Jaki skutki wywołuje wystawienie błędnej faktury przy zleceniu transportowym

Nie oceniając skuteczności poszczególnych zapisów umownych, warto zastanowić się czy ewentualne błędy w fakturach VAT mogą powodować wstrzymanie wypłaty wynagrodzenia przewoźnikowi.

Czy faktura VAT stanowi dowód wykonania umowy?

Na gruncie prawa cywilnego faktura VAT ma walor dokumentu prywatnego i może jedynie dowodzić, iż osoba, która ją podpisała, złożyła oświadczenie w niej zawarte. Faktura stanowi powszechnie przyjęty dokument rozliczeniowy, albowiem jej doręczenie umożliwia dłużnikowi podjęcie czynności mających na celu sprawdzenie, czy jest ona w ogóle zasadna. Umożliwia także podjęcie czynności finansowych zmierzających do spełnienia świadczenia, tj. polegającej na jej zapłacie. Faktura, jako dokument rozrachunkowy nie stanowi jednak dowodu wykonania umowy w sposób uzasadniający żądane wynagrodzenie.

W praktyce często w kontaktach handlowych pomiędzy przedsiębiorcami, szczególnie w zakresie świadczenia usług, na potwierdzenie dokonanej transakcji wystawiane są faktury służące obu stronom do rozliczeń. Tym samym uznać należy, iż w sytuacji związanej z wykonaniem umowy przewozu faktura VAT będzie miała drugorzędne znaczenie, albowiem o wykonaniu umowy świadczą w głównej mierze dokumenty przewozowe, w tym szczególności list przewozowy.

Koszty transportu w podstawie opodatkowania VAT

Praktyka

W praktyce często spotykaną sytuacją jest to, że kontrahent odmawia zapłaty przewoźnego z uwagi na wpisanie błędnych danych w fakturze VAT, w szczególności terminu zapłaty, jeżeli jest on liczony od dnia doręczenia dokumentów przewozowych kontrahentowi. Zgodnie jednak z najnowszym orzecznictwem Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie (Wyrok NSA z 22 października 2015 r., sygn. akt I FSK 1131/14) wystawienie faktury VAT z błędami formalnymi, które nie powodują, że faktura VAT nie odzwierciedla rzeczywistej transakcji handlowej, umożliwia podatnikowi realizację prawa do odliczenia naliczonego podatku, niezależnie od tego, czy formalne wady faktury zostaną skorygowane:

"Faktura dotknięta wadą formalną, która z uwagi na wagę uchybienia, może zostać skorygowana notą korygującą (np. dane nabywcy), umożliwia podatnikowi na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1065 ze zm.) realizację prawa do odliczenia z niej podatku naliczonego w terminach przewidzianych w ustawie (art. 86 ust.10 pkt 1 u.p.t.u.; od 1 stycznia 2014 r. – art. 86 ust. 10 i ust. 10b pkt 1 u.p.t.u.) niezależnie od tego, czy formalne wady faktury zostaną skorygowane – jeżeli nie zachodzi ryzyko oszustwa lub nadużycia (czynności udokumentowane fakturą zostały wykonane na rzecz podatnika i służyły jego działalności opodatkowanej)".

Tym samym drobne błędy w fakturach VAT nie powodują, że strony transakcji handlowej zostają pozbawione prawa do dokonania rozliczeń finansowych. Co więcej, zgodnie z ustawą o podatku od towarów i usług, w przypadku błędów w fakturze VAT, nabywca usługi – kontrahent przewoźnika jest uprawniony do wystawienia tzw. noty korygującej:

Art. 106 k:

1. Nabywca towaru lub usługi, który otrzymał fakturę zawierającą pomyłki, z wyjątkiem pomyłek w zakresie danych określonych w art. 106e ust. 1 pkt 8-15, może wystawić fakturę nazywaną notą korygującą.
2. Faktura, o której mowa w ust. 1, wymaga akceptacji wystawcy faktury.

Kiedy wystawia się fakturę pro forma?

Jak wystawiać faktury zaliczkowe

W szczególności można wskazać, iż uprawnienie do wystawienia noty korygującej kierowane do nabywcy usługi przysługuje w przypadku błędów dotyczących danych określonych w art. 106e ust. 1 pkt 1-7 ustawy o podatku od towarów i usług:

Art. 106 e:

1. Faktura powinna zawierać:

1) datę wystawienia;

2) kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę;

3) imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy;

4) numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. a;