REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Przesłanki wznowienia postępowania podatkowego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Robert Nogacki
radca prawny
Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec świadczy doradztwo prawne z zakresu prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego i karnego.
Przesłanki wznowienia postępowania podatkowego /Shutterstock
Przesłanki wznowienia postępowania podatkowego /Shutterstock
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

W przepisach Ordynacji podatkowej określone zostały przesłanki wznowienia postępowania podatkowego. Wznowienie postępowania jest jednym z nadzwyczajnych trybów postępowania podatkowego, mogących skutkować wzruszaniem decyzji ostatecznych. Celem wznowienia postępowania jest ponowne rozpatrzenie sprawy, zmierzające do usunięcia ciężkich wad postępowania podatkowego, ujawnionych po wydaniu decyzji.

Jedną z przesłanek wznowienia postępowania jest wyrok Trybunału Konstytucyjnego stwierdzający niezgodność przepisu, na podstawie którego została wydana decyzja ostateczna z Konstytucją Rzeczypospolitej lub ratyfikowaną umową międzynarodową (art. 240 § 1 pkt 8 Ordynacji podatkowej).

REKLAMA

Autopromocja

Wznowienie postępowania na podstawie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego o niezgodności przepisu ustawy podatkowej z Konstytucją może nastąpić jedynie na wniosek strony. Możliwość wniesienia powyższego żądania jest ograniczona w czasie – można tego dokonać w terminie miesiąca od dnia wejścia w życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego (art. 241 § 2 pkt 2 O.p.).

Odroczenie daty utraty mocy obowiązującej przepisu

REKLAMA

Orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego o niezgodności przepisu z Konstytucją co do zasady wchodzą w życie z dniem ich ogłoszenia. Trybunał Konstytucyjny może jednak w swym orzeczeniu odroczyć datę utraty mocy obowiązującej danego aktu normatywnego, o którym orzekał. Taka możliwość wynika bezpośrednio z art. 190 ust. 3 Konstytucji RP. Termin odroczenia nie może przekroczyć 18 miesięcy w przypadku ustaw i 12 miesięcy w przypadku innych aktów normatywnych.

W związku z takimi przepisami w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego powstały różne kierunki co do terminu na wniesienie wniosku o wznowienie postępowania. Pierwszy pogląd zakłada, że nie można utożsamiać uprawnienia Trybunału Konstytucyjnego do odroczenia terminu utraty mocy obowiązującej ustawy z datą wejścia w życie wyroku. Zgodnie z takim podejściem początek biegu terminu na złożenie wniosku o wznowienie postępowania powinien być liczony od daty ogłoszenia wyroku Trybunału. Taki pogląd został wyrażony m.in. w wyroku NSA z dnia 12 września 2018 r., sygn. II FSK 1897/17, w wyroku NSA z dnia 15 lutego 2018 r. sygn. II FSK 2367/16 czy w wyroku NSA z 7 grudnia 2017 r., sygn. II FSK 3276/15.

Druga linia orzecznicza zakłada, że początkiem biegu terminu na złożenie wniosku o wznowienie postępowania w przypadku odroczenia przez Trybunał Konstytucyjny daty utraty mocy obowiązującej przepisu jest właśnie dzień utraty mocy obowiązującej przepisu. Uzasadnieniem takiego podejścia jest stwierdzenie, że skoro dany przepis obowiązuje jeszcze do określonej daty, to nie jest możliwe wnioskowanie o wznowienie postępowania, zarzucając bezprawność działania. Innymi słowy, zwolennicy tej teorii uznają, że skoro Trybunał Konstytucyjny odroczył w czasie utratę mocy obowiązującej przepisu, to wnioskowanie o wznowienie postępowania po ogłoszeniu wyroku niweczyłoby orzeczenie Trybunału, a ponadto w takim przypadku ustawodawca mógłby sam wycofać przepis i w konsekwencji wnioskowanie o wznowienie byłoby niecelowe. Takie stanowisko zajął NSA w wyrokach z 1 marca 2019 r., sygn. II FSK 765/17, z 23 października 2018 r., sygn. II FSK 3069/16 czy z 26 stycznia 2018 r., sygn. II FSK 194/17.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Brak jednolitej linii orzeczniczej powoduje, że problematyczne staje się określenie terminu, od którego należy liczyć czas na złożenie wniosku o wznowienie postępowania w przypadku odroczenia przez Trybunał Konstytucyjny daty utraty mocy obowiązującej przepisu. W konsekwencji najbardziej uzasadnione w takiej sytuacji wydaje się podejście liczenia terminu od daty ogłoszenia wyroku, ponieważ podmiot składający wniosek w takim terminie może uzyskać odpowiedź organu podatkowego przed upływem odroczonego terminu.

