REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Prewspółczynnik odliczenia VAT naliczonego od 1 stycznia 2016 r.

Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Prewspółczynnik odliczenia VAT naliczonego od 1 stycznia 2016 r. / Fot. Fotolia
Prewspółczynnik odliczenia VAT naliczonego od 1 stycznia 2016 r. / Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Od 2016 r. gminy w swoich rozliczeniach VAT będą musiały uwzględniać działalność nieobjętą tym podatkiem. W efekcie odzyskają mniej podatku niż obecnie. Część doradców zwraca jednak uwagę, że po wyroku TSUE w sprawie gminy Wrocław obecne regulacje dotyczące prewspółczynnika trzeba zmienić

REKLAMA

Autopromocja

Przepisy dotyczące prewspółczynnika uchwalone w nowelizacji ustawy o VAT z 9 kwietnia br. wejdą w życie 1 stycznia 2016 r. Chodzi o to, aby samorządy ustalały, jaką część wydatków wykorzystują do działalności opodatkowanej VAT, a jaką do działalności nieobjętej tą daniną (dziś nie biorą jej pod uwagę przy odliczaniu VAT, bo pozwala na to uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z 24 października 2011 r., sygn. akt I FPS 9/10). Po zmianach ustalenie prewspółczynnika będzie jednak pierwszym krokiem do określenia ostatecznej kwoty, którą w danym przypadku będzie można odliczyć. W drugim kroku gminy będą musiały ustalić, czy dany wydatek jest związany wyłącznie z czynnościami opodatkowanymi, czy również ze zwolnionymi z podatku. Jeśli w grę będą wchodziły również czynności zwolnione, wtedy trzeba będzie ustalić współczynnik zgodnie z art. 90 ustawy o VAT. Natomiast jeśli w drugim kroku okaże się, że wydatek będzie wykorzystywany wyłącznie do czynności zwolnionych z VAT, gminie (urzędowi gminy) lub jej jednostce budżetowej w ogóle nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia VAT.

Wyrok TSUE w sprawie rozliczeń VAT gmin i ich jednostek budżetowych - wyjaśnienia MF

Ministerstwo Finansów przedstawiło również projekt rozporządzenia, w którym przedstawia przykładowe sposoby obliczania prewspółczynnika dla jednostek organizacyjnych gmin, powiatów i województw (czyli urzędów je obsługujących oraz samorządowych jednostek i zakładów budżetowych), a także państwowych jednostek budżetowych, uczelni publicznych i instytutów badawczych.

Podział musi być precyzyjny

Doradca podatkowy Radosław Kowalski zwraca uwagę, że art. 86 ust. 2a ustawy o VAT (będzie obowiązywał od 1 stycznia 2016 r.) wyraźnie wskazuje, że sposób określania proporcji (prewspółczynnika) powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika (gminę, jej jednostki) działalności. Zdaniem eksperta intencją prawodawcy jest stworzenie mechanizmu, który pozwoli na jak najbardziej precyzyjne przyporządkowanie VAT do działalności opodatkowanej i pozostałej. Zwraca on jednak uwagę, że dyrektywa 112 daje ustawodawcy krajowemu możliwość stosowania różnych wskaźników dla odrębnych sektorów prowadzonych działalności podatnika (w kontekście czynności z prawem i bez prawa do odliczenia, czyli zdaje się, że może mieć odpowiednie zastosowanie również do prewspółczynnika). Tyle że Polska z tej możliwości nie skorzystała na poziomie przepisów ustawy podatkowej. Zdaniem Radosława Kowalskiego wynika to z faktu, że w art. 86 i art. 90c ustawy o VAT (w brzmieniu od 1 stycznia 2016 r.), a także art. 90 ustawy o VAT, które odnoszą się do prewspółczynnika oraz współczynnika (proporcji), ustawodawca posługuje się liczbą pojedynczą, a nie mnogą.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Polecamy: IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

