REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zasada dwuinstancyjności w postępowaniu podatkowym – prawa podatnika i obowiązki organu podatkowego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Mariański Group
Profesjonalizm & Pasja
Zasada dwuinstancyjności w postępowaniu podatkowym – prawa podatnika i obowiązki organu podatkowego
Zasada dwuinstancyjności w postępowaniu podatkowym – prawa podatnika i obowiązki organu podatkowego

REKLAMA

REKLAMA

Jakie prawa podatnika i obowiązki organu podatkowego wynikają z zasady dwuinstancyjności w postępowaniu podatkowym? Jak zasada dwuinstancyjności wpływa na postępowanie dowodowe? Wyjaśnia ekspert z Mariański Group.

Dwie instancje w postępowaniu podatkowym

Postępowanie podatkowe jest dwuinstancyjne. Oznacza to, że ta sama sprawa jest rozpoznawana przez dwa niezależne od siebie organy. Zatem, w przypadku uzyskania negatywnego rozstrzygnięcia, podatnik może się od niego odwołać, a organ odwoławczy ma obowiązek ponownego przenalizowania sprawy. Na tym jednak jego rola jako swoistego recenzenta decyzji wydanej w pierwszej instancji się nie kończy, bowiem organ II instancji powinien poczynić własne ustalenia w sprawie, a także może przeprowadzić postępowanie dowodowe. Powyższe jest istotne, gdyż gwarantuje weryfikację sprawy przez inny organ, a nadto umożliwia wychwycenie wad lub błędów już na etapie postępowania w organach.

REKLAMA

Autopromocja

Zasada dwuinstancyjności w postępowaniu podatkowym - obowiązki organu podatkowego

 Zgodnie z omawianą zasadą postępowanie podatkowe jest dwuinstancyjne, co oznacza w praktyce obowiązek organu w zakresie:

  • dwukrotnego merytorycznego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy podatkowej,
  • dwukrotnego ustalenia stanu faktycznego,
  • dwukrotnej wykładni przepisów prawa.

Organ odwoławczy jest zobowiązany do rozpoznania sprawy w pełnym zakresie, a więc do ponownego jej załatwienia, a nie jedynie kontroli ustaleń zawartych w zaskarżonej decyzji.

Organ odwoławczy chcąc prawidłowo zrealizować omawiane wytyczne, dokonując kontroli decyzji wydanej w pierwszej instancji:

  • nie może ograniczyć się tylko do oceny zarzutów podniesionych w odwołaniu;
  • powinien odnieść się także do twierdzeń skarżącego, które były już nawet oceniane
    w decyzji wydanej w pierwszej instancji;
  • nie może dokonywać odesłań do decyzji organu I instancji – zastępując tym samym swoją ocenę sprawy.

Postępowanie dowodowe w postępowaniu podatkowym

Zasada dwuinstancyjności wiąże się także z koniecznością ponownego przeprowadzenia postępowania dowodowego, w sytuacji, gdy jest to konieczne do pełnego wyjaśnienia sprawy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W ramach tych działań organ odwoławczy może zlecić lub we własnym zakresie przeprowadzić uzupełniające postępowanie dowodowe.

Zatem, strona jest uprawniona do przedkładania kolejnych dowodów na etapie postępowania odwoławczego, co należy podkreślić i zaznaczyć, iż w tym zakresie nie ma (jak w przypadku procedury cywilnej) żadnych ograniczeń, czy prekluzji, a organ jest obowiązany do ich rozpatrzenia. Co istotne, organ może również z urzędu, dopuścić dowody jeśli uzna, iż pewne okoliczności, wymagają dodatkowego wyjaśnienia, a inicjatywa i możliwości dowodowe w tym względzie nie zostały wyczerpane.

REKLAMA

Dodać trzeba, że postępowanie wyjaśniające, jakie może podjąć organ II instancji jest tylko postępowaniem dodatkowym w stosunku do postępowania wyjaśniającego przeprowadzonego przez organ I instancji. Oznacza to, że organ odwoławczy nie może prowadzić tego postępowania w pełnym zakresie lub w znacznej części, a jedynie w celu uzupełnienia dowodów i materiałów w sprawie. Organ II instancji nie może, bowiem konwalidować swoim działaniem czynności, których organ podatkowy I instancji nie dopełnił.

W praktyce, więc błędy lub niedopełnienia w zakresie braku ustaleń np. możliwość i zasad amortyzacji znaków towarowych przez spółki cypryjskie – w ramach obecnie szeroko kontrolowanych przez organ tzw. optymalizacji – nie mają racji bytu i stanowią asumpt do uchylenia decyzji. Samo, bowiem zwrócenie się do organów innego państwa z ogólnymi zapytaniami dotyczącymi zasad funkcjonowania danego podmiotu w nim, bez odniesienia się do przepisów tego kraju, nie wyczerpuje obowiązków organu co do ustalenia w omawianym zakresie w sposób prawidłowy stanu faktycznego i prawnego.

