REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Obowiązek dowodowy na gruncie postępowania podatkowego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Grupa ECDP
Jedna z wiodących grup konsultingowych w Polsce
obowiązek dowodowy na gruncie postępowania podatkowego
obowiązek dowodowy na gruncie postępowania podatkowego

REKLAMA

REKLAMA

Z chwilą wszczęcia postępowania podatkowego, a niekiedy również już na etapie dokumentowania określonych transakcji (czynności) u podatników mogą pojawiać się wątpliwości na kim spoczywa obowiązek tzw. „ciężaru dowodowego” w przypadku ewentualnego wszczęcia postępowania podatkowego.

Należy przede wszystkim zaznaczyć, iż w przepisach Ordynacji podatkowej prawodawca nie przyjął klasycznej instytucji „ciężaru dowodowego” unormowanej w Kodeksie cywilnym. W świetle obowiązującego art. 6 Kodeksu cywilnego ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne.

REKLAMA

REKLAMA

Autopromocja

Na gruncie postępowania podatkowego „rozkład” ciężaru dowodowego został wyrażony w jednej z naczelnych zasad postępowania podatkowego tzw. zasadzie prawdy obiektywnej.

Na kim leży ciężar dowodu w procesie karnym?

REKLAMA

Co ma zrobić podatnik w razie bezczynności organu podatkowego

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zgodnie z art. 122 Ordynacji podatkowej w toku postępowania organy podatkowe podejmują wszelkie niezbędne działania w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz załatwienia sprawy. Powołany przepis jednoznacznie wskazuje regułę zgodnie, z którą to na organie podatkowym spoczywa obowiązek zebrania wszystkich dowodów mających znaczenie dla ustalenia stanu faktycznego.

Przybliżając konstrukcję zasady prawdy obiektywnej, można ogólnie wskazać, że zakłada ona, iż organ podatkowy wszczynając postępowanie podatkowe nie powinien z przekonania przyjmować jednostronnych tez, czy też założeń.

Jest on natomiast zobligowany do obiektywnego gromadzenia wszelkich istotnych dowodów – a więc w przypadkach spornych zarówno tych na korzyść, jak i na niekorzyść strony postępowania podatkowego.

Praktyka stosowania prawa spowodowała, iż ta prosta, jakby się mogło wydawać, zasada była przedmiotem licznych rozważań.

Prezentując instytucję – przyjętej na gruncie postępowania podatkowego – tzw. zasady prawdy obiektywnej, należy zwrócić uwagę, iż nie oznacza ona nieograniczonego obowiązku organu podatkowego w zakresie gromadzenia materiału dowodowego.


Zwrócił na to uwagę m.in. Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 11  stycznia 2013 r., który skonstatował  „Obowiązek ustalania istotnych dla sprawy faktów nie ma charakteru nieograniczonego, nie może być bowiem postrzegany jako powinność organu podatkowego do pozyskania informacji, o których nie może mieć on wiedzy” (sygn. akt I SA/Wr 1390/12).

Wydaje się, iż granice obowiązku gromadzenia dowodów, wyznacza obiektywna ocena wiedzy organu podatkowego odnośnie istniejących dowodów w odniesieniu do których mógł (powinien) był o nich wiedzieć. Jednakże niekiedy trudno jest in concreto dokonać jednoznacznej delimitacji granicy obowiązywania zasady prawdy obiektywnej.

Próbę delimitacji zakresu granicy zasady prawdy obiektywnej podjął Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie, który w wyroku z dnia 12 kwietnia 2012 r. zauważył: „Organy podatkowe uznać należy za gospodarzy postępowania podatkowego w kontekście obowiązującej w procedurze podatkowej zasady rozkładu ciężaru dowodzenia określonych faktów, który to ciężar, co do reguły, spoczywa na organach prowadzących postępowanie podatkowe. Fakt naruszenia dyspozycji art. 122 o.p. w konkretnym postępowaniu zależeć będzie z jednej strony od aktywności działań procesowych organów podatkowych oraz właściwej oceny zebranego przez te organy materiału dowodowego, z drugiej zaś, od obiektywnych możliwości ustalenia określonych faktów. Przy czym słowo "możliwości" odnieść tu należy także do określonego sposobu zachowania samego podatnika, postrzeganego nie tylko w znaczeniu ściśle procesowym, tj. jako strona prowadzonego postępowania (wobec której to przede wszystkim organy podatkowe mają obowiązek wykazania określonych faktów), ale również jako osoba dysponująca najrozleglejszą wiedzą o faktach i zdarzeniach mogących mieć wpływ na kwestie opodatkowania konkretnych zdarzeń gospodarczych, bo prowadzonych przecież z jej udziałem.” (sygn. akt I SA/Ol 65/12).

Ogólne zasady postępowania administracyjnego

Mając na względzie przedstawione tezy należy podkreślić, iż obowiązująca na gruncie postępowania zasada prawdy obiektywnej, która zasadniczo przenosi „ciężar dowodowy” na organ podatkowy, nie stanowi równoczesnego przyzwolenia pasywności, czy też oporności strony postępowania podatkowego. Może ona bowiem ponieść negatywne konsekwencje takiego zachowania.

Szczególne przepisy Ordynacji podatkowej umożliwiają stronie aktywny udział w gromadzeniu materiału dowodowego np. poprzez składanie wniosków dowodowych, a korzystanie z nich należy uznać z reguły za pożądane. W pośredni sposób wskazał na to Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w wyroku z dnia 22 marca 2012 r., (sygn. akt III SA/Gd 518/11).

Podstawa prawna:

- ustawa z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa, tekst jedn. z 3 lipca 2012 r., Dz. U. z 2012 r. Poz. 749 z późn. zm., zwana „Ordynacją podatkową” - stan prawny na marzec 2013 r.

