Zawieszenie a przerwanie biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego

Przedawnienie zobowiązania podatkowego jest instytucją, która wyznacza organom podatkowym ramy czasowe kontroli podatkowych i weryfikacji przedsiębiorców. Podatnikom daje natomiast pewność, że do pewnych okresów fiskus nie będzie już wracał. Zasadniczo termin przedawnienia zobowiązań podatkowych wynosi 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. Po upływie tego terminu organy podatkowe nie mogą już kwestionować rozliczeń podatkowych. Innymi słowy, przedsiębiorcy mogą uznać te okresy za „zamknięte”. Ordynacja podatkowa przewiduje jednak szereg sytuacji, po nastąpieniu których ten okres może zostać przedłużony.
Zawieszenie a przerwanie
Okres przedawnienia może zostać wydłużony wskutek zawieszenia albo przerwania biegu terminu przedawnienia. Różnicą są nie tylko przesłanki powodujące powstanie tych sytuacji, ale także sposób liczenia terminu po ich ustąpieniu. W uproszczeniu w przypadku zawieszenia można stwierdzić, że okres przedawnienia „wydłuża się” o okres biegu zawieszenia. Przy przerwaniu biegu terminu przedawnienia terminy liczy się od nowa od daty ustąpienia przesłanek wymienionych w przepisach.
Z powyższego wynika zatem, że w przypadku przerwania konsekwencje dla podatnika mogą być dużo bardziej dotkliwe niż w przypadku zawieszania. Należy jednak pamiętać, że inne są przesłanki zaistnienia każdej z tych sytuacji. W związku z tym przerwanie biegu terminu przedawnienia jest częstą przyczyną sporów pomiędzy podatnikami a fiskusem.
Ogłoszenie upadłości
Jedną z przesłanek przerwania biegu terminu przedawnienia wynikającą z art. 70 § 3 oraz 3a Ordynacji podatkowej jest ogłoszenie upadłości. Termin ten biegnie na nowo po dniu uprawomocnienia się postanowienia o zakończeniu lub umorzeniu postępowania upadłościowego.
W tym przypadku warto wskazać na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 6 czerwca 2018 r. (sygn. I SA/Gl 47/18), w którym WSA wskazał, że: „…ustawodawca nie uzależnił przerwania biegu terminu przedawnienia od stanu upadłości, ale jej ogłoszenia, czyli konkretnego zdarzenia, jakim jest wydanie w tym przedmiocie postanowienia przez sąd powszechny”. Postępowanie dotyczyło tzw. upadłości konsumenckiej. Sąd zaznaczył, że sytuacja taka dotyczyć może jedynie zobowiązań podatkowych, które istnieją i są wymagalne w dacie postanowienia o upadłości. Tylko wtedy bieg terminu może zostać przerwany. Sama trudna sytuacja finansowa firmy nie jest powodem do zastosowania instytucji przerwania biegu terminu przedawnienia.
Wniesienie środka egzekucyjnego
Kolejną sytuacją, kiedy bieg terminu przedawnienia zostaje przerwany, jest w myśl art. 70 § 4 O.p. zastosowanie środka egzekucyjnego, pod warunkiem, że podatnik został o nim poinformowany. W tych sytuacjach termin biegnie na nowo od dnia następującego po dniu, w którym zastosowano środek egzekucyjny.
Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 11 czerwca 2019 r. (sygn. II FSK 2184/17) zwrócił uwagę, że zasadniczo zawiadomienie dłużnika może nastąpić w dowolny sposób, o ile umożliwia przekazanie wszelkich niezbędnych danych. Z kolei dłużnik nie ma obowiązku sam dokonywać jakichkolwiek ustaleń w tym zakresie. Dodatkowo NSA potwierdził w tym wyroku, że ustanowienie hipoteki przymusowej na nieruchomości nie wyklucza przedawnienia zobowiązania podatkowego zabezpieczonego tę hipoteką. Innymi słowy, jeżeli zobowiązanie nie jest wymagalne, to ustanowienie hipoteki niewiele wniesie, gdyż w tej sytuacji nie będzie spełniona podstawowa przesłanka do przerwania biegu terminu.
Polecamy: Przewodnik po zmianach przepisów 2019/2020
W innej sprawie WSA w Gliwicach (wyrok z dnia 22 maja 2019 r., sygn. I SA/Gl 1207/18) wskazał, że umorzenie postępowania egzekucyjnego wskutek uchylenia postanowienia o nadaniu decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności powoduje unicestwienie materialnoprawnych warunków zastosowania przerwania biegu terminu przedawnienia. Innymi słowy, w takich sytuacjach uznaje się, że do przerwania biegu przedawnienia w rozumieniu przepisów O.p. nie doszło.
