Czy można odliczyć VAT z faktury wystawionej przez podmiot niezarejestrowany dla potrzeb tego podatku?

W takiej sytuacji można stwierdzić, iż o ile określony podmiot będzie wykonywał czynności opodatkowane określone w art. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 z późn. zm., dalej jako „ustawa o VAT”) w warunkach opisanych w tej ustawie podatkowej, to stanie się on podatnikiem VAT w sensie obiektywnym (por. wyrok WSA w Warszawie z 18 maja 2007 roku, sygn. akt III SA/Wa 324/07).

Taki podmiot będzie zobowiązany do wystawienia faktury VAT. Związane jest to z tym, że polska ustawa nie określa podmiotów uprawnionych do wystawienia faktury.

Polecamy:Czy można odliczyć podatek naliczony przed dokonaniem rejestracji dla celów VAT?

Z kolei zestawienie ze sobą art. 106 ust. 1 i 2 oraz art. 88 ust. 3a ustawy o VAT pozwala na wysnucie wniosku, iż do wystawienia faktury VAT zobowiązana jest osoba będąca podatnikiem w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT, także wtedy, gdy nie jest ona zarejestrowana na potrzeby podatku (tak: T. Michalik, VAT 2010, Komentarz, Warszawa 2010, s. 788 oraz wyroki: WSA w Łodzi z 24 października 2006 r., sygn. akt I SA/Łd 520/06, WSA we Wrocławiu z 20 marca 2007 roku sygn. akt I SA/Wr 1625/06, WSA w Olsztynie w wyroku z 30 grudnia 2008 roku sygn. akt I SA/Ol 473/08).

Z zasadą neutralności podatku od towarów i usług związane jest prawo podatnika VAT do odliczenia podatku naliczonego od podatku należnego. Wszelkie ograniczenia tego prawa naruszają konstrukcję podatku VAT i dla swojej legalności muszą być zgodne z prawem wspólnotowym (obecnie art. 176 – 177 Dyrektywy 2006/112/WE).

Jednym z ograniczeń przewidzianych w polskiej ustawie o podatku od towarów i usług jest wyłączenie prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur wystawionych przez podmiot do tego „nieuprawniony” (art. 88 ust. 3a pkt 1 lit. a ustawy o VAT).

Celem tego przepisu jest zapobieżenie korzystania z prawa do odliczenia w przypadku transakcji fikcyjnych tj. takich które nie miały miejsca w rzeczywistości, choć zostały udokumentowane fakturą VAT (tj. w sytuacji, gdy podmiot będący kontrahentem nie istnieje, jak i w sytuacji gdy czynność nie została dokonana).

Należy jednak zaznaczyć, że organy podatkowe kwestionowały możliwość dokonania odliczenia podatku wykazanego na fakturze VAT wystawionej przez podmiot niezarejestrowany jako podatnik VAT, choć najczęściej czynność opodatkowana miała w rzeczywistości miejsce oraz była wystawiana prawidłowa faktura VAT. Fiskus stał bowiem na stanowisku, iż w takim wypadku podmiot niezarejestrowany był podmiotem „nieuprawnionym” do wystawienia faktury, w związku z czym prawo do odliczenia nie przysługiwało.

Polecam:Czy uregulowanie należności przed wykonaniem usługi pozwala na odliczenie VAT?