REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Prewspółczynnik odliczenia VAT naliczonego od 1 stycznia 2016 r.

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Prewspółczynnik odliczenia VAT naliczonego od 1 stycznia 2016 r. / Fot. Fotolia
Prewspółczynnik odliczenia VAT naliczonego od 1 stycznia 2016 r. / Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Od 2016 r. gminy w swoich rozliczeniach VAT będą musiały uwzględniać działalność nieobjętą tym podatkiem. W efekcie odzyskają mniej podatku niż obecnie. Część doradców zwraca jednak uwagę, że po wyroku TSUE w sprawie gminy Wrocław obecne regulacje dotyczące prewspółczynnika trzeba zmienić

REKLAMA

Autopromocja

Przepisy dotyczące prewspółczynnika uchwalone w nowelizacji ustawy o VAT z 9 kwietnia br. wejdą w życie 1 stycznia 2016 r. Chodzi o to, aby samorządy ustalały, jaką część wydatków wykorzystują do działalności opodatkowanej VAT, a jaką do działalności nieobjętej tą daniną (dziś nie biorą jej pod uwagę przy odliczaniu VAT, bo pozwala na to uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z 24 października 2011 r., sygn. akt I FPS 9/10). Po zmianach ustalenie prewspółczynnika będzie jednak pierwszym krokiem do określenia ostatecznej kwoty, którą w danym przypadku będzie można odliczyć. W drugim kroku gminy będą musiały ustalić, czy dany wydatek jest związany wyłącznie z czynnościami opodatkowanymi, czy również ze zwolnionymi z podatku. Jeśli w grę będą wchodziły również czynności zwolnione, wtedy trzeba będzie ustalić współczynnik zgodnie z art. 90 ustawy o VAT. Natomiast jeśli w drugim kroku okaże się, że wydatek będzie wykorzystywany wyłącznie do czynności zwolnionych z VAT, gminie (urzędowi gminy) lub jej jednostce budżetowej w ogóle nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia VAT.

Wyrok TSUE w sprawie rozliczeń VAT gmin i ich jednostek budżetowych - wyjaśnienia MF

Ministerstwo Finansów przedstawiło również projekt rozporządzenia, w którym przedstawia przykładowe sposoby obliczania prewspółczynnika dla jednostek organizacyjnych gmin, powiatów i województw (czyli urzędów je obsługujących oraz samorządowych jednostek i zakładów budżetowych), a także państwowych jednostek budżetowych, uczelni publicznych i instytutów badawczych.

Podział musi być precyzyjny

Doradca podatkowy Radosław Kowalski zwraca uwagę, że art. 86 ust. 2a ustawy o VAT (będzie obowiązywał od 1 stycznia 2016 r.) wyraźnie wskazuje, że sposób określania proporcji (prewspółczynnika) powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika (gminę, jej jednostki) działalności. Zdaniem eksperta intencją prawodawcy jest stworzenie mechanizmu, który pozwoli na jak najbardziej precyzyjne przyporządkowanie VAT do działalności opodatkowanej i pozostałej. Zwraca on jednak uwagę, że dyrektywa 112 daje ustawodawcy krajowemu możliwość stosowania różnych wskaźników dla odrębnych sektorów prowadzonych działalności podatnika (w kontekście czynności z prawem i bez prawa do odliczenia, czyli zdaje się, że może mieć odpowiednie zastosowanie również do prewspółczynnika). Tyle że Polska z tej możliwości nie skorzystała na poziomie przepisów ustawy podatkowej. Zdaniem Radosława Kowalskiego wynika to z faktu, że w art. 86 i art. 90c ustawy o VAT (w brzmieniu od 1 stycznia 2016 r.), a także art. 90 ustawy o VAT, które odnoszą się do prewspółczynnika oraz współczynnika (proporcji), ustawodawca posługuje się liczbą pojedynczą, a nie mnogą.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Polecamy: IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