Podsumowanie
Podsumowując, przerwanie biegu terminu przedawnienia ma poważniejsze skutki dla podatników niż zawieszenie terminu przedawnienia. Główną konsekwencją przerwania biegu terminu przedawnienia jest rozpoczęcie na nowo jego biegu. Ordynacja podatkowa przewiduje dwa przypadki, kiedy dochodzi do przerwania biegu terminu przedawniania oraz określa przesłanki dla każdej z nich. Pięcioletni termin przedawnienia zobowiązania podatkowego zaczyna biec na nowo, poczynając od dnia następującego po dniu uprawomocnienia się postanowienia o zakończeniu lub umorzeniu postępowania upadłościowego lub po dniu zastosowania środka egzekucyjnego. Z powyższego wynika zatem, że przerwanie biegu terminu przedawnienia wydłuża jego okres, a w konsekwencji także czas trwania odpowiedzialności podatkowej.
radca prawny Robert Nogacki
Kancelaria Prawna Skarbiec

- Czytaj artykuły
- Rozwiązuj testy
- Zdobądź certyfikat
Liczne zmiany przepisów i niejednolite interpretacje i orzeczenia w sprawach podatkowych to codzienność polskich podatników, firm i księgowych. Nie wszyscy wiedzą, że można ubezpieczyć się od ryzyka podatkowego. Ubezpieczyciele oferują w tym zakresie kompleksową ochronę ubezpieczeniową, np. ochronę skarbową dla osób fizycznych odpowiedzialnych za finanse (dot. ryzyka kar z kks), czy ochronę podatkową uruchamianą w ramach sporów podatników z organami podatkowymi.
Wynagrodzenie za funkcje kierownicze i nadzorcze w pracach B+R stanowi koszt kwalifikowany.
ZUS poinformował o wdrożeniu nowej metryki programu Płatnik, które ma mieć miejsce 7 czerwca 2023 r. w godzinach wieczornych.
Jakie skutki podatkowe w podatku dochodowym wywołuje dywidenda rzeczowa po stronie spółki wypłacającej dywidendę?
Kawa z INFORLEX to cykl bezpłatnych spotkań online. Spotkania odbywają się w formule „na żywo” w wybrane wtorki o godzinie 9.00. Przy porannej kawie poruszamy najbardziej aktualne tematy, które stanowią także zasób kompleksowej bazy wiedzy INFORLEX. Rozmawiamy o podatkach, księgowości, rachunkowości, kadrach, płacach oraz HR. 13 czerwca br. tematem spotkania będzie Slim VAT 3.
Ministerstwo Finansów pracuje nad ustawą, która zobowiąże operatorów platform cyfrowych do raportowania organom podatkowym o aktywnych sprzedawcach, m.in. tych, którzy dokonali co najmniej 30 transakcji w roku lub sprzedali towary za więcej niż 2 tys. euro. Raportowane będą też dane osób, które za pośrednictwem platformy wynajmą np. swoje mieszkanie - informuje dyrektor Departamentu Polityki Podatkowej w Ministerstwie Finansów Marcin Lachowicz.
Rada Polityki Pieniężnej w czasie posiedzenia w dniach 5-6 czerwca 2023 r. nie podjęła decyzji o zmianie wysokości żadnej stopy procentowej NBP. Stopa referencyjna wynosi nadal 6,75 proc.
Przedsiębiorcy czekają na zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej. Powstaje jednak pytanie, czy środki, które oddaje ZUS, powinny zostać uznane za przychód przedsiębiorstwa. Wszystko zależy od wybranej metody rozliczania podatku.
W komunikacie z 5 czerwca 2023 r. Ministerstwo Finansów poinformowało, że służby Komisji Europejskiej potwierdziły, że brak jest podstaw do zwolnienia drobnych producentów wina z wymogów określonych w art. 33-43 dyrektywy 2020/262, w tym z obowiązku stosowania e-SAD przy przemieszczaniu wewnątrzwspólnotowym poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy wyprodukowanego przez nich wina oraz posiadania numeru akcyzowego uprawnionego/certyfikowanego wysyłającego.
To dziś już dziś! Międzynarodowy Dzień Księgowego. Dziękujemy za Waszą ciężką pracę i zaangażowanie i za to, że zawsze można na Was liczyć. Zapraszamy do galerii pełnej humoru.
