REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wszczęcie kontroli podatkowej - procedura i praktyka

Andrzej Kowalski
Andrzej Kowalski
Doradca podatkowy z kilkunastoletnim stażem w różnych organach podatkowych.

REKLAMA

REKLAMA

Większość osób prowadzących działalność gospodarczą ma świadomość tego, iż w każdej chwili mogą zjawić się w siedzibie firmy pracownicy urzędu skarbowego z niezapowiedzianą wizytą. Celem takiej niezapowiedzianej wizyty jest najczęściej wszczęcie kontroli podatkowej. Chciałbym w kilku zdaniach wskazać co dzieje się w momencie wszczęcia kontroli podatkowej i jak to wygląda z perspektywy urzędnika.

Kontrola podatkowa to procedura uregulowana w Dziale VI Ordynacji podatkowej. Co do zasady przed wszczęciem kontroli podatkowej Podatnik powinien zostać o niej zawiadomiony. Zgodnie bowiem z art. 282b § 1 Ordynacji podatkowej: Organy podatkowe zawiadamiają kontrolowanego o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej, z zastrzeżeniem art. 282c.

REKLAMA

Autopromocja

W praktyce jednak istnieje tyle wyjątków od tej zasady (wskazanych w art. 282c § 1 w/w ustawy), iż rzadkością stały się kontrole podatkowe, w której Podatnik zostałby zawiadomiony o tym, że urzędnicy zamierzają go odwiedzić.

Polecamy: Monitor Księgowego – prenumerata

Polecamy: INFORLEX Księgowość i Kadry

Kontrolę podatkową wszczyna się zazwyczaj poprzez doręczenie dokumentu zatytułowanego "upoważnienie do przeprowadzenia kontroli podatkowej" oraz okazanie legitymacji służbowej.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Proszę się nie zdziwić jeśli urzędnicy w momencie wszczynania kontroli podatkowej będą w jakiś dziwny sposób machać i podsuwać Państwu legitymacje służbowe. Wymóg okazania legitymacji wynika wprost z przepisu ustawy. Dodatkowo przełożeni przed wyjściem na kontrolę do znudzenia uczulają aby wyraźnie okazać Podatnikowi tą legitymację. Zdarzają się bowiem przypadki kwestionowania przez organy podatkowe II instancji i sądy administracyjne całej kontroli podatkowej w związku z nieokazaniem legitymacji służbowych.

Z moich obserwacji wynika, iż niedopełnienie obowiązku okazania legitymacji wynika z emocji towarzyszących wszczęciu kontroli podatkowej i ze zwykłego zapominalstwa. Urzędnicy nie noszą na co dzień legitymacji służbowych ze sobą. Nie są do niczego potrzebne. Tylko przy wszczęciu kontroli są niezbędne. Gdy więc z samego rana trwa gorączkowe przygotowanie do wizyty u Podatnika, przygotowania dokumentów i ustalanie strategii postępowania, zdarza się, że urzędnik nie weźmie ze sobą legitymacji. Dla Podatnika jest to oczywiście świetna okazja do zakwestionowania wszczęcia kontroli podatkowej.

Doręczany Podatnikowi dokument: "upoważnienie do przeprowadzenia kontroli podatkowej" sporządza się w dwóch egzemplarzach.

W momencie wszczęcia kontroli jeden egzemplarz tego dokumentu kontrolujący podsuwają Podatnikowi by się na nim podpisał (koniecznie z datą!). Jest to dla urzędników najważniejszy dokument ze spotkania, dlatego zaraz po podpisaniu jest on chowany z przeznaczeniem do akt sprawy. Podatnik otrzymuję drugi egzemplarz upoważnienia. Większość kontrolowanych po podpisaniu odsuwa go na bok. Dzieje się tak ponieważ w trakcie wszczęcia kontroli podatkowej doręcza się Podatnikowi także kilka innych dokumentów do podpisania, omawia się szczegóły kontroli, wymienia informacjami. Zazwyczaj wszczęciu kontroli towarzyszy dużo emocji. W mojej ocenie warto jednak na spokojnie przeglądać w trakcie podpisywania dokumenty podsuwane przez kontrolujących.

