Rozłożenie na raty, odroczenie terminu płatności podatku oraz ograniczenie poboru zaliczek

Zgodnie z przepisami na wniosek podatnika organ podatkowy może rozłożyć na raty płatność podatku, może również termin zapłaty odroczyć warunkiem jest stwierdzenie, każdorazowo w indywidualnych sytuacjach, że uzasadnione jest to ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym.

Jednak to co należy rozumieć przez ważny interes nie zostało w przepisach sprecyzowane. NSA w wyroku a dnia 22 kwietnia 1999 r. (sygn. SA/SZ850/98) stwierdził, iż "ważny interes podatnika to sytuacja, gdy z powodu nadzwyczajnych, losowych przypadków podatnik nie jest w stanie uregulować zaległości podatkowych. Będzie to utrata możliwości zarobkowania, utrata losowa majątku. Interes publiczny to sytuacja, gdy zapłata zaległości podatkowych spowoduje konieczność sięgania przez podatnika do środków pomocy państwa, gdyż nie będzie w stanie zaspokajać swoich potrzeb materialnych".

Natomiast interes publiczny oznacza konieczność respektowania wartości wspólnych dla całego społeczeństwa, takich jak sprawiedliwość, bezpieczeństwo, zaufanie obywateli do organów władzy, sprawność działania aparatu państwowego, korektę błędnych decyzji. W każdej indywidualnej sprawie organ będzie badał czy zachodzą przesłanki uprawniające do przyznania ulg.

Wniosek o rozłożenie podatku na raty należy złożyć przed terminem jego płatności. Wyrażenie zgody przez organ podatkowy na przyznanie ulgi jest, co do zasady, traktowane jako jedna z form pomocy udzielanej przez państwo lub samorząd przedsiębiorcom. Pomoc taka jest dopuszczalna tylko w ściśle określonych sytuacjach, wynikających z obowiązującego na terytorium Polski prawodawstwa Wspólnoty Europejskiej oraz polskich unormowań.

Zgodnie z przepisami Ordynacji organ podatkowy na wniosek podatnika prowadzącego działalność gospodarczą może udzielać ulg w spłacie następujących zobowiązań:

1) które nie stanowią pomocy publicznej;

2) które stanowią pomoc de minimis - w zakresie i na zasadach określonych w bezpośrednio obowiązujących aktach prawa wspólnotowego dotyczących pomocy w ramach zasady de minimis;

3) które stanowią pomoc publiczną:

a) udzielaną w celu naprawienia szkód wyrządzonych przez klęski żywiołowe lub inne nadzwyczajne zdarzenia,

b) udzielaną w celu zapobieżenia lub likwidacji poważnych zakłóceń w gospodarce o charakterze ponadsektorowym,

c) udzielaną w celu wsparcia krajowych przedsiębiorców działających w ramach przedsięwzięcia gospodarczego podejmowanego w interesie europejskim,

d) udzielaną w celu promowania i wspierania kultury, dziedzictwa narodowego, nauki i oświaty,

e) będącą rekompensatą za realizację usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym powierzonych na podstawie odrębnych przepisów,

f) na szkolenia,

g) na zatrudnienie,

h) na rozwój małych i średnich przedsiębiorstw,

i) na restrukturyzację,

j) na ochronę środowiska,

k) na prace badawczo-rozwojowe,

l) regionalną,

m) udzielaną na inne przeznaczenia określone na podstawie § 6 przez Radę Ministrów.

Niezachowanie warunków udzielenia ulg w spłacie zobowiązań podatkowych wynikających z przepisów regulujących pomoc publiczną może prowadzić do uznania jej za nielegalną albo wykorzystaną niezgodnie z przeznaczeniem, co prowadzi do konieczności jej zwrotu, dlatego też powyższe wyliczenie jest tak ważne.

Podatek od nieruchomości 2014 - stawki maksymalne

Przestępstwa i wykroczenia skarbowe 2014 - grzywny

Stawki VAT w 2014, 2015 i 2016 roku

Odroczenie terminu polega natomiast na przesunięciu w czasie ostatecznej daty zapłaty podatku.

Odroczenie terminu przewidzianego w przepisach prawa podatkowego ma przede wszystkim tę cechę, że skutki prawne czynności dokonanej z zachowaniem odroczonego terminu są, co do zasady, takie same, jak skutki czynności dokonanej z zachowaniem pierwotnego terminu wynikającego z przepisów prawa podatkowego. Nie ma możliwości odroczenia terminu, który już upłynął. Należy mieć na uwadze, iż niedotrzymanie terminu płatności odroczonego podatku lub płatności którejkolwiek z rat powoduje, że przyznana podatnikowi ulga wygasa z mocy prawa.

Przepisy Ordynacji podatkowej przewidują także możliwość ograniczenia poboru zaliczek.

Podpisana 30 listopada ustawa o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce jak czytamy w uzasadnieniu ma na celu zniesienie lub ograniczenie niektórych uciążliwych i zbędnych obciążeń administracyjnych oraz uproszczenie przepisów, które są barierami rozwoju przedsiębiorczości. Niewątpliwie takie zadanie będzie miał zmieniony art. 22 § 2a Ordynacji Podatkowej, który odchodzi od uznaniowości administracyjnej organów podatkowych.

Obecnie ograniczenie poboru zaliczek na podatek dochodowy zależy od dobrej lub złej woli urzędnika, nawet wówczas, gdy po wszechstronnym rozpatrzeniu sytuacji podatnika, okazuje się że spełnia on kryteria określone w tym artykule nie oznacza to, iż organ podatkowy jest zobowiązany wydać decyzję pozytywną o zwolnieniu płatnika z poboru zaliczek.

Wprowadzona zmiana zobowiązuje organ podatkowy do podjęcia decyzji zwalniającej płatnika z obowiązku poboru zaliczek na podatek jeżeli uprawdopodobni on, że zaliczki obliczone według zasad określonych w ustawie byłyby niewspółmiernie wysokie w stosunku do podatku należnego. Zmiana z "może ograniczyć" na "ogranicza"  ma sprzyjać przejrzystości podejmowanych przez organy decyzji oraz zachęcić płatników do korzystania z tej formy zwolnienia.

Zwolnienie z obowiązku wpłaty zaliczek skutkuje tym, że podatnik musi zapłacić podatek w terminie późniejszym co może przełożyć się korzystnie na warunki funkcjonowania płatników korzystających z tej możliwości.

Joanna Litwińska, ECDDP Spółka Doradztwa Podatkowego