Nie ustajemy w świętowaniu Międzynarodowego Dnia Księgowego. Następna porcja humoru jest już gotowa. Zapraszamy!
6 czerwca 2023 r. Rada Ministrów przyjęła i skierowała do Sejmu projekt ustawy o wprowadzeniu systemu kaucyjnego. System kaucyjny ma objąć od 2025 roku, np. butelki z tworzyw sztucznych jednorazowego użytku do 3 l, szklane wielokrotnego użytku do 1,5 l i puszki metalowe do 1 l.
Naczelny Sąd Administracyjny rozpatrzył skargę kasacyjną spółki, która toczyła spór z organem podatkowym w zakresie miejsca rozliczania VAT od usług wsparcia (orzeczenie z 14 lutego 2023 r., sygnatura I FSK 1794/19).
U nas Międzynarodowy Dzień Księgowego trwa cały tydzień! Kolejny zestaw żartów prosto od księgowych już na Was czeka!
W dniu 1 czerwca 2023 r. Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę z 26 maja 2023 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (zwana potocznie SLIM VAT 3). Ta nowelizacja zawiera nie tylko zmiany w podatku VAT ale także kilka zmian w podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) i wyższe kwoty wolne w podatku od spadków i darowizn. Przesunięto o rok obowiązek wysyłania JPK_PIT i JPK_CIT.
Zarówno w małych firmach, jak i w międzynarodowych przedsiębiorstwach, dział księgowości odgrywa kluczową rolę w zakresie zarządzania finansami i zapewnianiu przejrzystości informacji finansowych. Obchodzony 9 czerwca Dzień Księgowego to doskonała okazja, aby uznać i docenić wkład grupy, która zapewnia solidne podstawy do podejmowania decyzji biznesowych w firmach.
Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej opublikowało projekt nowelizacji ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, który ma na celu podwyższenie świadczenia wychowawczego (tzw. 500 plus) do kwoty 800 zł miesięcznie od 2024 roku.
"Ewa, nasza tęczowa księgowa" - tak nazwaliśmy historyjkę o księgowej, którą napisał ChatGPT-4. Ciekawi jesteśmy jak Wam się spodoba i przede wszystkim, czy wywoła uśmiech na Waszych twarzach… a w których miejscach - to już sprawka sztucznej inteligencji!
Jak działają międzybankowe systemy rozliczeniowe Elixir, Euro Elixir i Express Elixir w czasie Bożego Ciała (8 czerwca 2023 r.) i całego długiego weekendu 8-11 czerwca? Kiedy dojdzie do odbiorcy przelew bankowy wysłany w Boże Ciało?
Międzynarodowy Dzień Księgowego już w najbliższy piątek - 9 czerwca. My zaczynamy świętowanie już od dziś i mamy dla Was, drodzy Księgowi i Księgowe, kolejną porcję dowcipów prosto z biur rachunkowych. Bo liczy się humor!
Nowy wskaźnik referencyjny WIRON, który ma zastąpić dotychczasowy WIBOR, będzie stosowany przy prefinansowaniu działań w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Tak przewiduje zakłada projekt rozporządzenia opublikowany 24 maja 2023 r. na stronach Rządowego Centrum Legislacji.
Trzymiesięczny WIRON spadł od początku 2023 roku z 6,18 proc. do 5,83 proc. W tym samym czasie WIBOR 3M stopniał o 10 pkt bazowych (do 6,9 proc.). Jeśli sytuacja się nie zmieni, inwestorzy po zaplanowanej na 1 stycznia 2025 r. tranzycji, będą zarabiali mniej.
Prezydent podpisał ustawę znaną jako SLIM VAT 3. Na mocy nowych przepisów zwiększony został m.in. limit dla podatników, którzy mogą korzystać z metody kasowej rozliczania podatku VAT oraz rozliczać się kwartalnie. Próg przychodowy wzrósł z 1,2 miliona do 2 milionów euro. Ustawa wejdzie w życie 1 lipca. Jej celem jest uproszczenie regulacji podatkowych i ułatwienie prowadzenia działalności przedsiębiorcom. Jakie zmiany na nich czekają?
Zapadł ważny wyrok dla praktyki naliczania stawki podatku od nieruchomości dla działalności opiekuńczej (domów seniora). Chodzi o wyrok z dnia 23 maja 2023 r. Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie w sprawie o sygn. I SA/ Kr 250/23.
Prezent dla współpracownika odchodzącego na emeryturę to sympatyczny gest i podziękowanie za dotychczasową wspólną pracę. Ale co kupić? Przygotowaliśmy kilka pomysłów.
Komentarze(0)
Pokaż: