REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kara pieniężna za bezczynność wobec wezwania organu podatkowego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Katarzyna Broniszewska
Bezczynność wobec organu podatkowego
Bezczynność wobec organu podatkowego

REKLAMA

REKLAMA

Aby zdyscyplinować uczestników postępowania podatkowego do pewnych zachowań i przeciwdziałać ich bezczynności wobec wezwań organu, organ podatkowy ma możliwość nałożenia na nich kary pieniężnej. Jest to kara porządkowa o charakterze administracyjnym, nie karnym. W 2012 roku kara ta może zostać nałożona w wysokości do 2700,- zł.

Uzasadnieniem dla przyjęcia takiego rozwiązania (umożliwienia organom podatkowym stosowania kar) jest dążenie do zapobiegania przedłużania postępowania lub uniemożliwienia jego zakończenia.

REKLAMA

Autopromocja

Ustawodawca wprowadził tą regulację chcąc, aby postępowanie przebiegało sprawnie oraz zakończyło się konkretnym rozstrzygnięciem w przewidzianym przez prawo terminie.

REKLAMA

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 24 czerwca 2008 roku (sygnatura II FSK 564/07) wypowiedział się, że Samo niezastosowanie przez organ środków dyscyplinujących świadka, przewidzianych w art. 262 Ordynacji podatkowej nie może przesądzać o istotnym naruszeniu przepisów postępowania, narusza tylko powagę organu, który uprzedza osobę wzywaną w charakterze świadka o grożącej jej odpowiedzialności z tytułu nieusprawiedliwionego niestawiennictwa, a następnie nie wyciąga konsekwencji ani też nie ponawia wezwań (w wypadku gdyby uznał, że poprzednie niestawiennictwo było uzasadnione).

Nałożenie kary pieniężnej na uczestnika postępowania dotyczy tylko postępowania podatkowego lub kontrolnego. Zachowanie podatników w toku postępowania sprawdzającego lub w związku z innymi czynnościami urzędowymi organów podatkowych, nie jest zagrożone karą porządkową.

Przepisy prawne dotyczące nałożenia wyżej wymienionej kary porządkowej znajdują się w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (Dz.U.2005.8.60 ze zmianami), zwana dalej ustawą (art. 262 i art. 262a ).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Organ może nałożyć karę pieniężną w wysokości do 2.700 zł na:

-  stronę, pełnomocnika strony, świadka, biegłego, 

- osobę, która wyraziła zgodę na powołanie jej na biegłego

- osób trzecich, które bezzasadnie odmawiają okazania przedmiotu oględzin

- uczestników rozprawy, którzy poprzez swoje niewłaściwe zachowanie utrudniają jej przeprowadzenie (art. 262 ordynacji).

Wyliczenie to ma charakter zamknięty, co oznacza, że tylko wymienione osoby mogą zostać ukarane karą pieniężną. Nie ma możliwość stosowania tej regulacji wobec innych podmiotów.

Polecamy: Od 1 stycznia 2012 roku wzrasta kara porządkowa

Polecamy: Podatek od spadków i darowizn

Organ podatkowy uzyska takie prawo w sytuacji, gdy wymienione podmioty, mimo prawidłowego wezwania organu:

1. nie stawiły się osobiście bez uzasadnionej przyczyny, mimo że byli do tego zobowiązani, lub

2. bezzasadnie odmówiły złożenia wyjaśnień, zeznań, wydania opinii, okazania przedmiotu oględzin lub udziału w innej czynności,

W wyroku  z dnia 21 października 2011 roku (sygnatura II FSK 775/10) Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że Przesłanką uzasadniającą nałożenie kary porządkowej jest bezzasadna a więc nieznajdująca potwierdzenia w obowiązujących przepisach, odmowa złożenia wyjaśnień, zeznań, wydania opinii, okazania przedmiotu oględzin lub udziału. Odmowa musi mieć charakter jednoznaczny i wskazywać na brak woli poddania się obowiązkom nałożonym przez organy podatkowe.

lub

3. bez zezwolenia tego organu opuściły miejsce przeprowadzenia czynności przed jej zakończeniem.