Dopiero w projekcie rozporządzenia ministra finansów przyjęte zostało założenie, że jednostki budżetowe gminy będą identyfikowały własny wskaźnik takiego prewspółczynnika. Innymi słowy urząd gminy będzie ustalał swój prewspółczynnik i swój będzie ustalała każda jednostka budżetowa gminy. – Sam pomysł wyznaczenia prewspółczynnika dla poszczególnych jednostek gminnych jest moim zdaniem jak najbardziej właściwy i wpisuje się w ogólny zamysł prewspółczynnika, który przecież ma się opierać na jak najbardziej precyzyjnym przyporządkowaniu VAT do działalności opodatkowanej i pozostałej – mówi Radosław Kowalski. Jego zdaniem takie podejście kłóci się jednak z literalnym brzemieniem przepisów, które cały czas sugerują jeden prewspółczynnik dla całego podatnika (gminy i jej jednostek). Ekspert wysuwa więc postulat takiej zmiany przepisów (art. 86, 90c i 90 ustawy o VAT), aby podatnicy mieli możliwość lub wręcz obowiązek ustalania prewspółczynnika i proporcji z uwzględnieniem różnych obszarów prowadzonych działalności.

Przepisy są prawidłowe

Potrzeby zmiany przepisów nie widzi natomiast Agnieszka Bieńkowska, doradca podatkowy i partner w MDDP Michalik Dłuska Dziedzic i Partnerzy. Przyznaje ona, że delegacja przewidziana w art. 86 ust. 22 ustawy o VAT daje ministrowi finansów upoważnienie do określenia dla niektórych podatników sposobu ustalania proporcji najbardziej odpowiadającego specyfice ich działalności oraz specyfice dokonywanych przez nich nabyć, i rzeczywiście w przepisie tym została zastosowana liczba pojedyncza. – W mojej ocenie jednak z zapisu tego – również przy jego literalnym odczytaniu – nie wynika, że intencją ustawodawcy było wprowadzenie jednego prewspółczynnika dla całego podatnika – stwierdza ekspertka. Jej zdaniem jest wręcz przeciwnie, to znaczy, że jeden podatnik może stosować wiele prewspółczynników, które odnosić będzie do poszczególnych wydatków, czy też typów wydatków. – Minister finansów miał w stosunku do samorządów prawo do określenia w rozporządzeniu sposobu liczenia prewspółczynnika odrębnie dla każdej jednostki budżetowej – uważa Agnieszka Bieńkowska. Zwraca ona uwagę, że nie można art. 86 ust. 22 odczytywać w oderwaniu od regulacji ust. 2a, w której również pojęcie sposobu ustalania proporcji zostało użyte w liczbie pojedynczej. Stało się tak dlatego, że sposób ustalania proporcji należy odnosić do kwoty podatku naliczonego przy nabyciu danego towaru lub danej usługi, a nie do działalności podatnika jako takiej. – W stosunku do jednego towaru czy jednej usługi siłą rzeczy można zastosować tylko jeden sposób ustalenia proporcji. Stąd liczba pojedyncza, a nie mnoga, zarówno w ust. 2a, jak i w ust. 22 – tłumaczy nasza rozmówczyni.

Korekta deklaracji VAT bez uzasadnienia od 1 stycznia 2016 r.

Mało tego, jej zdaniem delegacja ustawowa daje ministrowi finansów prawo do ustalania prewspółczynnika nawet na bardziej szczegółowym poziomie, np. na poziomie poszczególnych typów wydatków ponoszonych przez jednostki budżetowe. Przyjętą koncepcję uważa ona jednak za rozwiązanie łatwiejsze dla samorządów.

Co więcej, metody obliczania prewspółczynnika wskazane w projekcie rozporządzenia przez ministra finansów nie będą obowiązkowe, a samorządy będą mogły odliczać VAT na podstawie innego, własnego prewspółczynnika, jeśli uznają, że jest bardziej reprezentatywny czy też bardziej opłacalny.

