też płatnikom w realizacji ich obowiązków.

Wystarczy, że podatnik skorzysta z ulgi na złe długi lub z procedury VAT-marża, by urzędnicy rozpoczęli kontrolę u jego kontrahenta. Kontrole krzyżowe prowadzą nie tylko urzędy skarbowe, lecz także urzędy kontroli skarbowej – wyjaśnia Łukasz Kyć, inspektor kontroli skarbowej z UKS w Katowicach.

Maksymalny okres trwania kontroli podatkowej w firmach określa ustawa o swobodzie działalności gospodarczej. Limit zależy od wielkości kontrolowanego przedsiębiorcy - wynosi on: 12, 18, 24 lub 48 dni. Jednak kontrolerzy z urzędów skarbowych liczą jedynie dni, w których faktycznie przebywają w kontrolowanej firmie. Są poważne wątpliwości, czy taka praktyka jest zgodna z prawem.

Na czym polega prawidłowa kontrola dokumentów księgowych? Czy jej opis powinien znaleźć się w polityce rachunkowości spółki?