Aby kara mogła być nałożona dana osoba musi zostać prawidłowo wezwana do dokonania danej czynności.

REKLAMA

Także katalog zachowań, za które grozi ukaranie ma charakter wyczerpujący. Organ podatkowy nie może nałożyć kary pieniężnej za inne czyny niż tam określone, nawet gdyby ich zajście utrudniało prowadzenie postępowania lub hamowało jego przebieg.

Wyliczenie osób mogących zostać ukarane oraz przykładów zachowań, za które grozi kara, ma charakter zamknięty. W przypadku zbiegu różnych zachowań uczestnika postępowania wymienionych w art. 262 ordynacji wobec tej samej osoby powinna zostać wymierzona jedna kara porządkowa.

Przy nakładaniu kary, organ nie ma pełnej swobody i dowolności w ustalaniu jej wysokości. Obowiązuje zasada adekwatności kary, co oznacza, że jej wymiar – biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności sprawy w danym przypadku - powinien być sprawiedliwy i uzasadniony.

Aby zasada adekwatności wysokości kary do stopnia zawinienia była rzeczywiście zrealizowana, organ powinien przeprowadzić postępowanie wyjaśniające i zbadać prawidłowość wezwania, czy zachodzi uzasadniony powód niewykonania wezwania, czy dany podmiot wymieniony jest w katalogu z art. 262 ordynacji,  rodzaj i stopień zawinienia, możliwość wystąpienia skutków niewykonania wezwania.

Polecamy: Jak uzyskać zaświadczenie o niezaleganie z podatkami?

Polecamy: Ile zapłacisz PIT przy sprzedaży domu, mieszkania lub działki?

Zatem, organ po zbadaniu wszelkich okoliczności w danym przypadku, nie zawsze będzie uprawniony do nałożenia kary porządkowej. M. Rymaszewski w artykule „Przesłuchanie w postępowaniu podatkowym” (PP.2009.8.28) wskazuje, że Powołanie [...] podstawy prawnej do odmowy odpowiedzi na pytanie powinno być przesłanką wyłączającą prawo nałożenia kary na świadka czy biegłego. Odmowa odpowiedzi na pytanie nie staje się wówczas bezzasadna.

Domaganie się udzielenia odpowiedzi od przesłuchiwanego, jeżeli powołuje się on na prawo do odmowy odpowiedzi na pytanie, może doprowadzić do sytuacji, w której chroniąc swój interes prawny, udzieli on odpowiedzi wymijającej (np. "nie pamiętam"). Wówczas organ i tak nie uzyska prawidłowej i wyczerpującej odpowiedzi.

Także organ kontroli skarbowej nie może nałożyć kary porządkowej za niezłożenie oświadczenia majątkowego, ponieważ w tym przypadku inny podmiot będzie nakładał karę porządkową a inny dokonywał wezwania do złożenia oświadczenia majątkowego (zachodzi brak tożsamości podmiotów). Ponadto takie oświadczenie nie stanowi formy wyjaśnień.

Organ podatkowy nakłada karę porządkową wydając odpowiednie postanowienie, na które służy zażalenie. Karę należy wykonać w ciągu 7-iu dni od dnia doręczenia postanowienia o nałożeniu kary.

Podatnik, który uważa, że jego zachowanie było usprawiedliwione, a co za tym idzie - kara niesłusznie nałożona, może złożyć stosowny wniosek do tego samego organu podatkowego, który  wydał postanowienie. Wniosek składa się w terminie 7 dni od dnia doręczenia postanowienia. We wniosku należy przedstawić okoliczności sprawy i usprawiedliwić swoje zachowanie. Jeżeli organ podatkowy uzna wniosek za słuszny, może uchylić wcześniej wydane postanowienie o nałożeniu kary.

