REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Postępowanie dowodowe jako część postępowania podatkowego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec świadczy doradztwo prawne z zakresu prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego i karnego.
Postępowanie dowodowe jako część postępowania podatkowego
Postępowanie dowodowe jako część postępowania podatkowego
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Rozstrzygnięcie w postępowaniu podatkowym zależy w dużej mierze od zgromadzonego materiału dowodowego. Postępowanie dowodowe nie stanowi jednak obligatoryjnej części postępowania, obowiązek jego przeprowadzenia dotyczy wyłącznie ściśle określonych sytuacji. Kiedy powinno się je przeprowadzić? Jakie są w tym względzie uprawnienia organów?

Konieczność przeprowadzenia postępowania dowodowego

Fiskus przeprowadzi postępowanie dowodowe, gdy przedłożone przez stronę dokumenty nie mogą stanowić podstawy do wydania merytorycznego orzeczenia, a zatem są po prostu niewystarczające. Przepisy Ordynacji podatkowej narzucają na organ podatkowy obowiązek przeprowadzenia postępowania dowodowego w określonym czasie – „bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w ciągu miesiąca, a sprawy szczególnie skomplikowanej – nie później niż w ciągu 2 miesięcy od dnia wszczęcia postępowania", chyba że poszczególne przepisy Ordynacji podatkowej stanowią inaczej. Oczywiście ocena tego, czy sprawa może być załatwiona na podstawie przedstawionych dowodów, należy do fiskusa. Ma on zatem w tym zakresie pewną swobodę.

REKLAMA

Dowody w postępowaniu podatkowym

Analizując zagadnienie postępowania dowodowego w sprawach podatkowych, należałoby wskazać, czym w zasadzie jest dowód w postępowaniu podatkowym. W oparciu o przepisy Ordynacji podatkowej dowodem może być wszystko to, co może przyczynić się do wyjaśnienia okoliczności sprawy i jednocześnie nie jest sprzeczne z prawem. To dość szeroki katalog pozostawiający ogromną swobodę działania. Dowodami mogą być bowiem „księgi podatkowe, deklaracje złożone przez stronę, zeznania świadków, opinie biegłych, materiały i informacje zebrane w wyniku oględzin, informacje podatkowe oraz inne dokumenty zgromadzone w toku działalności analitycznej Krajowej Administracji Skarbowej, czynności sprawdzających, kontroli podatkowej lub kontroli celno-skarbowej oraz materiały zgromadzone w toku postępowania karnego albo postępowania w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe". W celu pozyskania stosownych dokumentów organ podatkowy posiada uprawnienie do wystąpienia z odpowiednimi wnioskami do różnych osób i organów.

„Jeżeli z dowodów zgromadzonych w toku postępowania podatkowego wynika potrzeba uzupełnienia tych dowodów lub ich porównania z informacjami pochodzącymi z banku, bank jest obowiązany na pisemne żądanie naczelnika urzędu skarbowego, a w toku postępowania odwoławczego na żądanie dyrektora izby administracji skarbowej, zwanych dalej „upoważnionymi organami podatkowymi”, do sporządzenia i przekazania informacji dotyczących strony postępowania w zakresie: posiadanych rachunków bankowych lub rachunków oszczędnościowych, liczby tych rachunków, a także obrotów i stanów tych rachunków; posiadanych rachunków pieniężnych lub rachunków papierów wartościowych, liczby tych rachunków, a także obrotów i stanów tych rachunków; zawartych umów kredytowych lub umów pożyczek pieniężnych, a także umów depozytowych; nabytych za pośrednictwem banków akcji Skarbu Państwa lub obligacji Skarbu Państwa, a także obrotu tymi papierami wartościowymi; obrotu wydawanymi przez banki certyfikatami depozytowymi lub innymi papierami wartościowymi".

Przepisy te stosuje się odpowiednio do takich instytucji jak zakłady ubezpieczeń, fundusze inwestycyjne, dobrowolne fundusze emerytalne i banki prowadzące działalność maklerską w zakresie prowadzonych indywidualnych kont emerytalnych oraz indywidualnych kont zabezpieczenia emerytalnego, a także domy maklerskie oraz spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe. W tym zakresie warto jednak wiedzieć o pewnym ograniczeniu. Zwracanie się do instytucji finansowych z prośbą o podanie określonych informacji jest ostatnim krokiem postępowania dowodowego i może być dokonane tylko wtedy, gdy zaistnieje potrzeba uzupełnienia już zebranych dowodów albo ich weryfikacji. Nie jest zatem tak, że fiskus może tuż po wszczęciu postępowania zwrócić się do banku o szczegółowe informacje na temat dokonywanych przez podatnika transakcji i przelewów.