Uchylając decyzję, organ II instancji może wydać wytyczne co do postępowania dowodowego i zakresu jego uzupełnienia przez organ I instancji, które będą ten organ wiązały przy ponownym rozpoznaniu sprawy.

Dwuinstancyjność postępowania podatkowego a dowody w sprawie - podsumowanie

REKLAMA

Reasumując, w przypadku gdy materiał dowodowy jest niewystarczający do rozpoznania sprawy, a organ II instancji nie jest władny do przeprowadzenia uzupełniającego postępowania dowodowego w ramach swoich działań, konieczne jest uchylenie decyzji i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia przez organ I instancji.

Zatem, istnieje zakaz rozstrzygania sprawy co do meritum, jeżeli wymaga to uprzedniego przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości lub w znacznej części. Podatnik powinien, bowiem mieć zagwarantowane prawo do dwukrotnego rozpatrzenia tej samej sprawy. Stąd, w sytuacji, gdy sprawa nie została należycie rozpatrzona przez organ pierwszej instancji, organ odwoławczy uchyla decyzję i przekazuje sprawę do ponownego rozpatrzenia. Jest to niewątpliwe przejaw zapewnienia gwarancji procesowych dla strony na etapie dwóch instancji.

W tym miejscu podkreślić trzeba, iż postępowanie toczące się przed organem II instancji ma równie ważny walor i nie może sprowadzać się tylko do czysto formalnej oceny zaskarżonej decyzji. Jest to, więc niezależne postępowanie, gdzie strona nadal może bronić swojego stanowiska i na te okoliczności przytaczać kolejne dowody.

Przypadki uchylania decyzji przez organ odwoławczy wraz z wykazem naruszeń organu I instancji, nie należą do rzadkości. Dlatego trzeba przykładać również dużą wagę do postępowania drugoinstancyjnego, co stanowi także możliwość uskutecznienia takich instytucji jak dla przykładu przedawnienie zobowiązań.

Marcin Konarski, aplikant radcowski, Zespół Postępowań w Mariański Group Kancelaria Prawno-Podatkowa Sp.k.

Artykuł pochodzi z bloga kontrolapodatkowa.pl

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Uproszczenia w podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy coraz bliżej wejścia w życie

Senat przyjął nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy mają uprościć formalności przy sprzedaży majątku otrzymanego od najbliższej rodziny oraz zlikwidować comiesięczne deklaracje podatkowe przy rentach prywatnych. Ustawa wraca teraz do Sejmu.

Zaczynasz działalność gospodarczą? Tak można obniżyć składki ZUS na początku działania firmy [komunikat ZUS]

Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej wiąże się z kosztami, szczególnie na starcie. Dlatego początkujący przedsiębiorcy mogą skorzystać z ulg, które pozwalają płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne albo nie płacić ich wcale. Do najważniejszych form wsparcia należą: ulga na start, preferencyjne składki, „Mały ZUS Plus” czy wakacje składkowe.

Darowizna dla córki z konta firmowego taty: Czy taki przelew korzysta ze zwolnienia podatkowego? KIS wyjaśnia

Skarbówka potwierdził, że przekazanie środków pieniężnych bezpośrednio z konta firmowego spółki, której darczyńca jest wspólnikiem, na konto obdarowanego – przy spełnieniu ustawowych formalności – może korzystać ze zwolnienia z podatku od darowizn. To jest dobra wiadomość dla podatników.

Ulga dla spadkobierców i przejrzystość dla podatników. Nowości w ustawie podatku od spadków i darowizn już wkrótce

Jest projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który umożliwi przywrócenie terminu zgłoszenia spadku w wyjątkowych przypadkach oraz doprecyzuje moment powstania obowiązku podatkowego. Zmiany mają uprościć procedury, zwiększyć przejrzystość i wspierać sukcesję firm rodzinnych.

REKLAMA

KSeF 2.0: firmy będą miały tylko 4 miesiące na testy. Co warto zrobić już teraz?

W czerwcu 2025 r. – zgodnie z harmonogramem – Ministerstwo Finansów udostępniło dokumentację interfejsu API KSeF 2.0. Jest to jednak materiał dla integratorów systemów i dostawców oprogramowania. Firmy wciąż czekają na udostępnienie środowiska testowego, które zaplanowano na koniec września. Konkretne testy będą więc mogły zacząć się dopiero w październiku. Tymczasem obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur dla części firm wchodzi już w lutym – oznacza to niewiele czasu na przygotowanie.

Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia? [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

REKLAMA

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

REKLAMA