Na upoważnieniu znajdą Państwo takie informacje jak:

  • oznaczenie organu, datę i miejsce wystawienia;
  • wskazanie podstawy prawnej;
  • imię i nazwisko kontrolującego (kontrolujących);
  • numer legitymacji służbowej kontrolującego (kontrolujących);
  • oznaczenie kontrolowanego;
  • określenie zakresu kontroli;
  • datę rozpoczęcia i przewidywany termin zakończenia kontroli;
  • podpis osoby udzielającej upoważnienia, z podaniem zajmowanego stanowiska lub funkcji;
  • pouczenie o prawach i obowiązkach kontrolowanego wynikających z przepisów niniejszego działu.

REKLAMA

Dokumenty: "upoważnienie do przeprowadzenia kontroli podatkowej" są oczywiście sporządzane w programie komputerowym metodą "kopiuj i wklej". Stąd też, stosunkowo często, zdarzają się w nich błędy. Zadaniem kontrolujących jest sprawdzenie przed przyjściem do Podatnika na kontrolę ich poprawności. Nie zawsze jednak wszystkim to się udaje. Szczególnie warto zwrócić uwagę na określenie zakresu kontroli. Może się bowiem okazać, iż w upoważnieniu wskazany jest inny okres niż ten, za jaki kontrolujący żądają dokumentów.
Można też poprosić o okazanie legitymacji służbowych i sprawdzić czy dane są takie same jak w upoważnieniu (zwłaszcza numer legitymacji).

Na upoważnieniu (zazwyczaj na drugiej jego stronie) znajdą też Państwo tzw. Pouczenie. Jest to cały zestaw przepisów z ustawy Ordynacja Podatkowa.  Jeśli nie mieli Państwo do czynienia wcześniej z kontrolą podatkową warto od razu przeczytać przepisy z pouczenia i w razie wątpliwości poprosić kontrolujących o udzielenie wyjaśnienia. Nie mają oni wprawdzie obowiązku udzielenia niezbędnych informacji i wyjaśnień o przepisach prawa podatkowego (obowiązek taki nałożony jest natomiast na sam organ podatkowy, tj. Naczelnika Urzędu Skarbowego), ale taka rozmowa pozwoli Państwu zorientować się w poziomie profesjonalizmu urzędników. Jeśli odniosą Państwo wrażenie, iż nie prezentują oni odpowiedniej wiedzy warto wzmóc swoją czujność i dokładnie sprawdzać informacje jakie podają kontrolujący.

Po dopełnieniu najważniejszych czynności - okazaniu legitymacji służbowej i podpisaniu przez kontrolowanego upoważnienia następuje szereg czynności związanych ze wskazanymi w przepisach Ordynacji podatkowej wymogami. Trzeba: ustalić pełnomocnika (art. 284 § 1 w/w ustawy), ustalić czy kontrolowany chce być obecny przy czynności kontrolnych czy też zrzeka się takiego prawa (art. 285 w/w ustawy), ustalić miejsce, w którym przeprowadzane będą czynności kontrolne (art. 285 a i art. 285b w/w ustawy).  Trzeba także ustalić trochę technicznych szczegółów  dotyczących dostępu do dokumentów podatnika i jego pomieszczeń czy też możliwości uzyskania wyjaśnień od pracowników kontrowanego.

Czynności te formalnie nie wchodzą już w sam proces wszczęcia kontroli podatkowej (na gruncie Ordynacji podatkowej liczy się bowiem tylko okazanie legitymacji i doręczenie upoważnienia) ale są nierozerwalnie z nim związane. Ich omówienie to jednak temat na oddzielny artykuł.

Wszczęcie kontroli podatkowej - procedura i praktyka
Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowa era regulacji krypto – CASP zastępuje VASP. Co to oznacza dla firm?

W UE wchodzi w życie nowa era regulacji krypto – licencja CASP stanie się obowiązkowa dla wszystkich firm działających w tym sektorze. Dotychczasowi posiadacze licencji VASP mają czas na dostosowanie się do końca czerwca 2025 r., a z odpowiednim wnioskiem – do września. Jakie zmiany czekają rynek i co to oznacza dla przedsiębiorców?

Outsourcing pojedynczych procesów księgowych, czy zatrudnienie dodatkowej osoby w dziale księgowości - co się bardziej opłaca?

W stale zmieniającym się otoczeniu biznesowym przedsiębiorcy coraz częściej stają przed dylematem: czy zatrudnić dodatkową osobę do działu księgowego, czy może zdecydować się na outsourcing wybranych procesów księgowych? Analiza kosztów i korzyści pokazuje, że delegowanie pojedynczych zadań księgowych na zewnątrz może być znacznie bardziej efektywnym rozwiązaniem niż rozbudowa wewnętrznego zespołu.