Koszty egzekucyjne

Zdarza się, że na skutek postępowania podatkowego wszczynane jest postępowanie egzekucyjne. Wątpliwości powstają w przypadku uchylenia tytułu egzekucyjnego będącego podstawą tytułu wykonawczego (np. decyzji podatkowej) na skutek orzeczenia o niekonstytucyjności przepisu. Zgodnie z art. 64c § 3 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji w sytuacji, gdy wszczęcie i prowadzenie egzekucji było niezgodne z prawem, organ powinien zwrócić pobrane wcześniej należności.

REKLAMA

Z tego przepisu wywiedziony został korzystny dla podatników kierunek orzeczniczy, zgodnie z którym w przypadku zwrotu podatku na podstawie niekonstytucyjnych przepisów należy także zwrócić koszty egzekucyjne. Takie podejście wynika przede wszystkim z zasady praworządności. W konsekwencji sądy administracyjne twierdzą, że skoro podstawa egzekucji była wadliwa, to nie powinna ona mieć miejsca, a w konsekwencji strona powinna otrzymać pobrane wcześniej koszty. Podobnie orzekał NSA w wyroku z 25 maja 2017 r., sygn. II FSK 1178/15 czy w wyroku z 4 sierpnia 2017 r., sygn. II FSK 1798/15.

Należy jednak zwrócić uwagę na kontrowersyjny pogląd NSA wynikający z wyroku z 14 października 2016 r., sygn. II GSK 804/15, w którym NSA stwierdził, że postępowanie podatkowe i postępowanie egzekucyjne to dwa różne postępowania, a stwierdzenie niezgodności z prawem decyzji wymiarowej nie powoduje automatycznie stwierdzenia niezgodności z prawem postępowania egzekucyjnego. W konsekwencji organ egzekucyjny nie jest zobowiązany do zwrotu kosztów postępowania egzekucyjnego w przypadku wydania przez Trybunał Konstytucyjny orzeczenia o niezgodności z prawem przepisu ustawy podatkowej. Biorąc powyższe pod uwagę, warto za każdym razem kwestionować podstawę prawną wszczynanej egzekucji. W przeciwnym wypadku sądy mogą stwierdzić, że strona zaakceptowała wszczęcie postępowania egzekucyjnego, czyli zgodziła się z tym, że zostało ono wszczęte zgodnie z prawem.

Autor: radca prawny Robert Nogacki
Kancelaria Prawna Skarbiec

Polecamy: Oferta specjalna: Pakiet książek – Nowa matryca stawek VAT Towary i Usługi z programem INFORLEX PKWiU + CN, stawki VAT i WIS na 2 m-ce

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Kredyt EKOlogiczny 2025 – bezzwrotna dotacja dla firm na modernizację energetyczną. Jakie warunki trzeba spełnić?

Już od października 2025 r. przedsiębiorcy będą mogli ubiegać się o dofinansowanie z Kredytu EKOlogicznego – dotacji realizowanej w ramach programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG 3.01).

Obowiązkowy KSeF: kogo obejmie, jak fakturować w czasie awarii? Co czeka podatników VAT w 2026 roku?

Ponad pół rok dzieli przedsiębiorców od dnia, w którym elektroniczne fakturowanie stanie się w Polsce obowiązkowe. W zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku, firmy będą musiały dołączyć do Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku. Od tego momentu korzystanie z KSeF stanie się obowiązkowe dla wszystkich podatników VAT czynnych. Firmy mają już niewiele czasu, by dostosować swoje systemy, procedury i zespoły do nowych wymogów.

Ulga termomodernizacyjna i zwolnienie z podatku dochodowego (PIT) dla osób realizujących przedsięwzięcia termomodernizacyjne. Najnowsze objaśnienia Ministra Finansów z 2025 r.

W dniu 30 czerwca 2025 r. Minister Finansów wydał objaśnienia podatkowe odnośnie form wsparcia przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w podatku dochodowym od osób fizycznych. Objaśnienie te dotyczą rozwiązań podatkowych (ulga termomodernizacyjna i zwolnienie podatkowe), które wspierają przedsięwzięcie termomodernizacyjne na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej „ustawa PIT”), oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (dalej „ustawa o ryczałcie”). Objaśnienia zawierają ogólne wyjaśnienia przepisów prawa podatkowego oraz uwzględniają stan prawny obowiązujący na dzień 1 stycznia 2025 r. Objaśnienia podatkowe są wydawane przez ministra finansów na podstawie art. 14a § 1 pkt 2 ustawy – Ordynacja podatkowa z urzędu w celu zapewnienia jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego przez organy podatkowe. Warto w szczególności zwrócić uwagę na zmieniony wykaz wydatków uprawniających do odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej. Walorem tych objaśnień są także liczne przykłady wyjaśniające treść przepisów. Publikujemy poniżej pełną treść tych objaśnień.