Wątpliwości co do zgodności z dyrektywą

Zdaniem Agnieszki Bieńkowskiej polskie regulacje dotyczące prewspółczynnika są też co do zasady zgodne z dyrektywą 112 o VAT. – Wątpliwości co do takiej zgodności można mieć jedynie w stosunku do przepisu art. 90c ust. 2 określającego dane, na podstawie których należy wyliczać prewspółczynnik ostateczny – przyznaje ekspertka MDDP. W przepisie tym mówi się, że jeśli podatnik zdecyduje się stosować prewspółczynnik określony w rozporządzeniu, to dokonując korekty, może uwzględnić dane za rok poprzedzający poprzedni rok podatkowych, czyli dane sprzed dwóch lat. – Problem w tym, że zgodnie z art. 175 dyrektywy 112 podatnik może stosować dane z innego roku jedynie tymczasowo, w celu kalkulacji prewspółczynnika wstępnego, a i tu mogą to być wyłącznie dane dotyczące transakcji za rok poprzedni – wyjaśnia Bieńkowska. Jak mówi, trudno znaleźć w dyrektywie uzasadnienie dla stosowania danych sprzed dwóch lat. Trudno również założyć, że dane sprzed dwóch lat będą najbardziej odpowiadać specyfice i sposobowi wykorzystania towarów lub usług nabytych dwa lata później. ©?

Sposób postępowania po zmianach

1. KROK

Ustalenie prewspółczynnika – jest niezbędne do określenia ostatecznej kwoty, którą w danym przypadku będzie można odliczyć.

2. KROK

Ustalenie, czy dany wydatek jest związany wyłącznie z czynnościami opodatkowanymi, czy również ze zwolnionymi z podatku.

Polecamy produkt: Biuletyn VAT

Jeśli w grę będą wchodziły:

● wyłącznie czynności zwolnione z VAT – gminie (urzędowi gminy) lub jej jednostce budżetowej w ogóle nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia VAT,

● również czynności zwolnione z VAT – wtedy trzeba będzie ustalić współczynnik zgodnie z art. 90 ustawy o VAT.

Łukasz Zalewski

Podstawa prawna:

- Ustawa z 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy – Prawo zamówień publicznych (Dz.U. poz. 605).

Podyskutuj o tym na naszym FORUM

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Podatek PIT - część 2
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/9
Są kosztem uzyskania przychodu:
koszty reprezentacji, w szczególności poniesione na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych
udzielone pożyczki, w tym stracone pożyczki
wydatki na wystrój wnętrza biurowego nie będące wydatkami reprezentacyjnymi
wpłaty dokonywane do pracowniczych planów kapitałowych, o których mowa w ustawie o pracowniczych planach kapitałowych – od nagród i premii wypłaconych z dochodu po opodatkowaniu podatkiem dochodowym
Następne

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rewolucja w branży finansowej: Konferencja dla Biur Rachunkowych i Księgowych

W dynamicznie zmieniającym się świecie finansów, bycie na bieżąco z trendami i nowymi regulacjami to klucz do sukcesu. Dlatego już w marcu 2025 roku odbędzie się jedno z najważniejszych wydarzeń w branży – Konferencja dla Biur Rachunkowych i Księgowych – KONEL. To niepowtarzalna okazja, by poszerzyć wiedzę, nawiązać kontakty i zyskać przewagę konkurencyjną.

Urojona podmiotowość podatników - skutki. Błędne przekonanie, czy świadome oszustwo?

Czy można mieć urojenia podatkowe? Oczywiście tak i mogą z nich wynikać nawet realne w sensie prawnym zobowiązania podatkowe. Nie jest to również zjawisko na wskroś marginalne, bo owe urojenia wynikają z błędnego odczytania i zastosowania norm prawnych, przy czym ów błąd wcale nie musi być czymś nieuświadomionym – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Unijne rozporządzenie DORA już obowiązuje. Które firmy muszą stosować nowe przepisy od 17 stycznia 2025 r.?

Od 17 stycznia 2025 r. w Unii Europejskiej zaczęło obowiązywać Rozporządzenie DORA. Objęte nim podmioty finansowe miały 2 lata na dostosowanie się do nowych przepisów w zakresie zarządzania ryzykiem ICT. Na niespełna miesiąc przed ostatecznym terminem wdrożenia zmian Europejski Bank Centralny opublikował raport SREP (Supervisory Review and Evaluation Process) za 2024 rok, w którym ze wszystkich badanych aspektów związanych z działalnością banków to właśnie ryzyko operacyjne i teleinformatyczne uzyskało najgorsze średnie wyniki. Czy Rozporządzenie DORA zmieni coś w tym zakresie? Na to pytanie odpowiadają eksperci Linux Polska.