Dopiero w projekcie rozporządzenia ministra finansów przyjęte zostało założenie, że jednostki budżetowe gminy będą identyfikowały własny wskaźnik takiego prewspółczynnika. Innymi słowy urząd gminy będzie ustalał swój prewspółczynnik i swój będzie ustalała każda jednostka budżetowa gminy. – Sam pomysł wyznaczenia prewspółczynnika dla poszczególnych jednostek gminnych jest moim zdaniem jak najbardziej właściwy i wpisuje się w ogólny zamysł prewspółczynnika, który przecież ma się opierać na jak najbardziej precyzyjnym przyporządkowaniu VAT do działalności opodatkowanej i pozostałej – mówi Radosław Kowalski. Jego zdaniem takie podejście kłóci się jednak z literalnym brzemieniem przepisów, które cały czas sugerują jeden prewspółczynnik dla całego podatnika (gminy i jej jednostek). Ekspert wysuwa więc postulat takiej zmiany przepisów (art. 86, 90c i 90 ustawy o VAT), aby podatnicy mieli możliwość lub wręcz obowiązek ustalania prewspółczynnika i proporcji z uwzględnieniem różnych obszarów prowadzonych działalności.

Przepisy są prawidłowe

Potrzeby zmiany przepisów nie widzi natomiast Agnieszka Bieńkowska, doradca podatkowy i partner w MDDP Michalik Dłuska Dziedzic i Partnerzy. Przyznaje ona, że delegacja przewidziana w art. 86 ust. 22 ustawy o VAT daje ministrowi finansów upoważnienie do określenia dla niektórych podatników sposobu ustalania proporcji najbardziej odpowiadającego specyfice ich działalności oraz specyfice dokonywanych przez nich nabyć, i rzeczywiście w przepisie tym została zastosowana liczba pojedyncza. – W mojej ocenie jednak z zapisu tego – również przy jego literalnym odczytaniu – nie wynika, że intencją ustawodawcy było wprowadzenie jednego prewspółczynnika dla całego podatnika – stwierdza ekspertka. Jej zdaniem jest wręcz przeciwnie, to znaczy, że jeden podatnik może stosować wiele prewspółczynników, które odnosić będzie do poszczególnych wydatków, czy też typów wydatków. – Minister finansów miał w stosunku do samorządów prawo do określenia w rozporządzeniu sposobu liczenia prewspółczynnika odrębnie dla każdej jednostki budżetowej – uważa Agnieszka Bieńkowska. Zwraca ona uwagę, że nie można art. 86 ust. 22 odczytywać w oderwaniu od regulacji ust. 2a, w której również pojęcie sposobu ustalania proporcji zostało użyte w liczbie pojedynczej. Stało się tak dlatego, że sposób ustalania proporcji należy odnosić do kwoty podatku naliczonego przy nabyciu danego towaru lub danej usługi, a nie do działalności podatnika jako takiej. – W stosunku do jednego towaru czy jednej usługi siłą rzeczy można zastosować tylko jeden sposób ustalenia proporcji. Stąd liczba pojedyncza, a nie mnoga, zarówno w ust. 2a, jak i w ust. 22 – tłumaczy nasza rozmówczyni.

Korekta deklaracji VAT bez uzasadnienia od 1 stycznia 2016 r.

REKLAMA

Mało tego, jej zdaniem delegacja ustawowa daje ministrowi finansów prawo do ustalania prewspółczynnika nawet na bardziej szczegółowym poziomie, np. na poziomie poszczególnych typów wydatków ponoszonych przez jednostki budżetowe. Przyjętą koncepcję uważa ona jednak za rozwiązanie łatwiejsze dla samorządów.

Co więcej, metody obliczania prewspółczynnika wskazane w projekcie rozporządzenia przez ministra finansów nie będą obowiązkowe, a samorządy będą mogły odliczać VAT na podstawie innego, własnego prewspółczynnika, jeśli uznają, że jest bardziej reprezentatywny czy też bardziej opłacalny.

