REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odliczenie VAT na bazie metody powierzchniowej

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
 Joanna Rudzka Kancelaria Doradcy Podatkowego
Kancelaria posiada wieloletnie doświadczenie w obsłudze podatkowo-prawnej dużych i średnich polskich firm, międzynarodowych korporacji oraz podmiotów publicznych.
Odliczenie VAT na bazie metody powierzchniowej /Fot. Shutterstock
Odliczenie VAT na bazie metody powierzchniowej /Fot. Shutterstock
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Odliczenie VAT na bazie metody powierzchniowej wymaga szczegółowego uzasadnienia i jednostka nie może bez niego odstąpić od metody obrotowej z rozporządzenia o tzw. prewspółczynniku.

Naczelny Sąd Administracyjny wydał 10 października 2019r. ważny wyrok dla tych jednostek, które odstępując od metody liczenia „prewspółczynnika” stosują metodę powierzchniową. NSA uznał, że w badanej sprawie jednostka nie wykazała, iż przyjęta przez nią metoda liczenia prewspółczynnika na bazie metrów kwadratowych jest bardziej adekwatna oraz wierniej odpowiada specyfice jej działalności niż metoda obrotowa z rozporządzenia o tzw. prewspółczynniku (z 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określenia zakresu wykorzystywania nabytych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników).

REKLAMA

REKLAMA

Sprawa dotyczyła Gminy, która w 2015 r. rozpoczęła realizację inwestycji polegającej na termomodernizacji i remoncie budynku stanowiącego gminne mienie komunalne, Przystępując do realizacji tej inwestycji Gmina działała z zamiarem: poprawy stanu technicznego obiektowego węzła cieplnego stwarzającego zagrożenie awariami i brakiem dostaw ciepła, ograniczenia kosztów utrzymania budynku, ograniczenia strat energii cieplnej w budynku, dostosowania zewnętrznych przegród budynku do aktualnie obowiązujących wymogów prawnych w zakresie izolacji cieplnej, ograniczenia emisji substancji zanieczyszczających powstałych w wyniku spalania paliwa stałego.

Z chwilą nabycia towarów i usług związanych z realizowaną inwestycją Gmina zamierzała wykorzystywać przedmiotowy budynek: a) w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej wyłącznie do czynności odpłatnych, opodatkowanych podatkiem od towarów i usług — najmu lokali użytkowych opodatkowanych stawką 23%; inwestycja nie jest związana z działalnością zwolnioną z podatku od towarów i usług; b) w ramach zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa dla realizacji których została powołana, wykonując czynności niepodlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Do czynności tych należą: – realizacja zadań z zakresu pomocy społecznej poprzez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej; – realizacja zadań z zakresu przeciwdziałaniu alkoholizmowi poprzez działania Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Przeciwdziałaniu Narkomanii; – realizacja zadań z zakresu edukacji publicznej poprzez jednostkę obsługującą szkoły – Zespół Oświaty i Wychowania. Całkowita powierzchnia użytkowa budynku wynosi 3.120,16 m2. Powierzchnia aktualnie wynajmowana na podstawie umów najmu wynosi 1.144,55 m2. Powierzchnia przeznaczona na wynajem wynosi 793,62 m2. Razem powierzchnia związana z działalnością gospodarczą wynosi 1.938,17 m 1. Pozostałą powierzchnię zajmują pomieszczenia wykorzystywane na działalność publicznoprawą oraz pomieszczenia zapewniające funkcjonowanie budynku, w tym biura Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej, Zakładu Oświaty i Wychowania, Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, wymiennikownie ciepła, rozdzielnia prądu, pomieszczenia gospodarcze oraz archiwum. W najbliższym czasie Gmina nie ma zamiaru zmieniać przeznaczenia budynku. Gmina figuruje jako nabywca towarów i usług w fakturach VAT związanych z inwestycją.

