REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak ustalić stawkę VAT wg nowej matrycy stawek VAT?

Business Tax Professionals Sp. z o.o. sp. k.
Doradztwo podatkowe, przeglądy i szkolenia podatkowe, ceny transferowe
Nowa matryca stawek VAT – jak ustalić nową stawkę podatku?
Nowa matryca stawek VAT – jak ustalić nową stawkę podatku?

REKLAMA

REKLAMA

Jaka jest zawartość soku w napoju owocowym? Czym się różni musztarda od sosu musztardowego? Jaki jest termin przydatności do spożycia pieczywa? To tylko niektóre z dylematów, przed którymi stoi przedsiębiorca dokonujący wyboru stawki VAT dla sprzedawanych przez siebie produktów. Przykłady podobnych absurdów można wyliczać bardzo długo. Według ustawodawcy ten stan rzeczy ulegnie zmianie wraz z wejściem w życie nowej matrycy stawek VAT. Ma ona za zadanie uprościć i ujednolicić system klasyfikacji towarów i usług na potrzeby ustalania stawek VAT. Czy rzeczywiście tak będzie?

Z dniem 1 lipca 2020 r. wchodzi w życie nowa matryca stawek VAT. Zakłada ona odejście od dotychczas obowiązującego sposobu identyfikacji towarów i usług na potrzeby VAT, tj. według klasyfikacji PKWiU 2008, na rzecz Nomenklatury Scalonej (CN) – w przypadku towarów i PKWiU 2015 – w przypadku usług. W konsekwencji, zmianie ulegną stawki podatku VAT dla poszczególnych towarów i usług.

Klasyfikowanie towarów i usług od 1 lipca 2020 r. będzie odbywało się według dwóch odmiennych klasyfikacji. W związku z tym zasadne jest osobne omówienie przekwalifikowania towarów oraz usług.

REKLAMA

Autopromocja

Polecamy: Nowa matryca stawek VAT

Polecamy: Biuletyn VAT

Co to jest Nomenklatura Scalona i jak klasyfikuje ona towary?

CN to klasyfikacja towarów regulowana przez przepisy prawa Unii Europejskiej. Do tej pory służyła klasyfikacji towarów w handlu zagranicznym, stąd decydowała o zastosowaniu właściwych stawek cła. Klasyfikacja CN wydawana jest co roku przez Komisję UE. Od 1 lipca 2020 r. na potrzeby określania stawek VAT obowiązuje CN 2020.

Wyszukiwarka kodów CN znajduje się na stronie KAS poświęconej informacyjnemu systemowi zintegrowanej taryfy celnej (ISZTAR4).[1]

Dalszy ciąg materiału pod wideo

CN cechuje się znacznym stopniem szczegółowości, np. kod CN 2005 20 20 obejmuje:

,,Pozostałe warzywa przetworzone lub zakonserwowane inaczej niż octem lub kwasem octowym, niezamrożone, inne niż produkty objęte pozycją 2006” - ,,Ziemniaki” - ,,Pozostałe” - ,,Cienkie plasterki, smażone lub pieczone, nawet solone lub z przyprawami, w hermetycznych opakowaniach, nadające się do bezpośredniego spożycia”.

Tym samym, aby zakwalifikować towar do odpowiedniego kodu CN, niezbędna jest wiedza o jego składzie, właściwościach czy przeznaczeniu. Jednakże dokładność CN nie oznacza, że podatnicy zawsze unikną problemów z właściwym zaklasyfikowaniem towarów. W szczególności dotyczy to produktów o złożonym składzie np. gotowych dań składających się z ryżu, mięsa i warzyw. W rozwiązywaniu powyższych problemów interpretacyjnych należy kierować się Ogólnymi regułami interpretacji CN[2]. Opisują one metodologię, jaką powinien przyjąć podatnik, aby dokonać wyboru właściwego kodu CN dla poszczególnych towarów. Publikowane co roku Ogólne reguły interpretacji dostępne są m.in. na stronie GUS (dla CN 2020 właściwy jest ostatni plik w formacie pdf., strona nr 13).[3]

Na wcześniej wymienionym portalu ISZTAR4 (w zakładce ,,Przeglądarka Taryfowa”) można znaleźć także wyszukiwarkę tekstową oraz Noty do Zharmonizowanego Systemu Oznaczania i Kodowania Towarów (dalej: Noty do HS). Narzędzia te zawierają liczne wskazówki na temat tego, jak klasyfikować towary zgodnie z CN.