Wątpliwości co do zgodności z dyrektywą

Zdaniem Agnieszki Bieńkowskiej polskie regulacje dotyczące prewspółczynnika są też co do zasady zgodne z dyrektywą 112 o VAT. – Wątpliwości co do takiej zgodności można mieć jedynie w stosunku do przepisu art. 90c ust. 2 określającego dane, na podstawie których należy wyliczać prewspółczynnik ostateczny – przyznaje ekspertka MDDP. W przepisie tym mówi się, że jeśli podatnik zdecyduje się stosować prewspółczynnik określony w rozporządzeniu, to dokonując korekty, może uwzględnić dane za rok poprzedzający poprzedni rok podatkowych, czyli dane sprzed dwóch lat. – Problem w tym, że zgodnie z art. 175 dyrektywy 112 podatnik może stosować dane z innego roku jedynie tymczasowo, w celu kalkulacji prewspółczynnika wstępnego, a i tu mogą to być wyłącznie dane dotyczące transakcji za rok poprzedni – wyjaśnia Bieńkowska. Jak mówi, trudno znaleźć w dyrektywie uzasadnienie dla stosowania danych sprzed dwóch lat. Trudno również założyć, że dane sprzed dwóch lat będą najbardziej odpowiadać specyfice i sposobowi wykorzystania towarów lub usług nabytych dwa lata później. ©?

Sposób postępowania po zmianach

1. KROK

Ustalenie prewspółczynnika – jest niezbędne do określenia ostatecznej kwoty, którą w danym przypadku będzie można odliczyć.

2. KROK

Ustalenie, czy dany wydatek jest związany wyłącznie z czynnościami opodatkowanymi, czy również ze zwolnionymi z podatku.

Polecamy produkt: Biuletyn VAT

Jeśli w grę będą wchodziły:

● wyłącznie czynności zwolnione z VAT – gminie (urzędowi gminy) lub jej jednostce budżetowej w ogóle nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia VAT,

● również czynności zwolnione z VAT – wtedy trzeba będzie ustalić współczynnik zgodnie z art. 90 ustawy o VAT.

Łukasz Zalewski

Podstawa prawna:

- Ustawa z 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy – Prawo zamówień publicznych (Dz.U. poz. 605).

Podyskutuj o tym na naszym FORUM

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Podatek od prezentów komunijnych - kiedy trzeba zapłacić. Są 3 limity kwotowe

Mamy maj, a więc i sezon komunijny – czas uroczystości, rodzinnych spotkań i… (często bardzo drogich) prezentów. Ale czy wręczone dzieciom upominki mogą wiązać się z obowiązkiem podatkowym? Wyjaśniamy, kiedy komunijny prezent staje się darowizną, którą trzeba zgłosić fiskusowi.

Webinar: KSeF – na co warto przygotować firmę? + certyfikat gwarantowany

Ekspert wyjaśni, jak przygotować firmę na nadchodzący obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur i oraz na co zwrócić uwagę, aby proces przejścia na nowy system fakturowania przebiegł sprawnie i bez zbędnych trudności. Każdy z uczestników webinaru otrzyma certyfikat, dostęp do retransmisji oraz materiały dodatkowe.

Obowiązku stosowania KSeF można uniknąć. Jest kilka sposobów. Jednym jest uzyskanie statusu podatnika zagranicznego działającego w Polsce wyłącznie na podstawie rejestracji

Obowiązkowy model Krajowego Systemu e-Faktur nie będzie obowiązywał zagraniczne firmy działające jako podatnicy VAT na polskim rynku wyłącznie na podstawie rejestracji. Profesor Witold Modzelewski pyta dlaczego wprowadza się taki przywilej dla zagranicznych konkurentów polskich firm. Wskazuje ponadto kilka innych legalnych sposobów uniknięcia obowiązkowego KSeF, wynikających z projektu nowych przepisów.

Naliczanie odsetek za zwłokę a czas trwania kontroli podatkowej, celno-skarbowej lub postępowania podatkowego – zmiany w Ordynacji podatkowej jeszcze w 2025 r.

Ministerstwo Finansów przygotowało projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej, która ma m.in. na celu zmobilizowanie organów podatkowych do zakończenia kontroli podatkowej i kontroli celno-skarbowej w terminie nie dłuższym niż 6 miesięcy od dnia jej wszczęcia. Jeżeli to się nie stanie, to nie będzie można podatnikowi naliczyć odsetek od zaległości podatkowych (odsetek za zwłokę) stwierdzonych w toku kontroli.