Budynek stanowi gminne mienie komunalne i nie został powierzony ani przekazany żadnej jednostce budżetowej ani zakładowi budżetowemu. Gmina nie ma obiektywnej możliwości przyporządkowania wydatków inwestycyjnych do poszczególnych rodzajów działalności wykonywanej w budynku. Gmina chciała odliczyć częściowo podatek VAT związany z nabyciem towarów i usług na potrzeby budynku stanowiącego gminne mienie komunalne na zasadzie art. 86 ust. 2c pkt 4 ustawy VAT.

REKLAMA

Gmina uważa, że nie powinna stosować prewspółczynnika obrotowego z rozporządzenia. Zdaniem Gminy, jako jednostki samorządu terytorialnego, sposób wyliczenia proporcji określony w rozporządzeniu nie odzwierciedla reprezentatywnie wydatków przypadających odpowiednio na działalność opodatkowaną oraz niepodatkowaną, tj. publicznoprawną wykonywaną w przedmiotowym budynku; dotyczą one bowiem całokształtu działalności Gminy (wyłączając jednostki organizacyjne zobowiązane do zastosowania odrębnych wzorów). Dlatego też bardziej precyzyjnym sposobem wyodrębnienia kwot podatku naliczonego związanego ze sprzedażą opodatkowaną dotyczącą tej konkretnej inwestycji jest określona w art 86 ust. 2c pkt 4 ustawy VAT średnioroczna powierzchnia wykorzystywana do działalności gospodarczej w ogólnej średniorocznej powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej i poza tą działalnością.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Z tym nie zgodził się jednak WSA w Gliwicach. Sąd wskazał, że Minister Finansów rozporządzeniem dla wymienionych w tym rozporządzeniu podmiotów ustalił odrębny od ogólnej zasady sposób określenia proporcji, uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności gospodarczej i dokonywanych przez nich nabyć oraz wskazał dane, na podstawie których obliczana jest kwota podatku naliczonego. Rozporządzenie dotyczy jednostek samorządu terytorialnego, samorządowych instytucji kultury, państwowych instytucji kultury, uczelni publicznych i instytutów badawczych.

W tym stanie rzeczy – zdaniem WSA – w przypadku jednostek samorządu terytorialnego, samorządowych instytucji kultury, państwowych instytucji kultury, uczelni i instytutów badawczych – metodą najbardziej odpowiadającą specyfice prowadzonej przez tych podatników działalności i dokonywanych nabyć – jest metoda wskazana w rozporządzeniu. Ustawodawca, biorąc pod uwagę specyfikę wykonywanej działalności i dokonywanych nabyć przez jednostki samorządu terytorialnego przyjął określanie proporcji odrębnie dla każdej z takich jednostek organizacyjnych, a nie jednej proporcji dla podatnika, którym jest jednostka samorządu terytorialnego (gmina). Zdaniem sądu, organ słusznie uznał stanowisko skarżącej Gminy za nieprawidłowe. W świetle powyższych regulacji prawnych Gmina nie może ustalić odrębnej proporcji w odniesieniu do jednego składnika swojego majątku.

NSA również oddalił skargę Gminy, jednakże na innych nieco podstawach. NSA stwierdził, że Gmina ma prawo do odliczania VAT inną metodą niż wskazaną w rozporządzeniu, musi ją jednak dobrze uzasadnić. W przedmiotowym postępowaniu takiego uzasadnienia, zdaniem NSA, ze strony gminy zabrakło.

Sposób określenia proporcji powinien bowiem najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć. Sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli: 1. zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz 2. obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe. Dane jakie można wykorzystać do wyboru sposobu określenia proporcji wynikają wprost z art. 86 ust. 2c ustawy, a wśród nich jest też średnioroczna powierzchnia wykorzystywana do działalności gospodarczej w ogólnej średniorocznej powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej i poza tą działalnością.

