Akcyza na węgiel - ułatwienia w dokumentowaniu sprzedaży węgla od 3 kwietnia 2012 roku

Wprowadzenie akcyzy na węgiel od 2 stycznia 2012 r. mimo, że było od dawna zapowiadane i przygotowywane, wywołało wiele problemów.

W szczególności chodzi tu o duże utrudnienia w handlu detalicznym.

Największym (z punktu widzenia społeczeństwa a nie budżetu) problemem okazała się konieczność wypełniania i stosowania dokumentów dostawy, a w szczególności w przypadku „drobnego” handlu detalicznego.

Problemy te uwidoczniły się mocno w przypadku sprzedaży dla naprawdę biednych ludzi, którzy kupują jednorazowo worek, czy dwa węgla i nie stać ich na „luksus” jednorazowego zakupu tylu ton węgla, aby starczyło im na cały sezon grzewczy.

W przypadku takich transakcji sprzedaży, formalności wprowadzone przez fiskusa dla zastosowania zwolnienia z akcyzy okazały się trochę nadmierne i skomplikowane. Część nabywców nie potrafiła lub nie mogła im sprostać, w związku z czym musiała albo chwilowo zrezygnować z zakupu węgla, albo też zapłacić za niego więcej.

Na szczęście Minister Finansów przeanalizował ten problem i postanowił trochę ułatwić życie zarówno sprzedawcom jak i nabywcom węgla w tych pozornie drobnych (dla budżetu) a faktycznie życiowo istotnym (dla jego nabywców) transakcjach.

Ułatwieniami postanowił również objąć inne, równie „mało ryzykowne” transakcje, jak też zajął się ochroną polskich lasów.

Z dniem 3 kwietnia 2012 r. wchodzi w życie nowelizacja rozporządzenia Ministra Finansów dotyczącego stosowania dokumentu dostawy (Dz.U. z 2012 r. poz. 307), która wprowadza ułatwienia przy dokumentowaniu transakcji sprzedaży węgla w oraz częściowo zmniejszająca ilość stosowanych egzemplarzy dokumentów dostawy.

I. Pierwszą zmianą jest rozszerzenie na wszystkie rodzaje węgla i koksu możliwości wystawiania jednego dokumentu dostawy raz na cały miesiąc w przypadku dostaw ciągłych, realizowanych na podstawie umów długoterminowych.

II. Drugą nowością jest zmniejszenie ilości stosowanych egzemplarzy dokumentów dostawy dla wyrobów węglowych z 4 do 3 dotyczy tych wszystkich przypadków, gdy pośredniczący podmiot węglowy sam wydaje kupującemu węgiel.

Rozwiązanie to powoduje, iż czwarty, dodatkowy egzemplarz dokumentu dostawy, który jest przeznaczony dla niebędącego sprzedawcą podmiotu faktycznie wydającego węgiel, będzie miał zastosowanie tylko w przypadkach, gdy taki podmiot wystąpi w danej transakcji. Jest to nie tylko logiczne, ale i pozwoli oszczędzić naszych lasów.

III. Trzecią zmianą jest wprowadzenie dokumentu dostawy wyrobów węglowych w formie uproszczonej, który zawiera nie tylko mniej rubryk do wypełnienia (i to tylko z jednej strony kartki), ale i składa się z mniejszej ilości egzemplarzy.

Tym razem są to tylko 2 egzemplarze – jeden dla kupującego a drugi dla sprzedawcy. Oczywiście sprzedawca nadal musi obowiązkowo zdobyć autograf kupującego na swoim egzemplarzu dokumentu dostawy.

Dokument uproszczony będzie miał zastosowanie tylko w 2 sytuacjach, przy osobistym odbiorze węgla przez kupującego, tj.:

1) przy sprzedaży wyrobów węglowych dla podmiotów zwolnionych, które nie będą ich wykorzystywać do działalności gospodarczej (np. dla osoby fizycznej do spalenia w piecu w domu),

2) przy sprzedaży do działalności gospodarczej, jak do tego dokumentu uproszczonego dołączy się fakturę VAT.

Akcyza na węgiel 2012 – zasady płacenia podatku

IV. Czwarta zmiana polega na możliwości wykorzystywania na terytorium kraju faktury VAT w charakterze dokumentu dostawy – aby móc tak czynić, faktura musi zawierać kilka dodatkowych danych oraz podpisy obydwu stron transakcji, tj. musi ona zawierać:

- nazwę,

- kod CN,

- ilość wyrobów węglowych,

- ich przeznaczenie uprawniające do korzystania ze zwolnienia od akcyzy,

- podpis podmiotu sprzedającego wyroby węglowe lub osoby reprezentującej ten podmiot,

- podpis podmiotu odbierającego te wyroby lub osoby reprezentującej ten podmiot, potwierdzający ich odbiór i przeznaczenie.

Obydwie opisane powyżej formy uproszczeń (trzecia i czwarta) dotyczą wyłącznie sprzedaży dokonywanej przez pośredniczące podmioty węglowe bezpośrednio dowolnym podmiotom zwolnionym, jeżeli podmiot zwolniony sam odbiera węgiel od sprzedawcy. Jeżeli kupujący nie odbiera bezpośrednio tych wyrobów, to nadal trzeba stosować 3 lub 4 kartkowy „tradycyjny” dokument dostawy dla wyrobów węglowych.

Akcyza na węgiel 2012 – jak korzystać ze zwolnień podatkowych

V. Piąta zmiana dotyczy nabyć i dostaw wewnątrzwspólnotowych – tu też można stosować fakturę VAT zamiast dokumentu dostawy, o ile będzie ona zawierać nazwę, kod CN i ilość wyrobów węglowych, a także podpis polskiego podmiotu, na przeznaczonym dla niego egzemplarzu tej faktury i stosowną adnotację o przeznaczeniu wyrobów (nabycie wewnątrzwspólnotowe) lub o dokonaniu dostawy (dostawa wewnątrzwspólnotowa).

Każdy sprzedawca musi również pamiętać o tym, że w miesięcznym zestawieniu dokumentów dostawy musi ująć zarówno „normalne” dokumenty dostawy, jak i wszystkie dokumenty uproszczone oraz faktury VAT, zastępujące te dokumenty.

Opisane powyżej rozwiązania niewątpliwie uproszczą formalności przy dokonywaniu sprzedaży węgla i ucieszą zarówno sprzedawców, jak i ich klientów.