Nowe tachografy nie aż tak inteligentne jak zakładano. Na jakie błędy muszą uważać kierowcy i firmy transportowe?

Od 19 sierpnia 2025 roku w przewozach międzynarodowych w UE wymagane będą już wyłącznie najnowsze tachografy inteligentne często oznaczane jako tachografy G2V2, czyli druga wersja tachografów inteligentnych. Obecnie w transporcie międzynarodowym stanowią one już większość tachografów. Choć nowe urządzenia rejestrujące miały za zadanie ułatwiać pracę firmom transportowym, to jednak są zawodne i mogą powodować wiele trudności przy rozliczaniu i kontroli czasu pracy kierowców. Na jakie błędy nowych smart tachografów trzeba uważać i jak skutecznie sobie z nimi radzić?

REKLAMA

Patologiczna prywatyzacja majątku firm? Rada Przedsiębiorców wzywa rząd do pilnych zmian w prawie

Rada Przedsiębiorców alarmuje: niekontrolowane postępowania upadłościowe sprzyjają nadużyciom i grabieży majątku firm. W liście do premiera Donalda Tuska organizacja apeluje o zmiany legislacyjne, które mają zakończyć nieformalny system patologicznej prywatyzacji i chronić interes publiczny.

Jak korzystać w praktyce z procedury VAT OSS – rejestracja, rozliczenia, płatności, ewidencja

Procedura OSS (ang. One Stop Shop) obowiązuje w Polsce od 1 lipca 2021 r., jednak wciąż wiele firm nie zdaje sobie sprawy, jak bardzo może ona uprościć ich rozliczenia podatkowe w zakresie VAT. Choć na pierwszy rzut oka może wydawać się skomplikowana, przy wsparciu doświadczonego doradcy jej wdrożenie jest szybkie i efektywne, a korzyści z jej stosowania znaczące.

Stawka VAT 0%: Jak poprawnie udokumentować dostawę wewnątrz UE, by nie stracić na podatku?

Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT) może być opodatkowana stawką VAT 0%, ale tylko pod warunkiem spełnienia określonych wymogów formalnych. Sprawdź, czym dokładnie jest WDT, jakie dokumenty są niezbędne, by transakcja była zgodna z przepisami i jak uniknąć pułapek, które mogą skutkować dodatkowymi kosztami podatkowymi.

Urlop na samozatrudnieniu (kontrakt B2B) - komu przysługuje i co trzeba wiedzieć?

Zmęczenie i potrzeba oddechu od maili, telefonów i projektów to uczucia, które dobrze zna nie tylko pracownik etatowy. Coraz więcej samozatrudnionych prowadzących jednoosobowe działalności gospodarcze przyznaje wprost: chcieliby odpocząć, ale mają wątpliwości, co będzie się działo z ich firmą podczas dłuższej nieobecności. Często nie wiedzą nawet, jakie prawa do odpoczynku im przysługują. Wyjaśniamy, jakie mechanizmy prawne, podatkowe oraz organizacyjne mogą pomóc przedsiębiorcy złapać oddech.

REKLAMA

Limit 30-krotność ZUS 2025 - ile wynosi? Kogo dotyczy przekroczenie składek ZUS? Co zrobić jeśli nastąpi przekroczenie rocznej podstawy wymiaru składek ZUS?

W 2025 roku limit składek ZUS na ubezpieczenia emerytalne i rentowe został już ustalony. Po jego przekroczeniu składki nie są już naliczane – ale uwaga: za błędy w rozliczeniach może odpowiadać pracownik. Sprawdź, co oznacza 30-krotność ZUS, jak się liczy limit, kto go pilnuje i co zrobić, gdy opłaciłeś składki ponad próg.

Raz w roku wakacje od płacenia składek. Budżet państwa zapłaci za ciebie. ZUS przypomina kto ma prawo do tej ulgi i jak ją uzyskać w 2025 roku

Letnie wakacje to doskonały czas na odpoczynek nie tylko od pracy, ale również od spraw finansowych związanych z prowadzeniem własnej działalności. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomina, że mikroprzedsiębiorcy wpisani do CEIDG oraz komornicy sądowi mogą skorzystać z wakacji składkowych. Od uruchomienia programu w listopadzie 2024 roku ZUS przyjął już niemal 2 miliony wniosków.

REKLAMA