Transfer danych osobowych do Kanady – czy to bezpieczne? Co na to RODO?

Kanada to kraj, który kojarzy się nam z piękną przyrodą, syropem klonowym i piżamowym shoppingiem. Jednak z punktu widzenia RODO Kanada to „państwo trzecie” – miejsce, które nie podlega bezpośrednio unijnym regulacjom ochrony danych osobowych. Czy oznacza to, że przesyłanie danych na drugi brzeg Atlantyku jest ryzykowne?

REKLAMA

e-Urząd Skarbowy w Twoim telefonie! Nowa aplikacja zmienia sposób korzystania z usług skarbowych

Ministerstwo Finansów wprowadza rewolucję w dostępie do usług skarbowych. Aplikacja e-Urząd Skarbowy pozwala na szybkie i bezpieczne załatwianie spraw urzędowych. To dopiero początek – kolejne aktualizacje przyniosą jeszcze więcej funkcji!

W 2025 roku oprocentowanie lokat bankowych mocno spadnie. Jak zadbać o oszczędności?

Banki przewidują mocny spadek stóp procentowych. Przykładowo BNP Paribas prognozuje, że na koniec 2025 roku podstawowa stopa procentowa NBP spadnie do 4%, czyli obniży się aż o 1,75 p.p. Z kolei PKO BP zakłada, że stopy procentowe spadną do 3,5%-4% do końca 2026 r. Te oczekiwania już teraz wpływają na oprocentowanie lokat bankowych. Rankomat.pl zwraca uwagę, że średnie oprocentowanie lokat założonych w listopadzie (najnowsze dostępne dane NBP) wyniosło zaledwie 3,96% i w kolejnych miesiącach prawdopodobnie będzie dalej spadać. Między innymi dlatego w 2025 r. warto zmienić część swoich nawyków finansowych, do których przywykliśmy w ostatnich dwóch latach.

Jak opodatkować przychody z najmu? Kluczowe zasady i przepisy

Przychody z najmu można opodatkować ryczałtem lub w ramach działalności gospodarczej. Wybór odpowiedniego sposobu zależy od rodzaju najmu i decyzji podatnika. Sprawdź, jakie zasady obowiązują, jakie stawki podatkowe mają zastosowanie oraz kiedy najem kwalifikuje się jako odrębne źródło przychodów.

9000 zł brutto średniej pensji w Polsce w 2025 r. Kiedy pęknie bariera psychologiczna 10 tys. zł miesięcznie?

Główny Urząd Statystyczny podał, że w grudniu 2024 r. przeciętne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw wyniosło 8.821,25 zł. Eksperci oceniają, że w 2025 roku na pewno przeciętne wynagrodzenie w przedsiębiorstwach przekroczy kwotę 9.000 zł brutto (ok. 6.450 zł netto). Natomiast zdaniem przedsiębiorców, granicą psychologiczną przeciętnej miesięcznej pensji w Polsce jest kwota 10 000 zł brutto (ok. 7.150 zł netto). Kiedy ta granica zostanie przełamana?

REKLAMA

ZUS zmienił zasady doręczania pism na PUE (eZUS). Nowości od 15 stycznia 2025 r.

W komunikacie z 24 stycznia 2025 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych poinformował, że od 15 stycznia 2025 r. na portalu PUE eZUS udostępnił funkcjonalności, które wynikają z art. 71 ab ust. 1a ustawy o systemie ubezpieczeń́ społecznych w zakresie tzw. e-Doręczeń.

Rozliczenie PIT emeryta i rencisty w 2025 r. ZUS wysyła PIT-40A, PIT-11A i PIT-11 za 2024 r. Kiedy zwrot nadpłaty podatku? Jak odliczać i przekazać 1,5 proc. podatku?

W najbliższych tygodniach emeryci i renciści otrzymają ważny formularz, dotyczący rocznego rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT). ZUS rozpoczął właśnie wysyłkę deklaracji PIT-40A, PIT-11A i PIT-11 za miniony rok. W całym kraju akcja obejmie niemal 10,5 mln osób.

REKLAMA