REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zawieszenie biegu przedawnienia podatkowego bez powiadomienia pełnomocnika

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec świadczy doradztwo prawne z zakresu prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego i karnego.
Zawieszenie biegu przedawnienia zobowiązania podatkowego bez powiadomienia pełnomocnika /fot. Shutterstock
Zawieszenie biegu przedawnienia zobowiązania podatkowego bez powiadomienia pełnomocnika /fot. Shutterstock
fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego, jeżeli strona ustanowiła pełnomocnika, to właśnie jemu należy doręczać wszelkie pisma. Pominięcie pełnomocnika odnosi bowiem taki skutek jak pominięcie strony. W rozpatrywanej przez NSA sprawie chodziło o zawieszenie biegu terminu przedawnienia poprzez wszczęcie postępowania karnoskarbowego.

Przesłanki przedawnienia zobowiązań podatkowych od zawsze budziły wiele kontrowersji. Niejasna i nieczytelna konstrukcja przepisów Ordynacji podatkowej wielokrotnie stawała się przyczyną sporów pomiędzy podatnikami a fiskusem. W ostatnim czasie najwięcej emocji budzi przesłanka zawieszenia biegu terminu przedawnienia w postaci wszczęcia postępowania karnoskarbowego. Sprawa dotarła nawet do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

REKLAMA

Specyficzna konstrukcja przedawnienia

Przedawnienie się zobowiązań podatkowych stanowi jedną z najważniejszych instytucji chroniących prawa podatników. Po upływie ustawowego 5-letniego okresu organ podatkowy traci możliwość skutecznego dochodzenia zapłaty podatku wynikającego z określonego zobowiązania podatkowego. Konstrukcja przepisów Ordynacji podatkowej powoduje jednak, że na tym tle rysują się liczne spory pomiędzy fiskusem a podatnikiem. Organy skarbowe robią wiele, aby nie doszło do przedawnienia. W tym celu sięgają po różne mechanizmy zawieszenia jego terminu. Problematyczna dla podatnika jest sama konstrukcja terminu. Początek jego biegu związany jest bowiem z upływem terminu płatności podatku, a nie z powstaniem zobowiązania podatkowego. Dodatkowo liczony jest od końca danego roku. W konsekwencji 5-letni termin niejednokrotnie znacząco się wydłuża.

Przesłanka wszczęcia postępowania karnoskarbowego

Kontrowersyjna jest również przesłanka wskazana w art. 70 § 6 pkt 1 Ordynacji podatkowej, czyli wszczęcie postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe, o którym podatnik został zawiadomiony, jeżeli podejrzenie przestępstwa lub wykroczenia wiąże się z niewykonaniem tego zobowiązania. Przesłanka ta budzi wątpliwości z tego względu, iż nie jest związana z zapłatą podatku ani też z postępowaniem wymiarowym lub jego kontrolą. W praktyce zatem fiskus dysponuje silną bronią, umożliwiającą mu każdorazowe zawieszenie biegu terminu przedawnienia.

Stanowisko Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego

Z kwestią przedawnienia zobowiązania podatkowego zmierzył się m.in. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi. Wydał wyrok niekorzystny dla podatnika, nie uwzględniając przedawnienia. Sąd stwierdził, że skoro Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej w Łodzi wszczął postępowanie przygotowawcze związane z podejrzeniem popełnienia przez podatnika czynu zabronionego polegającego na podaniu nieprawdy w deklaracjach VAT-7, to zawiadomienie o zawieszeniu biegu terminu przedawnienia, doręczone podatnikowi przez Naczelnika Urzędu Skarbowego należy uznać za skuteczne. Podatnik miał co prawda pełnomocnika, ale pełnomocnictwo złożono w odrębnym postępowaniu prowadzonym przez Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej. Dokument ten obejmował z kolei upoważnienie do reprezentowania podatnika w tym konkretnym postępowaniu oraz na jego kolejnych etapach.

Konieczne rozstrzygnięcie przez NSA

Podatnik nie dał za wygraną i wniósł skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Skarżący stwierdził, iż skoro powiadomienie o wszczęciu postępowania karnoskarbowego miało bezpośredni wpływ na postępowanie dotyczące zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego, oznacza to, że organy skarbowe miały obowiązek uwzględnić fakt posiadania przez podatnika profesjonalnego pełnomocnika. To właśnie do niego powinno zostać skierowane zawiadomienie o zawieszeniu biegu terminu przedawnienia zobowiązania. W ocenie podatnika sąd błędnie uznał, iż przedawnienie zobowiązania nie nastąpiło.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Polecamy: VAT 2019. Komentarz