Aktywność w poszukiwaniu dowodów

Podatnik powinien zatem aktywnie uczestniczyć w prowadzonym przez fiskusa postępowaniu dowodowym. Może to uchronić go przed wieloma negatywnymi konsekwencjami. Strona może w szczególności się bronić i samodzielnie kompletować określone dowody. Zgodnie z art. 187 § 1 Ordynacji podatkowej podstawowym obowiązkiem organu podatkowego jest zebranie i wyczerpujące rozpatrzenie całego materiału dowodowego. Nie może on traktować dowodów wybiórczo albo zaniechać przeprowadzenia określonych czynności, zmierzających do pozyskania istotnego dowodu.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Polecamy: Przewodnik po zmianach przepisów

Przepis ten często wykorzystuje się do sformułowania zarzutów przy stosowaniu określonych środków zaskarżenia. Najłatwiej bowiem zarzucić organowi, że podjęte przez niego czynności były niewystarczające. Zawsze może okazać się, że istnieje jakiś drobny szczegół lub luka, która nie została uwzględniona przy wydawanym orzeczeniu, w konsekwencji czego doszło do naruszenia przepisu art. 187 § 1 Ordynacji podatkowej, a także jednej z ogólnych zasad postępowania – wskazanej w art. 122 Ordynacji podatkowej. Inną podstawą skutecznego zarzutu może być art. 187 § 3 Ordynacji podatkowej. W oparciu o te przepisy organ może posłużyć się w toku postępowania faktami, które są mu znane z urzędu. Takie fakty nie wymagają żadnego dowodu.


Niewątpliwie jednak organ podatkowy, chcąc skorzystać ze swojego uprawnienia, musi o tym fakcie poinformować stronę. Jeżeli fiskus zaniecha powiadomienia podatnika o istnieniu takich faktów, będzie to stanowiło istotne naruszenie przepisów. Strona może w ten sposób próbować udowodnić, że nie miała możliwości odniesienia się do pewnych kwestii, a zatem jej udział w sprawie został w pewnym stopniu ograniczony. Bronią w rękach podatników może być również wnioskowanie o przeprowadzenie innych dowodów niż te wskazane przez organ podatkowy. Jak wiadomo, fiskus musi uwzględnić cały zgromadzony w sprawie materiał dowodowy. Jeżeli zebrane przez niego informacje są niekorzystne dla podatnika, dla ich zrównoważenia można wskazać na własne dowody.

Warto jednak pamiętać o tym, że organ podatkowy może odmówić uwzględnienia przygotowania danego dowodu, jeżeli nie ma on znaczenia dla sprawy, a także, jeżeli wskazane przez stronę okoliczności zostały już stwierdzone innym, już przeprowadzonym dowodem. Jeszcze innym środkiem ochrony podatnika może być odmowa udziału w jego przesłuchaniu jako strony. Niekiedy milczenie podatnika może przynieść więcej korzyści niż udzielane przez niego wyjaśnienia. Pewnych faktów, bez wyjaśnień strony, organ nie będzie bowiem mógł uznać za udowodnione. W oparciu o art. 199 Ordynacji podatkowej organ podatkowy może przesłuchać stronę wyłącznie wtedy, gdy wyraziła na to zgodę.

Pomoc profesjonalnego pełnomocnika

Postępowanie dowodowe to kluczowy element każdej sprawy podatkowej. Fachowa, merytoryczna pomoc profesjonalnego pełnomocnika, może natomiast przyczynić się do pomyślnego dla podatnika rozwiązania. Radca prawny lub adwokat reprezentujący interesy podatnika służy mu wsparciem i pomocą merytoryczną. W szczególności pomaga w przygotowaniu wniosków i pism procesowych oraz bierze udział w przesłuchaniach, aktywnie wspierając podatnika.

Autor: radca prawny Robert Nogacki

Kancelaria Prawna Skarbiec specjalizuje się w ochronie majątku, doradztwie strategicznym dla przedsiębiorców oraz zarządzaniu sytuacjami kryzysowymi

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Pozwani przez PFR – jak program pomocy dla firm stał się przyczyną tysięcy pozwów? Sprawdź, jak się bronić

Ponad 16 tysięcy firm już otrzymało pozew z Polskiego Funduszu Rozwoju [i]. Kolejne są w drodze. Choć Tarcza Finansowa miała być tarczą – dla wielu stała się źródłem wieloletnich problemów prawnych.

Kawa z INFORLEX. Nowy plan wdrożenia KSeF

Spotkania odbywają się w formule „na żywo” o godzinie 9.00. Przy porannej kawie poruszamy najbardziej aktualne tematy, które stanowią także zasób kompleksowej bazy wiedzy INFORLEX. Rozmawiamy o podatkach, księgowości, rachunkowości, kadrach, płacach oraz HR. 15 maja br. tematem spotkania będzie nowy plan wdrożenia KSeF.

Zatrudnianie osób z niepełnosprawnościami w 2025 r. Jak i ile można zaoszczędzić na wpłatach do PFRON? Case study i obliczenia dla pracodawcy

Dlaczego 5 maja to ważna data w kontekście integracji i równości? Co powstrzymuje pracodawców przed zatrudnianiem osób z niepełnosprawnościami? Jakie są obowiązki pracodawcy wobec PFRON? Wyjaśniają eksperci z HRQ Ability Sp. z o.o. Sp. k. I pokazują na przykładzie ile może zaoszczędzić firma na zatrudnieniu osób z niepełnosprawnościami.