Warto dodać, że - na potrzeby ustalania stawki VAT - nie zawsze trzeba będzie tak dokładnie badać nasz produkt. Kody CN dot. artykułów spożywczych wymienione w załącznikach do ustawy o VAT często są dość ogólne (tzn. kod CN jest dwucyfrowy i obejmuje całe działy np. CN 02 ,,Mięso i podroby jadalne”).

Jak przekwalifikować towary z PKWiU 2008 na CN 2020?

Na wstępie należy zauważyć, że CN klasyfikuje towary znacznie dokładniej niż PKWiU. Często może być tak, że jednemu grupowaniu PKWiU odpowiada wiele różnych kodów CN. Tym samym podatnik musi znać dokładną specyfikację klasyfikowanego produktu. Zależności pomiędzy odmiennymi systemami klasyfikacji towarów pokazują klucze powiązań dostępne na stronie GUS.[4] Dzięki nim, można ustalić, który kod CN jest odpowiedni dla towaru sklasyfikowanego wcześniej do danego grupowania PKWiU. Sprawę nieco utrudnia fakt, iż GUS nie wydał klucza powiązań między PKWiU 2008 a CN 2020.

W związku z tym, w naszej ocenie, należy użyć dostępnych kluczy, aby ustalić powiązania między PKWiU 2008 a CN 2020. Należy to zrobić dwustopniowo, tzn: najpierw przekwalifikować towary z PKWiU 2008 na PKWiU 2015 a następnie z PKWiU 2015 na CN 2020 – zgodnie z kluczami dostępnymi na stronie GUS. Jeśli po tej operacji nadal nie jesteśmy w stanie ustalić odpowiedniego kodu CN dla towaru (jednemu grupowaniu PKWiU 2015 może odpowiadać np. 10 kodów CN) należy wybrać kod CN najbardziej zbliżony opisem do naszego produktu posiłkując się przy tym Ogólnymi regułami interpretacji CN oraz Notami do HS.

Preferencyjna stawka VAT powiązana z kodem CN

Po zakwalifikowaniu towaru do kodu CN możliwe jest wybranie dla niego odpowiedniej stawki VAT. Obecnie podstawowa stawka podatku VAT wynosi 23%. Aby skorzystać ze stawki preferencyjnej (0%, 5% lub 8%) podatnik musi mieć ku temu podstawę prawną. Załączniki nr 3 i nr 10 do ustawy o VAT wymieniają kody CN, które uprawniają do zastosowania odpowiednio stawki 8% i 5% VAT. Niekiedy towar musi spełnić dodatkowe warunki, aby mógł być on opodatkowany stawką obniżoną – przykładowo zgodnie z poz. 13 zał. nr 10 do ustawy o VAT stawka 5% VAT znajdzie zastosowanie do produktów oznaczonych kodem CN 20 (przetwory z warzyw, owoców, orzechów lub pozostałych części roślin), pod warunkiem, że nie należą one do kategorii produktów o rzeczywistej masowej mocy alkoholu powyżej 1,2%.  

Preferencyjna stawka VAT niezależna od kodu CN

W przypadku niektórych towarów załączniki nr 3 i 10 do ustawy o VAT nie uzależniają stosowania preferencyjnej stawki podatku od właściwego kodu CN. Dotyczy to m.in. towarów związanych z ochroną zdrowia wymienionych w poz. 13-15 zał. nr 3 do ustawy o VAT. W ich przypadku można zastosować obniżoną stawkę podatku pod warunkiem spełnienia przesłanek wskazanych przez ustawy regulujące rejestrację i obrót towarami danej kategorii.

Przykładowo zgodnie z poz. 15 zał. nr 3 do ustawy o VAT stawka 8% VAT ma zastosowanie do środków odkażających, które spełniają łącznie przesłanki:

  1. posiadają właściwości bakteriobójcze, grzybobójcze i wirusobójcze;
  2. mają zastosowanie wyłącznie w ochronie zdrowia i zostało na nie wydane pozwolenie tymczasowe albo dokonany wpis do rejestru produktów biobójczych w rozumieniu przepisów ustawy o produktach biobójczych.

Tym samym dokonując wyboru stawki VAT, podatnik jest zobowiązany do analizy ustaw pozapodatkowych. W przypadku środków odkażających ułatwieniem jest fakt, że rejestr tych produktów jest publicznie dostępny na stronie Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych.[5]

Poza tym w rozporządzeniu MF dot. obniżonych stawek VAT[6] wymienione zostały inne towary, do których można zastosować preferencyjną stawkę podatku.

Jak przekwalifikować usługi z PKWiU 2008 na PKWiU 2015?

