REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kiedy powstaje obowiązek podatkowy w VAT u małego podatnika

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec świadczy doradztwo prawne z zakresu prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego i karnego.
Robert Nogacki
radca prawny
Kiedy powstaje obowiązek podatkowy w VAT u małego podatnika /fot. Shutterstock
Kiedy powstaje obowiązek podatkowy w VAT u małego podatnika /fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Na gruncie podatku VAT obowiązuje zasada, zgodnie z którą obowiązek podatkowy powstaje w momencie dokonania dostawy towarów lub świadczenia usług. Ustawa o VAT przewiduje jednak pewne wyjątki od tej zasady generalnej. Jednym z nich jest instytucja małego podatnika, czyli podmiotowe określenie podatników, którzy mogą korzystać z pewnych preferencji. Są jednak pewne ograniczenia, o których podatnicy powinni pamiętać. W szczególności bardzo istotne zmiany dotyczą daty powstania obowiązku podatkowego.

Kogo zalicza się jako małego podatnika?

REKLAMA

Mały podatnik to podatnik podatku od towarów i usług, w przypadku którego wartość sprzedaży nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty stanowiącej równowartość 1,2 mln euro. W przypadku podmiotów prowadzących przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzających funduszami inwestycyjnymi, alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, agentów czy zleceniobiorców kwota ta wynosi 45 tys. euro i dotyczy prowizji lub innej postaci wynagrodzenia. Kwotę tę przelicza się na złote na pierwszy dzień października poprzedzającego roku w zaokrągleniu do 1 000 zł. Powyższe ograniczenie w zakresie kwoty sprzedaży ma na celu limitację podmiotów mogących skorzystać z tych przepisów, przez co więksi podatnicy nie będą mogli z tej preferencji skorzystać.

REKLAMA

Mały podatnik może rozliczać się metodą kasową. Warto zaznaczyć, że wybór tej metody nie jest obowiązkiem, lecz prawem podatnika. Dlatego powinien on zawiadomić właściwego naczelnika urzędu skarbowego o chęci skorzystania z tej metody. Rozliczając się metodą kasową, deklaracje VAT składa się kwartalnie. Metodę tę należy kontynuować minimum 12 miesięcy, a chcąc z niej zrezygnować, należy o tym zawiadomić właściwego naczelnika urzędu skarbowego.

Ponadto podatnik po przekroczeniu w danym kwartale progów umożliwiających korzystanie ze statusu małego podatnika i rozliczanie się metodą kasową, powinien od miesiąca następującego po tym kwartale stosować zasady ogólne określania obowiązku podatkowego.

Obowiązek podatkowy – mały podatnik

REKLAMA

Metoda kasowa oznacza, że obowiązek podatkowy u małych podatników powstaje co do zasady z dniem otrzymania całości lub części zapłaty albo z upływem 180 dnia począwszy od daty dostawy lub świadczenia usługi. Obowiązek podatkowy zależy więc od otrzymania środków pieniężnych, co stanowi znaczne uproszczenie dla podatników i pomaga zachować lepszą płynność finansową. W przypadku metody kasowej tracą na znaczeniu daty dokonania dostawy lub wykonania usługi.

Pierwszy przypadek wymieniony powyżej dotyczy dokonania dostawy towarów lub świadczenia usług na rzecz czynnych podatników VAT. W takim przypadku VAT należny rozpoznajemy w miesiącu otrzymania płatności, czyli de facto otrzymania VAT od kontrahenta. W efekcie nie ma przesunięcia pomiędzy miesiącem powstania obowiązku podatkowego a miesiącem otrzymania należnych środków, w tym także VAT.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Polecamy: Oferta specjalna: Pakiet książek – Nowa matryca stawek VAT Towary i Usługi z programem INFORLEX PKWiU + CN, stawki VAT i WIS na 2 m-ce

Druga opcja dotyczy pozostałych kontrahentów, niebędących podatnikami VAT. Zatem ustawodawca zdecydował się na rozróżnienia pomiędzy sprzedażą na rzecz określonych rodzajów kontrahentów. W praktyce gospodarczej powyższy zapis oznacza, że podatnik powinien ustalić status swojego kontrahenta, na rzecz którego dokonywana jest dostawa towarów czy świadczenie usług. Decyzja o kwalifikacji kontrahenta powinna zostać podjęta w dacie dokonania dostawy lub świadczenia usługi, a późniejsze zmiany np. w zakresie rejestracji nie mają na nią wpływu.

