Opodatkowanie akcyzą pojazdów mechanicznych

Podatek akcyzowy jest, w przeciwieństwie do podatku od towarów i usług, selektywnym podatkiem konsumpcyjnym. VAT jest bowiem powszechnym podatkiem konsumpcyjnym, a więc podatkiem należnym co do zasady od wszystkich towarów i usług. Z kolei, akcyza jest podatkiem należnym tylko od niektórych towarów uznawanych za wyroby akcyzowe oraz od samochodów osobowych.

To jest pierwsza przesłanka podlegania danego stanu faktycznego opodatkowaniu podatkiem akcyzowym. Drugą jest wykonanie określonej czynności podlegającej opodatkowaniu z udziałem wyrobu akcyzowego lub samochodu osobowego. Te czynności, w przypadku samochodów osobowych, to:

- Import samochodu osobowego niezarejestrowanego wcześniej na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym;
- Nabycie wewnątrzwspólnotowe samochodu osobowego niezarejestrowanego wcześniej na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym.

Polecamy: Czy każda ciężarówka nie podlega akcyzie

Pierwsza sprzedaż na terytorium kraju samochodu osobowego niezarejestrowanego na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym:

a) wyprodukowanego na terytorium kraju;
b) od którego nie została zapłacona akcyza z tytułu importu albo nabycia wewnątrzwspólnotowego.

Sprzedaż na terytorium kraju samochodu osobowego niezarejestrowanego na terytorium kraju, następująca po pierwszej sprzedaży, jeżeli wcześniej akcyza nie została zapłacona w należnej wysokości a w wyniku kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego albo postępowania podatkowego nie ustalono, że podatek został zapłacony.

Podatek akcyzowy należny z tytułu określonych czynności mających za przedmiot samochód osobowy jest podatkiem jednofazowym, a więc należnym tylko na jednym etapie obrotu (warunek – rejestracja pojazdu na terytorium RP).

Zasada jednofazowości polega na tym, że jeżeli w stosunku do samochodu osobowego powstał obowiązek podatkowy w związku z wykonaniem jednej z czynności podlegającej opodatkowaniu to nie powstaje obowiązek podatkowy na podstawie innej czynności podlegającej opodatkowaniu, jeżeli kwota akcyzy została określona lub zadeklarowana w należnej wysokości.

Mając na względzie powyższe wyjaśnienia należy wyjaśnić obie przesłanki podlegania danego stanu faktycznego opodatkowaniu akcyzą. Przesłanka polegająca na wykonaniu określonych czynności podlegających opodatkowaniu zasadniczo nie budzi większych wątpliwości. Wątpliwości, i to te o znaczeniu podstawowym, budzi natomiast druga z przesłanek, a więc wyrób traktowany jako podlegający opodatkowaniu. W analizowanym przypadku będzie to samochód osobowy.