W przypadku usług nowa matryca VAT zakłada przejście na nowszą wersję tej samej klasyfikacji – z PKWiU 2008 na PKWiU 2015. Na stronie GUS dostępny jest klucz przejścia między nimi. Chcąc się upewnić, że wybrane grupowanie PKWiU jest prawidłowe, podatnik może skorzystać z wyszukiwarki GUS (na stronie GUS, zakładka po lewej PKWiU 2015, a dalej: wyszukiwarka) wpisując szukaną frazę lub szukane grupowanie PKWiU 2015.

Preferencyjna stawka VAT dla usług

Analogicznie jak w przypadku towarów lista usług, które mogą skorzystać ze stawki preferencyjnej, znajduje się w załącznikach nr 3 i 10 do ustawy o VAT. Usługi, które mogą być opodatkowane według stawki obniżonej, są także wymienione w rozporządzeniu MF dot. obniżonych stawek VAT. W szczególności na mocy ww. rozporządzenia stawce 8% podlegają roboty konserwacyjne dotyczące obiektów budownictwa mieszkaniowego.

PKWiU 2008 – przepisy przejściowe

Należy pamiętać o tym, że PKWiU 2008 nie odchodzi jeszcze całkowicie do lamusa. Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 27 marca 2020 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU), przedłużono stosowanie tej klasyfikacji w określonych przypadkach do dnia 31 grudnia 2020 r. Dotyczy to:

  • towarów i usług wrażliwych wymienionych w zał. nr 15 do ustawy o VAT;
  • przepisów wprowadzających wyłączenia ze zwolnienia podmiotowego z VAT (art. 113 ust. 13 pkt 1 lit. f i g ustawy o VAT);
  • przepisów wykonawczych wydawanych na podstawie art. 111 ust. 8 ustawy o VAT (czyli klasyfikowaniu czynności, które podlegają zwolnieniu z ewidencji na kasie fiskalnej).   

Oznacza to, że od 1 lipca do 31 grudnia 2020 r. obowiązują obok siebie trzy równoległe reżimy klasyfikacji towarów i usług – PKWiU 2008, PKWiU 2015 i CN (a nawet cztery biorąc pod uwagę Polską Klasyfikację Obiektów Budowlanych).

Zmiany stawek VAT

W efekcie zmiany klasyfikacji towarów i usług zmianie uległy stawki podatku VAT na wiele towarów. Obniżona stawka dotyczy przeważnie artykułów codziennego użytku, natomiast towary, które ustawodawca uznał za ,,luksusowe” (np. owoce morza), zostały pozbawione preferencyjnej stawki VAT.

Przykłady obniżonych stawek VAT:

  • owoce tropikalne i cytrusowe, niektóre orzechy (pistacjowe, migdały, kokosowe) – wcześniej opodatkowane według stawki 8% objęte zostaną – tak jak pozostałe owoce – stawką 5%, co wynika z jednakowego potraktowania wszystkich owoców i warzyw (i określonych z nich produktów – np. owoce i warzywa suszone, zamrożone, skórki z owoców itd.);
  • pieczywo każdego rodzaju, włącznie z ciastkami, objęte zostanie stawką 5% (wcześniej pieczywo i produkty ciastkarskie były objęte trzema stawkami 5%, 8% i 23% w zależności od daty przydatności do spożycia);
  • musztarda, przyprawa słodka papryka, niektóre przyprawy przetworzone (np. pieprz, gałka muszkatołowa, tymianek) – wcześniej opodatkowane według stawki 23% będą objęte zakresem stawki 8% - tak jak pozostałe przyprawy;
  • produkty dla niemowląt i dzieci, tj. żywność przeznaczona dla niemowląt i małych dzieci, smoczki, pieluszki oraz foteliki samochodowe wcześniej opodatkowane stawką w wysokości 8% zostaną objęte stawką 5%;
  • artykuły higieniczne – wcześniej opodatkowane stawką w wysokości 8% zostaną objęte stawką 5%.

Przykłady podwyższonych stawek VAT:

  • napoje z owoców i warzyw inne niż soki i nektary z owoców i napoje warzywne zawierające co najmniej 50% wsadu warzywnego w składzie surowcowym z 5% na 23%. Objęcie napojów innych niż soków i nektarów z owoców i określonych napojów z warzyw stawką w wysokości 23% jest związane z ujednoliceniem stawki dla większości napojów – kawa, herbata, woda butelkowana;
  • drewno opałowe z 8% do 23%;
  • lód do celów spożywczych z 8% do 23%;
  • owoce morza (krewetki, małże, ośmiornice, kawior etc.) jak również sprzedawane w placówkach gastronomicznych posiłki, których składnikiem są ww. produkty: z 5% na 23%.