Koszty NKUP w księgach rachunkowych - klasyfikacja i księgowanie

– W praktyce rachunkowej i podatkowej przedsiębiorcy często napotykają na wydatki, które - mimo że wpływają na wynik finansowy jednostki - to jednak nie mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów (tzw. NKUP) – zauważa Beata Tęgowska, ekspertka ds. księgowości i płac z Systim.pl i wyjaśnia jak je prawidłowo klasyfikować i księgować?

REKLAMA

Zmiany w podatku od spadków darowizn w 2025 r. Likwidacja obowiązku uzyskiwania zaświadczenia z urzędu skarbowego i określenie wartości nieodpłatnej renty [projekt]

W dniu 28 kwietnia 2025 r. w Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów opublikowano założenia nowelizacji ustawy o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn. Ta nowelizacja ma dwa cele. Likwidację obowiązku uzyskiwania zaświadczenia naczelnika urzędu skarbowego potwierdzającego zwolnienie z podatku od spadków i darowizn

na celu ograniczenie formalności i zmniejszenie barier administracyjnych wynikających ze stosowania ustawy o podatku od spadków i darowizn, związanych z dokonywaniem obrotu majątkiem nabytym tytułem spadku lub inny nieodpłatny sposób objęty zakresem ustawy o podatku od spadków i darowizn, od osób z kręgu najbliższej rodziny, a także uproszczenie rozliczania podatku z tytułu nabycia nieodpłatnej renty.

Co zmieni unijne rozporządzenie w sprawie maszyn od 2027 roku. Nowe wymogi prawne cyberbezpieczeństwa przemysłu w UE

Szybko zachodząca cyfrowa transformacja, automatyzacja, integracja środowisk IT i OT oraz Przemysł 4.0 na nowo definiują krajobraz branży przemysłowej, przynosząc nowe wyzwania i możliwości. Odpowiedzią na ten fakt jest m.in. przygotowane przez Komisję Europejską Rozporządzenie 2023/1230 w sprawie maszyn. Firmy działające na terenie UE muszą dołożyć starań, aby sprostać nowym, wynikającym z tego dokumentu standardom przed 14 stycznia 2027 roku.

Skarbówka kontra przedsiębiorcy. Firmy odzyskują miliardy, walcząc z niesprawiedliwymi decyzjami

Tysiące polskich firm zostało oskarżonych o udział w karuzelach VAT - często niesłusznie. Ale coraz więcej z nich mówi "dość" i wygrywa w sądach. Tylko w ostatnich latach odzyskali aż 2,8 miliarda złotych! Sprawdź, dlaczego warto walczyć i jak nie dać się wciągnąć w urzędniczy absurd.

Krajowy System e-Faktur – czas na konkrety. Przygotowania nie powinny czekać. Firmy muszą dziś świadomie zarządzać dostępnością zasobów, priorytetami i ryzykiem "przeciążenia projektowego"

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) przeszło z etapu spekulacji do fazy przygotowań wymagających konkretnego działania. Ministerstwo Finansów ogłosiło nowy projekt ustawy, który wprowadza obowiązek korzystania z KSeF, a 25 kwietnia skończył się okres konsultacji publicznych. Dla wszystkich zainteresowanych oznacza to jedno: czas, w którym można było czekać na „ostateczny kształt przepisów”, dobiegł końca. Dziś wiemy już wystarczająco dużo, by prowadzić rzeczywiste przygotowania – bez odkładania na później. Ekspert komisji podatkowej BCC, radca prawny, doradca podatkowy Tomasz Groszyk o wdrożeniu Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF).

REKLAMA

Wdrożenie KSeF i JPK_CIT to nie lada wyzwanie dla firm w 2025 r. [KOMENTARZ EKSPERCKI]

Rok 2025 będzie się przełomowy dla większości działów finansowych polskich firm. Wynika to z obowiązków podatkowych nałożonych na przedsiębiorców w zakresie konieczności wdrożenia obligatoryjnego e-fakturowania (KSeF) oraz raportowania danych księgowo- podatkowych w formie nowej schemy JPK_CIT.

Sprzedałeś 30 rzeczy w sieci przez rok? Twoje dane ma już urząd skarbowy. Co z nimi zrobi? MF i KAS walczą z szarą strefą w handlu internetowym i unikaniem płacenia podatków

Ministerstwo Finansów (MF) i Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) wdrożyły unijną dyrektywę (DAC7), która nakłada na operatorów platform handlu internetowego obowiązki sprawozdawcze. Dyrektywa jest kolejnym elementem uszczelnienia systemów podatkowych państw członkowskich UE. Dyrektywa nie wprowadza nowych podatków. Do 31 stycznia 2025 r. operatorzy platform mieli obowiązek składać raporty do Szefa KAS za lata 2023 i 2024. 82 operatorów platform przekazało za ten okres informacje o ponad 177 tys. unikalnych osobach fizycznych oraz ponad 115 tys. unikalnych podmiotach.

REKLAMA