Jak zauważył Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie (wyrok z dnia 21 października z 2011 roku I SA/Kr 1499/11) Sytuację taką [bezczynność podatnika wobec wezwania organu podatkowego] należy jednak odróżnić od odmowy udzielenia wyjaśnień z powołaniem się na brak możliwości udzielenia żądanej odpowiedzi.

W takim wypadku wymierzenie kary porządkowej jest możliwe jeżeli organ uzasadni z jakich przyczyn uważa, że wskazywane okoliczności usprawiedliwiające, w ocenie podatnika, odmowę odpowiedzi albo nie odpowiadają prawdzie, albo z innych przyczyn są bezzasadne.

Podatnik nie może być bowiem karany za brak wykonania wezwania organu jeżeli obiektywnie, nie mógł on z przyczyn od siebie niezawinionych, uczynić zadość żądaniu organu.

Zgodnie z art. 262 a) ordynacji maksymalna wysokość kary porządkowej podlega w każdym roku podwyższeniu w stopniu odpowiadającym wskaźnikowi wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych w pierwszych dwóch kwartałach danego roku w stosunku do analogicznego okresu poprzedniego roku, a jeżeli wskaźnik ten ma wartość ujemną, kwota nie ulega zmianie.

Od 2012 r. jej wysokość wynosi 2.700,- zł. Wynika to z obwieszczenia Ministra Finansów (z 2 sierpnia 2011 r. - Monitor Polski Nr 71, poz. 707) w sprawie wysokości kwoty wymienionej w art. 262 § 1 Ordynacji podatkowej.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Kredyt EKOlogiczny 2025 – bezzwrotna dotacja dla firm na modernizację energetyczną. Jakie warunki trzeba spełnić?

Już od października 2025 r. przedsiębiorcy będą mogli ubiegać się o dofinansowanie z Kredytu EKOlogicznego – dotacji realizowanej w ramach programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG 3.01).

Obowiązkowy KSeF: kogo obejmie, jak fakturować w czasie awarii? Co czeka podatników VAT w 2026 roku?

Ponad pół rok dzieli przedsiębiorców od dnia, w którym elektroniczne fakturowanie stanie się w Polsce obowiązkowe. W zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku, firmy będą musiały dołączyć do Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku. Od tego momentu korzystanie z KSeF stanie się obowiązkowe dla wszystkich podatników VAT czynnych. Firmy mają już niewiele czasu, by dostosować swoje systemy, procedury i zespoły do nowych wymogów.

Ulga termomodernizacyjna i zwolnienie z podatku dochodowego (PIT) dla osób realizujących przedsięwzięcia termomodernizacyjne. Najnowsze objaśnienia Ministra Finansów z 2025 r.

W dniu 30 czerwca 2025 r. Minister Finansów wydał objaśnienia podatkowe odnośnie form wsparcia przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w podatku dochodowym od osób fizycznych. Objaśnienie te dotyczą rozwiązań podatkowych (ulga termomodernizacyjna i zwolnienie podatkowe), które wspierają przedsięwzięcie termomodernizacyjne na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej „ustawa PIT”), oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (dalej „ustawa o ryczałcie”). Objaśnienia zawierają ogólne wyjaśnienia przepisów prawa podatkowego oraz uwzględniają stan prawny obowiązujący na dzień 1 stycznia 2025 r. Objaśnienia podatkowe są wydawane przez ministra finansów na podstawie art. 14a § 1 pkt 2 ustawy – Ordynacja podatkowa z urzędu w celu zapewnienia jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego przez organy podatkowe. Warto w szczególności zwrócić uwagę na zmieniony wykaz wydatków uprawniających do odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej. Walorem tych objaśnień są także liczne przykłady wyjaśniające treść przepisów. Publikujemy poniżej pełną treść tych objaśnień.

Nowe tachografy nie aż tak inteligentne jak zakładano. Na jakie błędy muszą uważać kierowcy i firmy transportowe?