REKLAMA

Zarządzanie finansami i procesami finansowo-księgowymi w rosnącym przedsiębiorstwie

W dzisiejszej gospodarce efektywne zarządzanie finansami i procesami finansowymi stanowi kluczowy czynnik sukcesu dla rozwijających się przedsiębiorstw. Praktyka biznesowa pokazuje, że sam wzrost obrotów nie zawsze przekłada się na poprawę kondycji finansowej firmy. Nieumiejętnie zarządzany rozwój może prowadzić do paradoksalnej sytuacji, w której zwiększającym się przychodom towarzyszą spadająca rentowność i problemy z płynnością finansową.

Rozliczenie składki zdrowotnej w 2025 roku. Księgowa wyjaśnia jak to zrobić

Termin złożenia w ZUS deklaracji zawierającej rozliczenie wpłaconych składek zdrowotnych za 2024 rok upływa 20 maja 2025 r. Obowiązek ten dotyczy większości przedsiębiorców prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. Jedynie ci rozliczający się na karcie podatkowej są z niego zwolnieni. W pozostałych przypadkach wysokość należnych składek wylicza się na podstawie przychodów bądź dochodów osiągniętych w poprzednim roku. Na co zwrócić uwagę przygotowując roczne rozliczenie składek? Wyjaśnia to Paulina Chwil, Księgowa Prowadząca oraz Ekspert ds. ZUS i Prawa Pracy w CashDirector S.A.

Trump 2.0. Rewolucja chorego rozsądku. Prof. Kołodko recenzuje politykę (nie tylko gospodarczą) obecnego prezydenta USA

W kwietniu 2025 r. nakładem Wydawnictwa Naukowego PWN ukazała się najnowsza książka prof. Grzegorza W. Kołodki zatytułowana „Trump 2.0. Rewolucja chorego rozsądku”. Grzegorz W. Kołodko, wybitny ekonomista i były wicepremier, w swoim bezkompromisowym stylu analizuje trumponomikę i trumpizm, populizm, nowy nacjonalizm, publiczne kłamstwa i brutalną grę interesów. Profesor poświęca szczególną uwagę kwestiom manipulacji opinią publiczną, polityce sojuszy, a także wpływowi wojny w Ukrainie na kształt geopolityki. Zastanawia się również, jakie zagrożenia dla NATO i Unii Europejskiej niesie ze sobą „America First” – i co to wszystko oznacza dla współczesnego świata.

Zmiany w rachunkowości w 2025 r. Sprawozdawczość ESG przesunięta o 2 lata

Minister Finansów przygotował 5 maja 2025 r. projekt nowelizacji ustawy wdrażającej dyrektywę CRSD do ustawy o rachunkowości, a także ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw. Ta nowelizacja ma na celu wdrożenie unijnej dyrektywy 2025/794, przesuwającej wdrożenie obowiązku sprawozdawczości ESG o 2 lata.

REKLAMA

Większość podatników VAT może uniknąć w 2026 r. obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych w KSeF. Prof. Modzelewski wyjaśnia jak to możliwe

Zdaniem profesora Witolda Modzelewskiego, gdyby uchwalono projekt przepisów wprowadzających obowiązkowy KSeF w przedłożonym niedawno kształcie, to większość podatników VAT nie będzie musiała wystawiać faktur ustrukturyzowanych w 2026 r.

Stopy procentowe NBP 2025: w maju obniżka o 0,5 pkt proc.

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 6-7 maja 2025 r. postanowiła obniżyć wszystkie stopy procentowe NBP o 0,5 punktu procentowego. Stopa referencyjna wynosi od 8 maja 2025 r. 5,25 proc. - poinformował w komunikacie Narodowy Bank Polski. Decyzja RPP była zgodna z oczekiwaniami większości analityków finansowych i ekonomistów. Stopy NBP zmieniły się pierwszy raz od 3 października 2023 r.

REKLAMA