Niejednolite orzecznictwo

Omawiane zagadnienie budzi liczne kontrowersje. Orzecznictwo w tym zakresie nie jest jednolite. Przykładowo Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 14 października 2015 r. (sygn. akt I FSK 1052/14), odwołując się do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 17 lipca 2012 r. (sygn. P 30/11), stwierdził, że istotne jest powzięcie przez podatnika informacji o zawieszeniu biegu terminu przedawnienia. Nie ma natomiast znaczenia, czy zawiadomienie zostało skierowane bezpośrednio do podatnika, czy też doręczono je pełnomocnikowi. Podobnie orzekały wojewódzkie sądy administracyjne oraz Naczelny Sąd Administracyjny w innych wyrokach. Z drugiej jednak strony istnieje spora liczba orzeczeń, w których sądy doszły do diametralnie różnych wniosków. Przykładowo Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 9 grudnia 2016 r. (sygn. akt I FSK 359/15) uznał, że jeżeli podatnik skutecznie ustanowił pełnomocnika i prawidłowo zawiadomił o tym fakcie organy podatkowe, ewentualne pismo o zawieszeniu biegu terminu przedawnienia doręcza się pełnomocnikowi. Istnieje nawet trzecia linia, która zakłada bezwzględny obowiązek doręczenia zawiadomienia bezpośrednio podatnikowi.


Potrzebna uchwała „siódemkowa”

Zagadnienie okazało się na tyle trudne, że podjęto decyzję o przedstawieniu go do rozstrzygnięcia składowi siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego. On z kolei 18 marca 2019 r. (sygn. akt I FPS 3/18) wydał uchwałę, w której podzielił stanowisko podatnika. W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, jeżeli strona ustanowiła pełnomocnika, to właśnie jemu należy doręczać wszelkie pisma w sprawie. Pominięcie pełnomocnika odnosi natomiast taki skutek jak pominięcie strony. Organy skarbowe powinny natomiast zadbać o szybki i sprawny przepływ informacji pomiędzy poszczególnymi strukturami, wydziałami i komórkami tych organów.

Pełnomocnictwo ogólne a pełnomocnictwo szczególne

Należy podkreślić, że ustalenie, czy w danej sytuacji strona ma pełnomocnika, czy też działa samodzielnie, możliwe jest na podstawie dokumentu pełnomocnictwa. Przy czym możemy mieć do czynienia z pełnomocnictwem ogólnym lub szczególnym. Pełnomocnictwa szczególnego udziela się po to, aby dana osoba mogła nas reprezentować w konkretnym postępowaniu. W treści umocowania wskazuje się wtedy precyzyjnie, o jakie postępowanie chodzi. 1 lipca 2016 r. w prawie podatkowym pojawiła się natomiast instytucja pełnomocnictwa ogólnego. Upoważnia ono pełnomocnika do działania we wszystkich sprawach podatkowych oraz innych sprawach należących do właściwości organów podatkowych. Informacja o udzieleniu takiego pełnomocnictwa trafia natomiast do Centralnego Rejestru Pełnomocnictw Ogólnych. Organy podatkowe mają zatem bieżący dostęp do informacji dotyczących udzielonych pełnomocnictw i ich obowiązkiem jest każdorazowe sprawdzenie, przed doręczeniem stronie jakiegokolwiek pisma, czy dany podmiot posiada pełnomocnika.

Wyzwanie dla KAS?

Realizacja postanowień uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego może okazać się dużym wyzwaniem dla organów administracji skarbowej. Jak powszechnie wiadomo, wymiana informacji na temat poszczególnych, równolegle prowadzonych postępowań przez różne jej komórki, pozostawia wiele do życzenia. Często sąsiadujące ze sobą oddziały nie mają wiedzy na temat postępowań, które wzajemnie prowadzą. Osoby prowadzące postępowania karnoskarbowe lekceważą natomiast obowiązki związane z weryfikowaniem pełnomocnictw w Centralnym Rejestrze Pełnomocnictw Ogólnych bądź ze sprawdzeniem faktu udzielenia pełnomocnictwa szczegółowego.

radca prawny Robert Nogacki
Kancelaria Prawna Skarbiec

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Kolejne obniżki stóp procentowych NBP dopiero na jesieni 2025 roku? Prezes Glapiński: RPP nie zapowiada obecnie dalszych zmian; wzmocniły się czynniki inflacyjne

Rada Polityki Pieniężnej prawdopodobnie poczeka z kolejnymi obniżkami stóp procentowych przynajmniej do września - oceniają ekonomiści Santander BP. Ich zdaniem konferencja prasowa Prezesa NBP z 5 czerwca 2025 r. zasygnalizowała kolejną zmianę w nastawieniu banku centralnego - w kierunku bardziej jastrzębiej polityki. Podobnie oceniają analitycy innych banków (ING BSK, mBanku). Na tej konferencji Prezes Glapiński podkreślił, że Rada Polityki Pieniężnej w obecnej sytuacji nie zapowiada ścieżki przyszłych stóp proc., nie zobowiązuje się do żadnych decyzji, a kolejne decyzje będą podejmowane w reakcji na bieżące informacje. Dodał, że wzmocniły się czynniki mogące zwiększyć presję inflacyjną w dłuższym okresie.