Od 19 sierpnia 2025 roku w przewozach międzynarodowych w UE wymagane będą już wyłącznie najnowsze tachografy inteligentne często oznaczane jako tachografy G2V2, czyli druga wersja tachografów inteligentnych. Obecnie w transporcie międzynarodowym stanowią one już większość tachografów. Choć nowe urządzenia rejestrujące miały za zadanie ułatwiać pracę firmom transportowym, to jednak są zawodne i mogą powodować wiele trudności przy rozliczaniu i kontroli czasu pracy kierowców. Na jakie błędy nowych smart tachografów trzeba uważać i jak skutecznie sobie z nimi radzić?

REKLAMA

Patologiczna prywatyzacja majątku firm? Rada Przedsiębiorców wzywa rząd do pilnych zmian w prawie

Rada Przedsiębiorców alarmuje: niekontrolowane postępowania upadłościowe sprzyjają nadużyciom i grabieży majątku firm. W liście do premiera Donalda Tuska organizacja apeluje o zmiany legislacyjne, które mają zakończyć nieformalny system patologicznej prywatyzacji i chronić interes publiczny.

Jak korzystać w praktyce z procedury VAT OSS – rejestracja, rozliczenia, płatności, ewidencja

Procedura OSS (ang. One Stop Shop) obowiązuje w Polsce od 1 lipca 2021 r., jednak wciąż wiele firm nie zdaje sobie sprawy, jak bardzo może ona uprościć ich rozliczenia podatkowe w zakresie VAT. Choć na pierwszy rzut oka może wydawać się skomplikowana, przy wsparciu doświadczonego doradcy jej wdrożenie jest szybkie i efektywne, a korzyści z jej stosowania znaczące.

Stawka VAT 0%: Jak poprawnie udokumentować dostawę wewnątrz UE, by nie stracić na podatku?

Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT) może być opodatkowana stawką VAT 0%, ale tylko pod warunkiem spełnienia określonych wymogów formalnych. Sprawdź, czym dokładnie jest WDT, jakie dokumenty są niezbędne, by transakcja była zgodna z przepisami i jak uniknąć pułapek, które mogą skutkować dodatkowymi kosztami podatkowymi.

Urlop na samozatrudnieniu (kontrakt B2B) - komu przysługuje i co trzeba wiedzieć?

Zmęczenie i potrzeba oddechu od maili, telefonów i projektów to uczucia, które dobrze zna nie tylko pracownik etatowy. Coraz więcej samozatrudnionych prowadzących jednoosobowe działalności gospodarcze przyznaje wprost: chcieliby odpocząć, ale mają wątpliwości, co będzie się działo z ich firmą podczas dłuższej nieobecności. Często nie wiedzą nawet, jakie prawa do odpoczynku im przysługują. Wyjaśniamy, jakie mechanizmy prawne, podatkowe oraz organizacyjne mogą pomóc przedsiębiorcy złapać oddech.

REKLAMA

Limit 30-krotność ZUS 2025 - ile wynosi? Kogo dotyczy przekroczenie składek ZUS? Co zrobić jeśli nastąpi przekroczenie rocznej podstawy wymiaru składek ZUS?

W 2025 roku limit składek ZUS na ubezpieczenia emerytalne i rentowe został już ustalony. Po jego przekroczeniu składki nie są już naliczane – ale uwaga: za błędy w rozliczeniach może odpowiadać pracownik. Sprawdź, co oznacza 30-krotność ZUS, jak się liczy limit, kto go pilnuje i co zrobić, gdy opłaciłeś składki ponad próg.

Raz w roku wakacje od płacenia składek. Budżet państwa zapłaci za ciebie. ZUS przypomina kto ma prawo do tej ulgi i jak ją uzyskać w 2025 roku

Letnie wakacje to doskonały czas na odpoczynek nie tylko od pracy, ale również od spraw finansowych związanych z prowadzeniem własnej działalności. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomina, że mikroprzedsiębiorcy wpisani do CEIDG oraz komornicy sądowi mogą skorzystać z wakacji składkowych. Od uruchomienia programu w listopadzie 2024 roku ZUS przyjął już niemal 2 miliony wniosków.

REKLAMA