Powyższe zasady dotyczą czynności wykonanych w okresie, kiedy podatnik był tzw. małym podatnikiem. Wynika to bezpośrednio z treści art. 21 ust. 2 ustawy o VAT. Zatem możemy mieć do czynienia z sytuacją, gdy pomimo tego, że podatnik nie jest już małym podatnikiem, to rozlicza się metodą kasową, ponieważ czynności zostały wykonane w czasie, kiedy miał prawo do takiego rozliczenia. Zatem pomimo że data dostawy czy data wykonania usługi straciły na znaczeniu, to ustawodawca zdecydował się na uzależnieniu możliwości korzystania z metody kasowej właśnie od tych dat.

Na marginesie warto dodać, że otrzymanie częściowej płatności powoduje powstanie obowiązku podatkowego tylko do tej części. Oznacza to, że w sytuacji, gdy podatnik nie otrzyma całości środków, nie będzie w przypadku metody kasowej zobowiązany do rozliczenia całego VAT. Może to prowadzić do dodatkowej pracy administracyjnej związanej z prawidłowym rozliczeniem podatku, jednak w praktyce generuje oszczędności dla podmiotów korzystających z metody kasowej.

Czynności nieodpłatne

W przypadku metody kasowej rozliczania podatku od towarów i usług pojawia się kwestia opodatkowania czynności nieodpłatnych wynikających z przepisów ustawy o VAT (art. 7 ust. 2 oraz art. 8 ust. 2). Art. 21 ust. 1 ustawy o VAT odnosi się do konkretnego rodzaju podatnika – małego podatnika, wskazując, że obowiązek podatkowy powstaje w dacie otrzymania całości lub części płatności. W przypadku czynności nieodpłatnych brak jest płatności, a więc wydawać by się mogło, że obowiązek podatkowy w zakresie takich czynności również nie powstanie.

Wyłączenia

Na zakończenie warto zwrócić uwagę na wyłączenia, czyli kwestie, które nie podlegają metodzie kasowej, pomimo że mały podatnik z niej korzysta. Zasady ustalania szczególnej daty obowiązku podatkowego u małych podatników nie mają zastosowania w przypadku transferu bonów jednego przeznaczenia określonego w art. 8a ust. 1 oraz ust. 3 ustawy o VAT, transakcji wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów czy przemieszczenia towarów do magazynu konsygnacyjnego w celu ich późniejszej dostawy. W takich przypadkach mali podatnicy powinni korzystać z zasad ogólnych rozpoznawania obowiązku podatkowego w VAT.

Autor: radca prawny Robert Nogacki
Kancelaria Prawna Skarbiec

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Masz firmę? Sprawdź, co odpowiada rząd na problemy z KSeF i słabym Internetem

Obowiązkowe e-fakturowanie w KSeF od 2026 r. ma być rewolucją w rozliczeniach VAT, ale wielu przedsiębiorców obawia się braku stabilnego Internetu, szczególnie w mniejszych miejscowościach. Posłanka Iwona Krawczyk pyta ministra finansów o rozwiązania awaryjne i wsparcie dla firm. Znamy odpowiedź resortu.

Koniec polskiego rolnictwa? Unia Europejska otwiera bramy dla taniej żywności z Ameryki Południowej

To może być początek końca polskiej wsi. Umowa z Mercosurem otwiera unijny rynek na wołowinę, drób, miód i cukier z Ameryki Południowej – tanie, masowe i nie do przebicia. Czy polskie rolnictwo czeka katastrofa?

Webinar: Objaśnienia MF w podatku u źródła. W czym w praktyce pomogą?