Dopłaty bezpośrednie 2025: Nabór kończy się już 16 czerwca

Rolnicy mogą składać wnioski o dopłaty bezpośrednie i obszarowe za 2025 rok wyłącznie przez internet, korzystając z aplikacji eWniosekPlus. Termin upływa 16 czerwca, ale dokumenty będzie można złożyć do 11 lipca – z potrąceniem. Pomoc oferują pracownicy ARiMR i infolinia agencji.

Ulga podatkowa dla pracującego seniora. Co w sytuacji przejścia na emeryturę w ciągu roku podatkowego?

Już czwarty rok w podatku dochodowym od osób fizycznych obowiązuje wprowadzona w ramach Polskiego Ładu tzw. ulga dla pracujących seniorów. Jest to tak naprawdę zwolnienie podatkowe, do którego mają prawo osoby, które osiągnęły powszechny wiek emerytalny (60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn), nadal pracują zarobkowo i nie mają ustalonego prawa do emerytury lub renty rodzinnej. Z tej ulgi mogą też korzystać te osoby, które mają przyznaną emeryturę lecz jej nie pobierają, ponieważ nie rozwiązały stosunku pracy – czyli mają zawieszone prawo do emerytury. Powstaje pytanie, czy do tego zwolnienia mają prawo również te osoby, które w trakcie roku podatkowego (kalendarzowego) przeszły na emeryturę. Wyjaśnił to niedawno Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej.

Poświadczone zgłoszenie celne importu – kluczowy dowód wywozu z UE

W czasach zglobalizowanego handlu i zaostrzonych kontroli podatkowo-celnych coraz częściej przedsiębiorcy stają przed wyzwaniem udowodnienia wywozu towarów poza Unię Europejską. Jednym z narzędzi, które może odegrać w tym procesie kluczową rolę, jest poświadczone przez organy celne zgłoszenie celne importowe dokonane w kraju trzecim.

REKLAMA

Fundacja rodzinna w strukturach transakcyjnych – ryzyko zakwestionowania przez KAS

Najnowsze stanowisko Szefa KAS (odmowa wydania opinii zabezpieczającej z 5 maja 2025 r., sygn. DKP16.8082.14.2024) pokazuje, że wykorzystanie fundacji rodzinnej jako pośrednika w sprzedaży udziałów może zostać uznane za unikanie opodatkowania. Mimo deklarowanych celów sukcesyjnych, KAS uznał działanie za sztuczne i sprzeczne z celem przepisów.

Webinar: KSeF – co nas czeka w praktyce? + certyfikat gwarantowany

Praktyczny webinar „KSeF – co nas czeka w praktyce?” poprowadzi Zbigniew Makowski, doradca podatkowy z ponad 15-letnim stażem. Ekspert wskaże, jakie szanse i zagrożenia dla firm i biur rachunkowych niesie ze sobą KSeF i jak się na nie przygotować.

Zmiany w podatku Belki już przygotowane! Czekają na zielone światło od rządu

Rozwiązania dotyczące zmian w podatku Belki zostały opracowane i są gotowe do wdrożenia – poinformował Dariusz Adamski z Instytutu Finansów. Jak podkreślił podczas Europejskiego Kongresu Finansowego w Sopocie, decyzja o ich ogłoszeniu leży teraz w rękach ministra Andrzeja Domańskiego.

Taryfa celna UE: kod, który decyduje o losie Twojej przesyłki

Niepozorny ciąg cyfr może przesądzić o powodzeniu lub porażce międzynarodowej transakcji. W świecie handlu zagranicznego poprawna klasyfikacja taryfowa towarów to nie wybór – to konieczność.

REKLAMA

Zmiany w zamówieniach publicznych w 2025 r. Co czeka zamawiających i wykonawców? Projekt UZP dot. udziału firm z państw trzecich w przetargach

W dniu 3 lutego 2025 r. do Sejmu wpłynął projekt w formie druku nr 1041 o zmianie ustawy ¬- Prawo zamówień publicznych, który miał przewidywać szereg istotnych zmian w systemie zamówień publicznych w Polsce, został on jednak wycofany. Urząd Zamówień Publicznych stworzył jednak własny projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych oraz ustawy o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi, pod numerem UC88, w której poruszył istotną kwestię udziałów w przetargach firmy z państw trzecich, czyli pochodzących z krajów, z którymi Unia Europejska nie zawarła umowy międzynarodowej zapewniającej wzajemny i równy dostęp do unijnego rynku zamówień publicznych. Projekt ten został już przyjęty przez Radę Ministrów i przesłany do Sejmu.

PFR pozywa firmy na podstawie rekomendacji CBA. Co możesz zrobić, gdy żądają zwrotu subwencji z Tarczy Finansowej?

Polski Fundusz Rozwoju (PFR) pozywa przedsiębiorców, powołując się na tzw. rekomendacje CBA. Problem dotyczy już około 1900 firm, które – często bez żadnych wcześniejszych sygnałów – otrzymują wezwania a następnie pozwy o zwrot subwencji z Tarczy Finansowej. Zaskakuje nie tylko skala działań PFR, ale przede wszystkim brak rzetelnego uzasadnienia tych roszczeń.

REKLAMA