Wiążąca Informacja Stawkowa

Co w przypadku, gdy podatnik nie będzie w stanie sam określić stawki VAT? W takiej sytuacji podatnik może się ubiegać o wydanie Wiążącej Informacji Stawkowej (dalej: WIS) przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: Dyrektor KIS, organ). Jest to instytucja podobna do interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego, jednak z tą podstawową różnicą, że WIS chroni podatnika wyłącznie w zakresie wyboru stawki VAT dla towaru/usługi objętej zapytaniem podatnika. Organ rozstrzyga w niej kwestię przypisania towaru do właściwego kodu CN lub usługi do właściwego grupowania PKWiU 2015 i co za tym idzie – właściwą stawkę VAT. Dyrektor KIS kieruje się przy tym m.in. wspomnianymi już wcześniej Ogólnymi regułami interpretacji CN oraz Notami do HS. Od strony formalnej WIS jest decyzją administracyjną i można się od niej odwołać w terminie 14 dni do organu, który ją wydał. Istnieje także możliwość zapoznania się z treścią dotychczas wydanych WIS za pomocą wyszukiwarki dostępnej na stronie KIS.

Przypisanie towarów/usług do nowych klasyfikacji i wybranie dla nich właściwych stawek VAT to niełatwy proces dla podatnika, często wymagający wsparcia podatkowego.

Jeśli potrzebujesz w tym zakresie pomocy – zachęcamy do kontaktu: tax@impel.pl

Tomasz Wróbel, mł. konsultant ds. podatków
Business Tax Professionals

**************************

[1] https://ext-isztar4.mf.gov.pl/taryfa_celna/Browser?lang=PL&date=20200622

[2] Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2019/1776 z dnia 9 października 2019 r. zmieniające załącznik I do rozporządzenia Rady (EWG) nr 2658/87 w sprawie nomenklatury taryfowej i statystycznej oraz w sprawie Wspólnej Taryfy Celnej (strona 13).

[3] https://stat.gov.pl/Klasyfikacje/doc/cn/index.html

[4] https://stat.gov.pl/Klasyfikacje/doc/pkwiu_15/index.html

[5] http://bip.urpl.gov.pl/pl/biuletyny-i-wykazy/produkty-biob%C3%B3jcze

[6] Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 25 marca 2020 r. w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych.

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
W którym banku można dostać 4%, 5% a nawet 8% na lokacie lub koncie oszczędnościowym pod koniec stycznia 2025 r. [ranking depozytów bankowych]

W styczniu 2025 r. nastąpiły zmiany w czołówce promocyjnych depozytów bankowych. Dwa banki przestały oferować 8% w skali roku. Ale inna instytucja postanowiła właśnie na początku 2025 r. taką ofertę udostępnić. Mimo licznych promocji lokat i rachunków oszczędnościowych widoczny jest trend stopniowego pogarszania się oferty depozytowej - już od 2 lat. Skutkiem tego - jak pokazują dane NBP - przeciętna lokata zakładana jest z oprocentowaniem mniejszym niż 4% w skali roku.

Obligacje skarbowe - luty 2025 r. Oprocentowanie do 6,80% w skali roku. Oferta obligacji nowych emisji

Ministerstwo Finansów w komunikacie z 27 stycznia 2025 r. przekazało informacje o oprocentowaniu i ofercie obligacji oszczędnościowych (detalicznych) Skarbu Państwa nowych emisji, które będą sprzedawane w lutym 20245 r. Oprocentowanie i marże tych obligacji nie zmienią się w porównaniu do oferowanych w styczniu br. Od 28 stycznia br. można nabywać nowe (lutowe) emisje obligacji skarbowych w drodze zamiany z niewielkim dyskontem. 

Nowe stawki podatku od środków transportowych w 2025 r. Kto i kiedy płaci ten podatek?

Przewoźnicy mogą odetchnąć z ulgą. Po sporych podwyżkach podatku od środków transportowych w 2024 roku, w obecnym 2025 r. ich poziom wzrósł tylko nieznacznie. Zgodnie z wytycznymi Ministerstwa Finansów, w 2025 roku maksymalna stawka opłaty zwiększy się o niecałe 3 proc., podczas gdy w 2024 roku podwyżka wyniosła aż 15 proc.

