Wystawianie faktur – terminy ustawowe

Termin wystawienia faktury – przepisy, informacje podstawowe

Termin wystawienia faktury został określony przez ustawodawcę w ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 z późn. zm.) zwanej dalej „Ustawa o VAT” w art. 106i. Kolejne jego ustępy wyjaśniają terminy:

• podstawowy;
• przy płatności z góry (zaliczkowy);
• przy zwrotach;
• szczególne;
• dodatkowe;
• na żądanie;

oraz obowiązujące od tych zasad wyjątki.

Termin podstawowy znany większości podatników został określony przez ustawodawcę następująco: „Fakturę wystawia się nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru lub wykonano usługę, z zastrzeżeniem ust. 2-9.”

Termin zapłaty, a płatność z góry (termin zaliczkowy)

W praktyce zdarza się, że Klient płaci za towary lub usługi z góry. W takiej sytuacji ustawodawca zdecydował, że jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru (lub odpowiednio przed wykonaniem usługi) otrzymano całość lub część zapłaty, to fakturę należy wystawić nie później niż do 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym otrzymano całość lub część zapłaty od nabywcy.

Ustawa o VAT:

Art. 106i ust 2. Jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, fakturę wystawia się nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym otrzymano całość lub część zapłaty od nabywcy.

W tym miejscu należy jednak zwrócić uwagę na dodatkowe uregulowanie. Ustawodawca zdecydował, że faktury nie mogą być wystawiane również zbyt wcześnie. Terminem granicznym jest 60 dni przed dokonaniem dostawy lub wykonaniem usługi lub otrzymaniem przed dokonaniem dostawy lub wykonania usługi, całości lub części zapłaty. W art. 106 ust. 7 wskazano, że „Faktury nie mogą być wystawione wcześniej niż 60. dnia przed: 1) dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi 2) otrzymaniem, przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi, całości lub części zapłaty”.

Faktura może być wystawiona wcześniej niż 60 dnia. przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi , ale tylko w zakresie dostawy i świadczenia usług, o których mowa w art. 19a ust. 3, 4 i ust. 5 pkt 4, jeżeli faktura zawiera informację, jakiego okresu rozliczeniowego dotyczy.

Ustawa o VAT:

- art. 19a ust. 3 – „Usługę, dla której w związku z jej świadczeniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi.”

- art. 19a ust. 4 – „Przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio do dostawy towarów, z wyjątkiem dostaw towarów, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 2 (wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności) ; art. 7a ust. 1 (W przypadku gdy podatnik ułatwia, poprzez użycie interfejsu elektronicznego, takiego jak platforma, platforma handlowa, portal lub podobne środki, zwanego dalej "interfejsem elektronicznym", sprzedaż na odległość towarów importowanych w przesyłkach o wartości rzeczywistej nieprzekraczającej wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 150 euro)  i 2 (W przypadku gdy podatnik ułatwia, poprzez użycie interfejsu elektronicznego, dokonanie na terytorium Unii Europejskiej przez podatnika nieposiadającego siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Unii Europejskiej: 1) wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość lub 2) dostawy towarów na rzecz podmiotu niebędącego podatnikiem) , dokonywanych na rzecz podatnika ułatwiającego dostawy towarów oraz przez tego podatnika”

- w art. 19a ust. 5 pkt. 4 -  „wystawienia faktury z tytułu: a)dostaw energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego, b)świadczenia usług: -telekomunikacyjnych, -wymienionych w poz. 24-37, 50 i 51 załącznika nr 3 do ustawy, -najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze, -ochrony osób oraz usług ochrony, dozoru i przechowywania mienia, -stałej obsługi prawnej i biurowej, -dystrybucji energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego - z wyjątkiem usług, do których stosuje się art. 28b, stanowiących import usług.”.

Dodatkowe terminy wystawiania faktur

Ustawodawca ustalił cztery dodatkowe terminy wystawienia faktury

• 30. dnia od dnia wykonania usług budowlanych lub budowlano-montażowych określonych w art. 19a ust. 5 pkt 3 lit. a Ustawy o VAT;
• 60. dnia od dnia wydania towarów - dostawy książek drukowanych  - określonych w  art. 19a ust. 5 pkt 3 lit. b, z zastrzeżeniem ust. 4 Ustawy o VAT;
• 90. dnia od dnia wykonania czynności polegających na drukowaniu książek  - opisanych w art. 19a ust. 5 pkt 3 lit. c Ustawy o VAT;
• z upływem terminu płatności - w przypadku, o którym mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4.

Wyłączenia dodatkowych terminów 30, 60 i 90 dniowych oraz z upływem terminu płatności, nie stosuje się do wystawiania faktur w zakresie dostawy towarów lub świadczenia usług, o których mowa w art. 8a ust. 1 i 3 Ustawy o VAT (transfer bonów).

Szczególne terminy płatności przy zwrotach

Dodatkowo ustawodawca wprowadził trzy szczególne terminy wystawienia faktury w przypadku możliwych zwrotów i są to:

- 120. dnia od pierwszego dnia wydania towarów w przypadku dostawy towarów, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 3 lit. b (tj. dostawa książek drukowanych) gdy umowa przewiduje rozliczenie zwrotów wydawnictw;

- 7. dnia w przypadku, o którym mowa w art. 29a ust. 12 ( tj. „W przypadku niezwrócenia przez nabywcę opakowania, o którym mowa w ust. 11, podstawę opodatkowania podwyższa się o wartość tego opakowania”) od określonego w umowie dnia zwrotu opakowania;

-  60. dnia w przypadku, o którym mowa w art. 29a ust. 12, od dnia wydania opakowania, jeżeli w umowie nie określono terminu zwrotu opakowania.

Faktura na żądanie

W określonych w ustawie przypadkach nabywca może zażądać wystawienia faktury. W tym miejscu ustawodawca wskazał dwa podstawowe terminy wystawiania faktur:

• w terminie ogólnym  - to znaczy do 15 dnia. miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru lub wykonano usługę – w przypadku jeżeli nabywca zgłosił swoje żądanie wystawienia faktury do końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę, lub otrzymano całość, lub część zapłaty;
• nie później niż 15. dnia od dnia zgłoszenia żądania - jeżeli żądanie wystawienia faktury zostało zgłoszone po upływie miesiąca.

Podstawa prawna: Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 z późn. zm.).