Faktury korygujące u sprzedawcy a VAT – zmiany od 2021 roku

Faktury korygujące wystawia się w celu doprowadzenia dokumentacji księgowej do stanu odpowiadającego rzeczywistemu przebiegowi zdarzeń gospodarczych, przy czym w zależności od okoliczności, ich wystawienie wiąże się albo ze zwiększeniem, albo ze zmniejszeniem podstawy opodatkowania VAT i kwoty podatku naliczonego. Kwestią budzącą wątpliwość pozostaje moment rozliczenia korekt. W niniejszym artykule omówione zostaną zmiany, jakie w tym zakresie przyniosła ostatnia nowelizacja ustawy o podatku od towarów i usług (VAT), która weszła w życie 1 stycznia 2021 r.

Korekta „in plus”

Dotychczasowe przepisy ustawy o VAT nie zawierały wprost regulacji odnoszących się do trybu rozliczania korekt zwiększających podstawę opodatkowania.

Ustawodawca doprecyzował powyższą kwestię w dodanych do art. 29a ustawy o VAT ust. 17 i 18. Stosownie do ich treści, jeżeli podstawa opodatkowania uległa zwiększeniu, korekty dokonuje się w rozliczeniu za okres, w którym zaistniała przyczyna zwiększenia. W przypadku jednak eksportu i wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, rozliczenie następować powinno nie wcześniej niż w deklaracji za okres, w którym dana transakcja została wykazana.

Spółka dokonała sprzedaży towaru 2 stycznia 2021 r. W marcu 2021 r. podatnik orientuję się, że zastosowana przez niego stawka 5% jest błędna. Wystawi fakturę korygującą, wykazującą właściwą stawkę w wysokości 23%. Korektę rozliczy w okresie właściwym dla pierwotnej transakcji, ponieważ już wtedy istniała przyczyna zwiększenia.

Korekta „in minus”

W przypadku korekt zmniejszających podstawę opodatkowania, co następować może w związku z:

udzieleniem po dokonaniu sprzedaży opustu lub obniżki ceny,
zwrotem towarów i opakowań, z zastrzeżeniem ust. 11 i 12,
zwrotem całości lub części zapłaty otrzymaną przed dokonaniem sprzedaży, do której nie doszło,

zastosowanie znajduje art. 29a ust 13 ustawy o VAT. Zgodnie z jego brzmieniem sprzed nowelizacji, korektę rozliczało się za okres, w którym nabywca ją otrzymał, pod warunkiem posiadania przez podatnika potwierdzenia jej otrzymania. Jeżeli przed upływem złożenia deklaracji nie posiadał on takiego potwierdzenia, korektę rozliczyć mógł dopiero w okresie rozliczeniowym jego uzyskania.

Omawiany przepis w wersji obowiązującej od 1 stycznia 2021 r. brzmi natomiast, że w przypadkach, o których mowa w ust. 10 pkt 1-3, obniżenia podstawy opodatkowania, w stosunku do podstawy określonej w wystawionej fakturze z wykazanym podatkiem, dokonuje się za okres rozliczeniowy, w którym podatnik wystawił fakturę korygującą, pod warunkiem że z posiadanej przez tego podatnika dokumentacji wynika, że uzgodnił on z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług określone w fakturze korygującej oraz warunki te zostały spełnione, a faktura ta jest zgodna z posiadaną dokumentacją. W przypadku gdy w okresie rozliczeniowym, w którym została wystawiona faktura korygująca, podatnik nie posiada dokumentacji, o której mowa w zdaniu pierwszym, obniżenia podstawy opodatkowania dokonuje za okres rozliczeniowy, w którym dokumentację tę uzyskał.

W konsekwencji, rozliczanie korekt „in minus” powinno następować w okresie rozliczeniowym, w którym zostały one wystawione, bez wymogu wcześniejszego uzyskania potwierdzenia ich otrzymania. Ustawodawca wprowadził jednak konieczność łącznego wystąpienia następujących przesłanek:

posiadania przez podatnika dokumentacji, z której wynika, że uzgodnił z nabywcą warunki obniżenia podstawy opodatkowania,
spełnienia uzgodnionych wcześniej warunków obniżenia podstawy,
wystawienia faktury korygującej (która powinna być w zgodzie z posiadaną przez podatnika dokumentacją).

Jeżeli w okresie rozliczeniowym wystawienia korekty podatnik nie będzie w posiadaniu przedmiotowej dokumentacji, jej rozliczenia będzie mógł dokonać dopiero w okresie, w którym ją uzyska. Przywołaną regulację stosuje się odpowiednio w przypadku stwierdzenia pomyłki w kwocie podatku na fakturze i wystawienia faktury korygującej do faktury, w której wykazano kwotę podatku wyższą niż należna (art. 29a ust. 14 ustawy o VAT).

W tym miejscu zaznaczyć należy, że przepisy przejściowe przewidują możliwość rozliczania faktur korygujących „in minus” wystawionych po dniu 31 grudnia 2020 r. na dotychczasowych zasadach do końca 2021 roku. W celu skorzystania z tej opcji konieczne jest uzgodnienie takiego wyboru z nabywcą i jego uzewnętrznienie na piśmie przed wystawieniem pierwszej korekty w 2021 r.

Karolina Mnich, Konsultant podatkowy w ECDP TAX Żuk Komorniczak i Wspólnicy sp.k.

Zobacz również:

Polecamy: Biuletyn VAT

VAT 2021

Ustawa o VAT