Nowe przepisy dla firm transportowych od 2025 roku: polscy przewoźnicy mogą wynająć pojazd za granicą

Początek 2025 r. zapowiada zmiany wpływające na funkcjonowanie polskich firm transportowych. Jedną z nich jest nowelizacja ustawy o transporcie drogowym z 21 listopada 2024 r., zgodnie z którą polscy przewoźnicy od niedawna mogą wypożyczyć ciężarówkę zarejestrowaną za granicą. Rozwiązanie to może przynieść korzyści firmie transportowej i zwiększyć np. elastyczność operacyjną czy ograniczyć liczbę przestojów, ale ma też swoje ograniczenia. Jakie? Co ważniejsze, nieprzestrzeganie nowych regulacji niesie ryzyko dotkliwych kar finansowych dla przewoźników.

REKLAMA

Rewolucja w branży finansowej: Konferencja dla Biur Rachunkowych i Księgowych

W dynamicznie zmieniającym się świecie finansów, bycie na bieżąco z trendami i nowymi regulacjami to klucz do sukcesu. Dlatego już w marcu 2025 roku odbędzie się jedno z najważniejszych wydarzeń w branży – Konferencja dla Biur Rachunkowych i Księgowych – KONEL. To niepowtarzalna okazja, by poszerzyć wiedzę, nawiązać kontakty i zyskać przewagę konkurencyjną.

Urojona podmiotowość podatników - skutki. Błędne przekonanie, czy świadome oszustwo?

Czy można mieć urojenia podatkowe? Oczywiście tak i mogą z nich wynikać nawet realne w sensie prawnym zobowiązania podatkowe. Nie jest to również zjawisko na wskroś marginalne, bo owe urojenia wynikają z błędnego odczytania i zastosowania norm prawnych, przy czym ów błąd wcale nie musi być czymś nieuświadomionym – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Unijne rozporządzenie DORA już obowiązuje. Które firmy muszą stosować nowe przepisy od 17 stycznia 2025 r.?

Od 17 stycznia 2025 r. w Unii Europejskiej zaczęło obowiązywać Rozporządzenie DORA. Objęte nim podmioty finansowe miały 2 lata na dostosowanie się do nowych przepisów w zakresie zarządzania ryzykiem ICT. Na niespełna miesiąc przed ostatecznym terminem wdrożenia zmian Europejski Bank Centralny opublikował raport SREP (Supervisory Review and Evaluation Process) za 2024 rok, w którym ze wszystkich badanych aspektów związanych z działalnością banków to właśnie ryzyko operacyjne i teleinformatyczne uzyskało najgorsze średnie wyniki. Czy Rozporządzenie DORA zmieni coś w tym zakresie? Na to pytanie odpowiadają eksperci Linux Polska.

Transfer danych osobowych do Kanady – czy to bezpieczne? Co na to RODO?

Kanada to kraj, który kojarzy się nam z piękną przyrodą, syropem klonowym i piżamowym shoppingiem. Jednak z punktu widzenia RODO Kanada to „państwo trzecie” – miejsce, które nie podlega bezpośrednio unijnym regulacjom ochrony danych osobowych. Czy oznacza to, że przesyłanie danych na drugi brzeg Atlantyku jest ryzykowne?

REKLAMA

e-Urząd Skarbowy w Twoim telefonie! Nowa aplikacja zmienia sposób korzystania z usług skarbowych

Ministerstwo Finansów wprowadza rewolucję w dostępie do usług skarbowych. Aplikacja e-Urząd Skarbowy pozwala na szybkie i bezpieczne załatwianie spraw urzędowych. To dopiero początek – kolejne aktualizacje przyniosą jeszcze więcej funkcji!

W 2025 roku oprocentowanie lokat bankowych mocno spadnie. Jak zadbać o oszczędności?

Banki przewidują mocny spadek stóp procentowych. Przykładowo BNP Paribas prognozuje, że na koniec 2025 roku podstawowa stopa procentowa NBP spadnie do 4%, czyli obniży się aż o 1,75 p.p. Z kolei PKO BP zakłada, że stopy procentowe spadną do 3,5%-4% do końca 2026 r. Te oczekiwania już teraz wpływają na oprocentowanie lokat bankowych. Rankomat.pl zwraca uwagę, że średnie oprocentowanie lokat założonych w listopadzie (najnowsze dostępne dane NBP) wyniosło zaledwie 3,96% i w kolejnych miesiącach prawdopodobnie będzie dalej spadać. Między innymi dlatego w 2025 r. warto zmienić część swoich nawyków finansowych, do których przywykliśmy w ostatnich dwóch latach.

REKLAMA