Podatek u źródła od lat budzi wątpliwości. Zmieniające się przepisy, niejednoznaczne interpretacje oraz ryzyko odpowiedzialności sprawiają, że każda wskazówka ze strony resortu finansów ma istotne znaczenie w codziennej praktyce. Przyjrzymy się więc najnowszym objaśnieniom MF i ocenimy, w jakim zakresie mogą one pomóc w konkretnych przypadkach.

Jak przygotować się do KSeF? Praktyczne wskazówki i odpowiedzi na trudne pytania [Szkolenie online, 10 września]

Jak przygotować się do KSeF? Pod takim tytułem odbędzie się szkolenie, na które serdecznie zapraszamy! Termin wydarzenia to 10 września 2025 roku, godz. 10:00-16:00.

REKLAMA

KSeF i załączniki: Czy możesz dodać PDF, skan lub zdjęcie? MF wyjaśnia

Ministerstwo Finansów wyjaśnia, jak działa obsługa załączników w Krajowym Systemie e-Faktur. Sprawdź, w jakiej formie można je dołączać do KSeF, czy są obowiązkowe i co zrobić z plikami PDF lub zdjęciami.

API KSeF 2.0: Nowe narzędzia od Ministerstwa Finansów. Firmy muszą już zacząć przygotowania

Resort finansów opublikował pełną dokumentację API KSeF 2.0 wraz z bibliotekami SDK i podręcznikiem dla programistów. Od 30 września 2025 r. ruszy środowisko testowe, a od 1 lutego 2026 r. KSeF stanie się obowiązkowy dla wszystkich przedsiębiorców.

Przeniesienie grupy spółek do centrum BPO: jak to zrobić skutecznie i prawidłowo

Migracja grupy kilkunastu spółek w ramach jednego projektu outsourcingu księgowo-kadrowego w ramach BPO to jedno z najbardziej złożonych przedsięwzięć w branży usług finansowo-księgowych. Wymaga to precyzyjnego planowania, koordynacji wielu zespołów oraz szczególnej uwagi na aspekty prawne, techniczne i operacyjne. Jak przygotować się do takiego procesu z perspektywy firmy przekazującej procesy oraz dostawcy usług BPO?

E-faktura w KSeF: definicja, nowy wzór FA(3) i zasady wystawiania od 2026 r.

Od 1 lutego 2026 r. wszyscy podatnicy będą wystawiać faktury ustrukturyzowane wyłącznie w nowym formacie FA(3). Sprawdź, czym jest e-faktura w KSeF, jakie zmiany wprowadza nowy wzór i z jakich bezpłatnych narzędzi można korzystać, aby prawidłowo wystawiać dokumenty.

REKLAMA

Miliardy złotych na fikcyjnych fakturach. W pół roku fiskus wykrył oszustwa na ponad 4,1 mld zł [DANE MF]

W 6 miesięcy br. liczba wykrytych fikcyjnych faktur była o prawie 3% mniejsza niż w analogicznym okresie ubiegłego roku. Jak zaznaczają eksperci, KAS stosuje coraz skuteczniejsze cyfrowe narzędzia weryfikujące. Algorytmy z użyciem sztucznej inteligencji są dużo szybsze i dokładniejsze w wyłapywaniu oszustw niż metody tradycyjne. Jednocześnie oszuści są mniej skłonni do podejmowania ryzyka. Ostatnio wartość brutto wynikająca z fikcyjnych faktur wyniosła ponad 4,1 mld zł, a więc o przeszło 3% mniej niż rok wcześniej.

Faktura handlowa nie będzie jednocześnie fakturą ustrukturyzowaną. Dodatkowe obowiązki podatników VAT

Po wejściu w życie zmian w ustawie o VAT wdrażających model obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) wielu podatników może mieć problem (i dodatkowe obowiązki) wynikające z faktu, że faktura ustrukturyzowana nie może pełnić funkcji faktury handlowej – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski. Co powinni zrobić podatnicy VAT, którzy zdecydują się na wystawianie faktur handlowych nie będących fakturami VAT?

REKLAMA