Wydanie zaświadczenia przez organ podatkowy

Osoba, która potrzebuje danego zaświadczenia, musi zgłosić swoje żądanie organowi.

Oznacza to, że należy przedstawić organowi odpowiedni wniosek, ponieważ zaświadczenia nie są wydawane z urzędu. Zaświadczenie będzie dotyczyło tych danych, które były wskazane we wniosku.

W związku z tym powinno się dokładnie sprecyzować swoje żądanie. W zależności od rodzaju sprawy, wniosek może być sporządzony samodzielnie przez zainteresowanego lub też według właściwego wzoru.

Zobacz: Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 14 grudnia 2011 r. w sprawie określenia wzorów zaświadczeń o miejscu zamieszkania lub siedzibie dla celów podatkowych wydawanych przez organy podatkowe (Dz. U. z 2012 poz. 10).

Samo żądanie jest niewystarczające, ponieważ, aby uzyskać stosowny dokument należy także wykazać, że ma się w tym określony interes prawny.

Ponadto zaświadczenie nie będzie wydane, jeśli wiązałoby się to z naruszeniem praw innych osób, np. związanych z ochroną prawną danych osobowych lub tajemnicą skarbową.

Jeśli jest to możliwe, to zaświadczenie wydawane jest niezwłocznie- tzn. od ręki. Jeśli następują pewne trudności, to powinno być wydane  najpóźniej w ciągu 7 dni od dnia złożenia wniosku.

Postępowanie prowadzone przez organ

Organ podatkowy w celu wydania zaświadczenia może przeprowadzić postępowanie. W czasie postępowania bada, gdzie znajdują się żądane informacji oraz czy dotyczą stanu faktycznego bądź prawnego, o których poświadczenie ubiega się dana osoba.

Celem i istotą postępowania jest badanie okoliczności stwierdzonych i znajdujących się w posiadanych przez organ ewidencji, rejestrów i innych danych. Jest to postępowanie wyjaśniające, a nie dowodowe, dlatego ograniczona się go do niezbędnego zakresu. Zakres ten powinien pozwolić na stwierdzenie określonych faktów lub stanu prawnego, na podstawie danych pozostających w posiadaniu organu.

Nie trzeba w każdym przypadku przeprowadzać postępowania wyjaśniającego. Ma ono charakter pomocniczy,  jeśli w inny sposób nie można ustalić wskazanego we wniosku stanu faktycznego lub prawnego.

Organ w czasie postępowania nie może dokonywać oceny prawnej dotyczącej tego, czy to co znajduje się w posiadanym i dysponowanym przez niego materiale jest zgodne z przepisami prawa. Organ - na podstawie tego materiału - ma obowiązek ustalenia istnienia bądź nieistnienia danego faktu lub stanu (wskazany przez wnioskującego).

Jak radzić sobie w postępowaniu podatkowym?

Zaświadczenie nie wywołuje skutków o charakterze prawnym, nie powoduje powstania danego stosunku prawnego. W związku z tym nie można w ten sposób przyznać komuś jakiegoś prawa lub go ograniczyć, nałożyć albo zdjąć obowiązek.

Zaświadczenie nie rozstrzyga o żadnych prawach lub obowiązkach i nie tworzy nowej sytuacji prawnej.

Jak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w wyroku z 22 stycznia 2009 roku (sygnatura I SA/Gd 713/08) Zaświadczenie jest pochodną istniejących faktów lub stanu prawnego i wraz ze zmianą tych faktów lub stanu prawnego przestaje być ono aktualne.

Organ nie w każdym przypadku ma obowiązek wydania zaświadczenia (nawet jeśli przepis prawa wymaga urzędowego potwierdzenia określonych faktów lub stanu prawnego lub ubiega się o nie osoba ze względu na swój interes prawny).

Aby organ był do tego zobowiązany, dane informacje muszą znajdować się w jego dyspozycji. W przeciwnym razie, byłby zmuszony do podejmowania czynności według własnego uznania oraz na podstawie nie znanych mu okoliczności. W związku z tym, postanowienie w takiej sytuacji o odmowie wydania zaświadczenia, jest zgodne z prawem.

Tak orzekł Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 16 stycznia 2009 roku (sygnatura I GSK 94/08): […] w sytuacji gdy dane niezbędne do wydania zaświadczenia nie znajdują się w dyspozycji organu, który zaświadczenie to ma wydać, bądź też gdy stwierdzony zostanie brak zgodności między treścią żądania a stanem rzeczy wynikającym z ewidencji, rejestrów lub innych danych znajdujących się w jego posiadaniu, organ odmawia wydania zaświadczenia, podstawę do czego stanowi przepis art. 306c in fine Ordynacji podatkowej.

Zasada stanowi, że organ podatkowy musi wydać zaświadczenie, jeżeli chodzi o potwierdzenie faktów albo stanu prawnego, które wynikają z prowadzonej przez ten organ ewidencji, rejestrów lub innych danych znajdujących się w jego posiadaniu.

Ponadto, zaświadczenie nie jest wydawane, jeśli

a)      wnioskujący nie posiada interesu prawnego w wydaniu zaświadczenia,

b)      wniosek został skierowany do niewłaściwego organu,

c)       nie można spełnić żądania ze względu na treść posiadanych danych i dokumentów, w tym zakaz ich ujawniania.

Zaświadczenie o niezaleganiu w podatkach i inne zaświadczenia podatkowe 2012

Wnioskujący nie ma możliwości złożenia zażalenia na wydane zaświadczenie. Może natomiast je złożyć na  postanowienie o odmowie wydania zaświadczenia. Organ wydaje postanowienie o odmowie wydania zaświadczenia, gdy nie ma zgodności pomiędzy treścią żądania zawartego we wniosku a stanem rzeczywistym, faktycznym wynikającym z posiadanych przez organ danych.

Organ podatkowy ma prawo wydać postanowienie o odmowie wydania zaświadczenia, w którym stwierdziłby prawo do odliczenia podatku naliczonego (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy a dnia 15 czerwca 2005 roku- sygnatura I SA/Bd 223/05).

Ordynacja podatkowa nie przewiduje możliwości wydania zaświadczenia, które  w części będzie potwierdzać treść żądania wnioskującego. Istnieje jedynie możliwość wydania postanowienia o odmowie wydania zaświadczenia o żądanej treści.

Podstawa prawna:

- art. 306a - 306c ustawy z 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (Dz. U. 1997 nr 137 poz. 926 ze zmianami).