Polecamy: Instrukcje VAT

Wyrok ma duże znaczenie dla całego sektora finansów publicznych z uwagi na fakt, iż bardzo często jednostki dokonują odliczenia VAT na bazie metody powierzchniowej, bazując na podziale m2 budynku. Jednakże, zdarza się w praktyce, że nie posiadają one wystarczającej dokumentacji wspierającej podział metrów na związane z działalnością gospodarczą i z nią nie związane. W naszej praktyce w Kancelarii wielokrotnie spotkaliśmy się z sytuacją gdy jednostka bazowała na historycznym współczynniku m2 i według niego odliczała VAT nie zważając na to, że zasób gminny uległ w międzyczasie istotnym zmianom, też metrażowym.

Wyrok pokazuje ponadto, że nie można opierać się jedynie na orzecznictwie pozwalającym odstąpić od rozliczenia prewspółczynnikiem obrotowym z rozporządzenia. Raz z uwagi na to, że jest ono rozbieżne (wyrok WSA w Gliwicach w tej sprawie był negatywny – jednostka może stosować tylko współczynnik obrotowy z ustawy, istnieje jednak wiele wyroków dla sektora finansów publicznych pozytywnych) a dwa, że należy bardzo dokładnie uzasadnić czemu odstępujemy od metody z rozporządzenia.

W razie kontroli musimy udowodnić fiskusowi, że obliczony przez nas sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez naszą jednostkę działalności i dokonywanych przez nas nabyć. Należy bardzo uważać też na to jak pisany jest wniosek o interpretację, jeżeli zdecydujemy się na jego złożenie. Stan faktyczny musi tam być wyczerpująco opisany a argumentacja dostosowana do naszej specyfiki. Z pewnością, metoda „kopiuj wklej” nie jest dobrym sposobem napisania wniosku do Krajowej Informacji Skarbowej, co dobitnie pokazuje niniejsza sprawa.

Wyrok NSA 10.10.2019r. sygn. I FSK 1214/17

Joanna Rudzka, Doradca Podatkowy

Zobacz także: Podatki i opłaty

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Faktury w zamówieniach publicznych – integracja PEF z KSeF od 2026 r.

Od 1 lutego 2026 r. wchodzi w życie pełna integracja Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) z Platformą Elektronicznego Fakturowania (PEF). Zmiany te obejmą m.in. zamówienia publiczne, a także relacje B2G (Business-to-Government). Oznacza to, że przedsiębiorcy realizujący kontrakty z administracją publiczną będą zobowiązani do wystawiania faktur ustrukturyzowanych w KSeF. Ministerstwo Finansów w Podręczniku KSeF 2.0 wyjaśnia, jakie zasady będą obowiązywać i jakie rodzaje faktur z PEF będą przyjmowane w KSeF.

Testy otwarte API KSeF 2.0 właśnie ruszyły – sprawdź, co zmienia się w systemie e-Faktur, dlaczego integracja jest konieczna i jakie etapy czekają podatników w najbliższych miesiącach

30 września Ministerstwo Finansów uruchomiło testy otwarte API KSeF 2.0, które pozwalają sprawdzić, jak systemy finansowo-księgowe współpracują z nową wersją Krajowego Systemu e-Faktur. To kluczowy etap przygotowań do obowiązkowego wdrożenia KSeF 2.0, który już od lutego 2025 roku stanie się codziennością przedsiębiorców i księgowych.

Miliony do odzyskania! Spółki Skarbu Państwa mogą uniknąć podatku PCC dzięki zasadzie stand-still

Wyrok WSA w Gdańsku otwiera drogę spółkom pośrednio kontrolowanym przez Skarb Państwa do zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych przy strategicznych operacjach kapitałowych. Choć decyzja nie jest jeszcze prawomocna, firmy mogą liczyć na milionowe oszczędności i odzyskanie wcześniej pobranych podatków.

Rezerwa na zaległe urlopy pracowników - koszt, który może zaskoczyć na zamknięciu roku

Zaległe dni urlopowe stanowią realne i narastające ryzyko finansowe dla firm — szczególnie w sektorze MŚP. W mniejszych przedsiębiorstwach, gdzie często brakuje dedykowanych działów HR czy zespołów płacowych, łatwiej o kumulację niewykorzystanych dni. Z mojego doświadczenia jako CFO na godziny wynika, że problem jest niedoszacowany. Firmy często nie uświadamiają sobie skali zobowiązania. - tłumaczy Marta Kobińska, CEO Create the Flow, dyrektor finansowa, CFO na godziny.