Kto może odliczyć ulgę na dziecko? Po rozwodzie rodziców dziecko mieszka z matką a ojciec płaci alimenty i widuje się z dzieckiem

Na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnik ma prawo do odliczenia kwoty ulgi prorodzinnej w zależności od tego z kim jego dziecko mieszka i kto faktycznie sprawuje nad nim opiekę. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 14 stycznia 2025 r. wyjaśnił, kto może odliczyć ulgę na dziecko, gdy rodzice są rozwiedzeni, dziecko mieszka z matką na stałe, a ojciec płaci alimenty i co jakiś czas widuje się z dzieckiem.

Odpowiedzialność członków zarządów spółek – co zmienia wyrok TSUE w sprawie Adjak?

W dniu 27 lutego 2025 roku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał przełomowy wyrok w sprawie C-277/24 (Adjak), w którym zakwestionował przyjęty w Polsce model solidarnej odpowiedzialności członków zarządu za zaległości podatkowe spółki. W opinii TSUE obecne przepisy naruszają prawo unijne, ponieważ uniemożliwiają kwestionowanie decyzji wymiarowych organów podatkowych, zapadłych w sprawie przeciwko spółce w trakcie postępowania przeciwko członkom zarządu – tym samym godząc w podstawowe zasady ochrony praw jednostki. Orzeczenie to może wymusić istotne zmiany w polskim systemie prawnym oraz wpłynąć na dotychczasową praktykę organów administracji skarbowej wobec członków zarządów spółek.

REKLAMA

Można już zapłacić podatek PIT kartą płatniczą w e-Urzędzie Skarbowym

Od 20 marca 2025 r. podatnicy mogą opłacać podatek PIT w serwisie e-Urząd Skarbowy (e-US) i usłudze Twój e-PIT za pomocą karty płatniczej. Dotychczas użytkownicy e-Urzędu Skarbowego mogli zapłacić podatek online przelewem bankowym lub BLIK-iem.

E-księgowość z biurem rachunkowym: jak przedsiębiorca może zoptymalizować obowiązki księgowe i podatkowe oraz rozliczenia w biznesie

Biura rachunkowe coraz częściej oferują swoim klientom usługi z zakresu e-księgowości do zarządzania finansami firmy online. Z perspektywy biura rachunkowego, wprowadzenie klienta w świat systemów zautomatyzowanych może być wyzwaniem.

Prof. Witold Modzelewski: nienależny zwrot VAT to prawdopodobnie 40-50 mld zł rocznie

Prof. Witold Modzelewski szacuje, że nienależne zwroty VAT w Polsce mogą wynosić nawet 40-50 miliardów złotych rocznie. W 2024 roku wykryto blisko 292 tys. fikcyjnych faktur na łączną kwotę 8,7 miliarda złotych, co oznacza wzrost o ponad 130% w porównaniu do roku poprzedniego. Choć efektywność kontroli skarbowych rośnie, eksperci wskazują, że skala oszustw wciąż jest ogromna, a same kontrole mogą nie wystarczyć do rozwiązania problemu.

Czy zegarek od szefa jest bez PIT? Skarbówka: To nie przychód, ale może być darowizna

Czy upominki na jubileusz pracy i dla odchodzących na emeryturę podlegają opodatkowaniu? Skarbówka potwierdza – nie trzeba płacić podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT). W grę może jednak wchodzić podatek od spadków i darowizn.

REKLAMA

VAT 2025: Kto może rozliczać się kwartalnie

Kurs euro z 1 października 2024 r., według którego jest ustalany limit sprzedaży decydujący o statusie małego podatnika w 2025 r. oraz prawie do rozliczeń kwartalnych przez spółki rozliczające się według estońskiego CIT wynosił 4,2846 zł za euro. Kto zatem może rozliczać VAT raz na 3 miesiące w bieżącym roku?

Skarbówka zabrała, sądy oddały: Przedsiębiorcy odzyskali 2,8 mld zł w sprawach o faktury

Tysiące firm niesłusznie oskarżonych o udział w oszustwach VAT w końcu wygrało walkę z fiskusem. W ciągu trzech lat sądy i organy odwoławcze uchyliły decyzje skarbówki na astronomiczną kwotę 2,8 mld zł! Czy to początek końca urzędniczej samowoli wobec przedsiębiorców?

REKLAMA