Karolina Brzozowska

ECDDP sp. z o.o.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
KSeF 2026 - Jeszcze można uniknąć katastrofy. Prof. Modzelewski polemizuje z Ministerstwem Finansów

Niniejsza publikacja jest polemiką prof. Witolda Modzelewskiego z tezami i argumentacją resortu finansów zaprezentowanymi w artykule: „Wystawianie faktur w KSeF w 2026 roku. Wyjaśnienia Ministerstwa Finansów”. Śródtytuły pochodzą od redakcji portalu infor.pl.

Rolnicy i rybacy muszą szykować się na zmiany – nowe przepisy o pomocy de minimis już w drodze!

Rolnicy i rybacy w całej Polsce powinni przygotować się na nadchodzące zmiany w systemie wsparcia publicznego. Rządowy projekt rozporządzenia wprowadza nowe obowiązki dotyczące informacji, które trzeba będzie składać, ubiegając się o pomoc de minimis. Nowe przepisy mają ujednolicić formularze, zwiększyć przejrzystość oraz zapewnić pełną kontrolę nad dotychczas otrzymanym wsparciem.

Wystawienie faktury VAT (ustrukturyzowanej) w KSeF może naruszać tajemnicę handlową lub zawodową

Czy wystawienie faktury ustrukturyzowanej może naruszać tajemnicę handlową lub zawodową? Na to pytanie odpowiada na prof. dr hab. Witold Modzelewski.

TSUE: Sąd ma ocenić, czy klauzula WIBOR szkodzi konsumentowi ale nie może oceniać samego wskaźnika

Sąd krajowy ma obowiązek dokonania oceny, czy warunek umowny dotyczący zmiennej stopy oprocentowania opartej o WIBOR, powoduje znaczącą nierównowagę ze szkodą dla konsumenta - oceniła Rzeczniczka Generalna TSUE w opinii opublikowanej 11 września 2025 r. (sprawa C‑471/24 - J.J. przeciwko PKO BP S.A.) Dodała, że ocena ta nie może jednak odnosić się do wskaźnika WIBOR jako takiego ani do metody jego ustalania.

REKLAMA

Kiedy ZUS może przejąć wypłatę świadczeń od przedsiębiorcy? Konieczny wniosek od płatnika lub ubezpieczonego

Brak płynności finansowej płatnika składek, zatrudniającego powyżej 20 osób, może utrudniać mu regulowanie świadczeń na rzecz pracowników, takich jak zasiłek chorobowy, zasiłek macierzyński czy świadczenie rehabilitacyjne. ZUS może pomóc w takiej sytuacji i przejąć wypłatę świadczeń. Potrzebny jest jednak wniosek płatnika lub ubezpieczonego.

W 2026 roku 2,8 mln firm musi zmienić sposób fakturowania. Im szybciej się przygotują, tym większą przewagę zyskają nad konkurencją

W 2026 roku ponad 2,8 mln przedsiębiorstw w Polsce zostanie objętych obowiązkiem korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Dla wielu z nich będzie to największa zmiana technologiczna od czasu cyfryzacji JPK. Choć Ministerstwo Finansów zapowiada tę transformację jako krok ku nowoczesności, dla MŚP może oznaczać konieczność głębokiej reorganizacji sposobu działania. Eksperci radzą przedsiębiorcom: czas wdrożenia KSeF potraktujcie jako inwestycję.

Środowisko testowe KSeF 2.0 (dot. API) od 30 września, Moduł Certyfikatów i Uprawnień do KSeF 2.0 od 1 listopada 2025 r. MF: API KSeF 1.0 nie jest kompatybilne z API KSeF 2.0

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 10 września 2025 r., że wprowadzone zostały nowe funkcjonalności wcześniej niedostępne w API KSeF1.0 (m.in. FA(3) z węzłem Zalacznik, tryby offline24 czy certyfikaty KSeF). W związku z wprowadzonymi zmianami konieczna jest integracja ze środowiskiem testowym KSeF 2.0., które zostanie udostępnione 30 września.

KSeF 2.0 już nadchodzi: Wszystko, co musisz wiedzieć o rewolucji w e-fakturowaniu

Już od 1 lutego 2026 r. w Polsce zacznie obowiązywać nowy, obligatoryjny KSeF 2.0. Ministerstwo Finansów ogłosiło, że wersja produkcyjna KSeF 1.0 zostaje „zamrożona” i nie będzie dalej rozwijana, a przedsiębiorcy muszą przygotować się do pełnej migracji. Ważne terminy nadchodzą szybko – środowisko testowe wystartuje 30 września 2025 r., a od 1 listopada ruszy Moduł Certyfikatów i Uprawnień. To oznacza prawdziwą rewolucję w e-fakturowaniu, której nie można przespać.

REKLAMA

Te czynności w księgowości można wykonać automatycznie. Czy księgowi powinni się bać utraty pracy?

Automatyzacja procesów księgowych to kolejny krok w rozwoju tej branży. Dzięki możliwościom systemów, księgowi mogą pracować szybciej i wydajniej. Era ręcznego wprowadzania danych dobiega końca, a digitalizacja pracy biur rachunkowych i konieczność dostosowania oferty do potrzeb XXI wieku to konsekwencje cyfrowej rewolucji, której jesteśmy świadkami. Czy zmiany te niosą wyłącznie korzyści, czy również pewne zagrożenia?

4 mln zł zaległego podatku. Skarbówka wykryła nieprawidłowości: spółka zawyżyła koszty uzyskania przychodów o 186 mln zł

Firma musi zapłacić aż 4 mln zł zaległego podatku CIT. Funkcjonariusze podlaskiej skarbówki wykryli nieprawidłowości w stosowaniu cen transferowych przez jedną ze spółek.

REKLAMA