REKLAMA

Tryb awaryjny w KSeF – jak działa i kiedy z niego skorzystać?

Obowiązkowy KSeF od 2026 r. budzi emocje, a jedną z najczęściej zadawanych obaw jest: co stanie się, gdy system po prostu przestanie działać?Odpowiedzią ustawodawcy jest tryb awaryjny. Jest to rozwiązanie, które ma zabezpieczyć przedsiębiorców przed paraliżem działalności w razie oficjalnie ogłoszonej awarii KSeF.

Ruszyły masowe kontrole kart lunchowych. Co sprawdza ZUS?

Karty lunchowe od kilku lat są jednym z najczęściej wybieranych pozapłacowych benefitów pracowniczych. Do września 2023 r. karty mogły być wykorzystywane wyłącznie w restauracjach i innych punktach gastronomicznych. Od tego momentu ich popularność dodatkowo wzrosła – z uwagi na możliwość korzystania z nich również w sklepach spożywczych i supermarketach. Ta zmiana, choć dla pracowników korzystna, wywołała lawinę kontroli Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, który coraz uważniej przygląda się temu, w jaki sposób firmy stosują zwolnienie ze składek.

30.09.2025: ważny dzień dla KSeF - Krajowego Systemu eFaktur. Ministerstwo Finansów udostępnia testową wersję systemu

30 września Ministerstwo Finansów udostępnia testową wersję Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF 2.0). To sygnał dla firm, że czas intensywnych przygotowań właśnie się rozpoczął. Jak ten czas na testowanie należy optymalnie wykorzystać?

Rewolucja nie mniej ważna niż KSeF. Nowy obowiązek dla firm sektora MŚP

Cyfryzacja rozliczeń podatkowych w Polsce wchodzi w kolejny etap. Podczas gdy uwaga przedsiębiorców skupia się dziś na KSeF, równie istotna zmiana dotknie ich jeszcze wcześniej. Od 1 stycznia 2026 roku prowadzenie KPiR możliwe będzie wyłącznie w formie cyfrowej. MF przekonuje, że to krok w stronę uproszczenia, automatyzacji oraz zwiększenia transparentności biznesu. Dla sektora MŚP oznacza on również nowe formalności, konieczność inwestycji w systemy IT oraz kary za nieterminowe raporty.

REKLAMA

Samochód w JDG – zakup, leasing, VAT, koszty (100%, 75%, czy 50%), sprzedaż. To przedsiębiorca musi wiedzieć koniecznie

Mobilność to często klucz do efektywnego działania przedsiębiorcy, zwłaszcza w usługach, handlu czy transporcie. Prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą (JDG) mogą skorzystać z licznych udogodnień podatkowych, które umożliwiają nie tylko częściowe odliczenie kosztów zakupu pojazdu, ale także rozliczanie wydatków związanych z jego użytkowaniem i eksploatacją. Bierzemy pod lupę najpopularniejsze ulgi i odliczenia samochodowe przysługujące od momentu zakupu, poprzez jego użytkowanie aż po sprzedaż.

KSeF zmienia zasady gry. Jak biura rachunkowe mogą zabezpieczyć siebie i klientów?

Wprowadzenie Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) zautomatyzuje obieg dokumentów, ale jednocześnie zrodzi fundamentalne pytanie o odpowiedzialność za kwalifikację kosztów. Obowiązek ten spoczywa na przedsiębiorcy, jednak w praktyce to biura rachunkowe znajdą się na pierwszej linii jeśli idzie o nowe wyzwanie. Niewdrożenie odpowiednich procedur może prowadzić do chaosu komunikacyjnego, sporów z klientami, a nawet do procesów sądowych.

REKLAMA